Niet verder vertellen, maar Den Haag was altijd het lelijke eendje onder de Nederlandse fietssteden. Maar de laatste vijf jaar kantelt dat beeld. In deze Spaak neemt Francis van Broekhuizen de proef op de som. De operazangeres en comédienne is geen echte fietser (meer), maar ze was het altijd wel. En het zou zomaar kunnen dat ze er weer zin in krijgt. Na een barre tocht door haar eigen woonwijk.

Jaar in, jaar uit beschouwen de Finnen zichzelf als de meest gelukkige mensen ter wereld. Wat is hun geheim? De Spaak gaat op bezoek in Joensuu, een stad in het oosten van Finland. Het is er zeven maanden per jaar winter, steenkoud en het sneeuwt er vrijwel dagelijks. Toch wordt er volop gefietst op heel gewone fietsen zoals de typisch Finse Yopo. Zou dat fietsen iets met geluk te maken hebben? Het heeft er alle schijn van. Ook in deze Spaak: Saskia Kluit over haar geluk: tegen de wind in...

Oh oh, wat is het druk in Amsterdam. En dan zijn er ook nog al die toeristen die niet kunnen fietsen, maar wel het verkeer op de fietspaden laten vastlopen. In deze Spaak een inkijkje in de gedachtewereld van de grachtengordel en die van de fietstoerist. Is de toerist zo dom? En is de Amsterdammer zo 'rude'? Om de boel in perspectief te plaatsen, reageert Ruth Oldenziel. Zij is Amsterdamse, hoogleraar en schrijft over fietsculturen. "Het lezen van de straat, daar zit 't 'm in: dat toeristen...

Het grote wachten bij het verkeerslicht lijkt voorbij. Met de Schwung op je mobiel, is zelfs een groene golf voor fietsers haalbaar. De belofte is duidelijk: dwars door de stad zonder te stoppen. De Schwung-app werkt in ieder geval bij steeds meer verkeerslichten, in Den Bosch, Eindhoven en Almere zelfs bij allemaal. En de rest van Nederland volgt snel. Maar hoe groot is de tijdwinst voor fietsers? En wat vinden fietsers zelf eigenlijk? "Van mij hoeft het niet", zegt er één. "Ik maak graag...

Het aantal aangiftes van fietsendiefstal is in vijf jaar tijd met 36 procent gedaald. Maar dat betekent niet dat het probleem voorbij is! Nog steeds worden naar schatting 500 duizend fietsen per jaar gestolen. De impact is onveranderd groot, zeker voor al die mensen die voor honderd procent afhankelijk zijn van de fiets. Gelukkig is er één (1) gemeenteraadslid die zich hun lot aantrekt. Ik spreek hem in Tilburg, de stad waar op dit moment wordt gebouwd aan een fietshotel. Verder geeft Bart...

Het aantal aangiftes van fietsendiefstal is in vijf jaar tijd met 36 procent gedaald. Maar dat betekent niet dat het probleem voorbij is! Nog steeds worden naar schatting 500 duizend fietsen per jaar gestolen. De impact is onveranderd groot, zeker voor al die mensen die voor honderd procent afhankelijk zijn van de fiets. Gelukkig is er één (1) gemeenteraadslid die zich hun lot aantrekt. Ik spreek hem in Tilburg, de stad waar op dit moment wordt gebouwd aan een fietshotel. Verder geeft Bart...

Een jaar of twaalf geleden was fietsforens Gerard Poels het helemaal zat: het gezeur over dat het altijd regent. Zijn ervaring was dat het reuze meevalt met de nattigheid. Dus zette hij een website op die dat ook statistisch vaststelt: hetregentbijnanooit.nl. Poels komt aan het woord over zijn opvallende initiatief. Weerman en fietser Marco Verhoef reageert. En fietsfitter Bart Hendriks geeft een geheel eigen invulling aan het begrip ademnood.

2020 is het begin van het decennium van de fiets. Zegt hoogleraar urban mobility Marco te Brömmelstroet. Is dat zo? In deze Spaak (een compilatie van de radio-uitzending Fietsend het jaar in) legt hij zelf uit wat hij bedoelt. Verder reacties van minister Stientje van Veldhoven, Saskia Kluit van de Fietsersbond en fietsenhandelaar Bart Hendriks. In deze Spaak ook opmerkelijke verhalen van wereldfietsers, voor wie het decennium van de fiets allang begonnen lijkt.

Aan de voet van de Waalbrug in Nijmegen ligt het enige (overgebleven) fietsmuseum van Nederland. Waar Gertjan Moed, Cees van Wijk en dertig vrijwilligers een schatkist van fietsen en fietsaccessoires beheren. Verwacht geen blockbuster-exposities of een once-in-a-lifetime-experience zoals in het Rijks of het Van Gogh. Velorama is gewoon gewoon. En daarom zo bijzonder. Net als de fiets. De Spaak op bezoek in Nijmegen.

Nergens anders ter wereld is de overstap fiets-trein-fiets zo normaal als in Nederland. Op weg naar school of werk vinden we het heel normaal om de fiets bij een station te stallen (en na de treinreis met een andere fiets naar de bestemming te rijden). Het succes heeft een keerzijde: het is filerijden in fietsenstallingen en ze raken bomvol. Zeker bij grote intercitystations zoals Utrecht Centraal. Hoog tijd om na te denken over een toekomst, waarin kleinere stations geschikt worden gemaakt...

Google Maps lijkt een onneembare vesting, ergens in Californië. Maar als we met z'n allen vaak genoeg dezelfde route fietsen, komt die vanzelf op de kaart te staan. Enige voorwaarde: je moet op je mobiel wel Google Maps hebben aanstaan (en niet zeuren over gebrek aan privacy). In deze Spaak de invloed die je als fietser hebt op Google Maps, maar ook op het werk van de Nationale Bewegwijzeringsdienst; dat is de overheidsinstantie die de rood-witte bordjes langs de fietspaden plaatst.

De veiligheid van het fietsen is in gevaar. NRC kopte onlangs zelfs dat er nog nooit zoveel fietsongelukken met ernstige verwondingen zijn geweest als afgelopen jaar. De Groningse verkeerspsycholoog Dick de Waard toont zich bezorgd. Maar hij werkt ook aan het voorkomen van ongelukken. Wat te denken van het vergevingsgezinde fietspad? Fietsfitter Bart Hendriks constateert, een beetje tot zijn eigen verbazing, dat bepaalde fietsers nooit vallen.

Een fietskantine. Met goede koffie, een werkplaats, kennis van zaken en heel veel (sterke) verhalen over fietsen. Het idee voor zo'n prettige ontmoetingsplek ligt zó voor de hand dat je het overal in Nederland zou verwachten. Maar voor zover mij bekend is het alleen in Groningen gerealiseerd. Op bezoek in Spaak! Verder blikt fietsfitter Bart Hendriks emotioneel terug op 2019. En natuurlijk de column van Saskia Kluit, directeur van de Fietsersbond.

De fietskoerier is allang geen waaghals meer die zonder remmen door de stad sjeest en aan het eind van de dag zijn (of haar) littekens telt. De laatste jaren ontstaan hypermoderne bedrijven, waarvan er eentje zelfs een landelijk netwerk biedt. En netjes dat ze werken.... Over tringen, trends en andere ontwikkelingen. Het nieuwe fietskoerieren.

Het lijkt zo vanzelfsprekend: net als de automobilist of de motorrijder wil de fietser zo snel mogelijk van A naar B. Maar in de praktijk is die snelheid helemaal niet belangrijk. Uit onderzoek blijkt dat we op de fiets lang niet altijd een goed besef van tijd hebben, Integendeel: de aantrekkelijkheid van de route is veel belangrijker dan de tijd die we onderweg zijn. Dát heeft gevolgen voor het beleid van stedenbouwers en fietspadenaanleggers.

Wat is er mis met Nederlands cultuurgoed? Red de bagagedrager! Dat is de hartekreet van fietser en journalist Arjen van Veelen. Op de website van de Correspondent riep hij onlangs op in actie te komen tegen het verdwijnen van de bagagedrager. Waarom zie je bijna nooit meer iemand mee rennen en (met een mooie klap) achterop je fiets belanden? In de Spaak licht Van Veelen zijn actie toe. Fietsenverhuurder Yellowbike vertelt over het yellowbackie. En fietsenmaker Gazelle reageert.

In theorie is de deelfiets een geniaal idee. Voor een paar centen (of voor niks) stap je in een willekeurige stad op een fiets. Even verderop parkeer je 'm weer. Luud Schimmelpenninck (84) wist het al en vertelt erover in de Spaak! Maar dat was eind jaren 60. Inmiddels is het idee overal ter wereld aangeslagen. Behalve in Nederland. Waarom lukt het hier niet? En maken de nieuwste deelfietsprojecten, zoals Donkey Republic, wel een kans?

De elektrische fiets is een ongekend succes. Bijna de helft van de fietsen die Gazelle nu maakt, is (al) elektrisch. Zelfs pubers fietsen inmiddels massaal e-bike! In de Spaak leggen ze zelf uit waarom ze dat doen. En beroepsfietser Steven Rook denkt dat binnen drie jaar zo'n beetje álle pubers op een elektrische fiets fietsen. Ik vind die e-bike eigenlijk helemaal niets. Maar ik ben misschien wel de enige.

In het buitenland zijn ze bijna net zo jaloers op ons fietsbeleid als op onze omgang met het water. Dus is er een netwerk van Nederlandse fietsambassadeurs dat de wereld rondreist. In de Spaak zoek ik er twee op in Leipzig, een hippe stad in het oosten van Duitsland. Tot mijn verbazing ontdek ik dat we ook nog wat van Leipzig kunnen leren: midden in de stad zit een doe-het-zelf shop voor fietsers. Waar je voor niets en onder deskundige leiding je fiets kunt repareren. In Vraag het Bart gaat...

De toekomst lijkt aan de zelfrijdende auto. Tien, misschien twintig jaar nog en we stappen in, pakken een kop koffie en een krantje terwijl de computer ons door het verkeer loodst. Hoewel... in de steden is de kans klein dat dit ideaalbeeld werkelijkheid wordt. Gerenommeerde onderzoekers leggen in deze Spaak uit dat een zelfrijdende auto - hoe vol je 'm ook hangt met techniek - nooit precies kan voorspellen wat fietsers op kruisingen gaan doen. Dus gaan al die zelfrijdende auto's letterlijk...

'Zo zien ze ons tenminste', zeggen kinderen op een basisschool in het oosten van het land. Zij moeten bij het fietsen van en naar school verplicht een geel hesje aan. Ook elders wordt uit veiligheidsoverwegingen gewerkt met gele hesjes. Maar de vraag is: werkt het? En zo ja, hoe ver gaan we met de bescherming van onze kinderen? Een helm op de fiets? Een airbag? Enne... is het zo erg als die watjes 'ns een keertje vallen?

Roestig. Vet of juist heel droog. Vies. Over fietskettingen valt veel te zeggen en het is meestal niet positief. Vraag in een willekeurige trein wat de grootste ergernis en mensen noemen het smeer van de fietsketting van dat kekke vouwfietsje, iets verderop op het balkon. Toch is er een alternatief: de riem. Een stuk kunststof op je fiets dat niet vies te krijgen is. Maar werkt het ook?

Het waait er altijd. En je hebt altijd wind tegen. Maar daar kijken de Zeeuwen zelf niet van op. Ze hebben zonder veel ophef een ongelooflijk netwerk van fietspaden aangelegd. Voor een deel is dat bijvangst van de dijkversterkingen in de provincie: nergens kun je zo mooi over een opgehoogde dijk pal langs zee fietsen. Bovendien is verdwalen onmogelijk door een wildgroei aan bordjes. De meest ontspannen Spaak tot nu toe.

Net als automobilisten, willen ook fietsers graag worden gezien. En écht niet alleen de mensen die een peperdure Van Moof fietsen. Socioloog en deskundige op het gebied van het schoonheidsideaal Giselinde Kuipers legt uit hoe belangrijk het is hoe een fiets er uit ziet. Altijd. Zelfs als je een ding rijdt dat van ellende uit elkaar valt.

De Swapfiets is een ongekend succes in de Nederlandse steden (en ook steeds meer in Belgische en Duitse steden). Zelfs deskundigen zoals fietsprofessor Marco te Brömmelstroet en Saskia Kluit van de Fietsers bond zijn verrast. Maar met het succes van de leasefiets met de blauwe voorband komt ook de kritiek. Staat de Swapfiets niet model voor de ontworteling van de moderne samenleving?