Episodes
Dwudziesty trzeci odcinek programu ŁĄCZY NAS KARNE w sezonie naukowym poświęcamy prawnym zagadnieniom ruchu drogowego. Rozmawiamy o pojazdach transportu osobistego i jakie problemy prawne wiążą się z ich używaniem, o autonomicznych pojazdach i kto powinien ponosić odpowiedzialność karną za zdarzenia z ich udziałem, a także o zabójstwie drogowym - czy należy wprowadzić do Kodeksu karnego nowy przepis i jak wygląda stosowanie prawa karnego do szczególnie drastycznych zdarzeń z udziałem piratów...
Published 05/08/23
Dwudziesty drugi odcinek programu ŁĄCZY NAS KARNE w sezonie naukowym poświęcamy zagadnieniom na styku prawa i psychologii. Czym psychika przestępcy różni się od psychiki "zwyczajnego" człowieka? Czy badania psychologiczne pozwalają rozpoznać tendencję do tego, że ktoś zrobi coś złego w przyszłości. I odwrotnie - jak badać psychikę przestępcy pod kątem tego, czy może ponosić odpowiedzialność za swój czyn. Kiedy sprawca ze względu na swoją psychikę nie powinien ponosić odpowiedzialności...
Published 04/24/23
Dwudziesty pierwszy odcinek programu ŁĄCZY NAS KARNE w sezonie naukowym poświęcamy odpowiedzialności karnej za przestępstwa popełnione za granicą. Czy człowiek ma prawo uciec od karzącej ręki państwa do innego kraju? Czy wyjazd za granicę, by tam popełnić przestępstwo, jest przepisem na zbrodnię doskonałą? Kiedy państwo ukarze obywatela, mimo że popełnił czyn poza granicami Polski? W jaki sposób polskie prawo karne podchodzi do współudziału w przestępstwie z terytorium Polski, gdy sprawca...
Published 04/17/23
Dwudziesty odcinek programu ŁĄCZY NAS KARNE w sezonie naukowym poświęcamy prewencyjnemu pozbawieniu wolności. Jak pogodzić represyjność prawa karnego z potrzebą prewencji - zapobieganiem niebezpieczeństwu i uwięzieniem człowieka, by wyegzekwować jego odpowiedzialność karną? W jakich sytuacjach można uwięzić człowieka "na wszelki wypadek", jakie muszą być warunki przetrzymywania człowieka "pod kluczem"? Kiedy wolno uwięzić obywatela prewencyjnie, a kiedy zostanie to uznane za naruszenie...
Published 04/03/23
Dziewiętnasty odcinek programu ŁĄCZY NAS KARNE w sezonie naukowym poświęcamy rewolucji cyfrowej w kontekście prawa karnego. Czy kopnięcie robota jest, a jeśli nie - czy powinno być karalne? Czy policyjne roboty powinny podlegać szczególnej ochronie prawnej? W jaki sposób rewolucja cyfrowa zmieniała "klasyczne" instytucje prawa karnego, np. zakaz przebywania w określonych miejscach. Czy sąd może zakazać komuś przebywania w Internecie? Jak stare pojęcia adaptują się do technologii? (czy da się...
Published 03/27/23
Osiemnasty odcinek programu ŁĄCZY NAS KARNE w sezonie naukowym poświęcamy średniowiecznemu prawu karnemu. Czym średniowieczne prawo karne różniło się od współczesnego? Czy były to rzeczywiście wieki "ciemne" jeśli chodzi o prawo karne? Jaka jest rola dziedzictwa prawnego i badań historycznych w prawie? Gościem programu jest dr hab. Maciej Mikuła, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, nauczyciel akademicki na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kierownik projektu...
Published 03/20/23
Siedemnasty odcinek programu ŁĄCZY NAS KARNE w sezonie naukowym poświęcamy winie w prawnokarnym rozumieniu. Czy chęć popełnienia przestępstwa sprawia, że sprawca jest winny? Czy wina leży w sprawcy, czy może znajduje się poza nim? Na czym polegają psychologiczne, a na czym normatywne teorie winy? Które z nich mają zastosowanie w polskim prawie? Jak powinniśmy rozumieć odpowiedzialność karną i co nam o niej mówi historia filozofii?  Gościem programu jest Marek Sławiński - doktorant w Szkole...
Published 03/13/23
Szesnasty odcinek programu ŁĄCZY NAS KARNE w sezonie naukowym poświęcamy praktycznym aspektom ochrony przyrody. Gdy wyginą pszczoły, wyginie cała ludzkość - to symboliczne, ale i realne ostrzeżenie kieruje naszą uwagę na konieczność ochrony przyrody. Czy można pozwać państwo za powietrze, którym nie da się oddychać? Jakie problemy ustrojowe blokują możliwość coraz lepszego dbania o stan przyrody w Polsce?  Gościem programu jest Bartosz Kwiatkowski - dyrektor organizacji Frank Bold Polska,...
Published 03/06/23
Piętnasty odcinek programu ŁĄCZY NAS KARNE w sezonie naukowym poświęcamy karalności smogu. Czy można odpowiadać karnie za dymienie trującymi substancjami? W jakich sytuacjach Kodeks karny pozwala zwalczać zachowania przyczyniające się do zanieczyszczania powietrza? Jaka kara grozi za palenie w piecu śmieci? Omawiamy przepisy Kodeksu karnego nastawione na ochronę środowiska naturalnego, w tym powietrza. Jakie problemy praktyczne wywołuje kryminalizacja tzw. abstrakcyjnych zagrożeń dla dobra...
Published 02/27/23
Czternasty odcinek programu ŁĄCZY NAS KARNE w sezonie naukowym poświęcamy neutralności światopoglądowej prawa. Czy prawo powinno być neutralne światopoglądowo? Jak rozumieć zasadę neutralności światopoglądowe państwa? Czy da się oddzielić z istoty światopoglądową walkę polityczną od tworzonego przez polityków prawa? Czy przepisy prawa karnego w ogóle mogą być neutralne światopoglądowo? Jak to się ma np. do zakazu aborcji czy ochrony uczyć religijnych? Jak zasada neutralności światopoglądowej...
Published 02/20/23
Trzynasty odcinek programu ŁĄCZY NAS KARNE w sezonie naukowym poświęcamy pułapkom myślenia na sali sądowej. Jakie pułapki czyhają na sędziego na sali sądowej. Dlaczego myślenie prawnicze nie jest wolne od wad? Co to znaczy, że ocena dowodów ma być "swobodna" i czy może taka być? Jakie zagrożenia dla sprawiedliwości i równości wobec prawa niosą epistemologiczne uwarunkowania decyzji sędziego? Jak nie wpaść w pułapki poznawcze i wydać sprawiedliwy wyrok? Gościem programu jest dr Bartłomiej...
Published 02/13/23
Dwunasty odcinek programu ŁĄCZY NAS KARNE w sezonie naukowym poświęcamy kryminologicznym aspektom przestępczości. Czy można urodzić się zbrodniarzem? W przeszłości Cesare Lombrozo starał się rozpoznać przestępcę po rysach twarzy. Mimo że współcześnie nie akceptujemy tego podejścia, myślenie o przestępcach jakoś zdeterminowanych do popełnienia zbrodni tkwi jeszcze głęboko w przekonaniach ludzi. Co na ten temat mówi kryminologia? Czy groźnych przestępców seksualnych da się "wyleczyć"? I czy w...
Published 02/06/23
Jedenasty odcinek programu ŁĄCZY NAS KARNE w sezonie naukowym poświęcamy karalności zniszczenia własnej rzeczy. Wolno niszczyć swoją własność - ze znakiem zapytania "?". Rozmawiamy o - mogłoby się wydawać - niekontrowersyjnej zasadzie, zgodnie z którą właściciel może zrobić ze swoją własnością co mu się tylko podoba. Na przykład kupić samochód, żeby wysadzić go w powietrze i nagrać z tego film na YT, jak zrobił kiedyś jeden z polskich youtuberów, czym zainteresował organy ścigania. Czy...
Published 01/30/23
Dziesiąty odcinek programu ŁĄCZY NAS KARNE w sezonie naukowym poświęcamy możliwości zastąpienia sędziów przez roboty. Jaka jest przyszłość wymiaru sprawiedliwości w czasach sztucznej inteligencji? Czy niedoskonałości sędziów-ludzi mogą zostać zneutralizowane racjonalnością sędziów-robotów? Czy dyskrecjonalność sędziowska (uznaniowość np. przy wymierzaniu kary) powinna być zastąpiona żelazną logiką algorytmów? W jakich sprawach karę mogłyby wymierzać roboty już dzisiaj i czy jest to dozwolone...
Published 01/23/23
Dziewiąty odcinek programu ŁĄCZY NAS KARNE w sezonie naukowym poświęcamy rozwiązaniom prawnym, które dotyczą sprawców niepoczytalnych i niebezpiecznych. "Zwyrodnialcy", "bestie", "ustawa o bestiach", "dorwać bestię" - stygmatyzujące określenia osób z zaburzeniami psychicznymi, stwarzającymi zagrożenie dla społeczeństwa,  skutecznie wpływają na ich postrzeganie i ukierunkowują dyskusję o prawnych sposobach radzenia sobie ze sprawcami niebezpiecznymi. Tymczasem nie są to żadne "bestie", lecz...
Published 01/16/23
Ósmy odcinek programu ŁĄCZY NAS KARNE w sezonie naukowym poświęcamy fake-newsom i możliwości ich zwalczania za pomocą prawa karnego. Dlaczego fake-newsy są groźne? W jakich sytuacjach mogą i powinny być uznawane za przestępstwo lub wykroczenie?  Gościem programu jest dr Kamil Mamak z Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek Robophilosophy, AI Ethics, and Datafication Research Group, Department of Practical Philosophy, Uniwersytet Helsiński, autor bloga Criminal Future. Zajmował się naukowo...
Published 01/09/23
Siódmy odcinek programu ŁĄCZY NAS KARNE w sezonie naukowym poświęcamy karalności myślozbrodni. Kiedy sprawca podlega karze mimo że nie dokonał jeszcze przestępstwa? Na czym polega przygotowanie do przestępstwa? Gdzie leżą granice "prewencyjnej" reakcji państwa? Czy dopuszczalne jest karanie człowieka za myślozbrodnię - samo powzięcie zamiaru popełnienia przestępstwa? Gościem programu jest dr Dagmara Gruszecka z Uniwersytetu Wrocławskiego, nauczycielka akademicka i adwokat, autorka książki o...
Published 12/19/22
Szósty odcinek programu ŁĄCZY NAS KARNE w sezonie naukowym poświęcamy kwestii miłosierdzia w prawie karnym. Czy prawo karne da się pogodzić z miłosierdziem? Czy przestępca zasługuje na przebaczenie win? Czy sprawiedliwa kara musi być surowa i dolegliwa? Kiedy pogodzenie się sprawcy i pokrzywdzonego może mieć znaczenie prawne? Czy bezwzględne dożywotnie więzienie lub kara śmierci byłaby karą sprawiedliwą? Gościem programu jest dr Tomasz Snarski z Uniwersytetu Gdańskiego, nauczyciel...
Published 12/12/22
Piąty odcinek programu ŁĄCZY NAS KARNE w sezonie naukowym poświęcamy przestępstwom seksualnym i jak są one uregulowane w polskim prawie karnym. Kiedy odpowiada się za "zgwałcenie"? Czym jest podstęp, czym bezradność? Jak ocenić orzecznictwo sądowe wymagające "oporu" ofiary. Czy proponowane zmiany definicji zgwałcenia idą w dobrym kierunku (penalizacja czynu "bez zgody" drugiej osoby). Gościem programu jest Karolina Śliwecka, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu...
Published 12/05/22
Czwarty odcinek programu ŁĄCZY NAS KARNE w sezonie naukowym poświęcamy zakresowi zgody dzierżyciela dobra prawnego. Czy zawodnik piłkarski może trafić do więzienia za groźny faul na przeciwniku? Czy zgoda na udział w rozgrywce wyłącza odpowiedzialność karną? Jak w tym kontekście ocenić oficjalne gale z "bójkami" w klatce lub galę uderzania się po twarzy? Kiedy zgoda pokrzywdzonego nie będzie miała znaczenia prawnego? Jak daleko państwo może ingerować w wolność człowieka? Gościem programu...
Published 11/28/22
Trzeci odcinek programu ŁĄCZY NAS KARNE w sezonie naukowym poświęcamy zasadzie: "Chcącemu nie dzieje się krzywda" i czy działa ona w prawie karnym. Czy faktycznie chcącemu nie dzieje się krzywda, gdy za jego zgodą ktoś... wyrządzi mu krzywdę? Jakie znaczenie ma zgoda na narażenie własnego dobra w prawie karnym? Jakie są granice dopuszczalnej zgody - czy można zgodzić się na własną śmierć? Kto może chcieć, a czyja chęć nie zostanie uwzględniona przez prawo? Co ze zgodą na kontrowersyjne...
Published 11/21/22
Drugi odcinek programu ŁĄCZY NAS KARNE w sezonie naukowym poświęcamy hejtowi w prawie karnym, a także przestępstwom popełnianym za pomocą słowa. W jaki sposób prawo karne reaguje na mowę nienawiści i hejt? Na czym polega specyfika przestępstw popełnianych za pomocą słowa? Jak traktować prawo do ostrych słów w ramach prawa obywateli do protestu? Dlaczego funkcjonariusz publiczny musi być odporny na słowa krytyki? Gościem programu jest dr hab. Anna Demenko z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w...
Published 11/14/22
Pierwszy odcinek programu ŁĄCZY NAS KARNE w sezonie naukowym poświęcamy sprawie płonącego anioła, która pod tą nazwą przeszła do literatury naukowej. Sąd Najwyższy decydował o odpowiedzialności karnej nauczycielek za zorganizowanie przedstawienia, w czasie którego jedna z uczennic doznała poważnych poparzeń.  Czy w szkole wolno zapalić świeczkę? Jak prawo karne radzi sobie z przypadkowymi skutkami działań człowieka? Czy o naszym losie powinien decydować... ślepy los?  Gościem programu jest...
Published 11/14/22