انقلاب اسلامی ایران آغاز دگرگونی‌های بزرگ در حوزه‌های مختلف سیاسی و اجتماعی در کشور بود. در عین حال نام انقلاب با آغاز تحولات بزرگ و بنیادین، در دیگر عرصه‌ها نیز همراه می‌شود از جمله در عرصه علم و دانش. محمدرضا شاه پهلوی، در کتاب به سوی تمدن، "رساندن مردم ایران به دوران تمدن بزرگ را بالاترین آرزوی خود" عنوان کرده است و البته که برای رسیدن به این هدف بزرگ، دستیابی به علم و دانش گسترده و پیشرفت در صنعت و تکنولوژی نه تنها لازم، بلکه ضروری است. تلاش ایرانیان برای دسترسی به علم نوین جهانی از ده‌ها پیش از ظهور انقلاب اسلامی ایران آغاز شده بود. اما چهره‌های شاخص انقلاب اسلامی ایران، نظام نوین دانشگاهی را متاثر از غرب دانسته و در همان ماه‌های اول بر لزوم اصلاح آن تاکید داشتند. از جمله شخص آیت‌الله خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، که در اظهارات خود نسبت به لزوم انجام اصلاحات در نظام دانشگاهی ایران و عدم وابستگی به دیگر کشورهای جهان با شعار "استقلال" تأکید داشت. همزمان با چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی ایران، گسترش علم و دانش و پیشرفت در مسیر دستیابی به علم نوین و دانشگاهی چه سیری داشته است و آیا آنگونه که آیت‌الله خمینی انتظار داشت پیشرفت علمی در ایران، کشور را از اتکاء به خارج بی‌نیاز ساخته است؟ مسئولان دولتی ایران از افزایش ظرفیت دانشگاه‌ها و شمار واحدهای دانشجویی، حتی بیش از نیاز جامعه سخن می گویند و کسب جوایز بین‌المللی توسط جویندگان علم را از مهمترین مصادیق پیشرفت و توسعه یافتگی در مسیر "نهضت نرم‌افزاری" بر می‌شمرند. اما به گفته دکتر سعید پیوندی، پژوهشگر علمی، جامعه‌شناس و استاد علوم تربیتی و ارتباطات دانشگاه "لورن" در شهر نانسی در فرانسه، جنبه کمیت در پیشرفت‌های علمی در ایران پس از انقلاب اسلامی از کیفیت پیشی گرفته، هر چند که نمی‌توان دستیابی به برتری‌های علمی، طی چهار دهه اخیر را نادیده گرفت. در عین حال، با وجود دستیابی به فن‌آوری و دانش علمی در حوزه‌های نظامی، هسته‌ای و نانوتکنولوژی و تبلیغات گسترده دولتی در این راستا، پیشرفت‌های علمی در دهه‌های اخیر، نه تنها شامل تمامی حوزه‌ها نمی‌شود بلکه در بسیاری از حوزه‌های علمی از جمله صنعت خودروسازی، ایران طی چهار دهه اخیر با عقبگرد نسبت به دوران پیش از انقلاب اسلامی روبرو بوده است. دکتر سعید پیوندی تأکید می‌کند: حکومت‌هایی که وابسته به پیشرفت‌هایی در حوزه‌های ساخت بمب اتمی یا صنایع نظامی پیشرفته بودند اما این پیشرفت‌ها در مواجهه با زندگی مصرفی مردم آن جوامع ب