Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneğinden Tijen Mergen, Ayşe Yüksel ve katılımcılarla değişen dünyayı konuştuk. Ekonomi ve siyaset nereye gidiyor? Geleceğin meslekleri neler olacak? Yeni dünya düzenine hazır mıyız? Diye konuştuk gelen soruları yanıtladık.

Türkiye'nin 12 ay içerisine ödemesi gereken 172 Milyar Dolar borcu var. Bunun 18 milyar dolarını Nisan, Mayıs ve Haziran ayları içine yapması gerekiyor. Bunun için nasıl kaynak oluşturabilir? Döviz mevduatlarına el koyabilir mi?

Bu yıl tarım için çok önemli bir yıl. Böyle giderse önümüzdeki yıl yiyecek tarım ürünü bulamayabiliriz. Türkiye tarımda bu yıl en yüksek seviyeye çıkmalı. Çünkü sağlık krizi sebebiyle tüm dünya çok ciddi bir gıda sorunu ile karşı karşıya kalabilir.

Devlet tedbirler alıyor ama bu aldığı tedbirler birbirini tamamlayan kararlar değil. 20 yaş altına sokağa çıkma yasağı getirilirken 20 yaş altında milyonlarca insan olduğu bilinmiyor muydu?

Bu olay Hazirana kadar uzarsa devletin doğru tedbirler alması ve insanları hayatları ve maddi imkanları arasına sıkıştırmaması lazım. Bir diğer önemli konu da gıda, şu anda tarımda ekim yapılması gerekiyor, çiftçilere sertifika verilmeli onlar dışarı çıkıp ekim dikimlerini yapabilmeliler. Devlet elinde bulunan gıda envanterini çıkartmalı. Çünkü önümüzdeki dönemin nasıl gelişeceğini göremiyoruz.

Para basmak enflasyon yaratır söylemini bir yana  bırakmak lazım. Şu anda tüm dünya bunu yapıyor. Şu anda önceliğimiz insanların hayatı. Ayrıca kim ne alıyor da enflasyon olacak. Evet Merkez Bankası para basmaya başladı, önemli olan bu basılan paraların doğru kaynaklara aktarılması.

Emin Çapa İle Gündem Özel 

İnsanları evde tutmazsak, mecbur işe gitmek zorundalar. İnsanlar işlerinden oldular, iş yerleri kapandı. Devlet en az 5 milyon haneye yardım etmek zorunda. Doğru ekonomik tedbirleri almazsa bu salgını kontrol altına alamayız.

Amerika'da vaka sayısı bu kadar artmışken dolar neden artıyor? Devlet bankadaki döviz hesaplarına el koyacak mı? İnsanlar neden bankadaki paralarını çekiyor?

Virüs bize gelmeden önce iki ay zaman tanıdı ama tedbirleri zamanında almadık. Bu yıl umreye gidişleri neden iptal etmedik. Oraya dünyanın dört bir yanından insan geldiğini bilmiyor muyduk? Anadoludaki köyler neden karantinaya alındı, virüs oralara nasıl geldi?

Devletin ihtiyacı olanlara verdiği 1000 TL'yi almak için insanlar hayatlarını tehlikeye attılar.

Her geçen gün Türkiye'de vaka sayısı artıyor, ama hala yeterli tedbir alınmıyor. İnsanlar dağıtılan sosyal yardımı almak için  hayatlarını hiçe sayarak sosyal mesafe sınırını göz ardı ediyor.

İstanbul'da salgının merkezi İstanbul Havalimanı. Havalimanı transit yolcuların geçiş merkezi olduğu için burada çok vaka var. Ayrıca Umre'ye gidişler vaktine engellenseydi şu anda bu kadar köy karantina altına alınmamış olurdu.

Küçük küçük kararlarla bu sürecin altından çıkamayız. Devletin bağış kampanyasına neden itiraz ettim, devlet kendi üstüne düşeni yaptı mı da bağış kampanyası başlattı?

Devletin parası yok mu? Devlet bağış değil vergi alır. Bağış kampanyasını Kızılay yapar, dernekler yapar. Devlet yardıma muhtaç 5 milyon haneye paraşüt para vermemeli, onların temel ihtiyaçlarını karşılamalı. Devlet daha kendi yapacaklarını yapmadan bizden bağış isteyemez.Bağış kampanyası ne anlama geliyor? Devlet ne yapmalı? Para var mı yok mu? Merkez Bankası'nın hamlesi ne anlama geliyor.Bağış kampanyası ne anlama geliyor? Devlet ne yapmalı? Para var mı yok mu? Merkez Bankası'nın hamlesi ne...

Korona için ekonomik önlem alıyorsun ama bunda dar gelirli vatandaşa yer vermiyorsun. Sokağa çıkma diyorsun,  asgari ücretin altında çalışan 17 milyondan fazla kişi var bu insanlar ne yiyecek. Devletin 5 milyon haneye karşılıksız para vermesi lazım.

İşsizlik konusunda acayip bir durum yaşıyoruz. İşsiz sayısı artıyor işsizlik azalıyor.  Nüfus 815 bin artıyor, iş gücü 275 bin artıyor. Bu insanlar nereye gidiyor? İşsizliğe TÜİK'ten aldığım grafiklerle baktık.

Yaşanan salgın nedeniyle bütün dünya ekonomisi bozuldu. Ülkeler ardı ardına ekonomik paketler açıklıyor. Hükümetin öncelikle vatandaşı rahatlatacak tedbirler alması lazım. Türkiye'de 5 milyon kişi kayıt dışı çalışıyor. Bu 5 milyon hane de düşünülmeli ki insanlar sokağa çıkmasın evinde kalsın.

Robert Stawell Ball  bize büyük astronomların neler yaptığını, neden önemli olduklarını, dünya bilimine ne gibi katkılarda bulunduklarını anlatıyor.  Güneş’in gezegenler sisteminin merkezi olduğunu söyleyen Kopernik’e, dünyanın yuvarlak olduğunu öne sürerek kiliseyi karşısına alan Galileo’dan yerçekimini keşfeden Isaac Newton’a 18 gökbilimcinin sıradışı hayat hikâyelerini ve keşiflerini keyifle okuyabilirsiniz.

Benim için her zaman söz konusu insan olduğu durumlarda ekonomi her zaman geri plandadır. Bizim yapmamız gereken virüsün yayılmasını ve can almasını engelleyecek tedbirler almak olmalı.  Salgının ilk dalgasında insanlar marketleri yağmaladılar. ikinci dalgada ise ellerindeki her şeyi satıp nakde dönmeye başladılar. Tek güvenli liman olarak amerikan hisse senedi almaya başladılar. Piyasa şu anda akılla mantıkla hareket etmiyor.

Döviz mevduatlarına el konulur mu? Karantinada kiralar nasıl ödenecek? İş bankası 'nda Atatürk'ün hisselerine el konacak mı? Üniversite sınavı ötelenecek mi? Karantinada çalışmak zoruna olanlar ne olacak? Petrol fiyatları ne olacak? Piyasada neler oluyor? Korona salgını büyürse ne olur

Salgında ikinci dalganın geldiğine dair emareler var. Çin'le ilgili kafalar karışık, hükumetin ne kadar doğru söylediğini bilmiyoruz. Virüs kontrol edilebildi mi? Tedavi edilip gönderilen hastalar yeniden hastalanıyorsa virüs değişime uğramış olabilir.

Salgın ile ilgili ekonomik paket açıklanırken Cumhurbaşkanı'nın 2023 heddeflerinden bahsetmesi beni çok şaşırttı. Kanada'nın, Fransa'nın yaptığı açıklamaları gördünüz mü? Hiç kimsenin işinden olmasına, hiç bir şirketin batmasına izin vermeyeceğiz diyorlar. Ben bu pakette de benzer bir şey bekledim. Ama bizim korona paketi beni hayal kırıklığına uğrattı.

Korona şu anda bir yerde mutasyona uğramış olabilir. Bunun sonucu iyi de olabilir kötü de olabilir. Biz bu süreci çok iyi yönetmeliyiz, sakın olmalıyız. Devlet  tedbirler alıyor ama büyük görev bize düşüyor, lütfen kendinizi izole edin ve koruyun.