Episodes
Elsbeth Gruteke gaat in deze aflevering met Stephan Sanders in gesprek. Stephan vertelt hoe het is om in God te geloven, hoe het geloof zijn leven heeft gekleurd en verbreed. Hij laat zien dat het geloof juist in zijn soberheid en eenvoud heel krachtig kan zijn. Aanleiding is zijn nieuwe boek Wonder, wonderlijk. Waar zijn boek Godschaamte vooral zijn zoektocht naar God beschreef, vertelt dit boek meer over zijn nieuw gevonden geloofsleven.
Published 11/06/24
Arnoud den Boer, beschrijft in Theodyssee hoe zijn denken over het lijden een radicale verandering onderging. Hij illustreert zijn visie met het verhaal van de Odyssee. Net als Odysseus kiest God er vrijwillig voor om zich aan de mast te laten binden en zich over te geven aan alle vormen van lijden die de mens ervaart. Wanhoop, het verliezen van perspectief, het geworpen zijn in deze wereld, het absurde, ambigue en ambivalente, al deze ervaringen zijn onderdeel van de totaalervaring die de...
Published 10/24/24
‘Wat mijn drijfveren zijn? Dat vraag ik me eigenlijk nooit af.’ Na enig nadenken: ‘Onze Lieve Heer. Heel kort is dat uiteindelijk wel waar het bij mij om draait. Maar ik handel als ik zie dat er wat moet gebeuren en ik dat kan. Dat gaat min of meer vanzelf. Terwijl ik eigenlijk een verlegen jongen ben. Nog steeds ben ik niet iemand die graag naar voren stapt zo van: ‘kijkt mij eens’. Verontwaardiging speelt zeker een rol als ik iets meemaak en denk: maar we weten toch met zijn allen wel...
Published 10/10/24
In zijn boek Het absurde universum gaat Patrick Chatelion Counet na hoe de wetenschap, net als de theologie, vastloopt in een poging de ongrijpbare werkelijkheid te doorgronden. Hij laat zien dat wetenschappelijke theorieën, van oerknal tot zwarte gaten en de verwarrende kwantummechanica, steeds theoretischer worden en absurde trekken krijgen. Counet betoogt dat we de wetenschap, zoals eerder de theologie, kritisch moeten bekijken. Dit boek nodigt ons uit om het mysterie te omarmen en te...
Published 09/26/24
Veel mensen zien geloof in God en wetenschap als twee concurrerende grootheden. In zijn boek Een brug naar God stelt filosoof René van Woudenberg echter het tegenovergestelde standpunt voor. Hij argumenteert dat geloof in God en wetenschap uitstekend samengaan. Hij probeert te begrijpen hoe de dingen met elkaar samenhangen en vraagt zich af hoe het geloof in God zich verhoudt tot de wereld waarin wij leven. Hij laat zien hoe het geloof in God en de wetenschap elkaar kunnen omarmen en dansen...
Published 09/12/24
Elsbeth heeft haar bedenkingen: moeten we het gesprek over de positie van de vrouw in de kerk nu opnieuw voeren? Douwe Steensma meent dat deze discussie nog altijd actueel is. Voor de meeste kerken wereldwijd geldt immers dat vrouwen worden geweerd uit de ambten. In zijn boek Geroepen tot de dienst stelt Douwe Steensma de veel aangehangen interpretatie aan de kaak die de deelname van vrouwen aan kerkelijke ambten verbiedt. Hij stelt dat dit verbod niet in overeenstemming is met wat de Bijbel...
Published 08/28/24
De info-technologische revolutie beheerst steeds meer ons leven. Het belang ervan zal verder toenemen nu kunstmatige intelligentie (AI) alomtegenwoordig is geworden. Wat betekent de informatietechnologie voor ons denken over God? In deze aflevering gaat Elsbeth Gruteke in gesprek met theoloog Marcel Barnard, auteur van het boek God in bits & bytes. Kan de God die we zochten in het woord uiteindelijk ook zijn tenten opslaan in kunstmatige intelligentie en gevonden worden in nullen en...
Published 08/14/24
In debatten over godsgeloof hebben atheïsten, agnosten en gelovigen iets over het hoofd gezien. De aandacht is voornamelijk uitgegaan naar argumenten voor en tegen het bestaan van God, maar atheïsme zelf is niet voldoende onderzocht. Terecht hebben atheïsten ieder aspect van een godsdienstige levensbeschouwing aan de orde gesteld. Maar het wordt nu tijd om atheïsme zelf op die manier kritisch te onderzoeken. Wat is er zo aantrekkelijk aan atheïsme? Zijn er specifieke denkwijzen die mensen...
Published 07/24/24
In hun boek Hoop denken Tim Vreugdenhil, een dominee die trends spot, en Jeanneke Scholtens, een toekomstonderzoeker die zin geeft, na over de toekomst van de kerk in een samenleving die constant verandert. Samen stellen zij drie vragen: Wat zien we om ons heen? Wat geloven we? Wat doen we vervolgens? Toekomstonderzoeker Jeanneke Scholtens en dominee Tim Vreugdenhil bieden een frisse, hoopvolle blik op de tijdgeest. Tom en Tabitha gaan met Jeanneke en Tim in gesprek. Niet alleen komen de...
Published 07/10/24
Dure auto’s, succesvolle outfits, gelikte livestreams – wie een kerk bezoekt, merkt lang niet altijd dat God vooral oog voor de armen heeft. Toch is dat wat de Bijbel betreft een cruciaal aspect van het evangelie. Sterker nog: sommige Bijbelteksten stellen dat God de armen uitverkoren heeft. Tegenover een almaar populairder welvaartsevangelie zet Pieter Dirk Dekker in zijn boek De hemel te rijk de vraag: wat betekent het om rijk te zijn, als God de armen uitverkoren heeft?
Published 06/27/24
De mysticus Henri Nouwen zag hoe mensen zich slachtoffer voelen van een systeem waarover ze geen controle hebben. Oorlog, milieuvervuiling, armoede… Hij zag een weg: bidden. Een radicale levenshouding waarin mystiek en revolutie hand in hand gaan en verstilling tot vernieuwing leidt, van jezelf en de wereld. Elsbeth gaat in deze aflevering in gesprek met Barbara Zwaan over hoe mystiek en revolutie hand in hand kunnen gaan door gebed. Barbara is hoofdredacteur van Herademing. Tijdschrift voor...
Published 06/13/24
Wat is nu typisch protestants? Hoe herken je een protestants kerkgebouw? Waarom dragen veel predikanten een toga? Welk snoep is het populairst tijdens de preek? Wat wordt bedoeld met het zogenaamde avondmaal? Tom en Tabitha spreken erover met René de Reuver, scriba van de Protestantse Kerk in Nederland en Marusja Aangeenbrug, auteur van de Canon van het Nederlandse protestantisme.
Published 05/30/24
Het gezag van de Bijbel staat onder orthodoxe protestanten in Nederland ter discussie. Niet in de eerste plaats om de wonderen die erin staan of om de historiciteit van de bijbelverhalen, maar omdat christenen de Bijbel in de praktijk heel verschillend uitleggen en toepassen. In zijn boek Geestspraak betoogt theoloog Henk van den Belt dat de Bijbel onfeilbaar betrouwbaar is omdat de heilige Geest daarin spreekt. Maar wat betekent dit precies? Tom en Tabitha gaan uitvoerig met hem in gesprek...
Published 05/16/24
Marinka Verburg is bestuurskundige en religiewetenschapper en promoveerde op een etnografische studie naar de vorming van nieuwe geloofsgemeenschappen met nooit- en ooit-kerkelijken binnen de pioniersbeweging van de Protestantse Kerk in Nederland. Hoe ervaren deze nooit- en ooit-kerkelijken de vorming van nieuwe geloofsgemeenschappen? Wat is nodig om hen er thuis te laten voelen? Duidelijk is dat het ervaren van vertrouwdheid en openheid belangrijke voorwaarden zijn. Elsbeth gaat in deze...
Published 05/01/24
‘Andrew Root begrijpt als geen ander de noodzaak van rust en verwachting voor de kerk. Juist in deze tijden van crisis! Soms moeten je handen uit de mouwen, soms moet je juist je handen openvouwen.’ Een uitspraak van Alain Verheij over het boek Wachten op God van Andrew Root waarin hij duidelijk maakt dat het tijd is voor een andere blikrichting. We moeten wachten op wat God gaat doen! Of anders gezegd: we moeten vanuit geloof en geduld bouwen aan onze gemeente. In deze aflevering gaat...
Published 04/18/24
Het kostte Jezus bijna duizend jaren voordat hij stierf. Afbeeldingen van zijn dode lichaam waren nergens in kerken te vinden tot de negende eeuw. De religieuze kunst levert daarvoor het bewijs. Waarom niet? En wat dan wel? Het maakte dr. Alfred Bronsdijk nieuwsgierig en was de aanzet tot een lange zoektocht door het landschap van de christelijke kunst en de theologie. Met een biografie van het kruis als resultaat. Tom en Tabitha gaan in deze aflevering in gesprek met Alfred Bronswijk over...
Published 04/04/24
Predikant Sam Janse heeft het ‘groene geloof’ samengevat in een ‘catechismus’: de Groene catechismus. Hij spaart de niet-groene gelovigen niet. Tom en Tabitha gaan in deze aflevering in gesprek met hem. Hoe is de aandacht voor de duurzaamheidsproblematiek bij hem gegroeid? Hoe ziet het goede 'groene leven' eruit en hoe pak je dat aan als individu en als gemeenschap? En welk appèl gaat er van het evangelie uit om ons om het leven te aanvaarden als een groot geschenk en niet als een koek...
Published 03/21/24
God is een weg gegaan door de Rooms Katholieke kerk, de kerk die teruggaat tot de tijd van de apostelen. God is ook een weg gegaan door de kerken van de Reformatie. De breuk tussen Rome en Reformatie mag daarom na ruim 500 jaar niet als vanzelfsprekend beschouwd worden. Dat is de inzet van de betrokkenen bij het Platform Rome Reformatie. Arjan Plaisier en Marcel Sarot, beiden betrokken bij het opstellen van de Verklaring Rome Reformatie zijn vandaag te gast in De theologie podcast. Elsbeth...
Published 03/07/24
De toekomst is datgene wat met zestig minuten per uur op ons afkomt. Het is niet iets dat losstaat van het heden, iets dat ‘daar ergens’ is en dat zal dan wel. Het is naar ons onderweg en we gaan ermee te maken krijgen. De toekomst is voor veel generaties op nieuwe manieren onbestendig geworden. De toekomstige wereld waarin onze kinderen opgroeien, wordt onzekerder en onbekender. Hoe ben je als christen daarnaar op weg? Hoe blijf je onderweg? Hoe blijf je hoopvol? Elsbeth Gruteke gaat in deze...
Published 02/22/24
Awraham Soetendorp is bij een groot publiek bekend geworden door zijn internationale politieke activisme. Als vertegenwoordiger van het liberaal-joodse gedachtegoed zette hij zich onophoudelijk en onvermoeibaar in voor verzoening en vrede, en ontving daarvoor vele prijzen. De naam ‘Rabbi Soetendorp’ is wereldwijd een begrip. Tom en Tabitha gaan met hem in gesprek naar aanleiding van zijn boek Levenslessen van een rabbijn dat werd verkozen tot hét Theologisch Boek van 2023.
Published 02/07/24
Niet meer willen leven, je wanhopig voelen, het leven een te zware opgave vinden, denken dat anderen beter af zijn zonder jou: ervaringen van suïcidaliteit komen vaker voor dan je denkt. Tabitha en Tom gaan in deze aflevering in gesprek met prof. dr. Hanneke Schaap-Jonker, psycholoog en theoloog en bijzonder hoogleraar klinische godsdienstpsychologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Met als doel het taboe en isolement rond dit beladen onderwerp te doorbreken. En om mensen die suïcidaal...
Published 01/25/24
Emanuel Rutten is een Nederlandse filosoof aan de Vrije Universiteit te Amsterdam. Hij werd vooral bekend met zijn studie naar argumenten voor het bestaan van God, waarvoor hij ook een nieuw argument ontwikkelde, het zogeheten 'modaal-epistemische Godsargument'. In zijn nieuwe boek Datgene waarboven niets groters gedacht kan worden presenteert hij een aantal nieuwe argumenten voor het bestaan van God. Elsbeth Gruteke ging met hem in gesprek.
Published 01/10/24
Terwijl de hel in de taal en beelden van de seculiere wereld volop aanwezig is, heerst onder christenen en theologen verlegenheid. Zij spreken liever niet over de hel. Uit onderzoek blijkt dat steeds minder christenen geloven dat de hel bestaat, steeds minder predikanten ernaar verwijzen in hun preken en steeds minder kerkgangers de hel als een belangrijk punt in hun geloof beschouwen. Arnold Huijgen en Rick Benjamins gaan onder leiding van Elsbeth Greven met elkaar in debat over de hel....
Published 12/28/23
Het kerkelijk, of liturgisch jaar is geënt op het leven van Jezus die zelf de spirituele weg van het christendom is. Tegelijk is de diepte van deze kerkelijke traditie veelal onbekend. Het is een jaarlijkse pelgrimage, toegankelijk voor iedereen. Tom en Tabitha gaan in gesprek met Marianne Vonkeman, theoloog en verbonden aan Herademing, tijdschrift voor spiritualiteit en mystiek, in gesprek over de mystiek van Kerst.
Published 12/13/23