🎙Мистика уонна шаманизм, революционнай майгы Ойуунускай кыһыл ойуунугар төһө сэргэстэһэллэрий? Кыһыл ойуун сыала-соруга туохханый? Николай Заболоцкай айымньыныны дьон хайдах сыаналаабытын кэпсиир. Туох түмүккэ кэлэрий? «Сырдат» подкаст научнай ыстатыйалары ааҕар «Хаамабын, истэбин, сайдабын» рубриката Научнай библиотеканы @nb_svfu кытары бииргэ оҥоһулунна.

🎙Мэйиини тугунан аһатабытый? Күрэхтэһии тугу сайыннарарый? Биир кэлим эксээмэн туһата туохханый? Билиминэн дьарыктанар оҕо туох кыахтаах буоларый? Элбэх тылланыы үтүөтүн уонна киһи сайдыытын туһунан СӨ Билим дьоҕус акадьыамыйатын ректора Василий Павлов сэһэргээтэ.  Проект Хотугулуу-Илиҥҥи норуоттар тылларын уонна култууратын институтун кытары бииргэ оҥоһулунна. Тахсар күнэ – оптуорунньук.

🎙Саха фольклористикатыгар саҥа ньыма, ураты чинчийии туһунан кэпсэтии. Олоҥхо мифологиятыгар саха мындыр билиитэ, айылҕа сокуоннара көстөр дуо?Архетипическэй, эмпирическэй ньымалары туттуу. Знак, символ, код олоҥхоҕо көстүүтэ. Бүдүмүк өй-санаа диэн тугу этэбитий?

🎙 Саха литературата 1905 сыллаах революционнай охсуhууттан сиэттэрэн сайдыбыта, ол иннинэ биир эмэ айымньы хам-түм бэчээттэммит эбит.  Бу ыстатыйаҕа Николай Заболоцкай саамай бастакы сахалыы суруллубут «Ахтыылар» диэн Афанасий Уваровскай художественнай кинигэтин туhунан ырыппыт. Проект Эдэр чинчийээччи сылыгар аналлаах, научнай ыстатыйалары ааҕар «Хаамабын, истэбин, сайдабын» рубриката Научнай библиотеканы @nb_svfu кытары бииргэ оҥоһулунна.

Бүгүн интеллектуальнай толкуй таһыма хайдаҕый? Литература биһиэхэ баар дуо? Суруналыыстыкаҕа бастакы хардыы, литератураны киэҥ эйгэҕэ тарҕатыыга телевидение туох үлэни ыытыахтааҕын уонна саха омук талаанын туһунан тыл билимин хандьыдаата, суруналыыс Евдокия Избекова кэпсээтэ. Биэриини университет 4 кууруһун устудьуона Игорь Данилов ыытар

🎙 Билиҥҥи кэмҥэ олоҥхону, оһуохайы толоруу таһыма хайдаҕый? Олоҥхо ыһыахтарын тэрийии, ыытыы сыала-соруга туохха сытарый? Норуот тылынан уус-уран айымньы жанрдарын аныгы кэмҥэ туругун туhунан учуутал уонна билим салайааччыта Василий Илларионов кэпсиир. Биэриини университет 4 кууруһун устудьуона Игорь Данилов ыытар.

🎙 Тылга тапталы туох иҥэрэрий? Хоһоон хайдах үөскүүрүй? Айар эйгэҕэ хайдах киириэххэ сөбүй? Дьахталлар поэзияларын уонна «Уйгур» сэһэн туһунан СӨ норуодунай суруйааччыта Наталья Михалёва – Сайа, ХИБҮ бэрэпиэссэрэ Варвара Окорокова сырдаттылар. Биэриини университет 4 кууруһун устудьуона Игорь Данилов ыытар.

🎙 Эдэр ыччат сахалыы тылы билиитэ хас быраһыан эбитий? Ордук ханнык эйгэҕэ саха тыла туттуллубатый? Кыра оҕолор сахалыы саҥарбат буоллулар, ону хайдах быһаарабытый? Дьиэ кэргэн, үөрэх эйгэтэ тылга дьайыыта хайдаҕын туhунан ХИБҮ «Арктика тылларын экологията» норуоттар икки ардыларынааҕы билим-чинчийэр лабораториятын уонна АБА СС гуманитарнай чинчийии уонна аҕыйах ахсааннаах омуктар кыһалҕаларын үнүстүүтүн научнай үлэһитэ Нина Иванова сырдатта. Биэриини университет 4 кууруһун устудьуона Игорь...

🎙Билиҥҥи саха бэйэтин омук быһыытынан билинэригэр туох көмөлүүрүй? Бүгүн бу бырассыас хайдах барарый? Киһи ис туругар туох уларыйыы буола турарын уонна культурнай глобализация туһунан историческай факультет доцена Айтал Яковлев сырдатар. Биэриини ыытар университет 4 кууруһун устудьуона Игорь Данилов.

🎙Кылаастар утарыта турсуулара, оробуочайдар охсуһуулара, солобуода, эрэбэлииссийэ, эрэспиибиликэ диэн айдааннар Европаҕа тоҕо тэнийбиттэрий? Атаҕастаммыт, баттаммыт кыра-хара норуот чахчыта да кыһалҕаҕа кыһарыйтаран охсуһууга туруммутун Өксөкүлээх Өлөксөй өйдөөн көрбүт. Бүгүн Хотугулуу-Илиҥҥи норуоттар тылларын уонна култуураларын үнүстүүтүн бэрэпиэссэрин Варвара Окорокова «Өксөкүлээх Өлөксөй – саха нострадамуһа» ыстатыйатын кытта билсиэхпит.

🎙Кылаастар утарыта турсуулара, оробуочайдар охсуһуулара, солобуода, эрэбэлииссийэ, эрэспиибиликэ диэн айдааннар Европаҕа тоҕо тэнийбиттэрий? Атаҕастаммыт, баттаммыт кыра-хара норуот чахчыта да кыһалҕаҕа кыһарыйтаран охсуһууга туруммутун Өксөкүлээх Өлөксөй өйдөөн көрбүт. Бүгүн Хотугулуу-Илиҥҥи норуоттар тылларын уонна култуураларын үнүстүүтүн бэрэпиэссэрин Варвара Окорокова «Өксөкүлээх Өлөксөй – саха нострадамуһа» ыстатыйатын кытта билсиэхпит.

🎙 «Уруккутун билбэт норуот кэскилэ кэхтэр», – дииллэр. Бүлүү ГЭС-ин тутуу туһугар тимирдиллибит Туой Хайа сэлиэнньэтин историята – барыбытын хаарыйар кыһалҕа буолар. Бу кэмтэн ыла үйэ аҥарыттан ордук кэм ааста, ол эрэн баччааҥҥа диэри киэҥ араҥаҕа биллибэккэ-көстүбэккэ кистэнэн сытар. Бүгүҥҥү биэриибитигэр «Бүлүү уутун кистэлэҥэ» документальнай киинэ ааптара уонна сценариһа, Олоҥхо билим-чинчийэр институтун алын научнай үлэһитэ Анастасия Борисова уонна киинэ продюсера, «Осиктакан» Мииринэй...

🎙Саха уус-уран литературата саҥардыы төрүттэнэн эрэр. Суруйааччы элбэх, ааҕааччы аҕыйах. Бүгүн Былатыан Ойуунускай «Литература үспүкүлээннэрэ» диэн ыстатыйатын кытта билсиэхпит.

🎙 Сайдыы диэн тугуй? Салгыы хайдах сайдыахпытый? Сайдыы күүһэ туохханый? «Сырдат» подкаст саҥа сезонун арыйар биэриигэ университет ректора Анатолий Николаев уонна литературовед Олег Сидоров Былатыан Ойуунускай «Сүүс сыллаах улуу былаанын» туһунан санааларын үллэһиннилэр. Биэриини ыытар университет 4 кууруһун устудьуона Игорь Данилов.

🎙 Проект Эдэр чинчийээччи сылыгар аналлаах, научнай ыстатыйалары ааҕар «Хаамабын, истэбин, сайдабын» рубриката Научнай библиотеканы @nb_svfu кытары бииргэ оҥоһулунна. Бүгүн ыстатыйа түмүллэн аудио-кинигэ буолла, ону иһитиннэриэхпит.

🎙Бүгүҥҥү «Ирэ-хоро» рубрикабыт геройа - тыл билимин дуоктара, ХИБУ профессора, «Культурология» хаапыдыратын сэбиэдиссэйэ Людмила Ефимова ыһыах саха норуотугар сүрүн өйдөбүлүн туһунан кэпсиэҕэ. «Ыһыах ытык анала» диэн сиһилии ирэ-хоро кэпсэтиини институт устудьуона Игорь Данилов ыытар.  Саҥа үөрэх дьылыгар көрсүөххэ диэри. Биһигини кытта бииргэ буолун!

🎙 Бүгүҥҥү «Тыл-өс култуурата»  биэриибитигэр  саха тылыгар түөлбэ тыллары чинчийбит лексиколог, учуонай, тыл билимин хандьыдаата Петр Савич Афанасьев «Саха билиҥҥи тыла. Лексикология» диэн кинигэтигэр синонимнар тустарынан суруйбутун ааҕан иһитиннэриэхпит. Биэриибит күннээҕи олоххо тылбытын байытан, туһааннаах синонимнары дьүөрэлээн, сөпкө саҥарарбытыгар көмөлөөх буолуо диэн эрэнэбит. Биэриини ыытар Үөһээ Бүлүүтээҕи П.Н.Тобуруокап аатынан сынньалаҥ киин дириэктэрэ Дмитрий Дьячковскай.

🎙 Проект Эдэр чинчийээччи сылыгар аналлаах, научнай ыстатыйалары ааҕар «Хаамабын, истэбин, сайдабын» рубриката Научнай библиотеканы @nb_svfu кытары бииргэ оҥоһулунна. Бээтинсэ аайы Эрчимэн «Эллэй эркээйилэрэ» диэн үлэтин кытта билистибит. Бүгүн ыстатыйа бүтэһик «Өрө көрдөрбөккө самнары баттаан» диэн түһүмэҕин ааҕан иһитиннэриэхпит.

🎙Бүгүҥҥү «Ирэ-хоро» рубрикабыт геройа – этнопедагог, ХИБҮ бэрэпиэссэрэ Галина Попова – Санаайа. Национальнай оскуоланы саҥардан сайыннарыы кэнсиэпсийэтин 30 сылыгар сыһыаран «Кэнсиэпсийэ» уонна оҕону сайыннаарыы» туһунан ирэ-хоро кэпсэтиини институт устудьуона Игорь Данилов ыытар.

🎙Бүгүн Эрчимэн «Эллэй эркээйилэрэ» ыстатыйатын «Кыргыспыппыт, кыргыһабыт, кыргыһыахпыт даҕаны» диэн уон төрдүс түһүмэҕин кытта билсиэхпит.  Платон Алексеевич Ойуунускай «Литература үспүкүлээннэрэ» уонна «Эллэй эркээйилэрэ» маҥнайгы уонна иккис түһүмэхтэрин Научнай библиотека инстаграмыгар @nb_svfu истиэххитин син.

🎙 Саха омук тапталлаах норуодунай суруйааччыта Николай Гаврилович Золотарев – Николай Якутскай саха түҥ былыргы үһүйээннэрин, үгүс номохторун бар дьонтон сураһан, кэнчээри ыччат билэ улаатарын туһугар айымньыларыгар суруйан хаалларбыт үтүө өҥөлөөх. Бүгүҥҥү «Уос номоҕо» бүгүҥҥү биэриибитигэр дьоло суох тапталтан күрэммит Дьэдьэн кыыс үс үйэ тухары бар дьоҥҥо үөр буолан көстүбүтүн туһунан «Табаҕа харыйата» диэн айымньытыгар суруйан хаалларбытын ааҕан иһитиннэриэхпит. Биэриини ыытар Үөһээ...

🎙Бүгүн Эрчимэн «Эллэй эркээйилэрэ» ыстатыйатын «Туллаҥныыр тутаах боппуруоһунан» диэн уон иккис уонна «Үрүҥү – хара, хараны – үрүҥ оҥорор туһугар» диэн уон үһүс түһүмэхтэрин кытта билсиэхпит.

🎙 Билиҥҥи балысхан сайдыылаах олоххо киирии тыл олус элбэх. Маннык көстүү хайа баҕарар омук тылыгар баар. Бүгүҥҥү «Тыл-өс култуурата» биэриибитигэр сахалыы тиэрминнэр тустарынан кэпсэтиэхпит. Биэриини ыытар Үөһээ Бүлүүтээҕи П.Н.Тобуруокап аатынан сынньалаҥ киин дириэктэрэ Дмитрий Дьячковскай.

🎙Бүгүн Эрчимэн «Эллэй эркээйилэрэ» ыстатыйатын «"Манчаарыны" С. Кулачиков сууттааһына» диэн уон биирис түһүмэҕин кытта билсиэхпит Проект Эдэр чинчийээччи сылыгар аналлаах, научнай ыстатыйалары ааҕар «Хаамабын, истэбин, сайдабын» рубриката Научнай библиотеканы @nb_svfu кытары бииргэ оҥоһулунна. Тахсар күнэ – бээтинсэ.