Bilinçli iradesiyle hareket edeni, hareket ettiren; değişeni, değiştiren şey: Örneğin şehirlerde yargıçlar, oligarşiler, monarşiler, tiranlıklarla sanatlar, özellikle mimari sanatlar "ilkeler" (arke) diye adlandırılırlar. 6) Nihayet bir şeyin bilgisinin kendisinden başladığı şeye de bu şeyin ilkesi denir. Örneğin öncüller, kanıtlamaların ilkeleridirler. "Neden" kavramı da aynı sayıda, farklı anlamlarda kullanılır; çünkü her neden, bir ilkedir. Bütün ilkelerde ortak olan şey, o halde, varlığın veya oluşun veya bilginin kendilerinden çıktığı kaynak olmalarıdır. Ancak bu ilkelerin bazısı şeylerin içindedir, bazısı ise onların dışındadır. Bundan dolayı bir şeyin doğası, bir ilkedir. Aynı şekilde bir şeyin öğesi, düşünce, irade, töz de birer ilkedirler. Nihayet bunlara amaçsal nedeni de eklememiz gerekir: Çünkü iyi olan ve güzel olan, birçok şeyin gerek bilgisi, gerekse hareketinin ilkesidir. (sayfa 235) "bu, şudur" sözü, "bu"nun “şu”na rastlantısal olarak bağlı olduğu anlamına gelir. Yukarda belirttiğimiz durumlarla ilgili olarak da aynı şey geçerlidir, örneğin "bu insan, müzisyendir" ve "müzisyen, bu insandır" var olan öznenin rastlantısal nitelikleri oldukları anlamına gelir. (sayfa 251) bir rastlantısalın belli bir nedeni yoktur; ancak belirsiz bir nedeni vardır. Aigina'ya gitmek üzere yola çıkmayan, ancak bir fırtınadan veya korsanlar tarafından esir alındığından dolayı oraya giden bir adamın, Aigina'ya gitmesi, tamamen rastlantısaldır. O halde bu rastlantının meydana gelmesi veya varlığı, kendi doğasından ötürü değildir, bir başka şeyden ötürüdür. (sayfa 290) duyusal tözlerden ayrı olarak var olan tözü de biraz aydınlığa kavuşturmak imkânına sahip olacağız. Töz, bir ilke ve bir nedendir: Hareket noktamız bu olmalıdır. Şimdi niçini sormak, her zaman, bir niceliğin niçin bir özneye ait olduğunu sormak demektir. (sayfa 372) Ansiklopedik Felsefe Şeması http://bit.ly/ansiklopedi Discord Grubumuz https://discord.gg/aGgjEMUXEb Bu videoyu beğendiyseniz sosyal medyanızda paylaşarak katkıda bulunabilirsiniz. Ayrıca şunlar da ilginizi çekebilir: Gerçeklik Nedir https://youtu.be/Ll998IISxnE Felsefe Nedir https://youtu.be/PMC7QH9CYD0 Nereden Başlamalı https://youtu.be/yLQ4X5RzTDA Kurgusal Felsefe https://youtu.be/Wbpm7WBKl_o Kaynakça Aristoteles, V. Baskı: Mart 2014, çev: Prof Dr. Ahmet Arslan, “Metafizik”, Sosyal Yayınları, Cinius Sosyal Matbaası, İstanbul.