Description
Việt Nam có câu “tháng Giêng là tháng ăn chơi”, thời giờ thấm thoắt, vậy là đã ra Giêng rồi. Vừa vào tháng Hai nông lịch, trong dân gian Trung Quốc có ngay một ngày lễ quan trọng, đó là Mùng 2 tháng 2.
Hộp thư thính giả Đài phát thanh quốc tế Trung Quốc là cẩm nang kiến thức, giới thiệu đất nước, văn hóa và con người Trung Quốc. Sau đây Sảnh Hoa xin giới thiệu với quý và các bạn cái tích của ngày lễ Mùng 2 tháng 2 nông lịch Trung Quốc.
Trong dân gian Trung Quốc, mùng 2 tháng 2 nông lịch là ngày Long Đài Đầu, tức là Rồng Ngóc Đầu, ngoài ra đây còn là ngày lễ Canh Xuân, ngày Nông sự, Ngày Thanh Long, vậy nên mùng 2 tháng 2 nông lịch là ngày trùng lặp nhiều nghi lễ cổ truyền dân gian Trung Quốc. Sao Giác Long nổi lên từ chân trời phía Đông vào mùng 2 tháng 2 nông lịch, nên gọi là “Rồng ngóc đầu”. Trong văn hóa Nông canh Trung Quốc, “Rồng Ngóc đầu ” là thời điểm dương khí tăng lên, mưa nhiều lên, muôn vật trở nên dạt dào sức sống, nhà nông bắt đầu bận rộn công việc đồng áng cho vụ xuân. Có rất nhiều truyền thuyết và các hoạt động dân gian liên quan Ngày “Rồng Ngóc Đầu” mùng 2 tháng 2.
Trung Quốc đất đai rộng lớn, có khá nhiều miền khí hậu khác nhau, vậy nên phong tục tập quán các nơi trong cái giống nhau cũng có nhiều khác nhau. Từ xưa, cứ đến Ngày Rồng Ngóc Đầu mùng 2 tháng 2 nông lịch, các nhà nông đều làm lễ dâng hương cầu mong trong cả năm mới mưa thuận gió hòa, tháng ngày bình an, ấm no đầy đủ.
Trung Quốc lưu truyền rộng rãi câu ngạn ngữ:
二月二, 龙抬头; 大仓满, 小仓流
Nhị nguyệt nhị, long đài đầu; đại thương mãn, tiểu thương lưu.
(Nghĩa là: mùng 2 tháng 2, rồng ngóc đầu dậy, kho lớn chứa đầy ắp, kho nhỏ chứa tràn ra cả bên ngoài)
Mỗi khi tiết xuân đến, cứ vào mùng 2 tháng 2 , ngay từ lúc sáng sớm, phần lớn khu vực phương bắc nhà đều rước đèn lồng ra bên giếng hoặc bên bờ sông để lấy nước, về đến nhà liền thắp đèn, thắp hương dâng cúng. Thời xưa, mọi người gọi nghi thức này là “dẫn điền long”.
Tại khu vực miền nam, Mồng 2 tháng 2 âm lịch vừa là ngày “Rồng Ngóc đầu”, còn là Ngày sinh của Thần Thổ Địa, đó là “Lễ Xã Nhật”. Một số tỉnh miền Nam Trung Quốc như Chiết Giang, Phúc Kiến, Quảng Đông, Quảng Tây vv... chủ yếu làm lễ cúng Thần Thổ Địa.
Trong tháng Giêng nông lịch nhiều nơi Trung Quốc, nhiều nơi có tập tục không cắt tóc, mọi người quan niệm rằng tháng Giêng cắt tóc sẽ mang lại điều không may cho ông cậu trong nhà, vậy nên ra Giêng mọi người mới bắt đầu ra hiệu cắt tóc. Tục ngữ Trung Quốc có câu: “Mồng hai tháng hai cắt tóc rồng, cả một năm mới tốt tinh thần”, ngoài ra mọi người cho rằng cắt tóc vào mồng hai tháng hai mới mang lại vận may, cho nên rất đông người đi hiệu xếp hàng từ sớm để cắt tóc, hoặc uốn sấy tóc, bằng không phải đợi đến tối.
Hai nước Trung Việt có nhiều ngày lễ hoặc nghi thức giống nhau, không hiểu Việt Nam có ngày lễ mùng 2 tháng 2 “Rồng ngóc