Czym są granice w kontekście relacji rodzinnych i jak je stawiać? Z takimi pytaniami, w pewnym momencie życia, zmierzy się większość z nas. Nawet jeśli nie stawiamy ich sobie wprost, podświadomie poddajemy się określonym schematom lub odwrotnie – próbujemy je przełamać. Jak wyglądają typowe wzorce zachowań i dynamika w rodzinie? Co oznacza bycie autonomicznym w kontekście relacji rodzinnych? Dlaczego autonomia jest tak ważna dla indywidualnego rozwoju? Jak stawiać własne granice i jak o...

Od czasu wybuchu wojny w Ukrainie, polski system edukacji mierzy się z niebagatelnym wyzwaniem, jakim było/jest przyjęcie do polskich szkół dzieci z doświadczeniem uchodźstwa. Polska i Ukraina to kraje sąsiadujące, ale czy podobne? Jak w praktyce wygląda proces włączania młodzieży ukraińskiej do polskiego systemu edukacji? Czym jest szok kulturowy i jak wpływa na możliwości uczenia się? Jak zrozumieć emocje i potrzeby dzieci? W jaki sposób należałoby przygotować się do pracy z dzieckiem...

Zdrowa relacja partnerska to cel, jaki stawia sobie większość osób świadomie wchodzących w związek. Chcemy czuć się zauważani, wartościowi, doceniani. Często przy tym zapominamy, że druga strona ma podobne oczekiwania. Jak zatem znaleźć złoty środek? Kluczem jest oczywiście dobra komunikacja. Jak wygląda i na czym polega zdrowa relacja partnerska? Z jakimi trudnościami najczęściej mierzą się osoby w związku? Na czym polega zdrowa komunikacja? Jak wyrażać potrzeby oraz ustalać i respektować...

Kto choć raz w życiu usłyszał – weź się w garść i nie użalaj się nad sobą, ten wie, że najczęściej przynosi to odwrotny skutek. Tymczasem Terapia Skoncentrowana na Współczuciu (CFT) opiera się na rozwijaniu cech współczucia w relacji z samym sobą, z innymi osobami i ze światem zewnętrznym. Na czym dokładnie polega taka terapia? Jakie są jej główne założenia? Jakie techniki i metody wykorzystuje? Co na temat skuteczności terapii CFT mówią badania naukowe? Do kogo jest skierowana, a komu...

Powszechnie uważa się, że ludzie mają węch słabszy niż zwierzęta. Od momentu, kiedy człowiek przyjął postawę wyprostowaną, a jego nos oddalił się od ziemi, przyjęto założenie, że węch przestał służyć przetrwaniu, a rola powonienia zmniejszyła się na rzecz wzroku i słuchu. Współczesne badania naukowe przeczą temu założeniu. Czy człowiek posługuje się węchem nie gorzej niż zwierzęta, które uważamy za wybitnie uzdolnione węchowo? Niedawna pandemia COVID-19 milionom ludzi przyniosła chwilową lub...

Chcemy tego, czy nie – hormony mają ogromny wpływ na jakość naszego życia. To od nich, w dużej mierze, zależy nasze samopoczucie, zdrowie i zachowanie. Relacja ta działa także w odwrotnym kierunku – nasze zachowanie i styl życia mogą wpływać na poziomy hormonalne w naszym organizmie. W jaki sposób zmiany hormonalne w ramach cyklu menstruacyjnego mogą wpływać na zachowanie i preferencje seksualne kobiet? Co mówią badania na temat cech męskich przyciągających kobiety w fazie płodnej? Jak jest...

Opowiadanie historii (ang. storytelling) jest uniwersalnym zachowaniem dla naszego gatunku. Najstarsze historie mogą mieć od 4 000 aż do 37 000 lat (choć to kontrowersyjne szacunki). Czy nasi przodkowie przekazywali sobie historie jeszcze zanim zaczęli posługiwać się językiem? Opowiadanie historii – na osi czasu, czyli jak rozwijał się storytelling w kontekście ewolucji języka i innych form komunikacji? Jak wypada zestawienie współcześnie opowiadanych historii czy anegdot z ich...

Tatuaże stały się bardzo popularną formą ekspresji i ozdoby ciała w wielu krajach; od dawna nie są już kojarzone wyłącznie z określoną subkulturą, dzięki czemu straciły negatywne konotacje. Na tatuowanie skóry decyduje się wiele osób bez względu na wiek i płeć, mimo że wiąże się to z bólem i ryzykiem poważnych powikłań zdrowotnych. Czy perspektywa ewolucyjna może nam pomóc zrozumieć, po co niektórzy z nas decydują się na takie modyfikacje ciała? Czy tatuaże zwiększają naszą atrakcyjność?...

Lata edukacji szkolnej to czas, który zostawia w nas ślady na całe życie. Ślady w postaci zdobytej wiedzy, ale czasami także – trudnych doświadczeń, czy wręcz przeżytych traum. Poza funkcją edukacyjną, szkoła stanowi przecież obszar adaptacji społecznej, budowania pierwszych więzi, czy zdobywania akceptacji. Wszystko to ma kluczowy wpływ na kolejne etapy życia młodych ludzi. Nauczycielka i aktywistka edukacyjna Anna Schmidt-Fic podczas swojego wystąpienia w ramach konferencji „Szkoła...

Jak powiedział światowej sławy specjalista w dziedzinie edukacji, Ken Robinson: "Jeśli jesteś nauczycielem, to dla twoich uczniów ty jesteś systemem". Te słowa stały się motywem przewodnim wystąpienia nauczycielki, tutorki i publicystki Agnieszki Jankowiak-Maik podczas Konferencji „Szkoła przetrwania. Jak budować odporność psychiczną w systemie edukacji”. Swoją prelekcję poświęciła m.in. tematom związanym z jednostkowym wpływem nauczycielki/nauczyciela na szkołę w oparciu o przykłady dobrych...

Agresja słowna, czy generalnie – przemoc w komunikacji międzyludzkiej to zjawisko, z którym spotykamy się na co dzień w rozmaitych okolicznościach: na ulicy, w pracy, w domu. Zdarza się, że autor „przemocowych” wypowiedzi nawet nie zdaje sobie sprawy z ich ładunku emocjonalnego, albo zwyczajnie nie potrafi porozumiewać się inaczej, bo automatycznie powiela zaobserwowane wcześniej wzorce zachowań. A gdyby tak agresję w dialogu zastąpić szacunkiem i empatią, dobierając słowa w sposób...

Rozwijanie talentów i świadomość własnych mocnych stron są kluczowe dla wzmocnienia odporności psychicznej. Skupienie na naturalnych predyspozycjach i umiejętnościach wzmacnia pewność siebie i poczucie własnej wartości, co pozytywnie wpływa na umiejętność radzenia sobie ze stresem i różnymi wyzwaniami, co ma szczególne znaczenie wśród nauczycieli i dyrektorów szkół. Jak zdefiniować obszary budowania samoświadomości w dyscyplinie zarządzania sobą? Jakie istnieją modele wspierające budowanie...

Wyczerpanie emocjonalne, brak energii, obniżone poczucie własnej wartości, objawy depersonalizacji – tak definicja opisuje stan wypalenia zawodowego. Utracie siły i motywacji do działania, często towarzyszą też objawy psychosomatyczne. I choć pojęcie wypalenia zawodowego opisano po raz pierwszy w 1974 roku, czyli prawie pół wieku temu, problem wciąż pozostaje aktualny. Czym dokładnie jest wypalenie zawodowe? Jak często występuje? Jakie ma przyczyny? Po czym je rozpoznać? Jakie są jego...

Wypalenie rodzicielskie to stan emocjonalnego wyczerpania, który dotyka rodziców, często w wyniku długotrwałego stresu i przeciążenia związanego z wychowaniem dzieci. Wypaleniu towarzyszy uczucie zmęczenia, frustracja czy brak satysfakcji z roli rodzicielskiej. Może prowadzić do negatywnych emocji wobec siebie i dziecka, a także do obniżenia jakości życia rodzinnego. Wypalenie rodzicielskie dotyka milionów rodziców na całym świecie, w tym zwłaszcza w krajach rozwiniętych i...

Przed nauczycielami stawiamy wielkie wyzwanie. Muszą być nie tylko biegli w swojej specjalności, ale także sprawnie przekazywać wiedzę uczniom o różnych potrzebach i w różnym wieku, jednocześnie wspierając ich rozwój i proces uczenia się. Złożoność tych wymagań, w połączeniu z warunkami pracy nauczycieli, czyni niezbędną ich zdolność do odporności psychicznej, czyli rezyliencji. Badania wskazują, że rezyliencja nauczycieli ma wpływ nie tylko na ich efektywność zawodową, ale również na...

Responding to therapeutic needs of refugees: Many refugees from war areas flee to Europe. Due to traumatic events they experience in their home countries and on perilous journeys, and finally due to adverse conditions in exile, a large proportion of refugees present with posttraumatic stress disorder and depression. However, the current theories and treatments of trauma-related disorders are not designed to respond to refugees’ presentations. Moreover, the current way the treatment is...

Poniżanie, zastraszanie, umniejszanie kompetencji, izolowanie od zespołu – to tylko niektóre przykłady mobbingu. Przemoc psychiczna w miejscu pracy czasami rozwija się niepostrzeżenie i stopniowo przybiera na sile, a czasem atakuje od pierwszego dnia pracy. Wiele osób doświadczyło jej bezpośrednio lub obserwowało w odniesieniu do innych. Zła wiadomość jest taka, że ta naganna praktyka wciąż występuje w wielu środowiskach pracy, dobra – że można i należy z nią walczyć. Czym dokładnie jest...

Rosnąca liczba młodzieży doświadczająca trudności psychicznych stawia przed społeczeństwem, a szczególnie przed rodzicami ważne wyzwania. Kryzysy psychiczne mogą przybierać różne formy i intensywność, a wsparcie ze strony dorosłych jest kluczowe w tak krytycznych momentach. Jak jednak skutecznie i odpowiedzialnie pomagać młodzieży, kiedy czują się zagubieni i przestraszeni? Czy fachowa literatura, a także literatura piękna dla młodzieży jest nam w stanie w tym pomóc? Jakie książki dla młodych...

Motywacja – słowo klucz odmieniane chyba przez wszystkie przypadki w kontekście rozwoju zawodowego. Czym jest? Inaczej mówiąc, to wewnętrzny stan gotowości do podejmowania i wykonywania obowiązków zawodowych. Stan pożądany zarówno przez pracodawców, jak i pracowników; dla każdego bowiem oznacza konkretne benefity. Co zrobić, by czuć się zmotywowanym i efektywnym w kontekście zawodowym? Jakie czynniki stymulują motywację, a jakie demotywują pracownika? Jaki ma to wpływ na produktywność,...

Dorośli, którzy wspierają dzieci doświadczające przemocy, często zastanawiają się, jak mogą im skutecznie pomóc. W polskiej rzeczywistości, reakcje na przemoc często prowadzą do umniejszania problemu lub nadmiernej litości, co paradoksalnie może pogłębiać konflikt. Takie podejście nie tylko nie pomaga ofierze, ale też może przenosić konflikt do bardziej ukrytej sfery relacji między uczniami. Jak radzić sobie z problemem przemocy w specyficznym, neuroróżnorodnym środowisku szkolnym? Dr Joanna...

Każda zmiana życiowa, nawet tak pozytywna, jak wyczekiwana ciąża może być źródłem stresu i obciążenia emocjonalnego dla kobiety. Dlatego okołoporodowe zaburzenia psychiczne należą do częstych problemów, występujących u kobiet w okresie ciąży lub w połogu. Niestety, jak pokazują statystyki, tego typu zaburzenia rozpoznaje się zbyt rzadko, przez co wiele kobiet potrzebujących pomocy nie otrzymuje wsparcia. Tymczasem odpowiednio wczesne rozpoznawanie okołoporodowych zaburzeń psychicznych...

Badania nad rozwojem procesów poznawczych skupiają się na aktywności mózgu.Prawie każda aktywność poznawcza angażuje jednak nasze ciało, a sygnały mózgowe służą uruchamianiu konkretnych działań, takich jak mowa czy gestykulacja. U niemowląt i małych dzieci zależność między ruchem a pracą mózgu widać szczególnie dobrze. Analizując ich ruchy, możemy zrozumieć, jak się uczą i komunikują. Dzięki nowoczesnym czujnikom ruchu możemy obserwować, jak niemowlęta reagują na świat i jak rozwijają...

Badania prowadzone przez ponad dekadę wyraźnie pokazują, że proces uczenia się może stać się źródłem kompulsji i uzależnienia, z niekorzystnymi skutkami zarówno dla zdrowia psychicznego, jak i fizycznego uczniów i studentów. Kluczowe w rozwoju uzależnień są systemy wzmocnień, zarówno pozytywnych, jak i negatywnych. System edukacji okazuje się być idealnym środowiskiem do rozwoju uzależnienia od uczenia się, poddając młodych ludzi presji ze strony rodziców, nauczycieli, rówieśników oraz...

Dzieciństwo powinno być okresem radosnego beztroskiego czasu. W rzeczywistości, dzieci często muszą stawić czoła różnorodnym wyzwaniom w swoim codziennym życiu, w domu, w szkole oraz w relacjach z innymi dziećmi. Naszym celem jest wyposażenie ich w narzędzia, które pomogą im przetrwać w tym dynamicznym i niepewnym otoczeniu. Jednym z takich narzędzi jest zdolność do radzenia sobie ze stresem i trudnościami psychicznymi, czyli tzw. odporność psychiczna. Czym dokładnie jest ta odporność...