Było kapelistów wielu… Muzyka żydowska na ziemiach polskich – DNA Muzyki Polskiej #43
Description
W tym odcinku porozmawiamy o muzyce Żydów polskich w XIX wieku. Czym różni się muzyka synagogalna od chasydzkiej? Czy Adam Mickiewicz miał szansę posłuchać prawdziwej klezmerskiej kapeli? Czy w muzyce Chopina znajdziemy jakieś wpływy muzyki żydowskiej? Powiemy także o krotochwilach, majufesach, nigunach i wyjaśnimy, w jaki sposób dumka Jontka z „Halki” Moniuszki weszła do tradycji żydowskiej.
Historyczny rys kultury żydowskiej na ziemiach polskich kreśli badacz tego tematu, dr Michał Jaczyński. Ukończył z wyróżnieniem studia w Instytucie Muzykologii UJ w 2015 roku. Jego zainteresowania naukowe koncentrują się wokół historii kultury muzycznej końca XIX i pierwszych dekad XX wieku, a także zagadnień z zakresu społecznej psychologii muzyki. Dysertację doktorską, przygotowaną pod kierunkiem prof. dr hab. Magdaleny Dziadek (2023), poświęcił problemowi obecności muzyki żydowskiej w powszechnej kulturze wybranych ośrodków Europy Środkowej w okresie międzywojennym. W Instytucie Muzykologii zatrudniony od 2017 roku; obecnie na stanowisku asystenta w Ośrodku Dokumentacji Muzyki Polskiej XIX i XX w. im. I.J. Paderewskiego.
Rozmawia Mateusz Borkowski.
Spis treści
(00:00) Wprowadzenie
(01:07) Początek rozmowy. Badania Kolberga
(03:55) Joel Engel i Menachem Kipnis
(06:02) Ost und West
(09:15) Muzyka żydowska - czyli jaka?
(12:26) Muzyka religijna
(15:31) Instrumentarium i kapele
(18:29) Było kapelistów wielu...
(19:52) Muzyka chasydzka i pieśni w jidysz
(23:37) Inspiracje muzyką żydowską
(28:35) Teatr żydowski
(32:23) Obraz Żyda w kulturze polskiej
(35:13) Majufes
(38:38) Majufes w krotochwilach i farsach
(41:58) Jontek (wersja żydowska)
(46:06) Antysemityzm w środowisku muzycznym
(50:44) Na uczelni i w prasie
Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu „Dziedzictwo Muzyki Polskiej”.
Więcej: dnamuzykipolskiej.castos.com
Polonez, mazur, krakowiak, oberek i kujawiak – to doskonale znany kanon polskich tańców narodowych. Ich znaczenie oraz wartość dla dziejów polskiej kultury zapewniły im miejsce m.in. na krajowej liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego. O ile jednak w świecie muzycznym mówimy chętnie o...
Published 11/08/24
Bohaterem dzisiejszego odcinka będzie instrument, który zrobił oszałamiającą karierę, szczególnie w muzyce rozrywkowej; bez niego nie wyobrażamy sobie takich gatunków jak blues, rock czy country, a jego brzmienie potrafi też przenieść nas myślami do gorącej Hiszpanii. Gitara – bo to o niej mowa –...
Published 10/25/24