Episodes
Po raz pierwszy od początku wojny w Gazie Stany Zjednoczone nie zawetowały rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ wzywającej do rozejmu w walkach. W reakcji Izrael odwołał zaplanowane wcześniej spotkanie w Waszyngtonie. Co oznacza wstrzymanie przez Waszyngton dyplomatycznej ochrony działań Izraela w Gazie? Czy to zapowiedź głębszego rozłamu między Stanami a Izraelem? Jakie czynniki kształtują obecnie politykę prezydenta Bidena wobec rządu Netanyahu? Gość: Mateusz...
Published 03/27/24
Współczesny David Copperfield Appalachów. Bohater Ameryki na końcu świata – wyeksploatowanej, porzuconej i zapomnianej. Nazywa się Demon Copperhead i jest osieroconym chłopcem z Wirginii, którego los rzuca prosto w paszczę wielkiego amerykańskiego kryzysu opioidowego. „Demon Copperhead” to tytuł nagrodzonej Pulitzerem powieści Barbary Kingsolver. Jak Appalachy stały się wewnętrzną kolonią Stanów Zjednoczonych? Dlaczego były punktem zero epidemii uzależnień od opioidów? Kim są mieszkańcy...
Published 03/26/24
Do 137 wzrosła liczba ofiar zamachu terrorystycznego w sali koncertowej pod Moskwą. Ponad 180 osób jest rannych. Do zamachu przyznała się organizacja Państwo Islamskie, Rosja nie odniosła się do tej deklaracji. Prezydent Putin twierdzi, że czterej zamachowcy zostali zatrzymani podczas ucieczki w kierunku Ukrainy, gdzie mieli przekroczyć granicę. Ukraina zaprzecza, jakoby miała jakikolwiek związek w zamachem. Rosja w żałobie, czy ten krwawy zamach skonsoliduje rosyjskie społeczeństwo wokół...
Published 03/25/24
Z dnia na dzień pogarsza się sytuacja w Sudanie. W najbliższych tygodniach głód może zagrozić tu nawet 5 milionom ludzi. Nie da się im pomóc, ponieważ od roku w kraju trwa wojna. Walczą ze sobą byli sojusznicy – dlaczego? Czemu o tym konflikcie tak mało mówi się na Zachodzie? Jakie interesy mają w Sudanie jego sąsiedzi oraz państwa arabskie? I czy w Darfurze, zachodniej części kraju, znów dochodzi do ludobójstwa? Unia Europejska zgadza się na rozpoczęcie negocjacji członkowskich z Bośnią i...
Published 03/23/24
Aż 7,4 mld euro przekaże Egiptowi Unia Europejska w formie grantów i preferencyjnych pożyczek – to efekt umowy o „strategicznym partnerstwie”, którą podpisano w Kairze. Czy Bruksela zabezpiecza się na wypadek eksodusu uchodźców ze Strefy Gazy? A może chodzi o wsparcie egipskiej gospodarki, czyli tzw. miękką pomoc, o którą dla Afryki upominają się organizacje humanitarne? Te jednak krytykują Unię za dogadywanie się z prezydentem as-Sisim – jego służby deportują migrantów na środek pustyni i...
Published 03/20/24
Jak przywołać przeszłość w niezafałszowany sposób? Czy jedyna prawdziwa pamięć jest materialna? To pytania, które zadaje Annie Ernaux, francuska Noblistka, wnikliwa reporterka własnego doświadczenia. W najnowszej książce „Ciała” prowadzi czytelnika przez mapę swojego kobiecego bólu i wstydu, by ostatecznie się z nich wyzwolić. O Annie Ernaux w wymiarze literackim i teatralnym porozmawiamy w tym odcinku "Raportu o książkach" z Katarzyną Kalwat, która przełożyła na język teatru jeden z...
Published 03/18/24
W Rosji wybory prezydenckie, których wynik jest w zasadzie znany. Po co Władimirowi Putinowi to głosowanie? Czy opozycja wobec reżimu P****a da o sobie znać podczas tych wyborów? Rosyjscy rebelianci walczący pod dowództwem ukraińskim wdzierają się na terytorium Rosji. Czy ich działania mają wyłącznie symboliczny charakter? Izba Reprezentantów grozi zdelegalizowaniem TikToka. Czy rzeczywiście platforma jest narzędziem chińskiej agentury na Zachodzie? W Arktyce kończą się największe w...
Published 03/16/24
Papież Franciszek wezwał Ukrainę do negocjacji z Rosją. „Najsilniejszy jest ten, kto patrzy na sytuację, myśli o ludziach, ma odwagę białej flagi, aby negocjować” – powiedział Ojciec Święty w wywiadzie dla szwajcarskiej telewizji. Te słowa wywołały oburzenie na Ukrainie: "Nasza flaga jest niebiesko-żółta. To flaga, dla której żyjemy, umieramy i triumfujemy. Nigdy nie podniesiemy żadnej innej flagi" - powiedział minister spraw zagranicznych Ukrainy Dmytro Kułeba. A Rosja uznała słowa papieża...
Published 03/13/24
„Śnieg” tureckiego Noblisty opowiada o bolesnym zderzeniu świata zachodu i świata islamu. O tym, jak umiera marzenie o Turcji świeckiej, prozachodniej, a w jego miejscu pojawia się Turcja konserwatywna, zwrócona w stronę islamu, zwalczająca wolną prasę i myśl liberalną. Wszystko to, co Orhan Pamuk napisał pod koniec lat 90., w roku 2024 jest polityczną rzeczywistością. „Śnieg” to także powieść o samotności, o poszukiwaniu miłości i poezji. Wybrał ją dla Państwa gość tego odcinka cyklu...
Published 03/11/24
Szwecja formalnie dołącza do NATO, a Francja i Niemcy kłócą się na temat tego, jak powinna wyglądać pomoc dla Ukrainy. Czy fakt, że Niemcy nie chcą wysyłać Ukrainie rakiet dalekiego zasięgu, będzie miał wpływ na przebieg wojny? Dlaczego kanclerz Scholz, który gani innych za opieszałość w dostarczaniu broni, sam zachowuje chwiejne stanowisko? I dlaczego prezydent Macron wysuwa sugestie, których realizacja nie jest możliwa? Jak ten spór rozgrywa Rosja? Twardogłowi wygrywają wybory...
Published 03/09/24
Po amerykańskim Super Wtorku jest niemal pewne, że nominacje na kandydatów na następnego prezydenta USA uzyskają Joe Biden i Donald Trump. Biden wygrał w 15 stanach, choć przegrał w Amerykańskim Samoa. Trump wzmocnił prowadzenie w wyścigu po nominację wygrywając w 12 stanach, choć w Vermont niespodziewanie przegrał. Co te prawybory mówią o obecnych nastrojach w Ameryce? Czego potrzeb obu kandydatom, by wygrać nie tylko prawybory we własnych partiach, ale listopadowe wybory...
Published 03/06/24
Jak zrozumieć kraj, który składa się ze sprzeczności? Jak opisać ludzi, skoro w jednym ciele skrywają kilka postaci? Jak obrazy śmierci i zniszczenia pogodzić z obrazami zwykłego życia, które płynie w kuchni, w towarzystwie przyjaciół przy stoliku z widokiem na Kreml? „Pomyślałem, że to, co się stało, unieważnia całą przeszłość. Dla mnie Rosja popełniła samobójstwo” - pisze Paweł Reszka w przejmującej opowieści o Rosji i Rosjanach zatytułowanej „Stolik z widokiem na Kreml”. W programie...
Published 03/04/24
Protesty rolnicze w Indiach. Dlaczego kraj, który znajduje się w czołówce producentów żywności na świecie, nie potrafi zapewnić godnego życia ponad połowie ludności, bo tyle utrzymuje się w Indiach z rolnictwa? I czym te protesty różnią się od wystąpień rolników w Polsce i innych krajach europejskich? Za kilka tygodni wybory w Indiach – czy rządzący opanują wybuch społeczny? Władze Naddniestrza proszą o opiekę Rosji przed dyskryminacją ze strony władz Mołdawii. Czy powtarza się schemat,...
Published 03/02/24
Już prawie 30 tysięcy ludzi zginęło w izraelskich atakach na Gazę. Prezydent Biden twierdzi, że do poniedziałku możliwe jest zawarcie porozumienia o rozejmie, ale ani Hamas, ani władze Izraela nie potwierdzają takiej intencji. Premier Autonomii Palestyńskiej podał się do dymisji, jutro w Moskwie przedstawiciele Autonomii i Hamasu mają rozmawiać na temat wspólnej strategii. W samej Strefie Gazy trwa katastrofa humanitarna ponad półtora miliona Palestyńczyków. W rękach Hamasu i Islamskiego...
Published 02/28/24
Co to za tekst, który napisany 200 lat temu uchwycił z niezwykłą przenikliwością obraz współczesnej Rosji? Kim był wieszcz, który pozornie tylko zastygł w formie pomnika, a tak naprawdę w języku poezji mówi nam więcej o stanie świata niż niejeden tekst analityczny? Startujemy z cyklem FICTION/NON-FICTION, czyli z rozmowami o dziełach literatury pięknej, które pozwalają dotknąć głębszych, umykających analitycznemu spojrzeniu przestrzeni rzeczywistości, dzieł, które w zaskakująco trafny,...
Published 02/26/24
Dwa lata temu rozpoczęła się pełna inwazja Rosji na Ukrainę. Nie przyniosła Rosji sukcesu, Ukraina ciągle bohatersko broni się przed agresją. Sytuacja na froncie nie zmienia się zasadniczo od kilkunastu miesięcy – Rosjanie ciągle okupują około 20 procent terytorium Ukrainy, a zeszłoroczna ofensywa wojsk ukraińskich nie spowodowała przełomu. Straty wśród żołnierzy wynoszą co najmniej kilkaset tysięcy ludzi po obu stronach. Zginęło kilkadziesiąt tysięcy ukraińskich cywilów, choć statystyki są...
Published 02/24/24
Ukraina tuż przed drugą rocznicą napaści Rosji na cały kraj w lutym 2022 roku. W tym tygodniu w Raporcie relacje z Ukrainy, gdzie w przeciwieństwie do Zachodu, ludzie ciągle wierzą w ostateczne zwycięstwo nad Rosją. Kilka dni temu oddziały ukraińskie wycofały się z Awdijiwki, ważnego strategicznie miasta na wschodzie kraju. Jak oceniają tę decyzję nowego szefa armii sami Ukraińcy? Pogłębia się kryzys w stosunkach polsko-ukraińskich wobec strajków i blokad organizowanych przez rolników...
Published 02/21/24
„Kiedy społeczeństwo jest chore i zniszczone, najmniejsza błahostka uruchamia efekt kuli śniegowej i kończy się eksplozją przemocy” –  mówi dla Raportu o książkach Santiago Roncagliolo, autor „Nocy Szpilek”. Takie jest Peru początku lat 90. „Każdy Peruwiańczyk posiadający telewizor miał dostęp do podręcznika, jak zorganizować porwanie doskonałe”. Taki jest los czterech 15-letnich chłopców – Carlosa, Manu, Beto i Moco – których niewinny z początku szkolny żart prowadzi do wybuchu...
Published 02/19/24
Aleksiej Nawalny zmarł w karnej kolonii, prawie 2 tys. kilometrów na północ od Moskwy. Nawalny, znany krytyk polityki P****a ujawniał korupcję wśród przedstawicieli władz i organizował antyrządowe protesty. W łagrze przeznaczonym dla szczególnie groźnych przestępców odsiadywał wyrok, który łącznie wynosił 30 lat więzienia. Rzecznik Kremla Pieskow zapowiedział śledztwo w sprawie śmierci Nawalnego. Liderzy zachodni wskazują, że bez względu na bezpośrednie przyczyny śmierci Nawalnego to reżim...
Published 02/17/24
Były minister obrony Prabowo Subianto prowadzi w wyborach prezydenckich w Indonezji według pierwszych wyników sondażowych. Trwa liczenie głosów w tym największym kraju muzułmańskim na świecie, w którym do głosowania uprawnionych jest ponad 200 milionów ludzi. Trzech kandydatów się liczy, aby wygrać w pierwszej turze należy zdobyć ponad 50 procent głosów w co najmniej czterech z 20 prowincji kraju. Dlaczego to są tak ważne wybory, jaką rolę pełni Indonezja w regionie, dlaczego człowiek...
Published 02/14/24
W roli głównej tego odcinka literackiego Raportu John Maxwell Coetzee i jego nowa powieść zatytułowana „Polak”. Powieściowym Polakiem jest pianista Witold Walczykiewicz – oryginalny bezkompromisowy interpretator muzyki Fryderyka Chopina oraz niepoprawny romantyk, który (niczym Dante - Beatrycze) pokochuje Beatriz, znacznie młodszą od siebie zamężną Hiszpankę. I choć ten opis może świadczyć o tym, że południowoafrykański Noblista napisał gorący romans, to „Polak” jest lodowatą...
Published 02/12/24
Prezydent Ukrainy dymisjonuje głównodowodzącego sił zbrojnych, popularnego generała Wałerija Załużnego. W wojsku – mówi Zełenski – jest potrzebne nowe rozdanie. Tymczasem pogarsza się sytuacja strategiczna wokół Ukrainy: w Kongresie ważą się losy kluczowego pakietu pomocy, a Władimir Putin rozmawia z ulubionym dziennikarzem Donalda Trumpa i proponuje Zachodowi: porozmawiajmy o Ukrainie bez niej. Kim jest Ołeksandr Syrski, nowy naczelny dowódca? Jak jego nominacja wpłynie na sytuację na...
Published 02/10/24
Amerykanie przeprowadzili naloty, których celem były bazy proirańskich ugrupowań w Iraku i Syrii. Była to odpowiedź na atak w Jordanii, w którym zginęło 3 żołnierzy amerykańskich. Ani Stanom Zjednoczonym, ani Iranowi nie zależy na eskalacji konfliktu. Czy jednak Iran w pełni kontroluje przychylne mu milicje na Pustyni Syryjskiej? Jak zmienił się w ostatnim czasie układ sił w regionie? I czy obok wojny Izraela z Hamasem oraz nalotów na Hutich w Jemenie na Bliskim Wschodzie pojawiło się właśnie...
Published 02/07/24
Europejscy rolnicy protestują przeciwko polityce rolnej Unii Europejskiej i decyzjom własnych rządów. Na ulice Belgii, Francji, Niemiec i innych krajów wyjeżdżają traktory blokując drogi, a w Brukseli protestujący obrzucili budynek Parlamentu Europejskiego jajkami. Czy Europa zmodyfikuje swoją politykę, by zachować miejsca pracy w rolnictwie? Jak wojna w Ukrainie wpływa na rynki rolne w Unii i jaką cenę trzeba zapłacić, by utrzymać jakość europejskiej żywności? W Teksasie starcie władz...
Published 02/03/24