Episodes
Rok 2023 został przez Sejm ustanowiony Rokiem Jerzego Nowosielskiego. W ten sposób został uczczony wybitny malarz, rysownik, scenograf, pedagog, filozof, teoretyk sztuki i myśliciel religijny. W tym roku mija 100 lat od urodzin tego artysty, uważanego za jednego z najwybitniejszych współczesnych ikonopisarzy. Jerzy Nowosielski był całe życie związany z Krakowem - tu urodził się 7 stycznia 1923 i zmarł 21 lutego 2011 roku. Dekorując ściany wielu kościołów i cerkwi, Jerzy Nowosielski pozostawił...
Published 03/07/23
Zapraszamy na wędrówkę śladami prof. Jerzego Nowosielskiego po korytarzach Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. To miejsce było drugim domem sławnego artysty. Zmarły w 2011 roku Jerzy Nowosielski był malarzem, rysownikiem, scenografem, filozofem i teologiem. Uważany jest za jednego z najwybitniejszych współczesnych ikonopisarzy. Dyplom ukończenia krakowskiej ASP uzyskał w 1961 roku jako ekstern. W latach 1950-1962 mieszkał w Łodzi, gdzie pracował w charakterze wykładowcy tamtejszej Państwowej...
Published 02/08/23
Rok 2023 został przez Sejm ustanowiony Rokiem Jerzego Nowosielskiego. W ten sposób został uczczony wybitny malarz, rysownik, scenograf, pedagog, filozof, teoretyk sztuki i myśliciel religijny. 7 stycznia minęło 100 lat od urodzin tego artysty, uważanego za jednego z najwybitniejszych współczesnych ikonopisarzy. Twórczość Jerzego Nowosielskiego wciąż inspiruje i fascynuje. Malarz doczekał się naśladowców swojego stylu. Wśród nich jest kapucyn, brat Marcin Świąder, którego prace można zobaczyć...
Published 01/13/23
20 grudnia mija 40. rocznica śmierci wybitnego pianisty Artura Rubinsteina. Jako 17-latek wyjechał do Paryża, potem podbił swą żywiołowością Hiszpanię i Amerykę Południową. Do dziś jest uważany za jednego z największych interpretatorów muzyki hiszpańskiej. Jest także cenionym wykonawcą muzyki Chopina oraz Szymanowskiego, którego był przyjacielem i który zawdzięcza mu międzynarodową sławę. Przyjaźnił się z wieloma światowej sławy artystami, aktorami, malarzami, pisarzami - wszystkich...
Published 12/14/22
Stefan Kudelski to kultowa postać dla ludzi radia i tych, którzy pracują z dźwiękiem. Przed laty cały świat reporterski miał ambicje pracować z analogowym magnetofonem "Nagra". Radiowcy doczekali się również jego cyfrowej wersji. Twórca "Nagry" żył i pracował na emigracji w Szwajcarii. Tam zmarł w 2013 roku. Osiągnięcia w elektronice przyniosły mu fortunę i mnóstwo nagród, w tym cztery Oscary i dwie nagrody Emmy. Jego magnetofon to legenda nie tylko radiofonii i produkcji filmowych. Nagrał...
Published 12/07/22
Od dziecka pasjonowała go piłka nożna. W młodości trenował m.in. koszykówkę, razem z drużyną wziął udział w wielu zawodach, jednak w wyniku problemów ze wzrokiem musiał zrezygnować z uprawiania sportów zespołowych. Sport odszedł na drugi plan, a Janusz Zaorski rozpoczął studia na Wydziale Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi. Ukończył je w 1969 roku, a dyplom obronił dwa lata później. Zdjęcia do jednego z pierwszych filmów reżysera, produkcji "Awans"...
Published 11/21/22
Portret nietuzinkowego nauczyciela języka polskiego. Ireneusz Gugulski uczył w warszawskim liceum im. Tadeusza Rejtana. Kiedy zaczynał w nim pracę, była to jeszcze szkoła męska. Od początku zaskarbił sobie szacunek uczniów. Mówią, że profesor nie uczył, ale dzielił się wiedzą. Miał charyzmę. Do uczniów zwracał się: "syneczku, panieneczko…". Nie złośliwie, ale potrafił tonem dać do zrozumienia, że uczeń podpadł. Był zaangażowany i tego wymagał od uczniów. Oni nazywali go Gugulem. Stał się...
Published 10/02/22
3 września w Ogrodzie Saskim w ramach Narodowego Czytania lekturą były "Ballady i romanse" Adama Mickiewicza. Z tej okazji przedstawiamy sylwetkę Joanny Żółkowskiej, która wprawdzie nie uczestniczyła w tym wydarzeniu, ale swoją karierę aktorską zaczęła właśnie od roli w spektaklu z epoki romantyzmu. Zagrała Zosię w "Dziadach" Adama Mickiewicza w reżyserii Konrada Swinarskiego w Teatrze Starym w Krakowie. Zaś na swój jubileusz 50-lecia pracy aktorskiej wybrała sztukę francuskiego autora...
Published 09/04/22
W tym roku obchodzimy 102. rocznicę Bitwy Warszawskiej 1920 roku. Jednym z jej najsłynniejszych symboli stał się ks. Ignacy Skorupka. Został on upamiętniony m.in. na słynnym obrazie Jerzego Kossaka "Cud nad Wisłą" z 1930 roku. W lipcu 1920 roku w obliczu napaści Sowietów na Polskę ksiądz Skorupka uzyskał nominację na kapelana garnizonu na warszawskiej Pradze. Stał się duchowym przewodnikiem obrońców Warszawy. Wraz z porucznikiem Stanisławem Matarewiczem wyruszył 13 sierpnia 1920 roku, by...
Published 08/16/22
Jerzy "Duduś" Matuszkiewicz był pionierem, ojcem polskiego jazzu, współzałożycielem legendarnego zespołu Melomani. Zaczynał po wojnie, grał w tzw. okresie katakumbowym. Stał się jednym z muzyków, którzy podnieśli jazz do rangi sztuki (przez lata jazz był rodzajem muzyki rozrywkowej, tanecznej). W połowie lat 60. wycofał się z grania koncertowego i zajął kompozycją. Przez trzy dekady napisał muzykę do ok. 200 filmów i seriali - na czele z komediami Barei, Wojną domową, Stawką większą niż...
Published 08/07/22
Józef Walaszczyk, urodził się w 1919 roku. W czasie II wojny światowej uratował życie 53 Żydom. W pierwszych latach okupacji poznał Irenę – dziewczynę, która wyjawiła mu swoją żydowską tożsamość podczas kontroli Niemców. Od tej pory Józef Walaszczyk opiekował się Ireną, lecz mimo jego starań została aresztowana przez gestapo wraz z grupą 21 osób. Walaszczyk doprowadził do zwolnienia zatrzymanych, organizując okup w wysokości jednego kilograma złota. Pomagał też lekarzom z warszawskiego Getta...
Published 07/28/22
Ukraiński reżyser Oleg Sencov poinformował w mediach społecznościowych, że będzie bronił swojej ojczyzny w szeregach armii. Krakowski operator Bogumił Godfrejów zaczął organizować dla niego wsparcie i pomoc. Filmowcy poznali się rok temu, na planie filmu "Nosorożec". Obraz powstawał w warunkach obostrzeń związanych z pandemią, a jego główny bohater jest tzw. naturszczykiem. Obraz miał swoją premierę na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji. Krakowski operator Bogumił Godfrejów za...
Published 07/22/22
Był najwyższym wyróżnieniem dla pisarza w czasach zaborów. W tym roku obchodzimy 180. rocznicę urodzin Marii Konopnickiej i z tej okazji odkryjemy na nowo wnętrza dworu w Żarnowcu na Podkarpaciu, który był darem narodowym dla wybitnej poetki, publicystki i tłumaczki. Kiedy obchodziła 25-lecie swojej pracy komitety jubileuszowe podjęły myśl, aby zakupić dla niej małą posiadłość złożoną z kawałka ziemi i domu. Tam prowadziła szeroką działalność pisarską, oświatową i społeczną aż do swojej...
Published 07/03/22
Włodzimierz Bolecki jest absolwentem VI Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Reytana w Warszawie. Ukończył również studia polonistyczne na UW, jest profesorem Instytutu Badań Literackich PAN i wiceprezesem Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. W latach 1976–1979 był doktorantem w Stacjonarnym Studium Doktoranckim w Instytucie Badań Literackich PAN. W 1980 obronił pracę Poetycki model prozy w dwudziestoleciu międzywojennym i uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie...
Published 06/19/22
Mówiono o nim Ojciec Narodu. Wierzący zwracali się do niego: "Ojcze Prymasie". Komuniści: "Panie Przewodniczący Episkopatu".... Kardynał Stefan Wyszyński zostawił po sobie niezwykłe dzieła. Duchowe, ale nie tylko. Był wzorem i wielkim autorytetem. Szanował ludzi. Wierzył Bogu. O tym opowiadają ludzie, którzy z nim współpracowali. Mówią o tym, jak go zapamiętali. 22 maja wypowiedział ostatnie przemówienie do Rady Głównej Episkopatu. "O sobie nic nie mówię. Żadnych próśb w mojej intencji nie...
Published 05/30/22
Córka Józefa Wittlina, pisarza, publicysty, prozaika wraca po latach do Polski. Powodem jej ostatniej wizyty jest odsłonięcie tablicy upamiętniającej jej ojca w Warszawie przy ulicy Dąbrowskiego. Józef Wittlin urodził się w sierpniu 1896 roku w żydowskiej rodzinie w Dmytrowie, około 50 km na północny wschód od Lwowa. Debiut literacki, a właściwiej poetycki, nastąpił już w latach młodzieńczych, kiedy uczęszczał do VII gimnazjum klasycznego. Wiersz nosił tytuł "Prolog" i pojawił się w...
Published 05/30/22
Mistrz obrazu, myśliciel, wizjoner - Krzysztof Kieślowski. 13 marca mija 25. rocznica śmierci reżysera. Jak zapisał się w pamięci kolegów z planu zdjęciowego? Czy inspiruje młodych twórców? W reportażu "Czuły matematyk" wystąpią: Stanisław Zawiśliński (autor książek o K. Kieślowskim), Jerzy Stuhr, Jacek Petrycki, Andrzej Mastalerz, Ela Chrzanowska, Jakub Pączek, Joaquin Rubio Salazar. W reportażu wykorzystano fragment filmu "Przypadek" z Bogusławem Lindą.
Published 05/30/22
Drażniła PRL-owskie władze, podobnie jak wykonawcy big-beatu. Była pierwszą gwiazdą w Polsce, która pokazała, jak się śpiewa swingując. Piękna, charyzmatyczna na scenie, uwielbiana przez publiczność. Prywatnie kochająca dom, rodzinę, życzliwa i otwarta na ludzi. Jej piosenki zna kilka pokoleń Polaków. Reportaż "Życie spełnione" Magdaleny Skawińskiej i Jakuba Tarki to opowieść o szczęśliwym, pięknym życiu i wielkiej karierze Marii Koterbskiej, którą snują m.in. syn gwiazdy, aktor, kompozytor -...
Published 05/30/22
Zmarł Ignacy Gogolewski, miał 91 lat. Debiutował rolą Demetriusza w przedstawieniu PWST "Sen nocy letniej" Williama Szekspira, w reżyserii Jana Kreczmara (premiera 26 stycznia 1953). Pierwszą rolą w zawodowym teatrze był Sekretarz w "Lalce" Bolesława Prusa w reż. Bronisława Dąbrowskiego (Teatr Polski w Warszawie, 1 stycznia 1954), jednak prawdziwy rozgłos przyniosła mu rola Gustawa w "Dziadach" Adama Mickiewicza w reż. Aleksandra Bardiniego w 1955 roku w warszawskim Teatrze Polskim, który był...
Published 05/17/22
Kazimierz Szpotański początkowo studiował elektrotechnikę w Wyższej Szkole Technicznej w Mittweidzie, następnie w latach 1910–1911 na Wydziale Elektrycznym Politechniki w Charlottenburgu, uzyskując dyplom inżyniera elektryka. Po studiach pracował w firmie AEG w Berlinie, potem w Rydze, gdzie od podstaw zbudował i zorganizował dział budowy aparatów elektrycznych. Po II wojnie światowej został dyrektorem Państwowej Fabryki Aparatów Elektrycznych, późniejszych Zakładów Wytwórczych Aparatury...
Published 05/01/22
Zajmował jedno z najważniejszych stanowisk w armii. Odpowiadał za pokojowe i bojowe operacje Wojska Polskiego, za bezpieczeństwo żołnierzy służących w polskich kontyngentach wojskowych. Generał Bronisław Kwiatkowski był pierwszym żołnierzem, który na czerwonym berecie nosił cztery gwiazdki. Pierwszym polskim oficerem, który zakończył studnia podyplomowe w Akademii Dowodzenia Bundeswehry w Hamburgu w Niemczech. Choć był żołnierzem jeszcze w Układzie Warszawskim - to pierwszy raz przekroczył...
Published 04/10/22
8 marca minęła 200. rocznica urodzin Ignacego Łukasiewicza. Był naukowcem, filantropem, przedsiębiorcą, społecznikiem, wynalazcą, założycielem pierwszej na świecie kopalni ropy naftowej (Bóbrka koło Krosna). Rok 2022 został ustanowiony Rokiem Ignacego Łukasiewicza. "Należy on do zaszczytnego grona Polaków, których działalność wywarła wielki i pozytywny wpływ na rozwój naszej Ojczyzny, jak również całego świata" – głosi uchwała Sejmu. Ignacy Łukasiewicz był wynalazcą lampy naftowej i pionierem...
Published 04/03/22
Aktor teatralny, filmowy i dubbingowy. W 1953 roku ukończył Studium Aktorskie przy Teatrze Śląskim w Katowicach, w którym występował do 1972 roku. W 1971 został w Katowicach uhonorowany Srebrną Maską. W 2008 otrzymał nagrodę za aktorską rolę męską Jozuego Carvila w słuchowisku Jutro na podstawie dramatu Josepha Conrada w reżyserii Julii Wernio, zgłoszonym przez Program 1 Polskiego Radia. Następnie przeniósł się do warszawskiego Teatru Studio, z którym związany jest do dziś. W swoim dorobku ma...
Published 03/29/22
Andrzej Bachleda Curuś niedawno obchodził 75. urodziny. Alpejczyk pochodzi z Zakopanego, a w jego rodzinnym domu królowały: sport oraz muzyka. W wieku 21 lat wyjechał na pierwsze w swoim życiu igrzyska, które odbyły się w Grenoble w 1968 roku. I choć nie zdobył tam wymarzonego medalu, nie zrezygnował z codziennych, wymagających treningów... Jak zakopiańczyk patrzy na swoją karierę z dzisiejszej perspektywy? Jakie życiowe doświadczenia najmocniej ukształtowały jego waleczny charakter? Co dało...
Published 02/08/22
Halina Konopacka – jedna z najwybitniejszych polskich sportsmenek 20-lecia międzywojennego. W roku 1928 zdobyła złoty medal w rzucie dyskiem na Igrzyskach Olimpijskich w Amsterdamie. Była bardzo piękną kobietą – została również Miss tych Igrzysk. W tym samym roku wyszła za mąż za Ignacego Matuszewskiego. Był znanym politykiem, intelektualistą, związanym z obozem piłsudczykowskim. Kiedy wybuchła wojna Pani Halina brała udział w ekspedycji, mającej na celu wywiezienie z kraju rezerwy Narodowego...
Published 01/18/22