Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 28. Taraflar Konferansı’nda (COP28) toplanan devletler hangi konularda anlaştı? İklim krizine karşı insanoğlunun mücadelesi ne aşamada? Anadolu Ajansı’ndan Nuran Erkul ve Hale Aydoğmuş yorumluyor.

Pasif iklimlendirme nedir? Hem küresel ısınmaya hem de enerji israfına karşı nasıl bir alternatiftir? Hanelerde enerji kaybına nasıl engel olunur? OSTİM Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Birol Kılkış ile konuştuk.

Enerji ihtiyacı artan ülkeler, kaynakları daha verimli kullanmak için güneş ve rüzgar enerjisine yöneliyor. Türkiye de solar enerji paneli üretiminde Avrupa’nın zirvesinde yer alıyor. Dünyada enerji sektöründe nasıl bir değişim yaşanıyor? Türkiye bu pazarda geleceğe nasıl bakıyor? Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Kıdemli Uzmanı Heymi Bahar ve Anadolu Ajansı Enerji Haberleri Müdürü Oğuzhan Özsoy ile konuştuk.

Çiftçilerin ekim öncesi izin ve onay aramasını ön gören süreç bu yaz yürürlüğe girdi. Peki bu tarımsal planlamanın ekine katkısı ne olacak? Gıda güvenliğinde Türkiye’nin yeri ne? Prof. Dr. Barbaros Gönençgil ve Prof. Dr. Erhan Akça ile konuştuk.

Yurt genelinde düzenli yağış almayan bölgeler arasında yer alan İstanbul’daki barajlarda su, kritik seviyeye geriledi. Hem barajlardaki su durumunu hem de olası senaryoları, İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Meriç Albay ile konuştuk.

Yürürlüğe girişin yıl dönümünde Paris İklim dağılımı'nın ne işe yaradığını, iklim krizinin ne durumda olduğunu Boğaziçi Üniversitesi İklim İklimi Merkezi Müdürü Prof. Dr. Levent Kurnaz şöyle konuştu.

İsrail’in Gazze Şeridi üzerinde kullandığı beyaz fosfor bombalarının insana ve doğaya etkilerini, İTÜ Kimya Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Muhammet Kahveci ile konuştuk.

Uluslararası Afet Riskinin Azaltılması Günü’nde, iklim krizinin yol açtığı afet risklerini ve buna karşı alınması gereken önlemleri, Birleşmiş Milletler Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nde Türkiye’yi temsil eden bilim insanı Doç. Dr. Şiir Kılkış ile konuştuk.

İngiltere’de tek kullanımlık plastik çatal kaşık gibi günlük tüketim malzemelerinin satışı yasaklandı. Öte yandan, Türkiye dahil çeşitli ülkeler plastik (naylon ve diğer petrol vs. türevleri) kullanımını azaltmaya çalışıyor. Plastik kullanımının doğaya nasıl bir etkisi var? Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ülgen Aytan ile konuştuk.

Yenilenebilir enerji kaynaklarında Türkiye’nin gösterdiği atılımın dünya ekonomileriyle nasıl kıyaslanabileceğini, OECD Türkiye Daimi Temsilcisi Prof. Dr. Kerem Alkin ile konuştuk.

21 Eylül Sıfır Emisyon Günü vesilesiyle hem bu kavramı hem de iklim krizi ve hava kirliliğinde insanlığın geldiği durumu Prof. Dr. Selahattin İncecik ile konuştuk.

Uzun süren kuraklık, Haziran ortasına kadar yoğun yağış ve sonrasında aşırı sıcaklar. Tarım sezonunun sonuna yaklaşırken ülke genelindeki durumu, Selçuk Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Süleyman Soylu ile konuştuk.

Tüm sahillerimizde denizanası türü jelimsi organizmalara dair şikayet ve uyarılar artıyor. İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri ve İşletmeciliği Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Cem Gazioğlu’na denizlerimizin genel durumunu sorduk.

Türkiye’nin 3. Ulusal Arktik Bilimsel Araştırma Seferi’nde elde edilen bulgular analiz edilirken, seferlere liderlik eden Prof. Dr. Burcu Özsoy ile hem iklim krizini hem de Türk bilim heyetinin bulgularını konuştuk. 

İlk ticari petrol kuyusu bundan tam 164 yıl önce ABD’de açıldı. O günden bu yana fosil yakıtlar dünyayı nasıl etkiledi? Bugün yeni enerji kaynaklarına dönüşüm nasıl mümkün olacak? SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi Direktörü Alkım Bağ Güllü ile konuştuk.

ABD’nin Hawaii eyaletinde çıkan ve 100’den fazla insanın hayatını kaybettiği belirtilen orman yangınlarında aşırı sıcakların etkisi var mı? Birçok ülkede devasa tahribata yol açan yangınların iklim kriziyle bağlantısı nasıl? Aşırı sıcaklar biyolojik düzeni etkiliyor mu? İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Öğretim Üyesi Prof. Dr. Doğanay Tolunay ile konuştuk.

Batı Karadeniz’deki ağır sel felaketinin ikinci yıldönümünde iklim krizinde şehir planlamasının nasıl yapılması gerektiğini, Birleşmiş Milletler Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nde Türkiye’yi temsil eden bilim insanı Doç. Dr. Şiir Kılkış ile konuştuk.

İklim krizinin hava olaylarını şekillendiren mekanizmalara etkisi nasıl gerçekleşiyor? Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Levent Kurnaz, tüm boyutlarıyla küresel ısınmanın havaya etkisini anlattı.

İklim krizinin etkileri dolayısıyla insanların yaşadıkları bölgeleri terk etme olgusu belli coğrafyalarda kendini göstermeye başladı. İklim göçünün anlamını ve boyutlarını, İklim Değişikliği Politika ve Araştırma Derneği Başkan Yardımcısı ve Bartın Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Alkan Üstün ile konuştuk.

Kış mevsimi kuraklık ve ardından gelen düzensiz yağışlarla geçti. En yoğun yağışlar geldiğinde ise birçok yerde hasat mevsimi başlamıştı. Tarımda ve şehirlerde bu yağışların etkisi ne oldu? Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Halim Orta ile konuştuk.

BM’de, 20 yıldır üzerinde çalışılan açık denizleri koruma sözleşmesi için pazarlık sona erdi, artık 60 üye devlet imza koyarsa sözleşme yürürlüğe girecek. Prof. Dr. Bayram Öztürk ile denizlerin ne tür tehlikelerle karşı karşıya kaldığını konuştuk.

Çölleşme ve Kuraklıkla Mücadele Günü vesilesiyle dünyada ve Türkiye’de ekolojik sistemlere yönelik tehditleri ve alınması gereken önlemleri, Doğa Koruma Merkezi Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Uğur Zeydanlı ile konuştuk. 

Birleşmiş Milletler ve diğer uluslararası kurumların resmi söylemindeki sıcaklık artışını bir buçuk derecenin altında tutma hedefi hala tekrarlanıyor ama göstergeler hedefin aşılmasının artık kesinleştiğine işaret ediyor. Kandilli Rasathanesi Meteoroloji Laboratuvarı Başkanı Adil Tek ile konuştuk.

Havayı, suyu ve toprağı kirletiyoruz ve hepsi iklim krizi ile bağlantılı. Katı atıkların yönetimine dair ilkeleri, Prof. Dr. Yüksel Ardalı ile konuştuk.

5-9 Haziran arasında kutlanacak Çevre Haftası’nda denizlerimizi konuşacağız. Peki, temiz bir dünya için denizlerin temizliği ne kadar önemli? İklim değişikliği denizleri nasıl etkiliyor? Anadolu Ajansı Yeşilhat Editörü Hale Aydoğmuş ile konuştuk.