Episodes
Poeta, autor liryki głęboko wizyjnej, proroczej i patetycznej, prozaik, publicysta, tłumacz. Uznawany za skandalistę swoich czasów. W pamięci kolejnych pokoleń utrwalił się jako wieczny buntownik, cygan i tułacz. Zyskał, kluczowy dla jego recepcji, przydomek "ostatniego romantyka".
Published 03/04/24
Published 03/04/24
Aleksander Gieysztor (1916-1999) był historykiem mediewistą, profesorem Uniwersytetu Warszawskiego, członkiem Polskiej Akademii Nauk, autorem około pięciuset publikacji. Aleksander Gieysztor urodził się w Moskwie w 1916 roku. Od 1921 roku mieszkał w Warszawie. W 1937 roku ukończył studia historyczne na Uniwersytecie Warszawskim. Podczas okupacji działał w Biurze Informacji i Propagandy Komendy Głównej AK. Walczył w Powstaniu Warszawskim. W 1942 roku obronił doktorat.
Published 02/04/24
W nocy z 12 na 13 grudnia 1981 roku około 5 tysięcy osób zostało internowanych, to znaczy zostali wyrwani ze snu ze swoich domów i wywiezieni w niewiadomym kierunku. Pojawiły się polskie czołgi na ulicach polskich miast przeciw polskiemu społeczeństwu. Został ogłoszony stan wojenny. Komitet na Piwnej, zwany też Prymasowskim Komitetem Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i ich Rodzinom, powstał w reakcji na internowanie działaczy politycznych i ludzi kultury po wprowadzeniu stanu wojennego....
Published 01/08/24
Sejm ogłosił rok 2023 rokiem Aleksandry Piłsudskiej. Była zuchwałą konspiratorką o znacznych zasługach dla odrodzenia polskiej państwowości, która w życiu politycznym pozostawała jednak w cieniu męża. Aleksandra Piłsudska z domu Szczerbińska urodziła się 12 grudnia 1882 roku w Suwałkach, "spokojnym gubernialnym miasteczku, niewyróżnionym specjalnie przez historię". Choć jej pierwsze świadome wspomnienia przypadają na ponad dwie dekady po upadku powstania styczniowego, w swoich "Wspomnieniach"...
Published 11/06/23
24 października 2023 roku zmarła doktor Wanda Półtawska, przyjaciółka Jana Pawła II. 2 listopada skończyłaby 102 lata. W czasie II wojny światowej trafiła do niemieckiego obozu koncentracyjnego w Ravensbrück. Tam stała się ofiarą eksperymentów. Na krótko przed końcem wojny Półtawska została przewieziona do obozu w Neustadt-Glewe (podobóz Ravensbrück), gdzie przebywała do 7 maja 1945 roku. Po wojnie studiowała medycynę i stała się wybitnym psychiatrą. Przypominamy rozmowę z 1984 roku o terapii...
Published 10/26/23
Albert Einstein powiedział, że "Życie można przeżyć na dwa sposoby. Tak, jakby nic nie było cudem albo jakby cudem było wszystko". Tadeusz Fredro-Boniecki myśli o swoim życiu tak, że cudem było wszystko. Urodził się w 1943 roku i jak mówi jego życie było bardzo ciekawe i bogate w wiele doświadczeń. Jest pierwszym pokoleniem, które nie doświadczyło wojny, ale wojna duże piętno na nim odcisnęła. Bowiem gdy miał zaledwie 9 miesięcy hitlerowcy zabili mu ojca. Matka została z pięciorgiem dzieci....
Published 10/16/23
10 października minęło 55 lat od śmierci Nikifora. Jeden z najwybitniejszych na świecie malarzy naiwnych - prymitywistów - urodził się 21 maja 1895 roku w Krynicy. Jego matką była Łemkinia Jewdokia Drowniak, natomiast ojciec jest nieznany, prawdopodobnie był jednym z polskich artystów malarzy. Nikifor zawsze uważał się za zawodowego malarza. W różnych punktach uzdrowiska rozkładał codziennie swoją "przenośną pracownię". Swoje dzieła podpisywał jako "Netyfor malarz" lub "Matejko". Większość...
Published 10/12/23
"Góry wysokie, wiem, co z wami walczyć każe…" - brzmią słowa hitu Budki Suflera "Cień wielkiej góry", który utrwalił legendę radiowca i himalaisty Zbigniewa Stepka. W 1956 ukończył on polonistykę na KUL, był autorem słuchowisk radiowych, a w latach 1958–1966 kierownikiem redakcji literackiej Radia Lublin. Autor m.in. powieści "Most" opublikowanej w 1972 r. oraz wydanej pośmiertnie książki "Charchira" (1974) o wyprawie w Ałtaj Mongolski z 1969 roku. Zginął w lawinie lodowej wraz z Andrzejem...
Published 09/15/23
Właśnie trwa Festiwal Kultury Żydowskiej Warszawa Singera. Warto zatem pokazać sylwetkę polskiego prozaika żydowskiego pochodzenia. Adam Bogoryja-Zakrzewski przygotował na tę okazję specjalną audycję dokumentalną o jednym z najoryginalniejszych w okresie międzywojnia i XIX wieku polskich pisarzy - Brunonie Schulzu. Trzech największych twórców tego okresu - Schulz, Witkacy i Gombrowicz - wyniosło zdaniem schulzologów "literaturę polską na poziom europejski". Schulz budzi zainteresowanie...
Published 08/31/23
Bez wątpienia był jednym z najbardziej znanych polityków dwudziestolecia międzywojennego i jednym z twórców naszej niepodległości, który z poświęceniem i skutecznie walczył o przyłączenie większych obszarów Śląska do Polski. w II RP był związany z Chrześcijańską Demokracją. Po niekorzystnej dla Polaków interpretacji wyników plebiscytu, który miał rozstrzygnąć o przynależności państwowej Górnego Śląska, stanął na czele III powstania śląskiego jako jego dyktator. Powstanie przyniosło...
Published 08/23/23
15 sierpnia mija 57. rocznica śmierci Jana Kiepury. Wybitny tenor urodził się w Sosnowcu, ale bliska jego sercu była Krynica-Zdrój. Nie tylko przyjeżdżał tu na wypoczynek, ale także był mieszkańcem uzdrowiska. W 1933 roku stanęła tu jego willa "Patria". Śpiewak chciał w ten sposób wyrazić swoje przywiązanie do ojczyzny, za którą w czasie ciągłych, dalekich podróży zawsze tęsknił. Jego muzycznym i duchowym pomnikiem jest odbywający się w kurorcie od 1967 roku do tej pory Festiwal im. Jana...
Published 08/18/23
Cechowała go odwaga w wyznawaniu wiary i nieugiętość wobec komunistycznego systemu totalitarnego. Trwa proces beatyfikacyjny księdza Franciszka Blachnickiego, który zmarł 27 lutego 1987 roku w wieku 65 lat w podejrzanych okolicznościach. Ostatnie śledztwo wykazało, że powodem nagłej śmierci było otrucie duchownego. Kapłan był zaangażowany w ruch ewangelizacyjny i przez lata rozpracowywany przez służby PRL-u. Był między innymi inicjatorem Krucjaty Wstrzemięźliwości oraz Krucjaty Wyzwolenia...
Published 06/04/23
Cechowała go odwaga w wyznawaniu wiary i nieugiętość wobec komunistycznego systemu totalitarnego. Trwa proces beatyfikacyjny księdza Franciszka Blachnickiego, który zmarł 27 lutego 1987 roku w wieku 65 lat w podejrzanych okolicznościach. Ostatnie śledztwo wykazało, że powodem nagłej śmierci było otrucie duchownego. Kapłan był zaangażowany w ruch ewangelizacyjny i przez lata rozpracowywany przez służby PRL-u. Był między innymi inicjatorem Krucjaty Wstrzemięźliwości oraz Krucjaty Wyzwolenia...
Published 06/04/23
Jarosław Abramow-Newerly to polski pisarz, kompozytor, autor słuchowisk oraz tekstów i muzyki do piosenek. Jest synem pisarza Igora Newerlego i Barbary Abramow, nauczycielki i aktorki, przed wojną związanej z teatrem "Baj". Jarosław studiował filologię polską na Uniwersytecie Warszawskim. W 1955 uzyskał magisterium. Był jednym ze współzałożycieli Studenckiego Teatru Satyryków (STS), dla którego pisał skecze i piosenki, debiutował w nim również jako aktor. W STS działał aż do 1969 roku. Na...
Published 05/12/23
11 kwietnia obchodzony jest Polski Dzień Radia. 26 stycznia minęła 10 rocznica śmierci Stefana Kudelskiego. To kultowa postać dla ludzi radia i tych, którzy pracują z dźwiękiem. Przed laty cały świat reporterski miał ambicje pracować z analogowym magnetofonem "Nagra". Radiowcy doczekali się również jego cyfrowej wersji. Twórca "NAGRY" żył i pracował na emigracji w Szwajcarii. Tam zmarł w 2013 roku. Osiągnięcia w elektronice przyniosły mu fortunę i mnóstwo nagród, w tym cztery Oscary i dwie...
Published 04/12/23
W tym roku przypada 90. rocznica urodzin poety Jerzego Harasymowicza. Jego poezja najczęściej kojarzona jest z liryką górską, wierszami pejzażowymi. Artysta był szczególnie związany z Muszyną. Zadebiutował w 1956 roku tomikiem poezji "Cuda", w którym znalazło się kilka znaczących wierszy jej poświęconych. Z tym miasteczkiem związał się już w latach szkolnych. Tutaj bowiem odbywał praktykę jako uczeń limanowskiego Liceum Leśnego. Później wielokrotnie wielokrotnie odwiedzał miejscowość. Tam...
Published 03/20/23
"Dziady" w reżyserii Kazimierza Dejmka są spektaklem otoczonym legendą. Duża w tym zasługa odtwórcy roli Gustawa-Konrada, czyli Gustawa Holoubka. 6 marca minęło 15 lat od śmierci wybitnego aktora. Premiera "Dziadów" Adama Mickiewicza w reżyserii Kazimierza Dejmka odbyła się 25 listopada 1967 roku w Teatrze Narodowym w Warszawie. Było to coś więcej niż zwykły spektakl. Przedstawienie stało się impulsem studenckich protestów i początkiem Marca '68. To właśnie z tego ruchu wykluła się...
Published 03/09/23
Wirtuoz - tak o Józefie Krupskim mówią ludzie, którzy mieli szansę usłyszeć, jak grał na cymbałach. Zachwycał nie tylko lekkością ruchów, ale i bogactwem repertuaru. Na przedwojennych wileńskich weselach grywał walce, fokstroty, tanga, marsze, kadryle, polki i oberki. Pamięć o nim pielęgnuje wnuk Piotr Krupski. Nawet lata przerwy nie wpłynęły na biegłość i swobodę ruchów. Muzyk zdobył najwyższe laury na ogólnopolskich festiwalach folkloru. Gry na cymbałach nauczył również swojego wnuka...
Published 03/08/23
Rok 2023 został przez Sejm ustanowiony Rokiem Jerzego Nowosielskiego. W ten sposób został uczczony wybitny malarz, rysownik, scenograf, pedagog, filozof, teoretyk sztuki i myśliciel religijny. W tym roku mija 100 lat od urodzin tego artysty, uważanego za jednego z najwybitniejszych współczesnych ikonopisarzy. Jerzy Nowosielski był całe życie związany z Krakowem - tu urodził się 7 stycznia 1923 i zmarł 21 lutego 2011 roku. Dekorując ściany wielu kościołów i cerkwi, Jerzy Nowosielski pozostawił...
Published 03/07/23
Zapraszamy na wędrówkę śladami prof. Jerzego Nowosielskiego po korytarzach Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. To miejsce było drugim domem sławnego artysty. Zmarły w 2011 roku Jerzy Nowosielski był malarzem, rysownikiem, scenografem, filozofem i teologiem. Uważany jest za jednego z najwybitniejszych współczesnych ikonopisarzy. Dyplom ukończenia krakowskiej ASP uzyskał w 1961 roku jako ekstern. W latach 1950-1962 mieszkał w Łodzi, gdzie pracował w charakterze wykładowcy tamtejszej Państwowej...
Published 02/08/23
Rok 2023 został przez Sejm ustanowiony Rokiem Jerzego Nowosielskiego. W ten sposób został uczczony wybitny malarz, rysownik, scenograf, pedagog, filozof, teoretyk sztuki i myśliciel religijny. 7 stycznia minęło 100 lat od urodzin tego artysty, uważanego za jednego z najwybitniejszych współczesnych ikonopisarzy. Twórczość Jerzego Nowosielskiego wciąż inspiruje i fascynuje. Malarz doczekał się naśladowców swojego stylu. Wśród nich jest kapucyn, brat Marcin Świąder, którego prace można zobaczyć...
Published 01/13/23
20 grudnia mija 40. rocznica śmierci wybitnego pianisty Artura Rubinsteina. Jako 17-latek wyjechał do Paryża, potem podbił swą żywiołowością Hiszpanię i Amerykę Południową. Do dziś jest uważany za jednego z największych interpretatorów muzyki hiszpańskiej. Jest także cenionym wykonawcą muzyki Chopina oraz Szymanowskiego, którego był przyjacielem i który zawdzięcza mu międzynarodową sławę. Przyjaźnił się z wieloma światowej sławy artystami, aktorami, malarzami, pisarzami - wszystkich...
Published 12/14/22
Stefan Kudelski to kultowa postać dla ludzi radia i tych, którzy pracują z dźwiękiem. Przed laty cały świat reporterski miał ambicje pracować z analogowym magnetofonem "Nagra". Radiowcy doczekali się również jego cyfrowej wersji. Twórca "Nagry" żył i pracował na emigracji w Szwajcarii. Tam zmarł w 2013 roku. Osiągnięcia w elektronice przyniosły mu fortunę i mnóstwo nagród, w tym cztery Oscary i dwie nagrody Emmy. Jego magnetofon to legenda nie tylko radiofonii i produkcji filmowych. Nagrał...
Published 12/07/22
Od dziecka pasjonowała go piłka nożna. W młodości trenował m.in. koszykówkę, razem z drużyną wziął udział w wielu zawodach, jednak w wyniku problemów ze wzrokiem musiał zrezygnować z uprawiania sportów zespołowych. Sport odszedł na drugi plan, a Janusz Zaorski rozpoczął studia na Wydziale Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi. Ukończył je w 1969 roku, a dyplom obronił dwa lata później. Zdjęcia do jednego z pierwszych filmów reżysera, produkcji "Awans"...
Published 11/21/22