Episodes
Była sobie raz Europa, która była unikalna, inna od Wschodu i od Zachodu - i pewnego razu ta Europa została porwana. Kulturowo zachodnia, politycznie stała się Wschodem - i do dzisiaj stara się z tego porwania, z którego w międzyczasie została ocalona, wygrzebać. Tak przynajmniej brzmi teza ze słynnego eseju Milana Kundery „Zachód porwany albo tragedia Europy Środkowej”. Czym dziś jest ten region - nasz region, region, w którym mieszkamy? W jaki sposób mieszkanie w Krakowie, Wiedniu,...
Published 12/04/22
Dane są nieubłagane: młode Polki i młodzi Polacy to już niemal dwa różne narody. Podczas gdy te pierwsze na potęgę się liberalizują, zdobywają wykształcenie i przeprowadzają się ze wsi do miast, ci drudzy częściej idą radykalnie na prawo, wykształcenie lekceważą i zostają w miejscowościach, w których się urodzili. Te pierwsze szukają partnerów, ci drudzy – partnerek, trudno jednak oczekiwać, by udało im się ich zdobyć w sobie nawzajem. Czy można w takim wypadku mówić już o współczesnej nam...
Published 11/27/22
Świat, w którym nie ma zmartwień i życie, w którym nie ma zobowiązań: stałych związków, dzieci, odpowiedzialności za drugiego człowieka. Jest za to: dobra zabawa i spore pieniądze płynące z niezbyt ciężkiej - przynajmniej na pierwszy rzut oka - pracy. Brzmi jak marzenie, czy jednak jak udręka? A może brzmi niemoralnie, kiedy innym zaczyna się żyć coraz ciężej - ponieważ wojna, ponieważ inflacja i ponieważ światowy chaos? O tym wszystkim rozmawiam z komikiem Michałem Kempą, zaś powodem rozmowy...
Published 11/20/22
Trafi w nas wielki meteoryt. Ugotujemy się w wyniku apokalipsy klimatycznej. Rozgorzeje nuklearna wojna między Rosją i Stanami Zjednoczonymi, a prędko po nuklearnej wojnie nastąpi nuklearna zima. Ziemia wybuchnie, bo tak przewidzieli lata temu Majowie. Tajemnicza choroba wybije pół ludzkości - zresztą, co tam: pół, całą ludzkość. Obdarzone sztuczną inteligencją roboty zyskają samoświadomość i zemszczą się na ludzkości. To tylko kilka przykładów wyobraźni, która we współczesnej nam epoce jest...
Published 11/13/22
Najmłodsze pokolenie, domagające się zmienienia świata pracy, nie robi żadnej rewolucji i wszelkie jego internetowe akcje są niewiele warte, komentuje dziennikarz i publicysta Jacek Żakowski, po tym jak trochę uspokoiła się burza po słowach prof. Marcina Matczaka o braku gotowości u młodych pracowania po 16 godzin na dobę, żeby osiągnąć sukces. O tym bowiem rozmawiamy: o wojnie pokoleń. Czy w ostatnich latach rozgorzała w Polsce? Dlaczego to warunki zatrudnienia – czas pracy, płace,...
Published 11/06/22
Dorosłość nie jest dziś w cenie. Jej kulturowych eksponentów spotyka zawołanie: „OK, boomer” i oskarżenia o to, że zniszczyli świat; że nie rozumieją rzeczywistości, w której żyją, bo tę ostatnią, tak właściwie, należy raczej czuć, niż rozumieć. Dorosłym nikt nie chce być, zresztą – wielu nie może. Materialne wskaźniki dorosłości – takie jak na przykład własne mieszkanie – są w naszych czasach niedostępne coraz szerszym rzeszom tych, którzy jeszcze dekadę czy dwie temu by po nie sięgnęli, a...
Published 10/30/22
Największy filmowy hit ostatniego lata - Top Gun: Maverick, kontynuacja hitu sprzed ponad trzech dekad. Najpopularniejsze seriale tej jesieni - Pierścienie Władzy, ponowne zanurzenie w świat Śródziemia znany z trylogii Petera Jacksona, i Ród smoka, powrót do Westeros. Jurassic World, czyli sequel Parku Jurajskiego. Kolejne odsłony franczyz Marvela i DC. Powroty do postaci i aktorów z Gwiezdnych wojen. O czym to wszystko świadczy? O tym, że popkulturę opanowała nostalgia. Nie powstają już...
Published 10/23/22
Wielkie marsze Black Lives Matter w wakacje roku 2020, po śmierci George’a Floyda. Setki niechętnych komentarzy, gdy okaże się, że któryś serwis streamingowy postanowił obsadzić czarnoskórą osobę w miejscu białej. Renesans zainteresowania losami pańszczyzny w Polsce. Obalanie pomników George’a Washingtona, właściciela niewolników, i Winstona Churchilla, który swą karierę zapoczątkował w kolonialnych, brytyjskich Indiach. Nów, czarna szkoła amerykańskiego horroru, z filmami takimi, jak „Nie!”...
Published 10/16/22
Był rok 1955. Stalin umarł dwa lata wcześniej, Bierut jeszcze żył, ale w powietrzu czuć było nadchodzącą odwilż. W takich okolicznościach w Warszawie odbył się V Światowy Festiwal Młodzieży i Studentów. Do Polski zjechali młodzi ludzie z krajów demokracji ludowej, by Polaków poznać i, być może przede wszystkim, iść z nimi do łóżka. Festiwal był momentem polskiej rewolucji seksualnej. Czy jednak: momentem jedynym? Jak zmieniało się polskie podejście do seksu – od przedwojennej, silnie...
Published 10/09/22
Dlaczego w późnym PRL-u polska widownia pokochała komedie erotyczne w stylu „Och, Karol”, po 2004 r. - cukierkową stylistykę w rodzaju „Magdy M.” i „Tylko mnie kochaj”, a potem brutalne filmy Wojciecha Smarzowskiego i Patryka Vegi? Co taki wybór filmów i seriali mówi o nas jako o społeczeństwie, i w którą stronę wajcha publicznych gustów przechyli się w najbliższym czasie? O tym wszystkim mówi Ilona Łepkowska - scenarzystka i producentka najpopularniejszych polskich telenowel. Rozmowa z...
Published 10/02/22
– W pewnym momencie po prostu przestałem spoglądać na ceny – mówi gość pierwszego odcinka drugiego sezonu „Czasu odzyskanego” Hubert Urbański. Rozmawiamy z nim o tym, z czym z racji prowadzenia „Milionerów”, nieodmiennie się kojarzy – o pieniądzach. Jakie miejsce zajmują w naszej wyobraźni? Dlaczego bowiem to milion, wart dzisiaj o wiele mniej niż kiedy „Milionerzy” trafili na antenę, stał się nie tylko w Polsce symbolem wielkich pieniędzy? W jaki sposób pieniądze zdobywało i wydawało...
Published 09/25/22
Nie ma chyba potężniejszego narkotyku, bo ten pociąga za sobą wszystkie inne: pieniądze, zainteresowanie erotyczne, władzę nad tym, co ludzie myślą i co robią. Oto ona: sława. W tym odcinku „Czasu odzyskanego” przyglądamy się temu, jak się zmieniała na przestrzeni wieków, szczególnie: w Polsce po upadku żelaznej kurtyny, korzystając z wiedzy dwójki gości: praktyka i teoretyczki. Pretekstem jest film Baza Luhrmanna o Elvisie Presleyu, zaś w podkaście występują: Muniek Staszczyk i Karolina...
Published 06/12/22
Czy cancelować rosyjską kulturę? To pytanie, które wielu zadaje sobie po 24 lutego 2022 roku. Z jednej strony: wydaje się naturalne, że w dobie wojny solidaryzujemy się z ofiarą, nie z najeźdźcą - więc nie ma co wzmacniać soft power tego ostatniego. Nawet więc, jeśli nie zrezygnować z Czechowa i Rachmaninowa na zawsze, to przynajmniej na jakiś czas. Z drugiej: co mają oni do tego, co robią czołgi? Z trzeciej: jak to możliwe, że w trzeciej dekadzie XXI w. zaczęliśmy znów definiować się przez...
Published 05/29/22
„Czas odzyskany” to podcast, w którym przyglądamy się ideom: temu, skąd się wzięły i jaką pełnią rolę w naszym życiu. Pretekstem do każdego przyjrzenia się jest aktualne wydarzenie kulturalne albo pop-kulturalne. W tym odcinku ideą jest ucieczka - z trzech powodów. Po pierwsze: okoliczności dziejowych. Po drugie: powieści Łukasza Orbitowskiego „Chodź ze mną”. Po trzecie: zbioru esejów Andrzeja Franaszka „Gwiazda Piołun”. Orbitowski opowiada o miłości niemożliwej, która musi się skończyć...
Published 05/15/22
„Czas odzyskany” to podkast, w którym przyglądamy się ideom: temu, skąd się wzięły i jaką pełnią rolę w naszym życiu. Pretekstem do każdego przyjrzenia się jest aktualne wydarzenie kulturalne, pop-kulturalne, nowy film, bądź książka. W tym odcinku ideą jest millenialskość, z racji publikacji „Gdzie jesteś, piękny świecie?” Sally Rooney. Irlandzka pisarka kilka lat temu szturmem wbiła się na listy bestsellerów, zyskując przydomek „Salingera epoki Snapchata”. Była pierwszą wielką miillenialską...
Published 05/01/22
„Czas odzyskany” to podcast, w którym przyglądamy się ideom: temu, skąd się wzięły i jaką pełnią rolę w naszym życiu. Pretekstem do każdego przyjrzenia się jest aktualne wydarzenie kulturalne, pop-kulturalne, nowy film, książka - bądź rocznica jej ukazania się. W tym odcinku ideą jest chaos, z racji setnej rocznicy publikacji „Ziemi jałowej” T. S. Eliota, która ukazała się w 1922 roku - w szczególnych okolicznościach. Czy Europa sto lat temu była podobna do naszej? Na pierwszy rzut oka:...
Published 04/17/22
„Czas odzyskany” to podcast, w którym przyglądamy się ideom: temu, skąd się wzięły i jaką pełnią rolę w naszym życiu. Pretekstem do każdego przyjrzenia się jest aktualne wydarzenie kulturalne albo pop-kulturalne. W tym odcinku ideą jest klasa społeczna - z racji „Innych ludzi” w reżyserii Aleksandry Terpińskiej na podstawie poematu Doroty Masłowskiej. To opowieść o kilku dniach z życia paru warszawiaków: Kamila z blokowiska, jego pracującej w Rossmanie dziewczyny i starszej, zamożnej...
Published 04/03/22
„Czas odzyskany” to podcast, w którym przyglądamy się ideom: temu, skąd się wzięły i jaką odgrywają rolę w naszym życiu. Pretekstem są aktualne wydarzenia kulturalne i pop-kulturalne. Ideą tego odcinka jest dzieciństwo – temat filmów „Belfast” w reżyserii Kennetha Branagha, „To była ręka Boga” Paola Sorrentino oraz „C’mon C’mon” Mike’a Millsa. Dwa pierwsze to nostalgiczne powroty: do Irlandii lat 60. i późniejszych o dwie dekady Włoch. Ostatni, to opowieść o dzieciństwie rozgrywającym się...
Published 03/20/22
„Czas odzyskany” to podcast, w którym przyglądamy się ideom: temu, skąd się wzięły i jaką ogrywają rolę w naszym życiu. Reagujemy na aktualne wydarzenie kulturalne albo popkulturalne. W tym odcinku ideą jest konsekwencja – z racji „Oczu Tammy Faye” dostępnych na Netfliksie. To opowieść o tym, jak popularna teleewangelistka z USA lat 80. XX wieku straciła sławę i pozycję, gdy wyszły na jaw rozmaite szczegóły z jej prywatnego życia. Została, jak powiedzielibyśmy dzisiaj, poddana cancelowaniu....
Published 03/11/22