Nadat ze door meneer Sluyter, haar leraar in groep 8, werd bestempeld als “mavo-klantje”, maar met gemak het vwo doorkwam, realiseerde actrice en publicist Anousha Nzume zich dat ze was ondergeadviseerd. En zij niet alleen: veel vrienden van kleur hadden hetzelfde meegemaakt. Hoe kan het dat racisme in het Nederlandse onderwijs zo in stand wordt gehouden?

Alles wat je doet, eet en zegt heeft consequenties, stelt filosoof en jurist Jurriën Hamer. Ieder zijn eigen leven laten leiden en je niet met elkaar bemoeien; dat kan niet meer. Mensen moeten verantwoordelijkheid nemen voor hun daden, volgens hem. De schade die we berokkenen aan de wereld is te groot.

Online wemelt het van de adviezen voor een gezond en gelukkig leven en van producten die je daar een handje bij kunnen helpen. Dat lijkt onschuldig, maar dat is het niet, zegt wetenschapsjournalist Adriaan ter Braack. Het kost niet alleen geld dat in de zakken van influencers verdwijnt, maar zaagt ook aan de stoelpoten van de wetenschap. Daarom trekt hij als Sjamadriaan ten strijde tegen kwakzalverij.

Brainwash spreekt met visueel kunstenaar Tina Farifteh, die werk maakt op het snijvlak van politiek, kunst en filosofie. In haar bekroonde documentaire Kitten of vluchteling zoekt ze uit hoe onze empathie werkt. Voor wie voelen we wel of geen empathie? Hoe bepalen we dat eigenlijk en welke rol speelt beeldvorming daarin? En wat doet het met ons als er constant aanspraak gemaakt wordt op onze empathie? Calvin van Laaren en Charisa Chotoe gaan met haar in gesprek.

Eke Krijnen heeft samen met haar vrouw en een goede vriend twee kinderen. Ze voelen zich een gewoon gezin, maar normaal worden ze niet gevonden. Heteronormatieve ideeën over hoe een gezin eruit moet zien en wie een ‘echte’ ouder is, gaan diep. Tijd om die ideeën te herzien, vindt Krijnen. Calvin van Laaren en Charisa Chotoe interviewen Eke Krijnen en praten over hoe meeroudergezinnen door de Nederlandse wet worden gezien, over haar eigen situatie en haar boek 'Een echte ouder'.

Nieuwe vrienden maken buiten je hechte sociale cirkel is goed voor de samenleving. Dat zegt hoogleraar Beate Völker in gesprek met Brainwash. Marieke Kuypers en Calvin van Laaren gaan in gesprek met Beate Völker. Zij is hoogleraar Stedelijk leven en sociale netwerken aan de Universiteit Utrecht en directeur van het Nederlands Studiecentrum voor Criminaliteit en Rechtshandhaving (NSCR). Ze doet onderzoek naar sociale cohesie en in het bijzonder naar vriendschappen onder volwassenen. Je kan...

Wie al bijna een halve eeuw gezins- en relatietherapeut is, moet het geheim van de liefde wel doorgrond hebben. En voor Roefke Carmiggelt-Polak geldt dat zeker: de therapeut is óók al zestig jaar samen met haar jeugdliefde. De maakbaarheidsgekte van onze tijd baart haar zorgen: 'Tegenspoed vind je in elk leven en dus in iedere relatie.' Aan de hand van muziek spreekt zij met Floortje Smit. Brainwash Zomerradio is een speciale zomerse serie van HUMAN, te beluisteren op NPO Radio 1 en hier als...

Tijdens een burn-out bracht het componeren van minimalistische pianomuziek reclameman Joep Beving tot rust. En dat effect bleek zijn muziek op meer mensen te hebben. Toen hij het op muziekstreamings-dienst spotify zette, werd hij prompt een van de meest gestreamde levende pianisten. Inmiddels is hij vier albums verder, heeft hij 1.8 miljoen luisteraars per maand, stond hij op Lowlands en Burning Man en trekt hij met zijn ‘toegankelijke muziek voor complexe emoties’ volle zalen, zoals vorige...

Emine Uğur is sociaal dienstverlener en columnist bij Trouw. Ze is alleenstaande moeder, studeerde Nederlands Recht in Leiden en maakt zich hard voor kwetsbare groepen in de samenleving. Ze schrijft over armoede en discriminatie met voorbeelden uit haar eigen leven, zoals over de zeven jaar dat ze op de armoedegrens leefde, en over haar zus en haar gezin die slachtoffer werden van het Toeslagenschandaal. Aan de hand van muziek spreekt zij met Floortje Smit. Brainwash Zomerradio is een...

We krijgen allemaal te maken met klimaatverandering, alleen de een net iets meer dan de andere. Waar de een hooguit een zonvakantie in Rhodos in vlammen op ziet gaan, leeft de ander in een gebied waar het niet de vraag is of, maar wannéér het onbewoonbaar zal zijn, terwijl niemand zich met reddingswerk lijkt bezig te houden. Daphina Misiedjan is jurist en houdt zich bezig met mensenrechten in combinatie met milieurecht. Ze doet onderzoek naar klimaatongelijkheid, om te zien waar kwetsbare...

Toen de ouders van socioloog Ameline Ansu overleden terwijl ze nog maar in de twintig was, snakte ze naar informatie en verhalen over rouw. Maar van de boeken die ze las werd ze zo mogelijk nóg somberder. Dat moest anders, besloot ze. In haar eigen boek Van harte gecondoleerd; verder zonder ouder(s) schrijft ze daarom over rouw zonder zwart randje. En ook met haar podcast Rouwrituelen en theatervoorstelling Op rouwtour maakt zij rouw beter bespreekbaar. Het mag namelijk wel wat luchtiger,...

Het was altijd de bedoeling dat kunstmatige intelligentie ons leven alleen maar zou verbeteren. Maar hoe langer hoe meer komen we erachter dat dat helemaal niet vanzelfsprekend is. Fraude-detectie blijkt bij de belastingdienst en DUO vrijwel uitsluitend mensen met een migratieachtergrond aan te wijzen als fraudeur en we zijn bang dat Chat GPT onze banen zal inpikken. Ilyaz Nasrullah is informaticus, digitaal strateeg en columnist bij Trouw. Volgens hem verliest digitale technologie de mens te...

Nadat #MeToo een begrip werd op sociale media, kwam de ene na de andere misbruikzaak aan het licht. Maar we hebben nog steeds geen idee hoe we om moeten gaan met de slachtoffers én de daders, aldus Iva Bicanic, die regelmatig als misbruik-deskundige te zien en te horen is. Ze is klinisch psycholoog en werkt al meer dan 25 jaar met getraumatiseerde mensen die seksueel misbruik hebben ervaren. Ze is hoofd van het Centrum Seksueel Geweld en van het landelijk psychotraumacentrum van het UMC...

In de korte film Art Basel omschrijft beeldend kunstenaar Erik van Lieshout zijn vaste routine. ‘Werk, werk, werk. Problemen creëren. Conflict. Nooit op vakantie gaan. Ik, ik, ik, ik, ik.’ Precies dat levert nu al zo’n dertig jaar confronterende, radicaal persoonlijke en vaak ook bijzonder amusante kunst op. Hij won al veel prijzen met zijn tekeningen, collages en schilderijen, maar brak internationaal definitief door dankzij zijn videowerk. Daarin zit hij eigenlijk voortdurend met zichzelf...

Hij is een rasverteller die in zijn omvangrijke oeuvre graag personages opvoert die tussen twee werelden bewegen. Abdelkader Benali debuteerde in 1996 met Bruiloft aan Zee, en daarna volgden talloze andere titels, waaronder De Langverwachte, waarvoor hij de Libris Literatuur Prijs kreeg. Recent verscheen Paradijsvogel boven de Hoge Woerd (2022). Hij schrijft ook columns, en maakt theater. Aan de hand van muziek spreekt hij met Floortje Smit. Brainwash Zomerradio is een speciale zomerse serie...

Hulpverleners die schoolkinderen komen uitleggen dat ze ’s avonds broccoli moeten eten, terwijl driekwart van de klas überhaupt niet heeft ontbeten. Het is een van de dingen waar politicoloog Tim ’S Jongers zich over op kan winden. Hoezo verzinnen hoogopgeleide, goedverdienende ambtenaren wat goed is voor kwetsbare mensen in de samenleving, zonder zich te verdiepen in hun werkelijke behoeftes?   ’S Jongers weet wél hoe het is om op te groeien op een dieet van frikadellen en vissticks, hoe...

Omarm je imperfecties. Doe minder. Als je niet in het systeem past, ligt dat niet aan jou, maar aan het systeem. De boeken van schrijver Marian Donner zijn een verademing in een tijd waarin je jezelf alsmaar moet verbeteren met dingen als yoga en mindfulness, en waarin je als werknemer vooral zo efficiënt mogelijk moet zijn. Na twee romans werd haar non-fictie-anti-zelfhulpboek Het Zelfverwoestingboek een enorm succes. Nu is er De Grote Weigering – een essay waarin ze zoekt naar een weg uit...

"Wil je racisme en discriminatie oplossen, dan moet je weten hoe het zich manifesteert," zegt Mitchell Esajas in een interview met de Volkskrant. Volgens hem praten mensen vanuit de onderbuik alsof ze er verstand van hebben, maar het is een complex probleem. Esajas is antropoloog en bedrijfskundige, en mede-oprichter van The Black Archives in Amsterdam, een cultureel centrum dat de geschiedenis van Surinaamse en zwarte mensen in de Nederlandse context plaatst. Daarnaast zet hij zich in voor...

"Mijn seksualiteit is van mij, en niet stof voor jouw grap," schrijft feminist en journalist Milou Deelen in maart 2017 op haar Facebookpagina bij een video over slutshaming: "Als jongens seks hebben en hier openlijk over spreken, is dit tof. Als meisjes zoals ik dit doen, daalt ons respect of onze waardigheid." De video gaat viraal, wordt honderdduizenden keren bekeken en besproken in bijna alle landelijke media. Het zorgt voor een ommekeer in haar leven. Ze stopt met haar studie om zich...

"De basis waarop een vrouw beoordeeld wordt, is nog altijd: is ze seksueel aantrekkelijk of niet? Niet neukbaar zijn: daar word je als vrouw voor afgestraft," zei fotograaf Lieve Blancquaert in een interview met DeMorgen. In haar nieuwste serie Let’s Talk About Sex onderzoekt ze wereldwijd de liefde, trouw en ontrouw, het uiterlijk, genderongelijkheid en seksueel geweld. Eerder reisde ze de hele wereld over voor Birth Day, Wedding Day en Last Days, waarbij ze mensen op de gevoelige plaat...

"Baren is een heftige, pijnlijke en transgressieve ervaring waarbij lichamelijke, psychische en emotionele grenzen op de proef worden gesteld," zei filosoof en vroedvrouw Rodante van der Waal in haar voordracht op Brainwash Festival. Ze promoveert aan de Universiteit van Humanistiek op de problematiek van obstetrisch geweld in de geboortezorg en de filosofie van de zwangerschap. Aan de hand van muziek spreekt ze met Floortje Smit. Brainwash Zomerradio is een speciale zomerse serie van HUMAN,...

"De geur van de dood hangt aan het eind van de dag bij thuiskomst nog om je heen," schrijft schoonmaker Tuğrul Çirakoğlu in zijn boek Schoon Genoeg. Als crime scene schoonmaker maakt hij vaak schokkende ruimtes schoon vol urine, poep, bloed en de lichaamssappen van ontbindende lijken. Hij komt voortdurend in aanraking met dood, eenzaamheid en depressie, en dat terwijl hij in 2014 begon met schoonmaakbedrijf Frisse Kater, gericht op het schoonmaken van huisfeestjes. Aan de hand van muziek...

"Psychedelica hebben mijn ogen geopend," vertelt neurowetenschapper Michiel van Elk in zijn boek Een Nuchtere Kijk op Psychedelica. Het voelde alsof er een venster in zijn ziel openging, waardoor emoties rauwer binnenkwamen. Van Elk werkt als universitair hoofddocent aan de Universiteit van Leiden, waar hij onderzoek doet naar psychedelica. Eerder schreef hij Extase, over spirituele ervaringen en de zoektocht naar een hogere realiteit, en Het Babybrein, over de hersenontwikkeling van...

Verlangen en waanzin zijn terugkerende thema's in de boeken van schrijver en onderzoeksjournalist Emy Koopman. Ze schreef het autobiografische Tekenen van het Universum, over een obsessieve verliefdheid, Het boek van alle Angsten en debuutroman Orewoet. Koopman promoveerde op psychologisch onderzoek naar empathie en literatuur. Aan de hand van muziek spreekt ze met Floortje Smit. Brainwash Zomerradio is een speciale zomerse serie van HUMAN, te beluisteren op NPO Radio 1 en hier als podcast.