31 - Papieże renesansu
Listen now
Description
W 1401 roku rozpisano konkurs na drzwi do baptysterium we Florencji. Tą datę wielu uznaje za początek renesansu. Po włosku nazywa się ten okres Quattrocento, czyli czterysta. Chodzi o lata od 1400 do 1499. Ja jednak mówiąc o papieżach renesansu chciałbym zacząć trochę później. Dlaczego później? Papieże mieli początkowo inne sprawy na głowie, takie jak krucjaty, problemy w Czechach z Husytami oraz wielką schizmę zachodnią. Przypomnijmy, że do 1415 roku było trzech papieży. Trudno więc się dziwić, że renesans rozwijał się wtedy we Florencji. Nie będę też mówił o wszystkich papieżach. Skupię się na trzech rodzinach papieży, którzy rządzili wtedy w państwie kościelnym. Było to państwo, w którym wybierano kolejnego władcę czyli papieża. Z powodu celibatu nie mogło być mowy o dynastii papieży, choć będę za chwilę mówił o dzieciach niektórych z papieży renesansu. Chociaż nie było dynastii, czyli po papieżu nie rządził jego syn to panowało coś, co się nazywa nepotyzmem. Prawdopodobnie znacie język angielski i wiecie, że siostrzeniec lub bratanek po angielsku to “nephew”. Po włosku siostrzeniec lub bratanek to “nipote”, a po łacinie “nepos” i właśnie od tego słowa pochodzi określenie “nepotyzm”. Jak to działało? Papież oficjalnie nie miał swoich dzieci, ale mógł uczynić kardynałem czyli potencjalnym papieżem kogoś ze swojej rodziny. Zacznijmy od papieża Kaliksta III, który nazywał się Alfonso de Borja. Rozdawał on urzędy, w tym kardynalskie przynajmniej 4 krewiniakom (2 siostrzeńcom i 2 bratankom). Jeden z jego siostrzeńców Rodrigo Borgia także został później papieżem. Nepotyzm czyli rozdawanie urzędów siostrzeńcom i bratankom był czymś normalnym. Np. u nas w Polsce Łukasz Watzenrode był biskupem warmińskim. Zapewnił urzędy kościelne swoim siostrzeńcom, w tym Mikołajowi Kopernikowi. Sam Kopernik jak wiemy oddał się nauce, ale gdyby chciał, mógł zostać po swoim wuju biskupem warmińskim. W ten sposób urzędy kościelne zaczynając od biskupstw a kończąc na urzędzie papieskim przechodziły od wujów do siostrzeńców i bratanków. Czy można to nazwać dynastą? Napiszcie mi w komentarzu co o tym sądzicie? Kalikst III, czyli Alfonso de Borja był papieżem w latach 1455–1458. Nie wydawał on na sztukę, bo pieniądze szły na krucjaty oraz dla krewnych. Kolejni dwaj papieże czyli Pius II oraz Paweł II byli zaangażowani w krucjaty, a także wojny husyckie. Nas będzie interesował kolejny papież czyli Sykstus IV. Nazywał się on Francesco della Rovere. Mamy już więc dwie rodziny: Borgiów oraz della Rovere. Przypomnę może, że Alfonso de Borja uczynił 4 krewniaków kardynałami. Teraz Francesco della Rovere prześcignął go, bo aż sześciu swoich krewniaków wprowadził do kolegium kardynalskiego. Jeden z nich Giuliano della Rovere też został później papieżem. Dalszym 10 krewnym rozdał inne stanowiska świeckie i kościelne. Można więc powiedzieć, że rodzina della Rovere przejęła władzę w państwie kościelnym. Jak na to zareagowali ludzie? Musicie pamiętać, że to było normalne w tamtych czasach. Urzędy dostawali krewniacy, a nie ci, którzy najlepiej się nadawali na dane stanowisko. Sykstus IV jednak trochę przesadził. Wtykał swoich krewnych wszędzie. Ci krewniacy na urzędach prowadzili wystawne i rozwiązłe życie. To niby też było normalne, ale krewniacy tego papieża nawet wśród tamtejszych ludzi wyróżniali się wystawnym życiem i rozwiązłością. Papież Sykstus IV chciał założyć prawdziwą dynastę i dla jednego z siostrzeńców zrobił osobne państwo we Włoszech. Chodzi o region Emilia-Romania, który znajduje się pomiędzy Florencją, a Wenecją. Papież chciał do tego państwa przyłączyć także Florencję i całą Toskanię. Tak więc poparł spisek Pazzich. O tym spisku mówiłem w odcinku 28. Doprowadziło to do wojny z F
More Episodes
15 czerwca 1215 podpisano dokument Magna Carta Libertatum. Była ona spisana po łacinie, a jej angielska nazwa to Great Charter of Freedoms czyli Wielka Karta Swobód. W języku angielskim bardziej popularna jest ta łacińska nazwa Magna Carta. Tych Wielkich Kart Swobód było wiele, pierwsza z nich...
Published 06/14/24
Published 06/14/24
ważniejsze daty: 1921 - Wielka Brytania dostała pozwolenie od Ligi Narodów na stworzenie emiratu Jordanii na wschód od Jordanu 25 maja 1946 - Emirat Jordanii uzyskał od Brytyjczyków niezależność i ogłosił niepodległość jako Królestwo Jordanii 14 maja 1948 - koniec brytyjskiego mandatu dla...
Published 06/03/24