Kiedyś chroniły, dziś to już zabytek albo nawet przeszkoda w rozwoju. Niezbyt trafiona nazwa "mechanizmy obronne" przylgnęła do pewnego typu zjawisk psychicznych na dobre i zbyt mocno oraz jednostronnie kształtuje ich rozumienie. Mechanizmy obronne pełniły co prawda funkcje naszych osobistych murów i systemów radzenia sobie z niegodziwością świata, ale ich działanie nie ogranicza się tylko do chronienia. Jak odróżnić pierwotne i wtórne mechanizmy obronne? Kiedy zaczynają być problemem, a...

Kiedyś chroniły, dziś to już zabytek albo nawet przeszkoda w rozwoju. Niezbyt trafiona nazwa "mechanizmy obronne" przylgnęła do pewnego typu zjawisk psychicznych na dobre i zbyt mocno oraz jednostronnie kształtuje ich rozumienie. Mechanizmy obronne pełniły co prawda funkcje naszych osobistych murów i systemów radzenia sobie z niegodziwością świata, ale ich działanie nie ogranicza się tylko do chronienia. Jak odróżnić pierwotne i wtórne mechanizmy obronne? Kiedy zaczynają być problemem, a...

Każdy z nas, raz na jakiś czas nie uprawia s€ksu. Niektórzy decydują nie uprawiać go wcale, np. z powodów związanych z duchowością. Ale czym to się różni od as€ksualności i na czym ona miałaby polegać? Na ten temat rozmawiam z profesorem Wojciechem Draganem, UJ, psychologiem, który zajmuje się biologicznymi podstawami zachowania i prowadzi badanie dot. s€ksualności osadzone w polskim kontekście kulturowym. Podkast O Zmierzchu możesz wesprzeć na Patronite: https://patronite.pl/Zmierzchu 🔴...

Zaczynam od tego, co gra Dark Souls ma wspólnego z wychowaniem dzieci. Bo ma. A potem przyglądam się niedocenionej kompetencji emocjonalnej, która ginie pośród wrzawy o supermocach. Jest cicha, niczym Bruce Lee i równie odporna na porażki. Na imię jej: elastyczność psychiczna. Sprawdzam, co ją tworzy, jak ją ćwiczyć i dlaczego żyć się bez niej nie da, ani tym bardziej - rozwijać. I dlaczego można się z tego wszystkiego radować, jak już człowiek zrozumie różnicę między nadmiarowym...

Rekonstrukcja wewnętrznej przestrzeni bezpieczeństwa będzie różna w zależności od tego kim jesteśmy i czego potrzebujemy. Jednak warto i należy zająć się podstawami, trzema podstawowymi aspektami, które wymagają naszej uwagi na trudnej drodze stawiania się sobą. Opowiadam o nich w tym lekkim i wypełnionym konkretem odcinku, który uzupełnia epizod "Mały biały domek". Jest m.in. o dwugłowej hydrze, personalnych mrokach oraz o tym, że tematu płci nie da się ominąć. Partnerem odcinka jest...

Potrzebujemy przestrzeni fizycznej, którą możemy nazwać domem - ochrony, odpoczynku, miejsca do spania. Dom poznajemy nie tylko po tym, że stoją tam nasze rzeczy, a bardziej po tym jacy my tam jesteśmy. A co z wewnętrzną przestrzenią bezpieczeństwa? Ze strefą, w której jesteśmy sami ze sobą i jesteśmy - sobą? Gdzie się ten wewnętrzny dom znajduje, a może raczej jak myśleć o jego odbudowie - staram się opowiedzieć w odcinku wymagającym refleksji, ale nagradzającym ważnymi odkryciami. Partner...

Trudna sztuka przepraszania i oddawania honoru i sprawczości osobom naruszonym wymaga gwałtownego odświeżenia. Być może nauczenia się na pamięć kilku podstawowych zasad, żeby stosować je w praktyce. W przeciwnym wypadku świat psychiczny i kulturowa rzeczywistość nam się zbisurmani i możemy utracić przepraszanie jako symboliczny akt przywrócenia równowagi i możliwości naprawy. Odcinek (wyjątkowo) mówi jak żyć, czyli jak przepraszać z rigczem. Podkast O Zmierzchu możesz wesprzeć na...

Odcinek o tym, jak skutecznie zrobić miejsce na nowe rzeczy w naszym życiu i o pewnej konieczności rozwojowej, którą nieczęsto bierzemy pod uwagę. Podstawą do jego powstania było założenie, że nasza trudność w podejmowaniu i akceptowaniu zmian wynika ze skutków dawnych utrat, z którymi nadal sobie nie poradziliśmy oraz fakt, że bez zdolności przeżywania utrat nie możemy się rozwijać. Odcinek gęsty, zawiesisty, ale za to krótki i kończący się optymistycznie. Partnerem odcinka jest Book Beat,...

Jak to jest mieć rodzeństwo? Próbuję dowiedzieć się w tej rozmowie. Ponieważ rodzeństwu nie są dedykowane tomy poważnych opracowań, jak macierzyństwu czy ojcostwu. Jednocześnie więź z bratem czy siostrą to najdłużej trwająca relacja jaką miewamy w życiu. Wzrastanie w rodzinie, w której jest ktoś w miarę równy nam wiekiem i pozycją bardzo dużo zmienia w naszym dzieciństwie i dorosłości. O społecznych i psychologicznych kontekstach posiadania rodzeństwa rozmawiam z Katarzyną Dębską, doktorką...

Ojcowie nie pojawiają się tylko w scenie pierwotnej. Dzieci potrzebują innej, niż matka osoby, a przynależne tej roli zadania są nie mniej ważne. Jednak gdy spytałam o ojców osoby słuchające podkastu, to większość odpowiedzi była pełna żalu, trudnych wspomnień lub traum. Co dzieje się z ojcami, że ojcostwo wychodzi im tak kiepsko, a dominującym motywem staje się nieobecność lub opresyjność? Czego potrzebują dowiedzieć się mężczyźni, nim staną się ojcami? Posłuchajcie rozmowy z...

Duchota i presja, tak opisałyśmy warunki do macierzyństwa w Polsce, rozmawiając z Aleksandrą Józefowską. Mówiłyśmy o tym jakie bywają polskie matki, w jakich warunkach kulturowych realizujemy nasze macierzyństwa i o co się rozbijamy. O transgeneracyjnych przekazach dotyczących płci, ciała, seksualności, które utrudniają budowanie bliskości córek z matkami. O przesunięciach w systemach rodzinnych, które komplikują ich relacje z synami. Próbujemy wspólnie myśleć wokół bycia matką w Polsce, tak...

O tajemnicach umysłów wielkich detektywów. Jak stać się bardziej niczym Geralt lub Sherlock rozwiązujący trudne zagadki we wspaniałym stylu? Czym jest tolerancja dyskomfortu i co robić z emocjami, gdy się myśli? Opowiadam o zniekształceniach poznawczych, mechanizmach obronnych i różnych typach pozyskiwania i obróbki danych. Odcinek pożywny i treściwy, obfitujący w smaczne kąski, jak konstatacja, że skuteczne myślenie boli i należy do tego przywyknąć. Podkast O Zmierzchu możesz wesprzeć na...

Dla osób z Japonii gniew, tak jak my go realizujemy, jest nie do przyjęcia. Dla Amerykanx szczerość oznacza wzmacnianie ego. Czy zatem emocje naprawdę są uniwersalne? Co to znaczy, że wszyscy jesteśmy WEIRD oraz MINE, bo jesteśmy, nawet jeśli nie zdajemy sobie z tego sprawy. Zabieram was w podróż po kulturowym zróżnicowaniu świata, czepiam się psychologii, psuję parę pewników i zostaję z jednym, ważnym pytaniem, na które na razie nie znam odpowiedzi. Pretekstem o namysł o tym, jak bardzo...

Prawdziwie jesienny odcinek poświęcony różnym rodzajom tęsknot. Od zaskakujących faktów na temat nostalgii, która okazuje się być uczuciem nakierowanym na przyszłość, po jej niechlubne polityczne zastosowanie. O tęsknocie jako elemencie regulacji bliskości i o tym, co robić, kiedy się tęskni za mocno. O tym, co pragnienie zbliżenia się do kochanej osoby ma wspólnego z nornikami preriowymi i na koniec o sehnsuchcie, tęsknocie za życiem, którego się nie miało zilustrowanej pięknym filmem, który...

Pretekstem do rozmowy z Cvetą Dimitrovą, psychoterapeutką jest książka "Mężczyzna o pięknym głosie" wydana przez Znak Literanova. Jednak to tylko początek bardzo emocjonalnej dyskusji o tym, czym stała się psychoterapia, o nierealistycznych oczekiwaniach wobec niej i wyobrażeniach, które zasilają zbiorowe wyobrażenia. Jest o granicach w psychoterapii, o tym po co ludzie popełniają błędy i co robią psychoterapeuci ze swoimi uczuciami wobec pacjentów. Podkast O Zmierzchu możesz wesprzeć na...

Czy zemsta jest słodka i świadczy o sile, a może powinnyśmy iść za wskazaniami popularnych poradników i udowadniać naszą wyższość moralną? Odcinek poświęcony nieoczywistym zakrętom odwetu i wybaczania. Jest o przemocy, jest o wojownikach świętej sprawy i o rozpoznawaniu w sobie amoralnego dreszczu, który stanowi zapowiedź mściwości. Odcinek nie odpowiada na pytanie - jak nauczyć się odpuszczać? Odpowiada za to na wiele innych i jeszcze więcej zostawia do przemyślenia. Podkast O Zmierzchu...

Przerażony opos zamienia się w drewienko i podobnie jest z nami, gdy stajemy wobec decyzji większych od nas. Są sytuacje w których nie da się "wybrać dobrze” korzystając z tradycyjnych sposobów myślenia, ponieważ dysponujemy dwoma opcjami, których nie da się porównać. Takie sytuacje ujawniają nasze konflikty wewnętrzne, których zrozumienie i dobre zaopiekowanie jest kluczowe dla przetrwania. Podkast O Zmierzchu możesz wesprzeć na Patronite: https://patronite.pl/Zmierzchu Słuchajcie i...

W ostatniej rozmowie poświęconej wpływowi technologii na nasze życie, wypytuję Jacka Mańko, kognitywistę i badacza społeczeństwa oraz technologii z Akademii Leona Koźmińskiego o to, z jakiego powodu technologia jest znakomitym sługą, ale okropnym mistrzem. Jest o społeczeństwie otwartej współpracy, wartościach i odpowiedzialności. Jest w sam raz, żeby samodzielnie wyciągać wnioski. Polecane książki: Dariusz Jemielniak, Aleksandra Przegalińska, „Społeczeństwo współpracy”, Wydawnictwo Naukowe...

Z Agnieszką Koch, psycholożką i psychoterapeutką, wykładowczynią na warszawskim SWPS rozmawiam o różnych aspektach cyberpsychologii. O tym, w jaki sposób życie zapośredniczone przez platformy, komunikatory, aplikacje zmieniło kształt naszych związków - przyjaźni, rodzin, układów romantycznych. O dostępności, natychmiastowości, zmianach rozlicznych perspektyw osobistych, oraz oczywiście o tym, jak o higienę cyfrową dbać. Z założeniem, że czeka nas bardzo nierówna walka z technologią zestrojoną...

W kolejnej rozmowie o technologicznym stanie rzeczywistości wypytuję Artura Kurasińskiego jak widzi główne zagadnienia współczesności. Czy jest coś fajnego w świecie zdefiniownym przez nieustanny rozwój? Jak logika systemu gospodarczego uniemożliwia inne myślenie o pracy, pracownikach i konkurencji z SI? Solidna porcja spostrzeżeń i wiedzy, tym razem od eksperta w obszarze biznesu IT. Podkast O Zmierzchu możesz wesprzeć na Patronite:https://patronite.pl/Zmierzchu 🔴 Słuchajcie i podawajcie...

Pierwszy odcinek wakacyjnego cyklu poświęconego pytaniom i namysłom wokół technologii i sposobu w jaki modyfikuje wszystkie warstwy rzeczywistości wokół nas oraz wiele warstw nas. Moją gościnią jest Katarzyna Szumielewicz z Fundacji Panoptykon, która zajmuje się problemami na styku człowieka i technologii. Rozmawiamy o różnych oczywistościach, które oczywiste być nie muszą, o złych platformach, które można zmuszać do zmian i o biomasie, którą jesteśmy i to zdecydowanie nie jest...

Na złość matce odmrożę sobie uszy, to najprostszy przykład reaktancji, czyli oporu. Bardzo nas łatwo uruchomić do różnych form sprzeciwu, które mają nam przywrócić sprawczość i autonomię, gorzej, że przy okazji wpędzamy się w kłopoty. Z Joanną Gutral, psychoterapeutką rozmawiam o pingwinku Pingu, przymusie stawiania oporu i drodze do sprawczości lepszej niż ta, która wiedzie przez odmrożone uszy i zapalenie zatok. Podkast O Zmierzchu możesz wesprzeć na...

Co rozwala nasze relacje? Niekoniecznie są to Wielkie Zdrady i Epickie Afery, choć te też się zdarzają. Najbardziej odpowiedzialne za erozję głębokich relacji romantycznych i przyjacielskich są małe, prozaiczne nielojalności. Część z tych rzeczy, które wydarza się "niechcący", kiedy nasza uwaga jest nie tam, gdzie powinna być. Serwuję porcję odkrywczej wiedzy związkotwórczej od J. Gottmana oraz zupełnie nieoczywiste znalezisko w postaci naiwności, która wcale słodka nie jest. Wszystko w...

Podziw to przedziwnie skomplikowany i niedoceniany składnik naszego życia psychicznego. To odpowiedź na rzadkie i intensywne wydarzenia, takie jak oglądanie wschodu słońca po wspięciu się na wysoką górę. Ale podziw można odnaleźć także w codzienności, na spacerze lub w interakcji międzyludzkiej. O sile i znaczeniu podziwu, o innych, niż powszechnie znane, Ośmiu Cudach Świata. Co z tym wspólnego mają psychodeliki i co dzieje się z naszym mózgiem, gdy słuchamy muzyki. Podkast O Zmierzchu...