Minęło trochę czasu od publikacji Amnesty International, w której organizacja zarzuca ukraińskiemu wojsku stosowanie praktyk zagrażających życiu i zdrowiu cywili. Teraz, kiedy emocje trochę opadły, w Atlasie Świata skupimy się nie tyle na tym, czy Amnesty ma rację, ile na raportach w ogóle.  Organizacje pozarządowe przygotowują różne raporty, w których informują choćby o wolności mediów, poziomie korupcji, dostępie do usług publicznych itd. Mój rozmówca - Krzysztof Izdebski - opowie o...

Druga co do wielkości puszcza na kontynencie Ameryki Południowej jest wycinana na potęgę - jest to jedno z najszybszych współcześnie procesów wylesiania na kuli ziemskiej. Kto i dlaczego wycina paragwajskie lasy? O tym opowiada Wojciech Ganczarek, dokumentalista od wielu lat mieszkający w Ameryce Południowej. Niegdyś rozległa puszcza Mata Atlantica dziś już zniknęła, czy ten sam los czeka również lasy Chaco? Dlaczego Paragwaj pozostaje jednym z najbiedniejszych krajów swojego kontynentu,...

Carobożnicy wydawali mi się być tematem z kategorii ciekawostki, tymczasem okazał się być niezwykle obszerny i aktualny – idee bliskie tej sekciarskiej społeczności religijnej znajdziemy w rosyjskim mainstreamie, mediach, polityce.  Mikołaj II oraz cała jego rodzina zginęła z rąk bolszewickiej Czeka w Jekaterynburgu 17 lipca 1918 roku. Informacja o tajnej egzekucji szybko się rozeszła, już kilka dni później patriarcha moskiewski i całej Rusi Tichon podczas odprawianej liturgii mówi wiernym,...

Dwudziesty wiek był bezlitosny dla rysi nie tylko w Polsce, w całej Europie. W latach '80 dzikie rysie niemal w ogóle zniknęły z naszych lasów. Od 1995 roku ryś jest pod ścisłą ochroną, a wysiłkami organizacji przyrodniczych trwa reintrodukcja gatunku do naturalnego środowiska. Przed przyrodnikami długa wyboista droga, ale mój rozmówca brzmi dość optymistycznie w tej kwestii. Gościem Atlasu świata jest Stefan Jakimiuk, biolog z fundacji WWF Polska. Więcej odcinków Atlasu świata znajdziesz...

Biuro Wysokiego Komisarza ds. Uchodźców (UNHCR) już lata temu szacowało, że problem nie posiadania żadnego obywatelstwa może dotyczyć ponad 10 milionów ludzi. Ale to tylko szacunki, bo zebranie danych jest niemożliwe. W 2014 roku UNHCR wyznaczyło sobie 10 lat na zlikwidowanie problemu bezpaństwowości. Rekomendacje działań, które miały do tego doprowadzić, takie jak np. rozwiązania prawne, dzięki którym nowonarodzone dzieci nie będą pozostawały bez obywatelstwa, nie były nowe. Już wcześniej,...

Premier Armenii Nikol Paszynian prowadził w ostatnim czasie z Putinem dość intensywne rozmowy – z perspektywy kaukaskiej Rosja wciąż jest ważnym graczem politycznym, a w konflikcie o Górski Karabach jest oficjalnie gwarantem pokoju. Dzisiaj z moją rozmówczynią spojrzymy na Kaukaz i na sprawy związane z Górskim Karabachem oraz konfliktem, który trwa od dziesięcioleci i który rzutuje na relacje polityczne i gospodarcze na Południowym Kaukazie. Ile prawdy jest w stwierdzeniu, że konflikt o...

Stworzenie pierwszego w świecie parku narodowego Yellowstone było ważnym zakrętem na drodze rewolucji przemysłowej, która przetaczała się przez Europę i Amerykę Północną w XIX wieku. Uznano, że zachowanie wyjątkowego pod względem przyrodniczym miejsca jest ważniejsze niż pozyskiwanie nowych surowców. W tym miejscu szczególnie atrakcyjny był rozwój górnictwa, pozyskiwanie drzew i myślistwo. Park Narodowy Yellowstone w tym roku obchodzi swoje okrągłe 150 urodziny. Również dosyć okrągłe, bo 90....

Od sierpnia 2021 roku, kiedy władzę w Kabulu i w całym Afganistanie przejęli talibowie, kobiety zostały wyrugowane z życia publicznego i społecznego – straciły pracę i możliwość nauki, zostały sterroryzowane i zmuszone do pozostania w domach. 23 marca miał być radosnym dniem powrotu nastolatek do szkół. Tak się nie stało – szkoły dla dziewczyn pozostają zamknięte. Kwestia edukacji dziewczyn jest papierkiem lakmusowym sytuacji kobiet w Afganistanie w ogóle. Pokazuje zakres wolności, który...

Korsykę w marcu ogarnęły zamieszki - na ulicę wyszli zwolennicy przyznania wyspie większej autonomii. W największych korsykańskich miastach doszło do brutalnych starć z policją, wiele osób zostało rannych. Co wywołało taką gwałtowną reakcję korsykańskich nacjonalistów i Korsykan? Czy dążenia korsykańskich separatystów mają szansę na spełnienie? I jak obecne wydarzenia można umiejscowić w kontekście trwającej kampanii prezydenckiej? Moją rozmówczynią jest Amanda Dziubińska, analityczka...

W 2021 roku z rąk swoich partnerów lub byłych partnerów zginęło w Grecji 17 kobiet. Aktywistki i aktywiści na rzecz praw kobiet domagają się zmian w prawie i wprowadzenia kobietobójstwa do kodeksu karnego – kobietobójstwo, po angielsku femicide, to morderstwo kobiety ze względu na płeć dokonane przez mężczyznę. Okres pandemii był też czasem, gdy do Grecji dotarł ruch #metoo. Wygląda na to, że coś w greckim społeczeństwie pękło – o przemocy wobec kobiet mówi się coraz częściej i coraz...

Według Centrum Praw Człowieka Viasna – w połowie marca 2022 roku 1083 osoby są więźniami politycznymi w Białorusi. Kandydaci startujący w wyborach siedzą za próbę podważenia autorytetu Łukaszenki, siedzą dziennikarze i dziennikarki, którzy odważyli się relacjonować protesty, a potem dokumentować bezwzględność służb. Wielu z tych, co brali udział w protestach, stracili pracę, zostali zastraszeni lub zmuszeni do wyjazdu za granicę. W lutym ukazał się raport z monitoringu naruszeń praw...

Społeczności, czyli komuny, o których rozmawiamy w tym odcinku, są próbą odpowiedzi na różne problemy: kryzys demokracji, religii, niezgoda na globalny kapitalizm, zmiany klimatyczne. Pomysły są różne. W duńskiej Christianii mieszka 900 osób, a żeby zapadła jakakolwiek decyzja, wszyscy muszą się na nią zgodzić. W kooperatywie w Prowansji każdy może sam zdecydować, jaką pracą będzie się zajmować i ile czasu na nią przeznaczy. Nie dostaje za tę pracę pieniędzy, ale wystarczy że zgłosi, czego...

Szwecja należy do krajów konsumujących najwięcej energii w Europie, jednocześnie jest krajem niskoemisyjnym. Według danych Banku światowego, przeciętny Szwed produkuje czterokrotnie mniej dwutlenku węgla niż przeciętny Amerykanin. Podobno świadomość Szwedów w dziedzinie ekologii i ochrony środowiska jest na tyle silna, że determinuje wybory konsumenckie niezależnie od branży.  Dzisiaj odwiedzimy naszych sąsiadów po drugiej stronie Bałtyku i przyjrzymy się źródłom szwedzkiej energii. Czy...

W ciągu tylko jednego 2016 roku na malarię zmarło 445 000 osób – w większości dzieci, tym samym malaria jest trzecim największym zabójcą dzieci w wieku do lat 5. Z malarią zmagają się głównie kraje afrykańskie: 90% śmiertelnych przypadków zostaje odnotowanych w Afryce subsaharyjskiej. Jesienią ubiegłego roku WHO zarekomendowała do powszechnego użycia pierwszą szczepionkę dla dzieci przeciwko malarii. Dlaczego opracowanie tej szczepionki jest przełomowym wydarzeniem? O tym rozmawiam z Ewą...

Piękne krajobrazy, dzikość przyrody i hipnotyzujące fiordy. Lider zrównoważonego rozwoju, jeden z najszczęśliwszych krajów świata (ósme miejsce wg rankingu opracowywanego przez Instytut Gallupa).   Co roku Lonely Planet przygotowuje listę najciekawszych, najbardziej inspirujących kierunków. W tym roku jest wśród nich Norwegia, która ma wiele do zaoferowania i zwykłym turystom, i bardziej wymagającym podróżnikom. Szczególnie teraz, kiedy w pandemicznym świecie bardziej zaczęliśmy doceniać...

Litwa stanęła w obliczu wzmożonej migracji przez granicę białorusko-litewską na wiele tygodni przed wydarzeniami w polskim Usnarzu. Niektórzy polscy politycy stawiają Litwę jako przykład kraju, który świetnie sobie poradził z kryzysem migracyjnym. Jak wygląda sytuacja w litewskich ośrodkach dla migrantów? Na jaką pomoc mogą liczyć migranci? Co pozostaje poza kadrem litewskich telewizji, o czym nie pisze litewska prasa?  W dzisiejszym odcinku głos oddaję Ewie Wołkanowskiej-Kołodziej,...

Język w naszej centralnoeuropejskiej przestrzeni najczęściej jest traktowany jako składnik narodowotwórczy, jako element, który identyfikuje narodowo zarówno jednostki, jak i całe społeczeństwa. Ale jeżeli spojrzymy szerzej, sprawa się komplikuje.  Jakiś czas temu przeczytałam, że Rumunia zwróciła się do Ukrainy o nieuznawanie języka mołdawskiego. Czy Mołdawianie mówią po rumuńsku? Jak bardzo się różnią od siebie języki rumuński i mołdawski? Dlaczego władzom Rumunii zależy na uznaniu...

W listopadzie na pokładzie statku Akademik Fiodorow na Antarktydę wyruszyła polska ekspedycja naukowa. Celem wyprawy jest dotarcie do opuszczonej przez wiele lat polskiej stacji polarnej im. Dobrowolskiego. Na miejscu, ale też po drodze, na polskich naukowców czeka wiele wyzwań.  Jaka pogoda jest o tej porze roku na Antarktydzie Wschodniej? Co członkowie wyprawy zastaną na miejscu? Dlaczego ta wyprawa jest tak wyjątkowa? Jakie stacje polarne są do dyspozycji polskich naukowców na obu...

Nakazując rozwiązanie Memoriału - organizacji zajmującej się prawami człowieka - rosyjskie sądy odwołują się do ustawy o "agentach zagranicznych". Kto w Rosji jest agentem zagranicznym? Co się wiąże z tym statusem? Jaka jest geneza ustawy oraz w jaki sposób jest wykorzystywana przez rosyjskie władze do dyscyplinowania niepokornych dziennikarzy i organizacji? Moim gościem w tym odcinku jest dziennikarka Masza Makarowa.  Muzyka wykorzystana na początku i końcu podcastu pochodzi z...