TUMAC BSE No. 8 - Sunum: "2000 Sonrası Klasik Kemençe Taksim İcralarında Yeni Yönelimler" - Dr. Aslıhan Özel
Listen now
Description
28 Aralık 2019 Cumartesi günü Türkiye Tarihi Evleri Koruma  Derneği TÜRKEV’in katkılarıyla Dede Efendi Evi'nde gerçekleşen Türk Müziği Akademik Çevresi Bilim-Sanat Etkinlikleri'nin sekizincisinde Yıldız Teknik Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi Müzik ve Sahne Sanatları Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Aslıhan Özel, “2000 Sonrası Klasik Kemençe Taksim İcralarında Yeni Yönelimler” başlıklı bir sunum yaptı. SUNUM HAKKINDA Türk makam müziğinin incesaz topluluklarında onsekizinci yüzyıldan  itibaren yerini almış olan klasik kemençe, tınısı ve icra şekilleri  bakımından son bir asırda bilgi verebilecek nitelikte ses kayıtlarına  sahip olmuştur. Ses kayıt teknolojisinin ilk örnekleri, yirminci yüzyıl  başlarında İstanbul’da fonograf ve kovanlarla kendini göstermiş,  kovanlara yapılan kemençe taksim kayıtları Kemençeci Vasilaki  (1845-1907) tarafından gerçekleştirilmiştir. Ardından gelen gramofon ve  taş plak dönemi ile Tanbûrî Cemil Bey’in (1871-1916) tanbur, kemençe,  lavta, viyolonsel ve yaylı tanburla yaptığı taksim ve eser icraları, saz  müziğinin gelişmesi yolunda değer taşıyan önemli kayıtlar olarak tarihe  geçmiştir. Makara bant, plak ve kaset dönemlerinde ise isimlerini  çeşitli albümlerde, radyo ve televizyon programlarında duyurmuş daha  fazla kemençe icracısı olduğu gözlemlenmiştir. Bu kayıtlarda yer alan  geleneksel taksim formu da tarihsel süreçte giderek değişmeye ve uzun  süreli taksimlere dönüşmeye başlamıştır. Kemençe artık tanbur ve ney  ikilisine katılmış üçüncü bir önemli üye olarak, beraber taksim yapma  anlayışının temsilcilerinden olmuştur. Zamanımıza yaklaşıldıkça dijital  ortamlarda “compact disc”lere yapılan kaliteli ses kayıtları ile,  kemençe icracılarında ve üretilen albümlerde hızlı bir artış  yaşanmıştır. Yirminci  yüzyılın sonlarına doğr Türk çalgı icralarında görülen yeni arayışlar,  varolanın dışına çıkma ve farklılık gösterme çabaları, zamanla müzik  endüstrisinin üretimlerinde kendisini göstermiştir. Bu arayışlar  çerçevesinde çeşitli müzik türlerine katkıda bulunan klasik kemençe  icraları da, taksimlerinde etkileşimler ve değişimler geçirmiştir. Bu  çalışma ile son 20 yılın albümlerinde yer alan klasik kemençe taksimleri  incelenmiştir. Tespit edilen kişisel albüm sahibi yedi kemençe  sanatçısının yayınlanan son albümlerinin analizi ile, taksimler genel ve  ayrıntılı olmak üzere iki kategoride incelenmiştir. Genel incelemede;  eşlik çalgılar, makam kullanılışı, varyasyonlar, tablo içerisinde  süreleriyle gösterilmiştir. Ayrıntılı incelemede ise; klasik kemençe  üslubunun taksimlere yansıyan en belirgin süslemeleri, dizi  niteliğindeki ezgi yapıları ve çift ses kullanımı ele alınmıştır.  Böylelikle, klasik kemençe taksimlerinin nasıl değiştiği ve gözlemlenen  veriler ışığında geleceğe dair icra yorumlarının nasıl değişebileceği  yönünde fikir verici özelliklerin tespiti, bu çalışmanın konusu  olmuştur. Dr. Öğr.Üyesi Aslıhan Eruzun Özel 1973 İstanbul doğumludur. 1984 – 1994 yılları arasında İTÜ Türk  Mûsikîsi Devlet Konservatuarı’nda almış olduğu müzik eğitiminin  ardından, İTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde 1997 yılında yüksek lisans  ve 2006 yılında sanatta yeterlik çalışmalarını tamamlamıştır. 2000  yılında YTÜ Sanat ve Tasarım Fakültesi’nde akademisyenliğe başlayan  Özel, halen aynı kurumda eğitim – öğretim görevini devam ettirmektedir.  1984’ten bu yana kemençe sanatçısı İhsan Özgen’in talebesidir.
More Episodes
30 Kasım 2019 Cumartesi günü Türkiye Tarihi Evleri Koruma  Derneği TÜRKEV’in katkılarıyla Dede Efendi Evi'nde gerçekleşen Türk Müziği Akademik Çevresi Bilim-Sanat Etkinlikleri'nin yedincisinde Kırıkkale Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Doğu Dilleri ve Edebiyatları Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr....
Published 12/10/19
30 Kasım 2019 Cumartesi günü Türkiye Tarihi Evleri Koruma  Derneği TÜRKEV’in katkılarıyla Dede Efendi Evi'nde gerçekleşen Türk Müziği Akademik Çevresi Bilim-Sanat Etkinlikleri'nin yedincisinde Kırıkkale Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Doğu Dilleri ve Edebiyatları Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr....
Published 12/10/19