Episodes
Hoe beïnvloeden politici met extreem gedachtegoed het publieke debat? Van wie krijgen ze die ideeën? En hoe verspreiden ze deze denkbeelden? Deze maand is een bijzondere maand voor Investico. We bestaan namelijk tien jaar. Speciaal voor dat tienjarige jubileum publiceren we deze Speurwerk-special. We deden de afgelopen jaren steeds meer onderzoek naar hoe extreem gedachtegoed ontstaat en verspreid wordt in Nederland. Bijvoorbeeld: Wordt Thierry Baudet beïnvloed door Russische spionnen? Hoe...
Published 10/21/24
Published 10/21/24
Komen verdachten uit een ‘goed milieu’ er beter vanaf als ze een misdrijf begaan? In deze aflevering van Speurwerk vertellen Romy van der Burgh, Anouk Duijst en Anouk Kootstra over hun onderzoek naar klassenjustitie in Nederland. Ze ontdekten dat voor precies hetzelfde misdrijf, laagopgeleiden met een migratie-achtergrond vaker naar de cel gaan dan hoogopgeleiden zonder migratieachtergrond. Het OM gaat dan vaker over tot vervolging, de rechter verklaart je vaker schuldig en stuurt je vaker...
Published 10/09/24
We kunnen het ons allemaal voor de geest halen: blijft het langer dan een paar dagen warm in Nederland? Dan kan het flink warm worden in jouw huis. Je kan niet slapen, hebt weinig eetlust en geen concentratie. De ventilatoren en airco’s zijn nergens meer te vinden. Doordat de zomers steeds warmer worden in Nederland is er sinds 2021 op het energielabel niet alleen te zien hoe energiezuinig een woning is, maar ook wat het risico is op oververhitting. In deze aflevering van Speurwerk...
Published 07/10/24
In mei dit jaar kondigde minister Weerwind onverwachts aan dat adopties vanuit het buitenland per direct werden stopgezet. Nederlanders konden sowieso nog maar uit een paar landen adopteren, waaronder een paar Europese landen. In Europa ging het om Hongarije, Bulgarije en Portugal. De laatste jaren kwamen de meeste geadopteerde kinderen uit Hongarije. In deze aflevering van Speurwerk vertellen Machteld Veen en Charlotte Werkman over hun onderzoek naar adopties vanuit Hongarije en...
Published 06/22/24
Wat als er oorlog uitbreekt? Kan Nederland zichzelf dan nog verdedigen? Zijn er bijvoorbeeld nog voldoende tanks? Hebben we genoeg militairen? En zijn we wel opgewassen tegen een drone-aanval van Rusland? Het zat jarenlang in het verdomhoekje maar sinds de inval van Rusland in Oekraïne staat het weer hoog op de agenda: Defensie. Nadat er dertig jaar lang bezuinigd is, moet Defensie weer worden opgebouwd zodat we ons land, en vooral de NAVO-grenzen, kunnen verdedigen. In deze aflevering van...
Published 05/15/24
Ruim honderdduizend mensen slikken veel te lang verslavende slaap- en kalmeringsmiddelen. De groep mensen die verslaafd is aan deze middelen kunnen niet bij zorgverleners terecht, een deel hiervan is zelfs helemaal van de radar verdwenen. In deze aflevering vertellen Bijou van der Borst en hoofdredacteur Thomas Muntz over Investico’s onderzoek naar slaap- en kalmeringsmiddelen. Het onderzoek is gepubliceerd in De Groene Amsterdammer en Trouw. De geannoteerde versie met alle gebruikte...
Published 05/01/24
Kunst wordt steeds meer gebruikt om vermogen in te stallen of om mee te speculeren. Het is een aantrekkelijk financieel product geworden met als gevolg groeiende vermogensongelijkheid en exponentieel stijgende prijzen die musea niet kunnen bijbenen. In deze aflevering van Speurwerk vertellen Charlie Ubbens, Jaco Wilschut, Muriël Louman, Naima Cornelia, Sofyan El Bouchtili over hun onderzoek naar de financialisering van de kunstwereld. Het onderzoek is gepubliceerd in de Groene Amsterdammer....
Published 03/13/24
Je gebruikt het elke dag de hele dag, maar denkt er waarschijnlijk nooit over na: het internet. Hoe is dat eigenlijk geregeld? En hoe werkt het precies? Tijdens dit onderzoek duiken Michelle Salomons, Linda van der Pol en Romy van der Burgh diep in het wereldwijde web. Dit onderzoek begint op een plek die het mogelijk maakt dat we elke dag online kunnen zijn, een plek waar je hoogstwaarschijnlijk wel eens een keer bent geweest: Amsterdam Centraal IIn deze aflevering van Speurwerk hoor je...
Published 02/14/24
In de binnenstad van Amsterdam dienen toeristenwinkels als façade voor het witwassen van drugsgeld. In de zomer van 2020 deed de Masterclass van Investico onderzoek naar de souvernirbranche en vond één ondernemer die tijdens corona zijn slag sloeg. Ondanks de overvloed aan anti-witwasprojecten slaat niemand alarm. Drie jaar later komt naar buiten dat opsporingsinstanties onderzoek hebben gedaan, ook zij vinden aanwijzingen voor ondergronds bankieren en het witwassen van de opbrengsten uit...
Published 01/27/24
Begin december was het weer voorpaginanieuws: de leesvaardigheid van Nederlandse tieners zakt opnieuw naar een dieptepunt. Eenderde van de vijftienjarigen heeft een zwakke taalvaardigheid, blijkt uit internationaal onderzoek. Hierdoor hebben ze een risico laaggeletterd het onderwijs te verlaten en functioneren ze vervolgens minder goed in de maatschappij. Nederland doet het in het internationale Pisa-onderzoek op de Grieken na het slechtst. Dat is niet zo gek, de leesmethodes hier werken...
Published 12/27/23
Het strafproces Marengo is een ‘voor Nederland ongekende zaak’, die symbool staat voor de toenemende verharding uit de onderwereld. Hoe doen advocaten, officieren van justitie, rechters en misdaadjournalisten in dit klimaat hun werk? En wat is de impact op de Nederlandse rechtsstaat? In deze aflevering van Speurwerk vertellen Marieke Roterman, Romy van der Burgh en Rasit Elibol over hun onderzoek naar de verharding van de georganiseerde misdaad. Het onderzoek is gepubliceerd in de Groene...
Published 11/01/23
In 2019 stond Nederland op zijn kop: er ging een streep door alle vergunningen van veehouders en bouwprojecten. Het Nederlandse stikstofbeleid was in strijd met Europese natuurbeschermingswetten. Deze stikstofcrisis is nog volop gaande, maar het volgende probleem dient zich alweer aan. In de jaren 80 en 90 kwam er veel vervuild water vanuit Frankrijk en België over de Nederlandse grens drijven. Onder druk van Nederland kwamen er daardoor strenge regels voor de kwaliteit van water in Europa....
Published 10/07/23
Geen CO2 meer uitstoten in 2050, dat is de eindbestemming van het klimaatakkoord. Het Nederlandse klimaatbeleid moet ons daar naartoe brengen. Maar is dat haalbaar? Journalisten Felix Voogt en Adrián Estrada ontdekken dat daar nog twee belangrijke puzzelstukjes voor missen. En die twee puzzelstukjes zijn de chemie- en raffinagesectoren. Samen verantwoordelijk voor een zesde van de landelijke CO2-uitstoot. Een berekening van Investico toont aan dat er voor deze twee sectoren geen plek meer...
Published 07/05/23
Frauderen met de uitwonende beurs van studiefinanciering: doen alsof je niet meer thuis woont, om meer geld van DUO te krijgen. Vroeger was dat heel makkelijk. Daarom kreeg DUO in 2012 een fraudesysteem. Controleurs legden sindsdien bijna vijfentwintigduizend huisbezoeken af, bijna tienduizend studenten moesten hun studiefinanciering terugbetalen en kregen een boete. Maar was dat allemaal terecht? Belia Heilbron, Anouk Kootstra en Bas Belleman vertellen in deze podcast over hoe het...
Published 06/21/23
Het is misschien wel het belangrijkste moment van de Nederlandse asielprocedure en gek genoeg ook een van de minst bekende: de medische keuring van een asielzoeker. Het wordt uitgevoerd door een commercieel bedrijf. Hoe kun je deze keuring commercialiseren? Wat voor invloed heeft dat op een asielaanvraag? En worden asielzoekers hierdoor onterecht afgewezen? In deze aflevering van Speurwerk vertellen Belia Heilbron en Romy van der Burgh over hun onderzoek naar Argonaut, het bedrijf dat de IND...
Published 04/20/23
De afgelopen jaren wordt er veel gedemonstreerd in Nederland. Anti-Zwarte-Piet-demonstranten zijn aanwezig bij Sinterklaas intochten, actievoerders omzeilen al koffiedrinkend de coronamaatregelen en demonstranten plakken zichzelf vast om aandacht te vragen voor klimaatverandering. Maar hoe is het demonstratierecht de afgelopen jaren eigenlijk veranderd in Nederland? En hoe reageren demonstranten op die verandering? Neemt het geweld op demonstraties toe? En worden demonstranten vaker...
Published 03/22/23
Sinds half september 2022 laaien de protesten in Iran enorm op en worden duizenden demonstranten opgepakt en honderden vermoord. Bij demonstreren blijft het niet: verschillende Iraanse bedrijven worden geboycot. En één van die bedrijven is verbonden aan Nederland In deze aflevering van Speurwerk vertellen Linda van der Pol Romy van der Burgh en Yaghoub Sharhani hoe zij het spoor volgen van een investeringsmaatschappij op de Amsterdamse Herengracht naar Digikala, de Iraanse tegenhanger van...
Published 02/10/23
Duurzaam beleggen is populairder dan ooit. Investeerders willen goed doen met hun geld en beleggen in windmolenparken en zonnepanelen. Steeds meer banken en vermogensbeheerders bieden dan ook duurzame beleggingsfondsen aan. Maar maken die beleggingsfondsen die beloftes ook waar? In deze aflevering van Speurwerk hoor je Linda van der Pol en Emiel Woutersen over The Great Green Investment Investigation. Investico en Follow the money nemen tijdens dataonderzoek de allerduurzaamste fondsen van...
Published 11/29/22
Het moest de vermenging van de criminele onderwereld in de bovenwereld tegengaan. Na de moord op advocaat Derk Wiersum werd het Multidisciplinair Interventieteam - het MIT - opgericht. Maar het ‘superteam’, in het leven geroepen door toenmalig minister Grapperhaus, is nooit veel meer geweest dan een lege huls, gebaseerd op een idee uit Den Haag. Speurwerk laat horen hoe Romy van der Burgh en Marieke Rotman samen met Rasit Elibol van de Groene Amsterdammer ruim 1500 documenten aan interne...
Published 09/14/22
Romy van der Burgh, Linda van der Pol en Karlijn Kuijpers vertellen in deze aflevering over de gelekte Uber Files. Uit deze files blijkt dat Uber met een agressieve lobby de Nederlandse politiek om haar vinger probeert te winden. Zo lobbyt onder andere Neelie Kroes enthousiast voor het bedrijf, tijdens haar afkoelperiode na haar Eurocommissariaat. Bovendien schendt de Nederlandse belastingdienst meerdere Europese verdragen door internationaal onderzoek naar Uber te traineren en vertragen....
Published 07/11/22
Karlijn Kuijpers en David Davidson, van radioprogramma Argos, nemen in deze aflevering de online goksector op Curaçao onder de loep voor platform Investico. Zij ontdekten dat Curaçao met duizenden gokbedrijven een van de wereldspelers is van het online gokken. De markt opereert bijna volledig buiten het zicht van de overheid terwijl in de sector de risico’s op witwassen hoog zijn. Online casino’s zijn de perfecte manier om geld naar een andere plek te verplaatsen zonder dat het te traceren...
Published 05/25/22
In Nederland worden de komende 20 maanden nog 64 enorme nieuwe distributiecentra gebouwd. Hoe kan het dat de 'dozen' nog steeds als paddestoelen uit de grond springen? Ligt dat aan ons eigen shopgedrag of is er iets anders aan de hand? De masterclass van platform Investico deed zes maanden lang onderzoek naar 'Nederland distributieland'. In deze aflevering van Speurwerk hoor je waarom Nederland groen verliest en er bedrijventerreinen voor terugkrijgt. In deze podcast hoor je Bijou van der...
Published 04/26/22
Romy van der Burgh en Marieke Rotman volgen samen met Yelle Tieleman, van het Algemeen Dagblad, de sporen van een Nederlands crimineel netwerk over de grens naar België. Ze ontdekken dat de organisatie zestien bedrijven opricht, waaronder vier pompstations in België, in slechts drie jaar tijd. De brandstofhandel is volgens experts echter een uitstervende markt. Investico zoekt uit wat er achter het spinnenweb aan bedrijven schuilgaat. Speurwerk laat in twee losse afleveringen horen hoe de...
Published 03/09/22
Romy van der Burgh en Marieke Rotman volgen samen met Yelle Tieleman, van het Algemeen Dagblad, de sporen van een Nederlands crimineel netwerk over de grens naar België. Ze ontdekken dat de organisatie zestien bedrijven opricht, waaronder vier pompstations in België, in slechts drie jaar tijd. De brandstofhandel is volgens experts echter een uitstervende markt. Investico zoekt uit wat er achter het spinnenweb aan bedrijven schuilgaat. Speurwerk laat in twee losse afleveringen horen hoe de...
Published 03/05/22