Hanne van Ballegooijen onderzocht of verstoringen van de vitamine D stofwisseling een mogelijke risicofactor zijn voor hart- en vaatziekten. Zij laat zien dat een tekort aan vitamine D en een verhoogd parathormoon veel voorkomen bij ouderen. Parathormoon wordt geproduceerd door de bijschildklieren en regelt de concentratie van het calcium in het bloed. Het speelt een belangrijke rol bij het omzetten van vitamine D naar de meest actieve vorm. Haar resultaten leveren geen bewijs voor een...

Laura Hak onderzocht hoe gezonde personen hun looppatroon aanpassen aan dreigende verstoringen om het valrisico te beperken en of personen met een beenamputatie of beroerte deze zelfde strategieën (kunnen) gebruiken. Uit haar onderzoek blijkt dat gezonde personen als ze dreigen te vallen tijdens het lopen hun stabiliteit vergroten door de stapfrequentie te verhogen en de staplengte te verlagen. Ook vergroten ze deze stabiliteit door met bredere stappen te lopen. Opmerkelijk is dat de...

Het onderwerp ‘religie en wetenschap’ zorgt nog steeds voor verhitte debatten. In elke tijd heeft dit debat een eigen dynamiek. Wetenschapshistoricus Ab Flipse deed een vergelijkend onderzoek naar de houding van Nederlandse gereformeerden en rooms-katholieken tegenover de natuurwetenschap in de periode 1880-1940. Hij stelt dat de houding van de gereformeerden en katholieken rond 1900 niet gekenmerkt werd door angst voor of afzijdigheid van de natuurwetenschap. Hun ideologie, het...

Het percentage keelkanker in Nederland dat veroorzaakt wordt door het humaan papillomavirus (HPV) is de laatste 20 jaar verzesvoudigd, van 5% naar 30%. Veel wisselende seksuele contacten en orale seks zijn risicofactoren voor deze vorm van keelkanker die vooral bij mannen voorkomt. De overleving van patiënten bij wie keelkanker is veroorzaakt door HPV is wel beter dan bij andere keelkankerpatiënten. ‘Blijkbaar reageren HPV-positieve keeltumoren dus goed op behandeling met chemo en...

Jiun Youn bestudeerde de interactie tussen cognitie en emotie van knaagdieren, met name bij muizen. Dierexperimenteel onderzoek is belangrijk voor het ontwikkelen van nieuwe therapieën voor mensen met een psychiatrische aandoening. Tot nu toe werd alleen cognitie of alleen emotie onderzocht, slechts weinigen onderzochten de interactie, terwijl deze juist zo belangrijk is bij mensen. Youn ontwikkelde een test waarmee ze de invloed van emotie op het ruimtelijk geheugen bestudeerde. Hiervoor...

Robin de Bruin betoogt dat het Nederlandse politieke denken over Europese integratie in de eerste decennia na de Tweede Wereldoorlog bepaald werd door de in het interbellum ingesleten opvatting dat Europese welvaartsvergroting door middel van economische schaalvergroting onvermijdelijk was. Omdat er in de jaren dertig geen gevolg was gegeven aan deze noodzaak, had het nationaalsocialisme in Duitsland door de crisis van de jaren dertig de wind in de zeilen gekregen, zo was de heersende...

Aan sport wordt een belangrijke rol toegeschreven in de bestrijding van overgewicht onder jongeren en andere maatschappelijke problemen. De overheid wil daarom de sportparticipatie onder jongeren verhogen. Dit wordt vaak gedaan door hen, via school, kennis te laten maken met de technische aspecten van een sport. Niek Pot betoogt dat het belangrijk is dat jongeren ook met de sociale aspecten van sport in aanraking komen, hoe ga je met elkaar om op de sportclub, heb je vrienden die ook aan die...

Heike Schröder onderzocht hoe de meetkwaliteit van opleidingsniveau in vergelijkend survey-onderzoek te verbeteren is. Als onderzoekers de opleidingsniveaus van verschillende landen moeten vergelijken, dienen ze een manier vinden om de verschillen tussen nationale opleidingssystemen onder één noemer te brengen. Hier zijn twee bestaande methoden voor die het nadeel hebben dat ze tot het aanzienlijk verlies van informatie leiden. Schröder ontwikkelde twee alternatieve methoden die dat...

Iedereen kent de periodieke updates van Windows waarbij je na installatie van de update je computer opnieuw moet opstarten. Alle software is vroeg of laat toe aan een update, maar het wordt steeds lastiger om daarvoor het hele systeem stil te leggen en opnieuw op te starten. Voor servers in het elektronisch betalingsverkeer die non-stop moeten draaien is dit nauwelijks meer mogelijk en simpelweg onwenselijk. Datum: 10-04-2014

Jacob Meiring geeft een actuele kijk op het thema lichamelijkheid. Emeritus Aartsbisschop Desmond Tutu is aanwezig bij de verdediging van het proefschrift.

Nataliya Mogles ontwikkelde computermodellen van toekomstige mogelijke toepassingen die menselijk functioneren in moeilijke omstandigheden ondersteunen, bijvoorbeeld in dynamische en veeleisende omgevingen zoals in de luchtvaart, marine of gezondheidszorg. Zij onderzocht bijvoorbeeld het modelleren van menselijk gedrag en gedragsverandering om slimme ondersteuning voor ‘therapietrouw’ van chronische patiënten te leveren met informatie en communicatietechnologieën zoals een smartphone of een...

Visuele waarneming is grotendeels afhankelijk van aandacht die opvallende of relevante informatie voor verdere verwerking selecteert en de concurrerende inhoud filtert. Anna Wilschut onderzocht het tijdsverloop van aandachtsselectie, op basis van twee signaaltypen: externe prikkels (cues) en interne representaties. Haar resultaten zijn vooral belangrijk voor onze kennis hoe aandacht functioneert. Haar conclusie dat de aandachtsselectie kortstondig is als er concurrerende informatie in de...

Om beter te kunnen selecteren hoe een patiënt met hartklachten moet worden behandeld is het belangrijk dat PET-scans eenvoudiger en nauwkeuriger kunnen worden geanalyseerd. Medisch fysicus Hans Harms van VUmc ontwikkelde daarom een methode om de informatie van een scan nauwkeuriger weer te geven. "Het combineert de resolutie van een afbeelding met de nauwkeurigheid van een getal" zo vertelt de onderzoeker. Harms verdedigt zijn proefschrift op 2 april. De PET-scan (positronemissietomografie)...

De negatieve effecten van angst op prestatie worden groter naarmate de aandachtseis die de taak stelt, toeneemt. Nicky Nibbeling onderzocht de effecten van angst en fysieke inspanning op drie typen taken die belangrijk zijn in het operationele domein: cognitieve taken (o.a. besluitvorming), perceptueel-motorische taken (o.a. schieten) en taken waarin het uithoudingsvermogen centraal staat (o.a. rennen). Alle drie de typen taken blijken vatbaar te zijn voor (de effecten van) angst. Zo vond...

Pedro Miguel Fidalgo de Almeida laat zien dat twee verschillende zouttolerante tomatensoorten HKT1;2 transporters bezitten die een rol spelen in natriumtransport. Door de wereldwijde toenemende verzilting van landbouwgebied worden de gebieden die optimaal zijn voor de groei van een belangrijk gewas, tomaten, steeds kleiner. Wetenschappers proberen daarom het mechanisme van zouttolerantie in planten te begrijpen en de zouttolerantie te verhogen. Er zijn verschillende membraantransporters,...

Publiekprivate samenwerking (PPS) is een aanbestedingsvorm waarbij publieke opdrachtgevers door een langdurig prestatiecontract integraal verantwoordelijkheden aan een privaat consortium overdragen. PPS belichaamt het idee van ‘minder overheid, meer markt’ dat efficiency kan verbeteren. Hoewel veel studies zich richten op de vraag of PPS winst oplevert, is de mogelijk negatieve impact van PPS op het waarborgen van publieke waarden zoals verantwoording, transparantie, responsiviteit,...

Organisaties zijn op zoek naar alternatieve werkwijzen of verbetering van de p&c om aan te sluiten op veranderingen. Een mogelijkheid is de A3-methodiek. Deze bestaat uit drie pijlers: het ontwikkelen van het A3-jaarplan, het A3-managementgesprek over de voortgang en A3-digitaal, de digitale ondersteuning van de informatievoorziening voor het A3-managementgesprek. Henk Doeleman beschrijft de grondslagen, werking, implementatie en het effect van de A3-methodiek. De effectiviteit van...

Tjalle Hoekstra onderzocht DNA-replicatie door één enkel DNA-polymerasemolecuul tegelijk te observeren met behulp van een geavanceerde optische techniek, het optisch pincet. Hij ontdekte dat het verantwoordelijke eiwit DNA-polymerase veel vaker dan verwacht fouten corrigeert. Spreker: T.P. Hoekstra. Promotor: prof.dr.ir. G.J.L. Wuite, prof.dr.ir. E.J.G. Peterman Faculteit: Faculteit der Exacte Wetenschappen. Datum: 26-03-2014

Stefan Roski’s proefschrift is een bijdrage aan de studie van de geschiedenis van de notie van wetenschappelijke verklaring en de geschiedenis van de notie van logische consequentie. Hij laat zien dat Bernard Bolzano (1781-1848) alleen door het maken van een zuiver onderscheid tussen geldige en verklarende argumenten in staat was om de notie van fundering precies te vatten. Tegen de achtergrond van dit onderscheid formuleert Bolzano een indrukwekkende theorie die antwoord geeft op de vraag...

Arlette van Wissen ontwikkelde samen met collega’s een intelligent systeem, eMate, dat een model gebruikt om chronische patiënten te ondersteunen bij het meer bewegen, gezonder te eten en op tijd medicijnen in te nemen. Zij zetten eMate ook succesvol in om VU-studenten meer te laten traplopen: de eerste resultaten wijzen er dus op dat eMate inderdaad een verandering in gedrag en houding kan realiseren. Datum: 25-03-2014

Een Cone Beam CT Scan (CBCT) speciaal ontwikkeld voor de tandheelkunde is net zo effectief in het analyseren van fijne microstructuren van het bot als de veel gebruikte micro CT scan voor de beoordeling van bot in een laboratorium. Daarnaast komt bij de CBCT scan minder röntgenstraling vrij dan bij een gewone CT scan, die nu vaak wordt gebruikt bij de behandeling van patiënten. Dit stelt Norliza Ibrahim van het Academische Centrum voor Tandheelkunde (ACTA) in haar promotieonderzoek. Spreker:...

Spreker: A.D. Cornet Promotor: prof.dr. A.B.J. Groeneveld, prof.dr. A.R.J. Girbes, dr. A. Beishuizen. Faculteit: VU medisch centrum datum, tijd: 04-03-2014

Ruben van Loon bewijst in zijn promotieonderzoek dat cultureel erfgoed voor toerisme een belangrijke factor is en sterk verband houdt met de aantrekkelijkheid van een locatie. Het is een drijvende kracht is achter bestemmingskeuzes van Nederlandse vakantiegangers en dagrecreanten. Ook laat hij zien dat cultureel erfgoed belangrijk is voor een winkellocatie. Beleidsmakers hebben zo argumenten om het behoud en ontwikkeling van cultureel erfgoed te onderbouwen en te versterken. Spreker: R.R. van...

Matthijs Wieldraaijer betoogt in zijn promotieonderzoek dat de beelden die predikanten van de Oranjes schetsten rond 1750 een belangrijke transformatie ondergingen. Tot ongeveer 1750 werden Oranjestadhouders vooral beschreven als dappere strijders. Na 1750 kantelt dit beeld en domineert de voorstelling van de stadhouder als goed opgeleide bureaucraat. Datum: 27-02-2014