Na zakończenie pierwszego sezonu przyglądamy się, czym zajmuje się metanauka, czyli nauka o nauce i jakimi metodami dysponuje. Zastanawiamy się, w jaki sposób naukowo odpowiedzieć na takie pytania o to: Jaka jest relacja między liczbą publikacji a liczbą nowych idei? Jaką rolę odgrywają sieci społeczne dla rozpowszechniania nowych idei naukowych? Jaka jest rola wielkości zespołu dla charakteru odkryć naukowych? Co pozwala przewidzieć, kto opublikuje artykuł w "Science"? Czy losowanie grantów na badania to dobry pomysł? Gospodarzami podcastu są dr Katarzyna Jaśko (Uniwersytet Jagielloński) oraz dr Bartosz Janik (Uniwersytet Śląski w Katowicach). Dofinansowano z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach projektu „Otwarta Nauka w Centrum Kopernika”. Literatura i linki: Fortunato, S., Bergstrom, C. T., Börner, K., Evans, J. A., Helbing, D., Milojević, S., ... & Barabási, A. L. (2018). Science of science. Science, 359(6379). https://science.sciencemag.org/content/359/6379/eaao0185 Sekara, V., Deville, P., Ahnert, S. E., Barabási, A. L., Sinatra, R., & Lehmann, S. (2018). The chaperone effect in scientific publishing. Proceedings of the National Academy of Sciences, 115(50), 12603-12607. https://www.pnas.org/content/pnas/115/50/12603.full.pdf Locher, C., Moher, D., Cristea, I. A., & Naudet, F. (2021). Publication by association: how the COVID-19 pandemic has shown relationships between authors and editorial board members in the field of infectious diseases. BMJ Evidence-Based Medicine. https://ebm.bmj.com/content/ebmed/early/2021/03/30/bmjebm-2021-111670.full.pdf Azoulay, P., Graff Zivin, J. S., & Wang, J. (2010). Superstar extinction. The Quarterly Journal of Economics, 125(2), 549-589. Gross, K., & Bergstrom, C. T. (2019). Contest models highlight inherent inefficiencies of scientific funding competitions. PLoS biology, 17(1), e3000065. https://journals.plos.org/plosbiology/article?id=10.1371/journal.pbio.3000065 Pojęcie „otwartej nauki” przywoływane jest nieustannie w aktualnych dyskusjach toczonych w środowisku naukowym. Rozumie się przez nie otwarty (nieodpłatny i nieograniczony czasowo ani terytorialnie) dostęp do publikacji naukowych, a także udostępnianie przez naukowców zarówno wyników badań, jak i zgromadzonych danych oraz algorytmów wykorzystanych do ich przetwarzania. Celem postulowanych przez zwolenników „otwartej nauki” praktyk i rozwiązań jest zwiększenie przejrzystości całego procesu prowadzenia badań naukowych i publikacji ich wyników, unikanie patologii (takich jak oszustwa naukowe) i zwiększenie społecznego zaufania do nauki. Postulaty te wyłoniły się m.in. w odpowiedzi na kryzys replikacyjny, który obejmuje coraz większą liczbę dyscyplin naukowych, wstrząsa podstawami naszej wiedzy i podkopuje społeczne zaufanie do samej nauki. Nie mamy wątpliwości, że nauka odpowiedzialna społecznie musi spełniać kryteria “otwartej nauki”.