In 1979 ontmoet Toots de onstuimige jazzbassist Jaco Pastorius. Niet lang daarna delen ze het podium en is het publiek getuige van de unieke chemie tussen beiden. Pastorius vindt in hem de stabiliteit die hij in zijn eigen leven mist, maar ook voor Toots zijn de jaren 70 en 80 op privé vlak eerder tumultueus. Het is in deze periode dat er in het liefdesverhaal tussen Toots en Brazilië een sleutelhoofdstuk wordt geschreven: nadat de Brazilianen het album 'Elis & Toots' (met zangeres Elis...

Na Toots' doorbraak bij het brede publiek met 'Bluesette', is hij in de jaren zestig vooral een 'gun for hire'. Iedereen vindt de weg naar Toots: van aftershavefabrikant Old Spice tot de producenten van Sesame Street. Ook filmcomponisten komen bij de muzikant aankloppen. In de jaren 70 werkte Toots o.a. mee aan de muziek voor cultklassieker 'Midnight Cowboy' van John Schlesinger, Paul Verhoevens schandaalfilm 'Turks Fruit' en 'The Sugarland Express', het eerste gezamenlijke project van het...

In de jaren 50 verschijnt 'The soul of Toots Thielemans', een plaat die aantoont hoe Toots zijn eigen zwarte ziel alsmaar beter begrijpt. Het is de allereerste keer dat hij tijdens het gitaar spelen ook unisono fluit: een sound die hem niet veel later beroemd zal maken. We schrijven 1964 wanneer niemand minder dan John Lennon bewonderend naar de Rickenbacker-gitaar van Toots kijkt en denkt: 'Die wil ik ook'. Het is een van de vele linken tussen de opper-Beatle en Thielemans, die elkaar dat...

Een warm onthaalde Europese tournee brengt Toots tot in Zweden. Het is in Nalen, een danszaal in Stockholm en broeihaard van de Zweedse jazzscene, dat hij het podium deelt met o.a. Charlie Parker. Terug in België maakt hij deel uit van de band rond Bobbejaan Schoepen, maar in tegenstelling tot de lichtjes van de Schelde, zijn het 'the lights over the Hudson' waar Toots van droomt. Die droom wordt werkelijkheid in 1951, wanneer Toots eindelijk een Green card bemachtigd en een vaste plaats...

In de nasleep van W.O. II, beluistert Jean de ene jazzplaat na de andere en ontpopt zich tot een professionele jazzmuzikant. Het is in deze periode dat hij de bijnaam ‘Toots’ krijgt en voor het eerst zelf muziek opneemt. Ondertussen doet de moderne Bepop zijn intrede. Wat volgt is een bootreis met oom Theo naar 'The Land of the Jazz'. Daar wordt het talent van Toots al heel snel gescout. Hoe beleeft Toots zijn avontuur in de Verenigde Staten? Waarom was dit een sleutelmoment in zijn...

We schrijven 1938. De 16-jarige Jean Thielemans hoort en ziet Larry Adler mondharmonica spelen in de Hollywoodfilm 'The Sidewalks of London' en zijn fascinatie voor het instrument is geboren. De liefde voor jazz komt pas later, wanneer de familie Thielemans tijdens W.O. II vlucht van Brussel naar Frankrijk en Jeanke voor het eerst jazz hoort over de radio. Eens terug in Brussel, gaat hij op zoek naar meer. Ontdek in deze aflevering hoe Toots op het pad van de jazz terechtkwam en welke rol de...

's Lands bekendste jazzmuzikant, Toots Thielemans, zou op 29 april 2022 honderd jaar geworden zijn. Van het 'Baantjer'-deuntje tot 'Bluesette': zijn muziek leeft voort in ons collectieve geheugen, net als zijn aanstekelijke persoonlijkheid en kenmerkende look. Frederik Goossens en Ellen Leemans duiken in het verhaal achter de jazzlegende en multi-instrumentalist. Hoe beleefde de Brusselse ket zijn jeugd in de Marollen? Waarom hield iedereen van Toots? Wat maakte hem zo bijzonder?

De tijd van de grote labels ligt achter ons. Iedereen met een computer kan muziek opnemen, publiceren en promoten. Door creatief om te gaan met nieuwe media worden jazzmuzikanten echte entrepreneurs en managers van hun eigen carrière. Bassiste en zangeres Esperanza Spalding gebruikte in 2017 livestreams op Facebook om de totstandkoming van haar album Exposure te laten beleven vanop de eerste rij. Multi-instrumentalist Jacob Collier wordt een YouTube hit wanneer hij aan de slag gaat met...

Waar jazz in de jaren ’20 dansmuziek was, is het nu luistermuziek geworden. Hedendaagse jazz wordt gekenmerkt door grote virtuositeit, maar ook door doordachte ernst. Jazzmuzikanten zijn niet louter goede ambachtslui, ze gaan eveneens op zoek naar het verhaal dat zich achter de noten bevindt. Pianist Brad Mehldau weet de traditie van ‘The Great American songbook’ naar de toekomst te vertalen en relevant te houden. Net als een rits van zangeressen, zoals Diana Krall, Norah Jones en -...

In de jaren ’90 gaan zogenaamde Crate diggers aan de slag met oude jazz vinylplaten. Lekkere grooves worden door hiphoppers gerecycleerd om daaroverheen te rappen. Het is opnieuw Miles Davis die op zijn allerlaatste plaat ‘Doo-Bop’ als één van de eersten rap en jazz-improvisatie gaat combineren. Ook Guru volgt dit spoor met zijn project Jazzmatazz, waaraan veel gereputeerde jazzmuzikanten meewerken. Us3 herwerkt Cantaloupe Island van Herbie Hancock tot Flip Fantasia en scoort daarmee een...

Terwijl Wynton Marsalis de jazztraditie onder een kaasstolp tracht te conserveren, integreert John Zorn net zoveel mogelijk andere muziekgenres in zijn werk. Dit resulteert in eclectische muziek waarbij het citeren en combineren van genres op zich wordt gebruikt als improvisatie-methodiek. Hiermee sluiten zijn composities aan bij andere ‘mix en match’ kunstvormen uit het Post-modernisme. Het oeuvre van altsaxofonist John Zorn is zeer divers. Zijn Joodse roots inspireren hem voor zijn album...

In de jaren ’80 is jazz een echt lappendeken geworden. Zowel de avantgardisten als de legendes uit de gouden jaren zijn actief. Labels als Verve en Pablo spelen in op de swing en bouwen verder op de reputatie van sterren als Count Basie en Ella Fitzgerald. Het label Concorde biedt eveneens ruimte voor mainstream jazz, waarin overduidelijk wordt gerefereerd naar oude jazz-stijlen. In het saxofoongeluid van Scott Hamilton horen we echo's van Lester Young. Wynton Marsalis groeit op in New...

Tussen de avantgardistische free jazz en de elektronische fusion, ontstaat in de jaren ’70 een platenlabel met een heel eigen, heldere sound : ECM (Edition of Contemporary Music), opgericht door Manfred Eicher. Het is bij dit label dat ‘The Koln Concert’ van Keith Jarrett wordt uitgegeven. Jarrett speelt er lange solo improvisaties, die nog weinig refereren naar de pure jazztraditie met swingende ritmes en blue notes. Zo maakt hij ruimte vrij voor nieuwe klankwerelden en andere...

Tegen het einde van de jaren ’60 wordt pop- en rockmuziek volwassen. Festivals als Woodstock boomen, maar jazzclubs lopen leeg. Platenlabel Columbia zet zijn jazzlegendes aan de deur omdat de verkoopcijfers kelderen, maar volgens de nieuwe platenbaas van dit label heeft Miles Davis wel potentieel om te veranderen. Hij mag blijven. Via zijn nieuwe vrouw Betty Mabry, komt Miles in contact met Jimi Hendrix, Sly Stone etc. Ook Miles gaat elektrisch versterkte instrumenten en funkritmes...

Miles Davis rekruteert voor het eerst talent uit een jonge generatie: drummer Tony Williams, pianist Herbie Hancock en bassist Ron Carter. Op de opnames van een benefietconcert in The New York Philharmonic Hall, horen we hoe perfect deze bandleden op elkaar zijn ingespeeld, ondanks weinig repetitie vooraf. Wanneer wat later tenorsaxofonist George Coleman wordt vervangen door Wayne Shorter, afkomstig uit The Jazz Messengers, is ‘The second Great Quintet’ van Miles Davis een feit. In 1965...

De allereerste Freejazz opname waarin werd geïmproviseerd zonder vooraf bepaalde structuur, werd reeds gerealiseerd in 1949 door Lennie Tristano en zijn school van muzikanten. Deze jazz-stroming waarin complete vrijheid geldt en bewust afstand wordt genomen van alle muzikale conventies ten voordele van ‘het gevoel’, dankt zijn naam aan een album uit 1960 van Ornette Coleman. Voor sommige muzikanten, zoals Albert Ayler of Sun Ra, sluit de improvisatie wars van ritme, tonaliteit en harmonie...

Het Miles Davis Quintet met tenor saxofonist John Coltrane tourt in 1960 voor het laatst doorheen Europa. Tijdens het concert in L’Olympia - Parijs, polariseren de solo’s van Coltrane het publiek. Het wordt pijnlijk duidelijk dat de 2 zwaargewichten niet langer samen op één podium passen. Daarop gaat Coltrane op eigen benen verder en richt The Classic Quartet op met o.m. Elvin Jones (drums) en McCoy Tyner (piano). In 1961 neemt de band ‘My Favourite things’ op, dit thema uit de musical...

Ook na ’59 bestendigt Miles zijn reputatie als vernieuwer. Hij laat zich inspireren door de volksmuziek uit Spanje en schrijft samen met Gil Evans ‘Sketches of Spain’. Op dit album staat oa. een interpretatie van het ‘Concerto de Aranjuez’ van Joaquin Rodrigo, waarmee deze compositie voor altijd in ons collectief geheugen wordt gegrift. Zo ontstaat de ‘third stream’: muziek die tussen klassieke genres en muziek in valt. De interesse in exotische muziek hangt in de lucht tijdens de jaren...

In het jaar ’59 worden 3 baanbrekende, totaal verschillende platen opgenomen : Miles Davis neemt ‘Kind of blue’ op, de best verkochte jazz-plaat allertijden. Na een eerder muzikaal experiment voor de soundtrack van de film ‘L’ascenceur pour l’échafaud’, gaat Miles verder op het modale pad waar akkoorden-cycli worden vervangen door toonaarden die veel langer worden aangehouden. Hierdoor zit de solist minder in een strak harmonisch keurslijf. John Coltrane, die eveneens mee soleerde op ‘Kind...

In de jaren ’50 doet de Rock ’n roll zijn intrede. Net als de jazz, vindt deze immens populaire nieuwe muziekstijl zijn oorsprong in de Blues van de Mississippi. Zwarte jazzmuzikanten zoals Horace Silver en Art Blakey die samen de ‘Jazz Messengers’ vormen, bieden een tegenreactie op de fragiele Cool jazz van blanke muzikanten: de hardbop. Ook zij grijpen opnieuw naar de roots van de jazz : de blues. Thema’s worden minder complex dan in de Bebop en doen meteen denken aan muziek uit de...

Blanke muzikanten bepalen in de jaren ’50 het reilen en zeilen van de cool jazz. Wanneer bariton saxofonist Gerry Mulligan in ’53 de cel invliegt omwille van drugsbezit, gaat Chet Baker, James Dean van de jazz, solo verder. Vrouwen vallen in zwijm voor zijn charismatische looks, romantische melodieën en androgyne stemgeluid. Chets druggebruik resulteert in muzikale hoogtes en laagtes. Het leidt hem de hele wereld rond, zo ook naar België en Nederland, waar hij onder meer samen speelt met...

De jonge Miles Davis wordt al snel onder de vleugels van Yardbird genomen. Toch is lang niet iedereen enthousiast over zijn speelstijl : die is lyrisch, zonder vibrato en bevindt zich meestal in het middenregister. Daardoor klinkt hij heel anders dan Dizzy. Miles ontmoet Gil Evans en samen met nog meer gelijkgestemde zielen maken ze, beïnvloed door klassieke muziek, in 1949 opnames met een nonet waarin onder meer een hoorn en een tuba klinken. De klankkleur van deze muziek is bijzonder maar...

Trompettist Dizzy Gillespie staat samen met Bird aan de wieg van de Bebop. Ze maken opnames voor independent labels zoals Savoy. In ’46 gaat Dizzy zijn eigen weg en laat zich muzikaal inspireren door de Cubaanse muziek van onder meer Chano Pozo, meteen het begin van de Latin-Jazz. Thelonius Monk is met zijn avantgardistische speelstijl de meest herkenbare jazzmuzikant van allemaal : hele-toons toonladders en veel dissonanten zijn kenmerkend voor zijn eigenzinnige interpretatie van jazz....

Revolutionair kantelpunt in de jazzgeschiedenis is de ‘Bebop’, een term die wellicht verwijst naar woordeloze vocale improvisatie; de zogenaamde scat. De populaire swing wordt ingeruild voor complexe, niet-dansbare melodieën en snelle solo’s. Deze muziek vergt veel meer van de luisteraar en het grote publiek haakt dan ook massaal af. Centraal figuur in deze kunstzinnige jazz-stroming is alt-saxofonist Charlie Parker uit Kansas City. Zijn geniale solo op ‘Oh Lady be Good’ slaat...