این هفته در قسمت ۱۴۱ پادکست هفتگی فکت‌نامه فکت‌چک‌های مختلفی را مرور و بررسی می‌کنیم. ابتدا به سراغ شایعه‌ای می‌رویم که در شبکه‌های اجتماعی درباره طوفان خورشیدی و قطع اینترنت جهانی مطرح شده بود و بعد به سراغ ادعای شاخ‌داری می‌رویم که مربوط به پوشش مهسا امینی در زمان دستگیری است. ادعای وزیر ارشاد درباره فیلتر نبودن شبکه‌های اجتماعی هم دیگر موضوعی است که به ایران ارتباط دارد. در ادامه درباره جنازه نوزاد فلسطینی، دست‌های شکسته نوجوان فلسطینی، جریمه باشگاه سلتیک به خاطر پرچم فلسطین صحبت می‌کنیم و...

این هفته در قسمت ۱۴۰ پادکست هفتگی فکت‌نامه، هم فکت‌چک اقتصادی داریم، هم عکس و ویدئوهای مربوط به اسرائیل و حماس را فکت‌چک کرده‌ایم و هم درباره سوژه‌هایی جنجالی مثل آزمایش «موشک شکری» به دست یک دانشمند ایرانی صحبت می‌کنیم. اولین موضوع مربوط به ادعایی است که می‌گوید ایده اولیه کشتار و سوزاندن یهودیان در اردوگاه‌های کار اجباری نازی، از طرف مفتی بیت‌المقدس به هیتلر گفته شده است. توضیح می‌دهیم که چرا این ادعا بی‌اساس و نادرست است. در ادامه فکت‌هایی را درباره استفاده از شکر برای موشک‌ها مرور می‌کنیم...

این هفته در قسمت ۱۳۹ پادکست فکت‌نامه به سراغ یک شایعه پربازدید یعنی خبر ازدواج دوم قاسم سلیمانی با رفته‌ایم و توضیح دادیم که این شایعه از کجا شروع شد و این روزها چگونه به صورت گسترده در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شود. در این قسمت همچنین درباره «فکت علمی قرآن درباره جرم جو زمین»، ماجرای جاسوسی یک ویدئوی ساختگی بمب‌گذاری، شایعه ممنوع بودن تست دی‌ان‌ای در اسرائیل، ویدئوی سبزرنگ بالگرد اسرائیلی و همچنین آمار نادرست ایجاد اشتغال در ایران صحبت می‌کنیم 00:03:28 شایعه ازدواج دوم قاسم سلیمانی 00:17:01...

این هفته در قسمت ۱۳۸ پادکست فکت‌نامه، ۱۶ فکت‌چک را مرور می‌کنیم. بخش اول، مربوط به خبرهای نادرستی است که موضوع آنها مستقیم مربوط به ایران است؛ اتوبان‌های ایران، رتبه ایران در علوم نانو، نرخ بیکاری، صادرات غیرنفتی به چین، الگوی مصرف اینستاگرام و همچنین ماجرای زنانی که با لباس‌های مجاهدین خلق در تهران تردد می‌کنند. در ادامه به سراغ بررسی چند ویدئو و تصویر نادرست و ساختگی مربوط به جنگ اسرائیل و حماس می‌رویم و در پایان هم خبرهایی را مرور می‌کنیم که در این زمینه منتشر شده‌اند و ما این هفته در سایت...

این هفته در پادکست فکت‌نامه بعد از چهار قسمت، بالاخره چند فکت‌چک داریم که مربوط به جنگ اسرائیل و حماس نیستند. ابتدا ادعای شاخ‌دار روح‌الله مومن‌نسب را مرور می‌کنیم که می‌گوید استفاده از وی‌پی‌ان در آمریکا جرم است و صد میلیون دلار جریمه دارد. همچنین به سراغ تاریخچه استقلال بحرین می‌رویم و ادعاهایی را درباره ضریب هوشی ایرانیان و تراز تجاری ایران مرور می‌کنیم. بخش دوم پادکست هم مرور تعدادی از فکت‌چک‌های مربوط به جنگ اسرائیل و حماس است؛ فکت‌چک‌هایی درباره تونل‌های حماس، ماجرای عکسی تاریخی در بندر...

این هفته هم مثل سه هفته گذشته، همه فکت‌چک‌هایی که در پادکست فکت‌نامه مرور می‌کنیم، مربوط به جنگ اسرائیل و حماس است. بخشی از فکت‌چک‌ها، مربوط به فیلم‌ها و عکس‌هایی است که برخی در شبکه‌های اجتماعی با عنوان «پالیوود» منتشر می‌کنند. این کلمه از ترکیب کلمه‌های Palestine و هالیوود درست شده است. ادعا این است که فلسطینی‌ها به صورت نمایشی و ساختگی، فیلم‌ها و عکس‌هایی را از وضعیت خود منتشر می‌کنند. در این قسمت مثال‌های مختلفی را توضیح می‌دهیم که نشان می‌‌دهد این ادعاها درست نیستند. مثلا عکس دو فرد...

قسمت ۱۳۵ پادکست فکت‌نامه، سومین اپیزود پیاپی با موضوع درگیری‌های اسرائیل و حماس است. در این قسمت ابتدا درباره دشواری‌های فکت‌چکینگ در این روزها صحبت می‌کنیم و توضیح می‌دهیم که فکت‌نامه از چه روش‌هایی برای مواجهه بی‌طرفانه با رویدادهای این روزها استفاده می‌کند. پس از مقدمه، به سراغ بررسی گزارش‌هایی درباره انفجار یک کاروان غیرنظامی در غزه می‌رویم که خبرساز شده بود و پس از آن دو فکت‌چک را درباره یکی از مهم‌ترین اتفاق‌های این روزها یعنی انفجار در بیمارستان الاهلی غزه مرور می‌کنیم. «بریده‌شدن سر...

 این هفته در پادکست فکت‌نامه، بیش از ۱۰ فکت‌چک را مرور می‌کنیم که همگی مربوط به روزهای اول جنگ اسرائیل و حماسند. ابتدا از شرایط خاص خبری این روزها می‌گوییم و در ادامه فکت‌چک‌هایی را درباره عکس‌ها، خبرها، ویدئوها و اسنادی مرور می‌کنیم که برخی نادرستند، برخی جعلی و دستکاری‌شده‌اند و برخی قدیمی‌اند اما در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی به عنوان اسنادی مربوط به درگیری‌های روزهای اخیر دست‌به‌دست می‌شوند. 00:00:00 مقدمه و توضیح درباره شرایط این روزها 00:10:21 ادعای نادرست درباره کشتار کودکان...

همزمان با شروع جنگ حماس با اسرائیل، حجم گسترده‌ای از عکس‌ها، ویدئوها و خبرهای نادرست، قدیمی، گمراه‌کننده و جعلی در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها منتشر می‌شود. در این قسمت از پادکست فکت‌نامه چند نمونه از این تصاویر و خبرها را مرور می‌کنیم و توضیح می‌دهیم که چگونه این بازار داغ خبرهای جعلی در فضای مجازی می‌تواند بخشی از نبردی باشد که در دنیای حقیقی اتفاق می‌افتد. 00:00:56 مقدمه پادکست 00:19:20 تصاویر نگهداری کودکان در قفس در جنگ اسرائیل و حماس 00:20:39 مروری تصاویر و ویدئوهای جعلی درباره...

این هفته در پادکست فکت‌نامه، موضوعات مختلفی را بررسی می‌کنیم که بیشتر آنها مربوط به آمار،‌  ارقام و گزارش‌ها درباره‌ وضعیت ایران و ایرانیان است. پادکست را با مقایسه وضعیت تعطیلات در ایران و سایر کشورهای جهان شروع می‌کنیم و یک فکت‌چک تاریخی را درباره روزنامه «بحرین ما» مرور می‌کنیم. در ادامه به سراغ دو گفته از وزیر بهداشت ایران می‌رویم که یکی نادرست است و دیگری شاخ‌دار. اولی درباره متوسط ضریب هوشی ایرانیان و دومی این ادعا که گوشی تلفن همراه را یک ایرانی اختراع کرده است. همچنین فکت‌چک‌هایی را...

این هفته قسمت ۱۳۱ پادکست فکت‌نامه را با دو به‌روزرسانی درباره سوژه‌هایی شروع می‌کنیم که در قسمت قبل به آنها پرداخته بودیم؛ اطلاعات بیشتر درباره انفجارهای اخیر گرگان و ویدئویی که از ابراهیم رئیسی به صورت تقطیع‌شده منتشر شده است. دو فکت‌چک دیگر این هفته هم، مربوط به ابراهیم رئیسی است. اولی مربوط به قرآنی است که او در سازمان ملل متحد بالای سر برده و دومی مربوط به گفته‌ای از اوست درباره گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی. در ادامه گزارشی گمراه‌کننده را درباره استفاده کاربران از دو پیام‌رسان...

با فرا رسیدن سالگرد مهسا امینی و آغاز اعتراضات سراسری ۱۴۰۱، در مستند جدید فکت‌نامه با عنوان «دروغ‌های حکومتی در اعتراضات ۱۴۰۱» به بازخوانی گوشه‌ای از اخبار پیرامون اعتراضات ۱۴۰۱ پرداختیم.

امسال هم همزمان با سفر ابراهیم رئیسی به نیویورک برای شرکت و سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل، چند گفته و ادعای او را در پادکست فکت‌نامه بررسی می‌کنیم؛ اختیار شش میلیارد دلار اموال آزادشده ایران، واکنش رسانه‌های آمریکا به خشونت پلیس، ادعای تولید ۱۳۶ هزار خبر دروغ مربوط به اعتراض‌های ایران و تکرار ادعای تشکیل داعش به دست آمریکا. همچنین درباره انفجارهای گرگان، ادعای کشف اجساد بیگانگان در مکزیک و آمارهای نرخ رشد جمعیت نیز صحبت می‌کنیم. در پایان هم چند کامنت شنوندگان را می‌خوانیم. 00:02:17 ادعای...

این هفته در پادکست فکت‌نامه، کارزار دیس‌اینفورمیشن جمهوری اسلامی در اعتراض‌های سال ۱۴۰۱ را بررسی می‌کنیم؛ کارزاری که همزمان با سرکوب اعتراض‌های گسترده آغاز شد و هدف آن جهت‌دادن به اخبار مربوط به اعتراض‌ها و بی‌اعتبار کردن روایت قربانیان و مستندات سرکوب بود. همین‌طور فکت‌چک‌هایی را درباره اخراج اساتید، اشتغال اتباع خارجی و شکایت از یزیدبن معاویه بررسی می‌کنیم.   00:01:30 تحلیل کارزار دیس‌اینفورمیشن نظام 01:05:04 اخراج اساتید 01:08:26 فرازمینی‌ها در کنگره مکزیک 01:12:21 اشتغال اتباع خارجی 14:22...

این هفته در قسمت ۱۲۸ پادکست فکت‌نامه، شش فکت‌چک را مرور می‌کنیم که هر کدام به نوعی مربوط به اعداد است. ابتدا به سراغ ادعای رهبر جمهوری اسلامی درباره «افزایش صادرات» می‌رویم و سپس به گفته ابراهیم رئیسی درباره «نرخ تورم» می‌پردازیم. در ادامه، گفته دیگری از رئیسی را درباره «تعداد مساجد» در ایران مرور می‌کنیم و به دو فکت‌چک مربوط به اینترنت و شبکه ملی اطلاعات می‌پردازیم. یکی درباره «درصد استفاده مردم» از سکوهای داخلی و دیگری درباره «درصد پیشرفت پروژه اینترنت ملی». در پایان هم رکوردهای وزنه‌برداری...

این هفته در پادکست فکت‌نامه ادعای وزارت کشور را مبنی بر سیاسی نبودن موج جدید اخراج اساتید منتقد را بررسی می‌کنیم. گفته شده که این اخراج‌ها بخاطر «رکود علمی» است. شواهد موجود را بررسی می‌کنیم که ظن ما را در سیاسی بودن این اخراج‌ها را قوی‌تر می‌کند.این هفته هم یک نشان شاخ‌دار به یک گفته وزیر تعاون دادیم که اخیرا خبر از ریشه‌کنی بخش قابل توجهی از فقر مطلق داده است.  همچنین، درباره بودجه پرورشی آموزش و پرورش صحبت می‌کنیم که معاون پرورشی این وزارت‌خانه آن را بسیار کم می‌داند. در پایان هم نظرات...

این هفته در پادکست فکت‌نامه ادعای روزنامه تهران تایمز را بررسی می‌کنیم که می‌گوید «به اسناد محرمانه» برای دخالت آمریکا در اعتراض‌های سال ۱۴۰۱ در ایران دست پیدا کرده است؛ اسنادی که هنوز منتشر نشده اما رسانه‌های نزدیک به حکومت از آن استفاده می‌کنند.دانسته‌ها و ابهام‌ها درباره دیوار مرزی بین ایران و افغانستان و همچنین ادعاهای ایرج حسابی درباره نام‌گذاری ایرانی ماشین و عطر مشهور، دیگر سوژه‌های این هفته‌اند.همچنین درباره محدودیت خبرخوانی در کانادا و جرم‌انگاری حجاب اجباری برای دانش‌آموزان صحبت...

این هفته در پادکست فکت‌نامه ادعای جدید دبیر شورای عالی مناطق آزاد تجاری را بررسی می‌کنیم که گفته است امارات، سرمایه‌ای هفت تریلیون دلاری در بیرون از این کشور دارد. در ادامه نیز درباره لایحه جدید حجاب، شاهراه امام خمینی، اثرات سجده بر امواج مضر، غرامت ایران به بریتانیا، بازگشت نخبگان، آزادی‌های مشروع در ایران، شکایت رئیسی از رسانه‌ها، دیده‌شدن سفینه در آمریکا و ماهواره‌های استارلینک صحبت می‌کنیم. 00:02:53 سرمایه‌های امارات 00:10:10 لایحه جدید حجاب 00:14:56 شاهراه امام خمینی 00:17:30 اثرات سجده...

نخستین سوژه‌ای که این هفته در پادکست فکت‌نامه به سراغش می‌رویم، ادعای حجت‌الله عبدالملکی درباره پیشنهاد سرمایه‌گذاری ۱۰۰ میلیارد دلاری امارات در مناطق آزاد است. توضیح می‌دهیم که بزرگی این عدد، چه قدر است. در ادامه نیز عکس‌هایی را بررسی می‌کنیم که بر اساس آن ادعا می‌شود خمینی و خامنه‌ای، جاسوس سرویس‌های اطلاعاتی خارجی بوده‌اند. فکت‌چک دیگری که در این قسمت مرور می‌کنیم درباره مساجد ایران، قبل و بعد از انقلاب است؛ اینکه چه تغییراتی در این ۴۰ سال انجام شده و چگونه مساجد عملا به نهادی امنیتی تبدیل...

این هفته در قسمت ۱۲۳ پادکست فکت‌نامه دو موضوع اصلی را پیگیری می‌کنیم؛ یکی دلیل انقراض ببرها و شیرهای ایرانی و دیگری مجموعه ادعاهایی که درباره اشیای ناشناس پرنده و همچنین فرازمینی‌ها در سایت‌های خبری و شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است. در ادامه هم سه گفته از مسئولان جمهوری اسلامی را درباره زباله‌گردها، فیلترینگ اینترنت و سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد مرور می‌کنیم. 00:02:17 انقراض شیر و ببر ایرانی 00:18:43 جلسه استماع کنگره آمریکا درباره موجودات فضایی 00:36:58 فیلم ساختگی کالبدشکافی...

این هفته در پادکست فکت‌نامه، ادعاهای نادرستی را بررسی می‌کنیم که درباره گشت ارشاد، بهائیان و مهاجران افغانستانی در رسانه‌ای ایران و شبکه‌های اجتماعی مطرح می‌شوند. ابتدا به سراغ ادعای شاخ‌داری می‌رویم که می‌گوید دیگر خبری از گشت ارشاد در خیابان‌ها نیست و سپس درباره ادعای نادرست مجاز بودن ازدواج با محارم در میان بهائیان صحبت می‌کنیم. سه ادعای نادرست درباره مهاجران افغانستانی در ایران، بررسی قوانین توهین به پرچم در کشورها، ادعاهای مطرح‌شده از سوی مسئولان پیام‌رسان بله، ادعای نیمه‌درست جواد...

سالروز واقعه گوهرشاد در تقویم رسمی به اسم عفاف و حجاب نام‌گذاری شده. دستگاه‌های تبلیغاتی جمهوری اسلامی تلاش می‌کنند، با بزرگ‌نمایی و تولید محتوای جعلی این واقعه را به نفع حجاب اجباری مصادره کنند. این مستند کوتاه، بازخوانی گوشه‌ای از جریان تحریف تاریخ‌ و تولید اخبار جعلی پیرامون واقعه گوهرشاد است.

خبرهای مربوط به بازگشت گشت ارشاد یا همان پلیس حجاب اجباری، این روزها جزو اصلی‌ترین سوژه‌های خبری در ایران است. در این قسمت ابتدا توضیح می‌دهیم که چرا بر خلاف ادعای خبرگزاری تسنیم که می‌گوید گشت‌های ارشاد به خیابان‌ها برنگشته است، این اتفاق عملا رخ داده و حتی به نظر می‌رسد سخت‌گیرانه‌تر از  گذشته هم دنبال می‌شود. همچنین درباره دین‌دار شدن مردم ایران بعد از انقلاب، ترجمه خلیج عربی یا کشورهای عربی خلیج، شایعه نادرست حضور سفیر انگلیس کنار خمینی در مدرسه علوی و همین‌طور ادعاها درباره حضور...

این هفته در پادکست فکت‌نامه، سوژه‌های مختلفی را مرور می‌کنیم که یکی از آنها، ابهام‌ها و ایرادهایی است که در پرونده عباس دریس وجود دارد. عباس دریس، از متهمان اعتراضات آبان ۹۸ در ماهشهر استان خوزستان است و وکیل او اعلام کرده، حکم اعدام موکلش در دیوان عالی کشور تایید شده است. در ادامه توضیح می‌دهیم که چرا به ادعای کاظم صدیقی، امام جمعه تهران نشان شاخ‌دار داده‌ایم. او گفته است خارجی‌ها به بهاییان پول می‌دهند تا در ایران کشف حجاب را عادی کنند. همچنین درباره تعداد شرکت‌کنندگان راهپیمایی غدیر، شایعه...

تولید و پخش اخبار جعلی برای توجیه حجاب اجباری و عادی نشان دادن آن، این یکی از شیوه‌های رایج تبلیغاتی در جمهوری اسلامی است. این مستند کوتاه، بازخوانی برخی نمونه‌های مشهور اخبار جعلی مانند شایعه وجود قواعد پوشش اجباری در دانشگاه‌های غربی و نقل قول‌های ساختگی منسوب به چهره‌های مشهور خارجی است.