Vergeet China, ook Amerika bespioneert je! En zijn er meer wegenwerken in een verkiezingsjaar?

Via een ingenieus systeem kan de Italiaanse maffia Europese landbouwsubsidies opstrijken zonder dat er maar één koe of tractor in het veld staat. Correspondent Angelo Van Schaik vertelt hoe ze dat doen. Een grote regenstorm in Dubai doet heel wat complottheorieën groeien.

Baas in eigen hoofd: kan AI binnenkort onze gedachten lezen? Dankzij Neuralink en Elon Musk staat het ontcijferen van hersengolven hoog op de agenda. Maar komt het ooit zover? Kan AI ooit onze gedachten lezen en ontcijferen? Wat zou daar het voordel van zijn? En het gevaar? We praten erover met VRT NWS-journalist Tim Verheyden, An Jacobs, professor sociologie aan de VUB en verbonden aan imec, en Arno Libert, co-founder en CEO van Mindspeaker.

Het is opletten voor oplichters die zich voordoen als verkopers van tweedehandswagens via online platformen als 2dehands.be. Onze redactie ontving de afgelopen weken enkele getuigenissen van mensen die zo bijna in de val werden gelokt. Vorig jaar maakten oplichters zeker meer dan een half miljoen euro buit via valse zoekertjes. We geven tips hoe je dit zelf kan herkennen.  Waarom blijft de complottheorie van de platte aarde regelmatig opduiken?

De hele week ging het in het nieuws over mogelijke Russische inmenging in onze verkiezingen. Het Belgische Crisiscentrum dat instaat voor de communicatie met de inlichtingendiensten en Staatsveiligheid legt uit hoe zij alles monitoren en hoe politici meer op hun cybersecurity kunnen letten. De Volkswagen Golf bestaat 50 jaar. Volkswagen wordt door velen nog altijd gelinkt aan nazi-Duitsland. Hoe zat dat ook alweer en kennen we nog zo’n bedrijven? 

Hoteluitbaters en de Europese horecavereniging klagen over de vele misleidende boekingsplatformen die goochelen met prijzen. Wat doe je nu als consument het beste? Katoenen totebags blijken minder milieuvriendelijk dan eerst gedacht. We praten erover met Laure Herweyers, doctor in de productontwikkeling aan de Universiteit Antwerpen. En we zetten de meest opmerkelijke factchecks van de voorbije week op een rij.

Op sociale media (vooral Instagram en Facebook) omzeilen 18+ content creators de naaktregels met de hashtag #breastfeeding. Wij praten met een model die die trend met lede ogen aan populariteit ziet winnen. En naar aanleiding van Wereldslaapdag (15 maart) nemen we de grootste mythes over slaap onder de loep.

Is Europapa van Joost Klein pure hersenspoelende propaganda voor de EU? Hoe neutraal is het songfestival? Cultuurwetenschapper Jonas Verschueren (KU Leuven) en Eurovisie-kenner Gianni Paelinck van VRT NWS duiken mee in de complottheorie! Kate Middleton was vermist, lag in coma, bleek vermoord of op weg naar Brazilië voor een BBL. Het Britse koningshuis is al eeuwenlang het slachtoffer van de wildste geruchten en samenzweringstheorieën, vertelt historicus en anglofiel Harry De Paepe.

Ruim 500.000 jongeren in Vlaanderen en Brussel mogen dit jaar voor het eerst stemmen. Om die jongeren te helpen met hun keuze, is Dwaalzin, de vrijzinnig humanistische jongerencommunity, even geleden een TikTok-account gestart. Daar factchecken ze opvallende uitspraken van politici. In onze checkrubriek bekijken we onder meer de invloed van tandpasta op je slaap. En we onderzoeken waarom mediabedrijven vaak niet blij zijn dat hun artikels, foto's en video's gebruikt worden om AI te trainen.

ADHD bestaat niet! Dat wordt online toch beweerd. En ook auteurs als Johann Hari en neuroloog Richard Saul beweren dat ADHD eigenlijk niet bestaat, dat het geen diagnose is, maar een beschrijving van een hoop afzonderlijke symptomen. Bestaat ADHD niet? De Britse politie heeft één van ’s werelds grootste hackersbendes opgedoekt: Lockbit. Ze deed dat door de bende zelf te hacken. Hoe uitzonderlijk is dat?

Rusland probeert Afrika te veroveren met fake news en desinformatie. Uit een nieuw onderzoek van de Universiteit van Antwerpen blijkt dat 13,8 procent van Belgische jongeren al deepnudes of AI-naaktbeelden ontvangen heeft. Vooral mannen maken het en vrouwen zijn er slachtoffer van. Apps om deepnudes mee te maken, zijn zo alomtegenwoordig op het internet dat jongeren niet doorhebben dat het strafbaar is, klinkt het.

Waarom lanceren N-VA, PVDA en Vlaams Belang eigen nieuwsapps? Zijn die misleidend? AI helpt bedrijven bij sollicitaties en bij moeilijke beslissingen. Maar wie controleert of die AI en algoritmes eerlijk en onbevooroordeeld zijn? Kaartjes op sociale media beweren dat Europa nu meer bossen heeft dan 100 jaar geleden. Klopt dat?

Dit weekend is het WK veldrijden. Acht jaar nadat er een Belgische veldrijdster betrapt werd op een motortje in haar fiets, gonst het nog altijd van de geruchten. Wij praten met een controleur: hoe sporen ze fraude op. Fanny Kiekeboe wordt factchecker in de vernieuwde Kiekeboe-stipreeks. Waarom hebben de makers voor deze verhaallijn gekozen? En Facebook wordt 20: welke rol speelde het platform in de verspreiding van desinformatie.

OpenAI, het bedrijf dat onder andere ChatGPT maakt, heeft maatregelen aangekondigd om misbruik van ChatGPT en DALL-E in tijden van verkiezingen tegen te gaan. Zullen die maatregelen volstaan? En verder: waarom geloven sommige mensen dat dino's een uitvinding van de mens zijn? En hoe geloofwaardig is een Netflix-documentaire over al dan niet vegan eten, als die betaald werd door een stichting die plantaardig eten promoot?

CD&V zit achter de onlinecampagne ‘De mooiste plekje van West-Vlaanderen’ en heeft daar al 20.000 euro aan Facebook-advertenties in geïnvesteerd. Toch is het even zoeken om door te hebben dat de partij achter de campagne zit. Is dat een nieuwe manier van campagne voeren? Welke impact had fakenews op de verkiezingscampagne in Taiwan? En veel jongeren maken zich door verschillende TikTok-filmpjes zorgen over zombie-herten. Is hun bezorgdheid terecht?

Op de digitale advertentiemarkt (lees: via de cookies en trackers aanwezig op elke website) zijn gevoelige gegevens te koop van militairen, politici, politieagenten en medewerkers van veiligheidsdiensten. Dat blijkt uit onderzoek van een Ierse burgerrechtenorganisatie. En verder: fake news over vulkaanuitbarstingen, en een complottheorie zorgde voor onrust in het 13e eeuwse Vlaanderen.

Na de COP28 de vraag: waarom kost een vliegtuigticket zo veel minder dan een treinticket? Na alweer een opstoot van ontevredenheid bij onze topclubs over de VAR: heeft de computertechnologie de sport eigenlijk eerlijker gemaakt? Wat zegt de wetenschap? En hoe beïnvloedt de Russische propagandamachine onze jeugd met verhalen over Oekraïne? De BBC legt in een onderzoek liefst12.000 valse TikTok-accounts bloot die desinformatie verspreidten over onder meer de levensstijl van bekende Oekraïners.

Het aantal cyberaanvallen stijgt enorm. Wereldwijd gebeuren er 4000 aanvallen per seconde. Hoe gebeurt zo een aanval en wat kunnen bedrijven of gewone internetgebruikers tegen doen? En verder: hoe bewaar je al die chocolade die je kinderen van Sinterklaas kregen het beste? En klopt het dat populistische partijen de democratie ten grave willen dragen?

Hoe veilig zijn chatplatformen als Chillplanet en dergelijke? Onze cyberexpert gaf zich uit als 14-jarig meisje. Binnen de minuut kreeg hij de eerste uitnodigingen voor afspraakjes met volwassen mannen. En verder: dragen vrouwen best een beha of niet? En een aantal TikTokkers beweren dat zalm eten giftig is. Waar komt die claim vandaan, en klopt die ook?

Leven we in eeuwige tijden van korting of maken winkels ons dat wijs? Hoe misleidend is de wildgroei aan periodes als Black Friday, Cyber Monday of klassieke solden? Was de Romeinse keizer Elagabalus een trans vrouw zoals een Brits museum beweerd? Kunnen we nog gewoon van sport genieten, nu landen als Saoedi-Arabië miljarden investeren in voetbal, golf en Formule 1? En journalist Luc van Bakel heeft het over nieuws van bij ons dat als fakenews viraal gaat in Georgië en Bulgarije.

JFK is al 60 jaar dood, maar complottheorieën over zijn dood blijven leven. Björn Soenens vertelt waarom het tot de verbeelding blijft spreken. Verschillende Vlaamse partijen overtreden de wetgeving rond cookies, zegt privacy-expert Bart Van Buitenen. Waarom belangt ons dat aan? Journalist Luc van Bakel heeft het over de vele davidsterren in Parijs. Zit daar een Russisch propagandanetwerk achter? En het millennia oude stoïcisme is enorm populair bij jongeren op sociale media.

‘Shop als een miljonair’. Met die slagzin verovert de Chinese webwinkel Temu de wereld. Je krijgt een heleboel gratis producten in ruil voor informatie over je vrienden en familie. En verder: waarom duikt Taylor Swift op in satanistische complottheorieën? En wat is het belang van de factcheckmarathon die binnenkort van start gaat in aanloop naar de Nederlandse verkiezingen?

Tiktokkers beweren dat ons kraantjeswater vol schadelijke stoffen zit. Moeten we ons zorgen maken? Journalist Dorien Vanmeldert en waterwetenschapper Marjolein Vanoppen (UGent) gaan op onderzoek. Wie is Sjamadriaan? Het populaire account klaagt op verschillende sociale media het verdienmodel achter pseudowetenschappen aan Achter het account zit de Nederlandse wetenschapsjournalist Adriaan ter Braack. En onze chef factchecking Luc van Bakel heeft het over het de term 'Pallywood'.

Delen we echt 50 procent van ons DNA met een banaan? Dat beweert schrijfster en theatermaakster Rebekka De Wit in haar column voor De Standaard. Maar klopt dat wel? Opgelet voor de Legoscam! Dirk deed enkele weken geleden mee aan een wedstrijd om een duur LEGO-bouwset van Star Wars te winnen. Hij zag er een advertentie over op Facebook, maar het bleek fraude.