หลังจากประเทศสยามก้าวสู่การเป็นประชาธิปไตยและมีการประกาศใช้ #รัฐธรรมนูญ เมื่อวันที่ 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 แต่แล้วในปี พ.ศ. 2476 สยามต้องเผชิญกับความผันผวนทางการเมืองอยู่หลายอย่าง ตั้งแต่ความพยาบามที่จะมีคณะพรรคการเมือง การเสนอเค้าโครงการเศรษฐกิจ การปิดสภาฯ การงดใช้รัฐธรรมนูญบางมาตราที่เปรียบเสมือนการถูกยึดอำนาจครั้งแรก การยึดอำนาจโดยทหารฝ่ายคณะราษฎร เพื่อกลับมาใช้รัฐธรรมนูญอีกครั้ง การเกิดกบฏบวรเดช จนมาถึงการเลือกตั้งครั้งแรก เหตุการณ์ต่าง ๆ...

28 ธันวาคม ในทางประวัติศาสตร์เป็นวันที่ สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี หรือ สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ปราบดาภิเษก "ทองอยู่ พุฒพัฒน์" อดีต ส.ส. จังหวัดธนบุรีคนแรกเมื่อปี พ.ศ. 2476 เป็นผู้ผลักดันให้มีการก่อสร้างอนุสาวรีย์ที่วงเวียนใหญ่ซึ่งใช้เวลายาวนานถึง 20 ปีนับตั้งแต่ริเริ่มจนก่อสร้างเสร็จ ทองอยู่ พุฒพัฒน์ ยังมีบทบาททางการเมืองและการเรียกร้องประชาธิปไตยโดยเฉพาะการเป็นดาวไฮด์ปาร์ค ขึ้นกล่าวโจมตีการทำงานของรัฐบาลในสมัย จอมพล ป. พิบูลสงคราม รวมถึงการถูกจับกุมในเหตุการณ์...

สำหรับคนที่ชอบอ่านหนังสือคงจะรู้จักนามปากกา เสฐียรโกเศศ เป็นอย่างดีซึ่งเป็นนามปากกาของ พระยาอนุมานราชธน นักปราชญ์ นักเขียนและบุคคลสำคัญของโลกที่ได้รับการยกย่องจากยูเนสโก (UNESCO) เมื่อปี พ.ศ. 2531 มีงานเขียนที่คุ้นและรู้จักกันเป็นอย่างดีเช่น กามนิต, หิโตปเทศ (ซึ่งเขียนร่วมกับ นาคะประทีป) และ ฟื้นความหลัง นอกจากงานเขียนหนังสือ ยังดำรงตำแหน่งในหน่วยงานต่าง ๆ เช่น กรมศิลปากร, ราชบัณฑิตยสถาน ฯลฯ แต่เบื้องหลังการดำเนินชีวิตรวมถึงข้อความบนพินัยกรรมที่ส่งต่อไปยังลูกน้อยคนนักที่รู้ รายการ...

สำหรับคนที่ชอบอ่านหนังสือคงจะรู้จักนามปากกา เสฐียรโกเศศ เป็นอย่างดีซึ่งเป็นนามปากกาของ พระยาอนุมานราชธน นักปราชญ์ นักเขียนและบุคคลสำคัญของโลกที่ได้รับการยกย่องจากยูเนสโก (UNESCO) เมื่อปี พ.ศ. 2531 มีงานเขียนที่คุ้นและรู้จักกันเป็นอย่างดีเช่น กามนิต, หิโตปเทศ (ซึ่งเขียนร่วมกับ นาคะประทีป) และ ฟื้นความหลัง นอกจากงานเขียนหนังสือ ยังดำรงตำแหน่งในหน่วยงานต่าง ๆ เช่น กรมศิลปากร, ราชบัณฑิตยสถาน ฯลฯ แต่เบื้องหลังการดำเนินชีวิตรวมถึงข้อความบนพินัยกรรมที่ส่งต่อไปยังลูกน้อยคนนักที่รู้ รายการ...

การเสนอร่างโครงการพัฒนาเศรษฐกิจเมื่อปลายปี พ.ศ. 2475 (ปฏิทินเก่า) ของ "ปรีดี พนมยงค์" ที่ขึ้นชื่อว่าเป็นมันสมองของคณะราษฎร ถูกกล่าวหาว่าเป็น #คอมมิวนิสต์ ทั้งที่เบื้องหลัง ปรีดีก็มีความขัดแย้งคนของพรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย รวมถึงการถูกกล่าวหาว่าฝักใฝ่คอมมิวนิสต์หลังลี้ภัยไปยังประเทศจีนทั้งที่จริงแล้ว ปรีดีลี้ภัยไปจีนก่อนทีฝ่ายคอมมิวนิสต์จะได้รับชัยชนะ เบื้องหลังความขัดแย้งและการถูกล่าวหาว่าเป็นคอมมิวนิสต์ของ "ปรีดี พนมยงค์" เกิดขึ้นได้อย่างไร

การเสนอร่างโครงการพัฒนาเศรษฐกิจเมื่อปลายปี พ.ศ. 2475 (ปฏิทินเก่า) ของ "ปรีดี พนมยงค์" ที่ขึ้นชื่อว่าเป็นมันสมองของคณะราษฎร ถูกกล่าวหาว่าเป็น #คอมมิวนิสต์ ทั้งที่เบื้องหลัง ปรีดีก็มีความขัดแย้งคนของพรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย รวมถึงการถูกกล่าวหาว่าฝักใฝ่คอมมิวนิสต์หลังลี้ภัยไปยังประเทศจีนทั้งที่จริงแล้ว ปรีดีลี้ภัยไปจีนก่อนทีฝ่ายคอมมิวนิสต์จะได้รับชัยชนะ เบื้องหลังความขัดแย้งและการถูกล่าวหาว่าเป็นคอมมิวนิสต์ของ "ปรีดี พนมยงค์" เกิดขึ้นได้อย่างไร

คนไทยคนแรกที่ได้รับการยกย่องให้เป็นบุคคลสำคัญของโลกจากยูเนสโก (UNESCO) ในวาระ 100 ปีประสูติ เมื่อวันที่ 21 มิถุนายน พ.ศ. 2505 คือ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ พระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 พระองค์ทรงมีคุณูปการทางการศึกษาโดยเฉพาะเรื่องราวทางประวัติศาสตร์และโบราณคดี ไม่เพียงเท่านั้นยังมีบทบาททางการเมืองการปกครองในสมัยนั้นอีกด้วย

คนไทยคนแรกที่ได้รับการยกย่องให้เป็นบุคคลสำคัญของโลกจากยูเนสโก (UNESCO) ในวาระ 100 ปีประสูติ เมื่อวันที่ 21 มิถุนายน พ.ศ. 2505 คือ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ พระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 พระองค์ทรงมีคุณูปการทางการศึกษาโดยเฉพาะเรื่องราวทางประวัติศาสตร์และโบราณคดี ไม่เพียงเท่านั้นยังมีบทบาททางการเมืองการปกครองในสมัยนั้นอีกด้วย

พระราชนิพนธ์และผลงานแปลของพระมหากษัตริย์หลายเรื่อง ถูกนำมาใช้เป็นสื่อการเรียนการสอนในวิชาภาษาไทยมาอย่างยาวนาน หนึ่งในนั้นคือเรื่อง เวนิสวานิช ผลงานแปลในรัชกาลที่ 6 ต้นฉบับของ วิลเลียม เชกส์เปียร์ (William Shakespeare) ที่แสดงให้เห็นถึงพระอัจฉริยภาพทางด้านภาษาที่ทรงแปลได้ตรงตามความหมายจากต้นฉบับออกมาเป็นกลอนเมื่อ พ.ศ. 2459 สำหรับเรื่องนี้มีประโยคที่เราต่างคุ้นหูคือ "อันความกรุณาปรานี จะมีใครมาบังคับก็หาไม่..." พระอัจฉริยภาพในรัชกาลที่ 6...

พระราชนิพนธ์และผลงานแปลของพระมหากษัตริย์หลายเรื่อง ถูกนำมาใช้เป็นสื่อการเรียนการสอนในวิชาภาษาไทยมาอย่างยาวนาน หนึ่งในนั้นคือเรื่อง เวนิสวานิช ผลงานแปลในรัชกาลที่ 6 ต้นฉบับของ วิลเลียม เชกส์เปียร์ (William Shakespeare) ที่แสดงให้เห็นถึงพระอัจฉริยภาพทางด้านภาษาที่ทรงแปลได้ตรงตามความหมายจากต้นฉบับออกมาเป็นกลอนเมื่อ พ.ศ. 2459 สำหรับเรื่องนี้มีประโยคที่เราต่างคุ้นหูคือ "อันความกรุณาปรานี จะมีใครมาบังคับก็หาไม่..." พระอัจฉริยภาพในรัชกาลที่ 6...

พระราชนิพนธ์และผลงานแปลของพระมหากษัตริย์หลายเรื่อง ถูกนำมาใช้เป็นสื่อการเรียนการสอนในวิชาภาษาไทยมาอย่างยาวนาน หนึ่งในนั้นคือเรื่อง เวนิสวานิช ผลงานแปลในรัชกาลที่ 6 ต้นฉบับของ วิลเลียม เชกส์เปียร์ (William Shakespeare) ที่แสดงให้เห็นถึงพระอัจฉริยภาพทางด้านภาษาที่ทรงแปลได้ตรงตามความหมายจากต้นฉบับออกมาเป็นกลอนเมื่อ พ.ศ. 2459 สำหรับเรื่องนี้มีประโยคที่เราต่างคุ้นหูคือ "อันความกรุณาปรานี จะมีใครมาบังคับก็หาไม่..." พระอัจฉริยภาพในรัชกาลที่ 6...

ในหน้าประวัติศาสตร์การเมืองของประเทศไทย ย้อนไปเมื่อวันที่ 17 พฤศจิกายน 2514 ผู้นำรัฐบาลสมัยนั้นคือ จอมพลถนอม กิตติขจร ได้ทำการรัฐประหารตนเอง แล้วยกเลิกรัฐธรรมนูญปี 2511 ที่ใช้เวลาร่างมานานนับสิบปี ทำให้ ดร.ป๋วย อึ๊งภากรณ์ ซึ่งในเวลานั้นเป็นคณบดีคณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (อดีตผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย) ได้เขียนจดหมายโดยใช้ชื่อว่า นายเข้ม เย็นยิ่ง ถึง จอมพลถนอม กิตติขจร โดยใช้ชื่อว่า นายทำนุ เกียรติก้อง ผู้ใหญ่บ้านไทยเจริญ ใจความสำคัญของจดหมายคือการเรียกร้องให้มีกติกาหมู่บ้าน...

ในหน้าประวัติศาสตร์การเมืองของประเทศไทย ย้อนไปเมื่อวันที่ 17 พฤศจิกายน 2514 ผู้นำรัฐบาลสมัยนั้นคือ จอมพลถนอม กิตติขจร ได้ทำการรัฐประหารตนเอง แล้วยกเลิกรัฐธรรมนูญปี 2511 ที่ใช้เวลาร่างมานานนับสิบปี ทำให้ ดร.ป๋วย อึ๊งภากรณ์ ซึ่งในเวลานั้นเป็นคณบดีคณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (อดีตผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย) ได้เขียนจดหมายโดยใช้ชื่อว่า นายเข้ม เย็นยิ่ง ถึง จอมพลถนอม กิตติขจร โดยใช้ชื่อว่า นายทำนุ เกียรติก้อง ผู้ใหญ่บ้านไทยเจริญ ใจความสำคัญของจดหมายคือการเรียกร้องให้มีกติกาหมู่บ้าน...

ในหน้าประวัติศาสตร์การเมืองของประเทศไทย ย้อนไปเมื่อวันที่ 17 พฤศจิกายน 2514 ผู้นำรัฐบาลสมัยนั้นคือ จอมพลถนอม กิตติขจร ได้ทำการรัฐประหารตนเอง แล้วยกเลิกรัฐธรรมนูญปี 2511 ที่ใช้เวลาร่างมานานนับสิบปี ทำให้ ดร.ป๋วย อึ๊งภากรณ์ ซึ่งในเวลานั้นเป็นคณบดีคณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (อดีตผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย) ได้เขียนจดหมายโดยใช้ชื่อว่า นายเข้ม เย็นยิ่ง ถึง จอมพลถนอม กิตติขจร โดยใช้ชื่อว่า นายทำนุ เกียรติก้อง ผู้ใหญ่บ้านไทยเจริญ ใจความสำคัญของจดหมายคือการเรียกร้องให้มีกติกาหมู่บ้าน...

  ในยุคออนไลน์ที่สามารถดูหนังฟังเพลงได้อย่างสะดวกสบายผ่านช่องทางต่าง ๆ เลือกชมได้โดยไม่ต้องคอย อาจทำให้คนในปัจจุบันนึกไม่ถึงว่า ในอดีตเวลาอยากฟังเพลงต้องเปิดเทปคาสเซ็ท อยากดูหนังทั้งไทยและเทศ ต้องไปเช่าวีดีโอตามร้านที่เป็นสมาชิกไว้ จนภายหลังแผ่นซีดีและดีวีดีเข้ามาแทนที่วีดีโออย่างรวดเร็วและในที่สุดทั้งเทป วีดีโอ ซีดี ก็ล้วนกลายเป็นอดีตของสังคมไป คุณธานี จิริยะสิน เจ้าของร้านให้เช่าวิดีโอ บริเวณท่าพระจันทร์ เล่าถึงประสบการณ์ ความคึกคัก และเสน่ห์ของร้านเช่าวีดีโอ-ซีดี...

  ในยุคออนไลน์ที่สามารถดูหนังฟังเพลงได้อย่างสะดวกสบายผ่านช่องทางต่าง ๆ เลือกชมได้โดยไม่ต้องคอย อาจทำให้คนในปัจจุบันนึกไม่ถึงว่า ในอดีตเวลาอยากฟังเพลงต้องเปิดเทปคาสเซ็ท อยากดูหนังทั้งไทยและเทศ ต้องไปเช่าวีดีโอตามร้านที่เป็นสมาชิกไว้ จนภายหลังแผ่นซีดีและดีวีดีเข้ามาแทนที่วีดีโออย่างรวดเร็วและในที่สุดทั้งเทป วีดีโอ ซีดี ก็ล้วนกลายเป็นอดีตของสังคมไป คุณธานี จิริยะสิน เจ้าของร้านให้เช่าวิดีโอ บริเวณท่าพระจันทร์ เล่าถึงประสบการณ์ ความคึกคัก และเสน่ห์ของร้านเช่าวีดีโอ-ซีดี...

  ในยุคออนไลน์ที่สามารถดูหนังฟังเพลงได้อย่างสะดวกสบายผ่านช่องทางต่าง ๆ เลือกชมได้โดยไม่ต้องคอย อาจทำให้คนในปัจจุบันนึกไม่ถึงว่า ในอดีตเวลาอยากฟังเพลงต้องเปิดเทปคาสเซ็ท อยากดูหนังทั้งไทยและเทศ ต้องไปเช่าวีดีโอตามร้านที่เป็นสมาชิกไว้ จนภายหลังแผ่นซีดีและดีวีดีเข้ามาแทนที่วีดีโออย่างรวดเร็วและในที่สุดทั้งเทป วีดีโอ ซีดี ก็ล้วนกลายเป็นอดีตของสังคมไป คุณธานี จิริยะสิน เจ้าของร้านให้เช่าวิดีโอ บริเวณท่าพระจันทร์ เล่าถึงประสบการณ์ ความคึกคัก และเสน่ห์ของร้านเช่าวีดีโอ-ซีดี...

  คุกสมัยใหม่ของไทยเพิ่งเกิดขึ้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งมีการปฏิรูปการราชทัณฑ์ สร้างคุกใหม่อย่างอารยประเทศ และปรับปรุงทั้งสภาพความเป็นอยู่ การพันธนาการ การใช้แรงงานนักโทษ ฯลฯ รายการ “รอยจารึก..บันทึกสยาม” คุยกับ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ศรัญญู เทพสงเคราะห์ ภาควิชาประวัติศาสตร์ คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เล่าถึงพัฒนาของคุกไทย จากแบบจารีตเดิม มาสู่ราชทัณฑ์สมัยใหม่ ที่มีความเปลี่ยนแปลงทั้งวิธีคิดและการดูแลนักโทษ ตั้งแต่ยุครัชกาลที่ 5...

  คุกสมัยใหม่ของไทยเพิ่งเกิดขึ้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งมีการปฏิรูปการราชทัณฑ์ สร้างคุกใหม่อย่างอารยประเทศ และปรับปรุงทั้งสภาพความเป็นอยู่ การพันธนาการ การใช้แรงงานนักโทษ ฯลฯ รายการ “รอยจารึก..บันทึกสยาม” คุยกับ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ศรัญญู เทพสงเคราะห์ ภาควิชาประวัติศาสตร์ คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เล่าถึงพัฒนาของคุกไทย จากแบบจารีตเดิม มาสู่ราชทัณฑ์สมัยใหม่ ที่มีความเปลี่ยนแปลงทั้งวิธีคิดและการดูแลนักโทษ ตั้งแต่ยุครัชกาลที่ 5...

  คุกสมัยใหม่ของไทยเพิ่งเกิดขึ้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งมีการปฏิรูปการราชทัณฑ์ สร้างคุกใหม่อย่างอารยประเทศ และปรับปรุงทั้งสภาพความเป็นอยู่ การพันธนาการ การใช้แรงงานนักโทษ ฯลฯ รายการ “รอยจารึก..บันทึกสยาม” คุยกับ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ศรัญญู เทพสงเคราะห์ ภาควิชาประวัติศาสตร์ คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เล่าถึงพัฒนาของคุกไทย จากแบบจารีตเดิม มาสู่ราชทัณฑ์สมัยใหม่ ที่มีความเปลี่ยนแปลงทั้งวิธีคิดและการดูแลนักโทษ ตั้งแต่ยุครัชกาลที่ 5...

สมบูรณาญาสิทธิราชย์ (Absolute Monarchy) เป็นระบอบการปกครองอีกรูปแบบหนึ่งที่สยามเคยนำมาใช้ในการปกครองบ้านเมือง โดยระบอบนี้ถูกนำมาใช้ในระยะเวลาสั้น ๆ เพียง 40 ปีเท่านั้น (พ.ศ. 2435 - 2475) แม้ในประวัติศาสตร์หลายร้อยปีแผ่นดินนี้มีผู้ปกครองเป็นพระมหากษัตริย์ แต่กลับไม่ใช่ระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ ในความเข้าใจและความรู้ที่ได้รับมา เชื่อว่าหลายคนเข้าใจมาเสมอว่า การปกครองระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ ถูกใช้มาตั้งแต่สมัยสุโขทัยต่อเนื่องจนถึงรัชกาลที่ 7 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ แต่จริง ๆ แล้วถูกใช้เพียงแค่ 40...

สมบูรณาญาสิทธิราชย์ (Absolute Monarchy) เป็นระบอบการปกครองอีกรูปแบบหนึ่งที่สยามเคยนำมาใช้ในการปกครองบ้านเมือง โดยระบอบนี้ถูกนำมาใช้ในระยะเวลาสั้น ๆ เพียง 40 ปีเท่านั้น (พ.ศ. 2435 - 2475) แม้ในประวัติศาสตร์หลายร้อยปีแผ่นดินนี้มีผู้ปกครองเป็นพระมหากษัตริย์ แต่กลับไม่ใช่ระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ ในความเข้าใจและความรู้ที่ได้รับมา เชื่อว่าหลายคนเข้าใจมาเสมอว่า การปกครองระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ ถูกใช้มาตั้งแต่สมัยสุโขทัยต่อเนื่องจนถึงรัชกาลที่ 7 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ แต่จริง ๆ แล้วถูกใช้เพียงแค่ 40...

สมบูรณาญาสิทธิราชย์ (Absolute Monarchy) เป็นระบอบการปกครองอีกรูปแบบหนึ่งที่สยามเคยนำมาใช้ในการปกครองบ้านเมือง โดยระบอบนี้ถูกนำมาใช้ในระยะเวลาสั้น ๆ เพียง 40 ปีเท่านั้น (พ.ศ. 2435 - 2475) แม้ในประวัติศาสตร์หลายร้อยปีแผ่นดินนี้มีผู้ปกครองเป็นพระมหากษัตริย์ แต่กลับไม่ใช่ระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ ในความเข้าใจและความรู้ที่ได้รับมา เชื่อว่าหลายคนเข้าใจมาเสมอว่า การปกครองระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ ถูกใช้มาตั้งแต่สมัยสุโขทัยต่อเนื่องจนถึงรัชกาลที่ 7 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ แต่จริง ๆ แล้วถูกใช้เพียงแค่ 40...

ในดินแดนเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ประเทศไทยเป็นเพียงประเทศเดียวที่ไม่ตกเป็นเมืองขึ้นของชาติตะวันตกในยุคล่าอาณานิคมในสมัยรัชกาลที่ 5 แม้จะไม่ถูกเป็นเมืองขึ้นแต่ในสมัยนั้นเราอาจกลายเป็นรัฐกันชนระหว่างอังกฤษที่มีดินแดนการปกครองทางตะวันตกและตอนใต้ กับฝรั่งเศสที่มีดินแดนการปกครองทางตะวันออก แม้จะไม่ตกเป็นเมืองขึ้นของชาติตะวันตก แต่สยามที่หมายถึงกรุงเทพมหานครในขณะนั้น ก็แผ่ขยายขอบเขตการปกครองและอำนาจออกไปทางทิศเหนือและทิศตะวันออกเฉียงเหนือ แล้วผนวกรวมกันเป็นพื้นที่เดียวกันมาจนถึงทุกวันนี้...