Episodes
We hebben iets leuks voor jullie. De afgelopen maanden zijn we druk bezig geweest met een geheim project samen met de geweldenaren van De Speld en vandaag mogen we het dan ook wereldkundig maken: De wereld krijgt eindelijk een boek Vanaf vandaag - de Dag van de Aarde - kun jij het boek pre-orderen. Doe dat ook vooral want De wereld: het boek is nu al het beste boek ter wereld met de titel De wereld: het boek. Een must-have voor iedereen die op de wereld leeft. Wat is het? Een landengids...
Published 04/22/24
Published 04/22/24
Wat Dzjengis Khan is voor hedendaagse stambomen, is het Oudgrieks voor moderne woordenboeken. Samen met de Romeinen waren de Oude Grieken linguïstische influencers avant la lettre. En ook de manier waarop wij stemmen, filosoferen, A² + B² = C² uit ons hoofd leren en waarop we lukraak EUREKA roepen in de supermarkt, komt van de Grieken. Ze hebben de wereld dus op de trein der vooruitgang gezet. Maar op het eerste gezicht zijn ze zelf niet echt op de bestuurdersstoel gaan zitten. Sterker nog,...
Published 04/18/24
The American Dream is een abstract verschijnsel, maar presenteert zich vaak kraakhelder. In een biografie van een succesvolle immigrant, in statistieken over opwaartse mobiliteit of in de campagnetoespraak van een lokale burgemeester. Als je wilt, kunt en durft, ligt de wereld voor je open. Maar de Droom openbaart zich ook in ruimtelijke zin. De stralende hotspot van vandaag, kan morgen vervallen tot een ruïne van de vooruitgang. Hier moet je niet meer zijn. Winnaars en verliezers, ook op...
Published 04/11/24
Voetbaltrainer José Mourinho zei ooit: ‘niemand herinnert zich wie er tweede wordt’. De winnaar nestelt zich in het collectieve geheugen, de verliezend finalist verdwijnt in de vergetelheid. Wrang genoeg werkt het ook zo voor menselijk leed dat alleen verliezers kent. Als vergelijkbare ellende zich in buurlanden op nóg grotere schaal voordoet, beklijft dat beeld en gaat de wereld met die gruwelen aan de slag. De tweede moet het doen met veel minder publiciteit. Burundi kan erover meepraten....
Published 04/04/24
1 april, kikkerprins in je bil. Vandaag een speciale samenwerking tussen de Kleine Boodschap en de Grote Podcastlas. We reizen naar de Efteling! Mensen, het seizoen breekt aan. Vogeltjes fluiten, het gras ruikt weer naar gras, de eerste ijsjes worden gegeten. We willen eropuit. En daarom vandaag: een aflevering over de beste binnenlandse mini-vakantiebestemming. Een plek waar lering en vermaak elkaar afwisselen. Een hedendaagse fantasiestaat met een knipoog naar vroeger. Welkom dus, in het...
Published 04/01/24
Binnen de kringverjaardag van de Centraal-Aziatische ‘stans’ is Turkmenistan die onaardige oom met die patserige auto. Je weet dat hij zijn afwezigheid als vader afkoopt met dure cadeaus voor de kids, en wat zich achter de voordeur afspeelt weet eigenlijk niemand. Maar áls je een keer wordt uitgenodigd voor zijn verjaardag, gooit hij zijn kitscherige marmeren villa open om te pronken. Wel onder strikte voorwaarden van zijn rondleiding, dat wel.  Turkmenistan is een enigma. De staat is...
Published 03/28/24
Maak kennis met Tonga, de schrik van de, eh, één zee! Al eeuwen maken de Tonganen de Grote Oceaan onveilig en dat heeft ze geen windeieren gelegd. In de klas van Pacifische eilandstaatjes is dit niet de grootste, stoerste of luidruchtigste leerling. Dit is een leerling waar stiekem veel onzekere klasgenootjes tegen opkijken. Nooit haantje de voorste, overschreeuwt zichzelf niet en hoeft er niet per se bij te horen. Stoïcijns, zelfverzekerd, voelt zich comfortabeler met een legpuzzel van 1000...
Published 03/21/24
De grootste landen van de continenten zijn blikvangers. De zangers van de band. Toch? Australië, Rusland, hé, nog een keer Rusland, Brazilië, in mindere mate Canada. En, Algerije. Toch gaan er weken, maanden, misschien jaren voorbij zonder dat Algerije het wereldnieuws haalt.  Waarom is dat? Zijn de dictators hier echt minder wreed dan in Libië, zijn de opstanden er minder revolutionair dan in Tunesië, en is de couscous minder lekker dan in Marokko? Ons voorlopige antwoord: Algerije was in...
Published 03/14/24
Als je als land onder veel verschillende namen bekend bent, weet je dat je óf een hele moeilijke landsnaam hebt bedacht, óf dat je op een geopolitieke vulkaan zit. Ga bij Taiwan maar uit van het laatste. En als het antwoord op de vraag of jij überhaupt wel een land mag heten, afhangt van de macht van je grote buur China, dan weet je dat die vulkaan nogal actief is. Of en wanneer hij gaat uitbarsten? Daar gaan wij onze handen niet aan branden.  Nee, wij zitten hier vanavond voor een ander...
Published 03/07/24
Arm Estland. Gelegen op de schouder van Noordoost-Europa kun je twee kanten op: of je identificeert jezelf meer als bovenarm, of toch liever als nek. Maar helaas voor de Esten werd de keuze voor ze gemaakt. Afgelopen eeuw kregen ze te maken met een agressieve Duitse romp en de wel heel grote Russische biceps. De Noord-Europese nek bleef ver buiten bereik, en het lot van Estland leek bezegeld.  Maar tegenwoordig wordt er weer geflirt met de noordelijke nek, zijn ze vrienden met de rest van...
Published 02/29/24
Quizje: wat hebben Groenland, de Afsluitdijk en Equatoriaal-Guinea met elkaar gemeen? Het antwoord: hun namen zijn misleidend en onjuist. Als je je hoofd hierover wilt breken, we zien je bij het eind van het volkslied weer.  En dus welkom bij de aflevering over Equatoriaal-Guinea. Het land dat van een dependance zijn hoofdkwartier maakte. Waarvan de geschiedenis leest als het script van een serie die door elke zenderbaas weggehoond zou worden. Waar de baas van het land zo ongelofelijk rijk...
Published 02/22/24
Zie je de burgemeester van je woonplaats wel eens fietsen? Is je oom ergens wethouder? Of heb je met een schoolproject wel eens een minister de hand mogen schudden? Dan weet je: hoe lokaler, hoe normaler. Wordt de politiek Haagser, Europeser en daarna mondialer, dan worden de organen vager en de mensen anoniemer.  Maar is dat wel zo? Wie draaien er hoog in de boom aan de knoppen? Welke knoppen zijn er allemaal, en hoe bedien je ze? Wat scheelt: de internationale diplomatie heeft vele...
Published 02/15/24
Als De Grote Podcastlas vijfduizend jaar geleden bestaan had, was dit de enige aflevering geweest. Want de beschaving die later de wereld opdeelde in landen, rijken en stadstaatjes begon hier. Hier, in het oude Mesopotamië. Maar sla een 21e-eeuwse krant open en warempel, wat blijkt? Irak domineert voorpagina’s gevuld met onderdrukking, oorlog en chaos. Hoe is dit in vredesnaam mogelijk?  Het antwoord is: de wet van de remmende voorsprong is een bitch in Irak. Ambitieuze en agressieve jonkies...
Published 02/08/24
Welkom in de kleinste ‘Guay’! Ingeklemd tussen reuzen vinden we de Zuid-Amerikaanse dwergstaat Uruguay, zo rond als de kalebas waar ze hun maté uit drinken. Uruguay zou de verschoppeling van dit deel van het continent kunnen zijn, het vergeten stukje land dat Argentinië noch Brazilië wil hebben. Geen Andes, geen Amazone, geen Copacabana, geen watervallen en geen gletsjers.  Wat dan wél, dat houden we nog even geheim. Maar feit is dat je als Uruguayaan je zegeningen kunt tellen en dat het...
Published 02/01/24
Hoeveel landen ken je die in het Nederlands een zelfstandig naamwoord zijn? Kust met ivoor, Ivoorkust. Omen est nomen. Feit is dat de naam misschien wel toe is aan een update. Ivoor is uit de gratie en Ivoorkust heeft een hele andere core business gevonden waarmee ze de wereld verblijden. Ivoorkust telt weer mee. De stabiliteit is terug van weggeweest, het land swingt weer. En wie swingen er meer dan de voetballers van Les Elephants, hun nationale team gehuld in oranje? En dat is vanavond...
Published 01/25/24
Liechtenstein moet het paradijs zijn. Als zelfs de Zwitsers aan hun eigen kant van de grens blijven wonen om rijk te worden in Vaduz, weet je dat de Liechtensteiners in luilekkerland zijn geboren. En er wordt goed voor ze gezorgd, door hun koninklijke suikeroom. Als een burgervader zorgt hij voor zijn onderdanen, zolang ze het niet wagen om zijn macht in te perken. Dit is geen ceremoniële mascotte, maar een ouderwetse heerser. Als Liechtensteiner kun je ’s ochtends op de thee bij de vorst,...
Published 01/18/24
In het spectrum van wereldse uitspattingen behoort Papoea-Nieuw-Guinea in alle opzichten tot het kleurrijkste uiterste. Geef de Papoea iets om te vieren en het resultaat schiet gegarandeerd je zintuigen overhoop. Ze zijn voor de wereld wat Word Art is voor Word: kleurrijk, veelzijdig, het zou cultureel erfgoed moeten zijn, maar met sommige onderdelen kom je anno 2024 écht niet meer weg. In Papoea-Nieuw-Guinea is het stil en luid. Hier geen snelwegen, boerenprotesten en tieners die...
Published 01/11/24
Mumbai, the City of Dreams. Nergens ter wereld wonen steenrijk en straatarm zo dicht op elkaar. De rijken zonder gêne, de armen zonder wrok. Meestal. Vraag je je af hoe dit in vredesnaam kan? Het antwoord is: The Indian Dream, met Mumbai als permanente dromenvanger. Hier is het altijd goudkoorts, elke dag arriveren er weer treinladingen vol Indiërs die zich allemaal nestelen op de Trap der Welvaart. En in Mumbai heeft die trap meer treden dan waar dan ook.  En dus rust niemand op z’n...
Published 01/04/24
En de winnaar van Egypte’s Meest Leefbare Stad van 2023 gaat naarrrrr… hm, ja, waarheen eigenlijk? Niet naar Caïro, in ieder geval. De stad piept en kraakt onder druk van ruim 20 miljoen mensen, met een overschot aan uitlaatgassen en een dreigend tekort aan water. Nee, Caïro heeft het niet makkelijk. Decennia aan ongebreidelde groei hebben van de woestijnstad een urban jungle gemaakt. Hoeveel is het uitzicht op een klassiek wereldwonder je dan waard?  Als je hoofdstad het moeilijk heeft, kun...
Published 12/28/23
We zijn in het zonovergoten Mozambique, waar Afrikaanse, Arabische en Portugese paden elkaar kruisen. Ook onder water is Mozambique een grote speeddatesessie; het zeeleven komt hier bij elkaar om zich tegoed te doen aan klein en groot snoepgoed.  We zijn Mozambique gaan kennen als een land dat verscheurd is, en daarna weer gelijmd. De Koude Oorlog werd hier net zo heet als de piripiri die we aan ze te danken hebben. Maar sinds de stabiliteit is teruggekeerd, hebben ze de weg naar boven...
Published 12/21/23
Zo klein, zo centraal, maar toch veroordeeld tot de eeuwige periferie van grotere rijken. Slowakije.  Totdat ze in 1992 voor het eerst wat feller van zich af beten. Dit resulteerde in de schattigste staatkundige scheiding ooit, met een eigen Slowaakse staat als buit. Nu mochten ze het gaan laten zien! Welke banden houd je warm? Wie worden je nieuwe vrienden? En op welk terrein moet je jezelf wat meer laten gelden?  Wat voor land dit heeft opgeleverd, dat gaan we in deze aflevering zien. Wij...
Published 12/14/23
Centraal-Amerika kan nog wel eens voelen als Mexico en de Zeven Dwergen. Wat niet helpt is dat die dwergen broertjes zijn die je nauwelijks van elkaar kunt onderscheiden. Behalve Belize, bestaand uit gemengd bloed van Spanjaarden en, jawel, Engelsen. Of dit betekent dat je hier de fluwelen salsa danst met een lauwe pint in je klauwen valt nog te bezien. Maar het geeft Belize wel het nodige onderscheidende vermogen tussen al die andere dwergen. Dat is fijn, want dit is niet de dwerg die het...
Published 12/07/23
Het is maar 150 kilometer van de besneeuwde achtduizenders naar het laagland van de Ganges. Dit is je dwarsdoorsnede van Nepal. Van het dak van de wereld tot de voortuin bij het slootje. Nepal is het overgangsgebied tussen deze twee uitersten. Van de jak naar de koe, van verlichte boeddhistische monniken tot de lichtjes van Diwali.  Nepal heeft een aura van sereniteit over zich. Of, lijkt het te hebben. Kathmandu is nu eenmaal geen Delhi, de gebedsvlaggetjes wapperen vredig in de wind en de...
Published 11/30/23
Aye aye, maties. We bevinden ons vandaag op de boeg van het schip dat Afrika heet. Dat stuk land heet Somalië. Vanaf hier kun je uitkijken over de hele Golf van Aden en de Arabische Zee. En daar komt nogal wat langs aan handelsschepen, met een kostbare buit aan boord. “Daar valt wat te halen”, dachten Somalische bandieten die we zijn gaan kennen als moderne piraten.  Allemaal leuk en aardig, maar ze zetten hun thuisland niet bepaald positief op de kaart. Niet dat Somalië qua imago al zo’n...
Published 11/23/23