Vaak wordt gezegd dat intelligentie de sleutel is tot succes. We testen en toetsen onszelf van jongs af aan suf, en hopen daarmee onze positie op de maatschappelijke ladder te kunnen voorspellen. Maar wat maakt iemand nu precies intelligent? En hoe belangrijk is deze eigenschap nog, in een tijd van Wikipedia, smartphones en ChatGPT? Daarover praten we met Han van der Maas, hoogleraar psychologie. We bespreken waarom er zoveel waarde aan wordt gehecht en wat de voor- en nadelen zijn van tests...

In een tijd van AI, fake news en een gepolariseerd politiek klimaat is het niet altijd makkelijk om een mening van een feit te onderscheiden. Voor je het weet, val je voor een retorische truc of een onjuiste gezondheidsclaim. Hoe zorg je dat je kritisch blijft kijken én denken naar jezelf en de buitenwereld? Daarover praten we met Sebo Uithol, gepromoveerd in de Cognitieve Neurowetenschappen en Zsuzsika Sjoerds, gepromoveerd neuropsycholoog. Zij geven het vak Psychologie en Wetenschap aan de...

Meisjes spelen lief met poppen en vrouwen dragen hakken. Jongens houden van stoere, snelle auto’s en mannen drinken bier. Hoewel deze stereotiepe genderrollen natuurlijk niet kloppen, labelen we bepaalde eigenschappen toch nog altijd als typisch ‘mannelijk’ en ‘vrouwelijk’. Maar zijn de verschillen tussen man en vrouw eigenlijk wel zo groot? En wat als hoe je je voelt, niet overeenkomt met het geslacht waarmee je geboren wordt? In deze aflevering praten we met psycholoog en onderzoeker Bodi...

Waarom werk jij? Wil je iets betekenen voor de wereld, zo veel mogelijk kennis opslurpen, of word je dolgelukkig van veel geld op de bank? Stel deze vraag eens aan je vrienden en familie, en je merkt dat de redenen waarom zij weer en wind trotseren om naar hun werk te gaan, nogal uiteenlopen. Maar hoe zorg je dat je gelukkig bent én blijft op de plek waar je waarschijnlijk een groot deel van je week doorbrengt? Samen met arbeids- en organisatiepsycholoog Tosca Gort, praten we over wat mensen...

Hoe graag je het ook zou willen, het leven verloopt nooit volgens jouw plan. Juist wanneer je denkt de controle te hebben, krijg je een beproeving voor de kiezen waar je niet om had gevraagd. De gasten in Hoofdverhalen zijn daarin niet anders. Zij kregen te maken met een fikse tegenslag, die hun leven (tijdelijk) op z’n kop zette. Samen met psycholoog Marissa blikken ze terug op hun meest duistere momenten. Hoe was het om dit mee te maken? Hoe gingen ze om met verdriet en onzekerheid, en wat...

Je bent nooit te oud om te leren, en dat is maar goed ook. Zelfs ver na onze middelbare school- of studententijd laten we onze hersenen nog kraken: van Spaanse woordjes bestuderen en verkeersregels in het hoofd stampen, tot een opfriscursus op werk. Maar heb je weleens nagedacht over de manier waaróp je dat het beste kunt doen? Met andere woorden: wat is jouw leerstrategie?  Ik ga de stof te lijf met een markeerstift; Ik probeer elke alinea van de tekst samen te vatten; Ik lees alles vlak...

Hoe graag je het ook zou willen, het leven verloopt nooit volgens jouw plan. Juist wanneer je denkt de controle te hebben, krijg je een beproeving voor de kiezen waar je niet om had gevraagd. De gasten in Hoofdverhalen zijn daarin niet anders. Zij kregen te maken met een fikse tegenslag, die hun leven (tijdelijk) op z’n kop zette. Samen met psycholoog Marissa blikken ze terug op hun meest duistere momenten. Hoe was het om dit mee te maken? Hoe gingen ze om met verdriet en onzekerheid, en wat...

Keer je ‘s ochtends je huis ondersteboven omdat je alwéér je sleutels kwijt bent? Kom je ‘s middags met een bezweet hoofd te laat aan bij een afspraak, en sta je ‘s avonds met je mandje compleet overprikkeld tussen de potten pindakaas? Voor ‘neurotypische’ mensen is dit slechts een belabberde pechdag, maar voor iemand met ADHD is dit vaak de dagelijkse realiteit. Met universitair docent en GZ-psycholoog Bianca Boyer bespreken we in deel 2 over ADHD hoe de diagnose door psychologen wordt...

Hoe graag je het ook zou willen, het leven verloopt nooit volgens jouw plan. Juist wanneer je denkt de controle te hebben, krijg je een beproeving voor de kiezen waar je niet om had gevraagd. De gasten in Hoofdverhalen zijn daarin niet anders. Zij kregen te maken met een fikse tegenslag, die hun leven (tijdelijk) op z’n kop zette. Samen met psycholoog Marissa blikken ze terug op hun meest duistere momenten. Hoe was het om dit mee te maken? Hoe gingen ze om met verdriet en onzekerheid, en wat...

Het zijn vaak creatieve, authentieke en ondernemende types, in het hier-en-nu en met het hart op de tong. Mensen met ADHD hebben bijzondere kwaliteiten die ‘neurotypische mensen’ dikwijls benijden. Daarom is het zonde dat als het over ADHD gaat, de nadruk veelal ligt op het negatieve. Maar eerlijk is eerlijk, het is niet altijd makkelijk om te leven met een brein dat anders werkt in een maatschappij die veel van je vraagt. Concentreren, lang stil zitten, je motiveren voor saaie taken: tel...

Hoe graag je het ook zou willen, het leven verloopt nooit volgens jouw plan. Juist wanneer je denkt de controle te hebben, krijg je een beproeving voor de kiezen waar je niet om had gevraagd. De gasten in Hoofdverhalen zijn daarin niet anders. Zij kregen te maken met een fikse tegenslag, die hun leven (tijdelijk) op z’n kop zette. Samen met psycholoog Marissa blikken ze terug op hun meest duistere momenten. Hoe was het om dit mee te maken? Hoe gingen ze om met verdriet en onzekerheid, en wat...

Hoewel je er misschien liever niet bij stilstaat, liegen de cijfers er niet om. Nog altijd stappen er in Nederland op dagelijkse basis mensen radeloos uit het leven, en is suïcide onder jongeren zelfs doodsoorzaak nummer één. Genoeg redenen dus om er meer over te praten en onszelf beter te informeren. Hoe ontstaan zelfmoordgedachten precies en wat zijn risicofactoren? En wat kun je doen als je zélf rondloopt met zelfmoordgedachten, of vermoedt dat iemand uit je omgeving denkt aan...

Hoe graag je het ook zou willen, het leven verloopt nooit volgens jouw plan. Juist wanneer je denkt de controle te hebben, krijg je een beproeving voor de kiezen waar je niet om had gevraagd. De gasten in Hoofdverhalen zijn daarin niet anders. Zij kregen te maken met een fikse tegenslag, die hun leven (tijdelijk) op z’n kop zette. Samen met Marissa blikken ze terug op hun meest moeilijke momenten en geven ze je een kijkje in hun hoofd. Hoe gingen ze om met verdriet en onzekerheid, en wat...

Je haarkleur, jeuk op je rug, een lege maag. Zomaar drie dingen waar je je liever niet bij wil neerleggen en die – met een kleine inspanning – best makkelijk te veranderen zijn. Helaas is het onvermijdelijk dat je in jouw leven vroeg of laat ook dingen voor je kiezen krijgt die je ‘maar moet accepteren’. Hoe ga je om met een niet zo fraaie of vrolijke realiteit, zoals een pijnlijke afwijzing, of de dood van iemand die dichtbij je staat? Of acceptatie te leren is in een paar simpele stappen is...

Het is de plek waar alles begint en die een stempel drukt op jouw bestaan. En al kies je je familie zelf niet uit, toch draag je ze je hele leven met je mee. Hoe vormt je gezin van herkomst je persoonlijkheid en je kijk op de wereld? En hoe houd je de relatie met je ouders, broers en zussen gezond zónder jezelf tekort te doen? In deze aflevering praten we over het thema familie met ontwikkelingspsycholoog en systeemtherapeut Steven Pont. We bespreken wat het oplevert als je je...

Alleen al in Nederland zijn er meer dan drie miljoen singles. Iemand aan de haak slaan is dan zo gebeurd, zou je denken. Maar is dat wel waar? Is het met de overvloed aan keuzes makkelijker geworden om de liefde te vinden, of juist moeilijker? En hoe zorg je ervoor dat daten een beetje een fijne en vermakelijke bezigheid blijft? We praten erover met Tila Pronk. Zij is universitair docent en doet onderzoek naar (online) daten. Ze legt uit wat de zin (en onzin) is van een zorgvuldig...

Hormonen zijn… hot. Er wordt volop over geschreven en van alle kanten worden we overladen met allerlei adviezen rondom leefstijl en voeding. Maar hoe zit het nou eigenlijk écht? In hoeverre hebben hormonen invloed op je stemming en gedrag? In deze aflevering rekenen we samen met psycholoog Estrella Montoya af met de mythes en taboes rondom hormonen. We leggen uit wat er kan gebeuren als je hormoonwaarden uit balans zijn, maar ook op welke manier je daar weer grip op kunt krijgen. Wil je weten...

Wat is jouw grootste angst? Zijn het harige spinnen, grote hoogtes, de tandarts (en het geluid van de tandartsboor), of alle drie? Een beetje bang zijn is heel gezond, maar als de angst zó groot is dat je er leuke en belangrijke dingen voor laat, heb je misschien last van een fobie.  Hoe kom je eigenlijk aan een fobie? En in hoeverre zijn onze angsten aangeboren? We praten erover met universitair hoofddocent Bram Vervliet. We gaan in op wat averechts werkt als je van je fobie af wilt komen,...

Een vis die zichzelf herkent in de spiegel, onthutste kinderen die ontdekken dat ze niét het middelpunt van de wereld zijn, en het snel wegklikken van een schokkend nieuwsbericht. Wat heeft dit allemaal te maken met empathie? Je hoort het in deze aflevering met Peter Bos, biopsycholoog en universitair hoofddocent. We bespreken wat empathie precies is en welke verschillende vormen er zijn. We leggen uit dat in een wereld vol prikkels een ‘compassion fatigue’ op de loer ligt en filosoferen...

Jezelf ontzettend uniek vinden, vooral bezig zijn met het krijgen van aandacht en bewondering, en je omgeving manipuleren om je zin te krijgen. Het zijn slechts een paar kenmerken van iemand met een narcistische persoonlijkheid. Maar loopt een narcist daadwerkelijk over van zelfliefde zoals in de mythe van Narcissus? Of is er misschien iets anders aan de hand? Hier weet Marjan de Vries, GZ-psycholoog en schrijver van het boek ‘Uit de schaduw van narcisme’ alles van. Samen praten we over hoe...

Wat doet jij als je je onzeker voelt? Probeer je alles tot in de puntjes te controleren (de perfectionist), of probeer je je vooral te vormen naar de wens van de ander (de pleaser)? Misschien blaas je jezelf liever een beetje op om je kwetsbaarheid te maskeren (de zelfverheerlijker).   We hebben allemaal onze eigen manier om ons te beschermen tegen pijnlijke gevoelens, en dat is helemaal niet erg. Maar wanneer een situatie je keer op keer zó raakt dat je geen controle meer ervaart over je...

Een brok in je keel, een abrupt rood hoofd of je hart dat een sprongetje maakt. Emoties maken veel los en doen soms gekke dingen met je. Maar waarom heb je emoties? En wat zou er gebeuren als je ze niet had? Samen met emeritus hoogleraar Ad Vingerhoets (wereldwijd bekend als ‘de huilprofessor’) praten we over de functie van onze emoties. We verdiepen ons in ondergewaardeerde gevoelens zoals walging en nostalgie, en leggen uit waarom je die beter niet kunt negeren.  Wil jij weten hoe emoties...

In het hier-en-nu leven, zonder oordeel naar je gedachten kijken en minder in je hoofd zitten. Als mindfulness nog onbekend voor je is dan klinkt dit waarschijnlijk abstract, of zelfs zweverig. Zonde, want het kan je helpen je stress te verminderen en intenser te genieten van het leven.   In deze aflevering van De Podcast Psycholoog laten we je kennismaken met mindfulness. Dit doen we met Tim Schoenmakers, die als universitair docent onderzoek doet naar de toepassing van mindfulness binnen...

Wat hebben Albert Einstein, Paul McCartney en J.K. Rowling met elkaar gemeen? Naast hun genialiteit en buitengewone talenten waren ze maximaal geïnspireerd tijdens het creëren van hun werk. Maar wat veroorzaakte deze geestdrift? En is het puur geluk dat zij op het juiste moment de perfecte ingeving kregen? We praten in deze aflevering met Ap Dijksterhuis, hoogleraar psychologie, over het belang van inspiratie. Over wat het precies is, hoe onmisbaar het is voor vooruitgang en waarom het nuttig...