Pekmez Anadolu’da şeker yerine kullanılır, dolayısıyla her bölgede şeker kaynağı olabilecek pek çok meyve veya bitkiden pekmez yapılır. Pekmez çeşitliliği şaşırtıcı zenginliktedir, hatta coğrafi işaret almış pek çok pekmez türü vardır. Kısacası Anadolu’da pekmez derin bir konudur. Pekmez genellikle meyvesine göre tanımlanır. Dut pekmezi Sivas Gürün, Gümüşhane, Bingöl Sivan gibi dut pekmeziyle namlı. Elbette üzüm cinslerine göre farklılaşan pekmez türleri de var. Örneğin Karadeniz’de çilek kokulu kara üzümden yapılan pekmez, hele de çok yakılmadan aromasının koruyacak şekilde yapılmışsa bambaşka oluyor. Lazca Uçe Urzeni, yani Kara Üzüm denen bu üzüm mis gibi çilek kokuyor. Yabancı kayıtlarda İsabelle olarak geçen bu üzümün kokusu pekmeze bambaşka bir lezzet veriyor. Keçiboynuzu, andız pekmezi gibi çeşitler de anılmadan geçilmemeli. Ama en az bilinen ve en nadir olanı ise Bitlis’in Gezo pekmezi. Palamut bitkisinde mucize gibi oluşan ballanma ile yapılan Gezo’nun hikayesi kayıtta.