อุปสรรคที่จะมาเป็นเครื่องกั้นเครื่องขวางทำให้เราเข้าฌานสมาธิไม่ค่อยได้ นอกจากข้อใดข้อหนึ่งในนิวรณ์ 5 แล้ว ยังมีเหตุอะไรอีกบ้าง ที่เป็นเหตุทำให้ได้บรรลุหรือมิอาจบรรลุปฐมฌานได้ ปฐม-ทุติยตัชฌานสูตร เป็นธรรมคู่ตรงข้าม ที่เมื่อละธรรม 6 ประการนี้ได้ หรือยังละไม่ได้ จะเป็นเหตุให้บรรลุ หรือมิอาจบรรลุปฐมฌาน   #73_ปฐมตัชฌานสูตร 1. กามฉันทะ คือ ความพอใจ กำหนัด ยินดีในวัตถุกามที่ทำให้เกิดกามสัญญา และกามวิตกตามมา 2. พยาบาท คือ ความคิดร้าย เริ่มจากความขัดเคืองเล็กน้อยกลายเป็น -> ความโกรธ (ร้อนลุ่มอยู่ภายใน) แรงขึ้นเป็น -> โทสะ (เพ่งไปที่บุคคลข้างนอก) -> พยาบาท -> ผูกเวร 3.  ถีนมิทธะ คือ ความขี้เกียจ ท้อแท้ อ่อนแอ หมดอาลัย ไร้กำลังทั้งกายใจ ไม่ฮึกเหิม 4. อุทธัจจกุกกุจจะ คือ ความฟุ้งซ่านและร้อนใจ คิดมาในทางกาม 5. วิจิกิจฉา คือ ความไม่ลงใจ 6.  ไม่เห็นโทษในกามทั้งหลายด้วยปัญญาอันชอบตามความเป็นจริง #74_ทุติยตัชฌานสูตร คือ กามวิตก - กามสัญญา (คิดตริตรึกหมายรู้มาในทางกาม) พยาบาทวิตก - พยาบาทสัญญา (คิดตริตรึกหมายรู้มาในพยาบาท) วิหิงสาวิตก - วิหิงสาสัญญา (คิดตริตรึกหมายรู้มาในทางเบียดเบียน) พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ฉักกนิบาต เทวตาวรรค Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.