Kendinizi bir kitabın sırf kapağı güzel olduğu için içeriğinin de güzel olduğunu; bir insanın sırf görünüşü güzel olduğu için diğer özelliklerinin de güzel olduğunu düşünürken bulur musunuz bazen (ya da sıkılıkla)? Cevabınız Evetse, yalnız değilsiniz; hepimiz böyleyiz. Çiğdemle Baş Başa’nın bu bölümdeki konusu hepimize çok çektiren “hale etkisi.”

Psikoloji biliminin son 10 yılı çoğu araştırmacıya göre en büyük krizlerden birine sahne oldu. Araştırma bulgularının doğruluğunun, güvenirliğinin, tekrar edilebilirliğinin sorgulandığı bu sürede popüler medyada da kendine yer bulmuş bazı bulguların gerçeği yansıtmadığı anlaşıldı. Yeni bölümde krizin ortaya çıkışını, “tekrar edilebilir” bulgunun ne demek olduğunu ve sekiz sezonluk serüveninde Kaçık Prens’in size doğru ve güvenilir bulguları ulaştırmak için sahne arkasında nasıl kontroller...

Hepimizin mağduru olduğu bilişsel yanılgıları konuştuğumuz Çiğdemle Baş Başa serisinin üçüncü bölümünde konumuz adil dünya inancı. Bakalım Tarkan’ın bumerang felsefesinin hayatta karşılığı var mı?

Kaçan balık neden hep büyük olur? Farkında olmadan kaçırmak veya göre göre kaçırmak fark eder mi? Balığı kaçmadan yakaladığımızda nasıl büyütebiliriz ya da en azından küçülmesini nasıl engelleriz? 

Çiğdemle Baş Başa’nın 2. bölümünde yine hepimizin canını yakan bir yanılgıdan bahsettik. Hani bazı konular hakkında “o işi iyi bilirim” diye hissederiz ya… Meğerse cahil olduğumuz konularda o hissi fazla yaşıyormuşuz! 

2022 Oscar Töreni'nde Will Smith'in Chris Rock'a attığı tokadı konuşmasak olmazdı. Rock'ın şakasıyla başlayıp Smith'in tokadıyla devam eden ve Smith'in konuşmasının ayakta alkışlanmasıyla sona eren garip silsileyi dört sosyal psikolojik süreç bağlamında inceledik. 

Dinleyicilerimizin “nerede kaldınız, yeni bölüm ne zaman geliyor” şeklindeki bizi hem mutlu hem de mahcup eden serzenişlerine deva olarak yeni bir seri başlatıyoruz. Klasik Kaçık Prens bölümleri arasında Çiğdemle Baş Başa isminde bölümler yer alacak, her bölümde zihnin bir yanılgısını konuşacağız. Çiğdem kim mi? Buyurun bölümü dinlemeye…

Hepimiz günlük hayatta kendimize ayıracağımız hiç boş zamanımız olmadığından yakınıyoruz. Günde kaç saat boş zamanımız olması mutluluğumuz açısından iyi? Acaba çok boş zaman sandığımız kadar iyi bir şey olmayabilir mi? Cevaplar bu bölümde!

Şubat ayı Kaçık Prens dinleyicilerinin aşk-meşk işleriyle ilgili sorularını içeren bir bölüm yapmak gelenek oldu. Aşk ömür boyu sürer mi? Ayrılık iki tarafın da kararı mı? Ayrılık acısı fiziksel acı gibi mi? Bu sorular etrafında dönen gündelik sohbetlerin köpüğünü alınca geriye ne kaldığını bilimsel verilerin ışığında değerlendirdik.

Kaçık Prens'in önemli bir kısmını günlük hayatta nasıl daha mutlu olabiliriz sorusuna ayırıyoruz. Yeni bölümde bu soruyla ilgili bazı popüler inançları sorguladık. "Hayatınızda şunlar gerçekleşirse mutlu olursunuz" gibi tavsiyeler ne kadar doğru? Mutluluğa aşırı değer vermek tehlikeli olabilir mi? Belki de hayatı mutsuzken kötümser değil de gerçekçi görüyoruzdur; gerçeklikten bizi uzaklaştıran mutluyken taktığımız pembe gözlüklerdir. İlla kişisel gelişim yolculuğuna çıkacağım diyorsanız önce...

2021'in son bölümünde içerik danışmanımız Gül Günaydın’ın da katılımıyla her yıl sonunun popüler kavramları yeni yıl hedefleri, geçmiş yıl panoramaları ve (elbette) Oscar’lık filmleri masaya yatırdık. Bunların ne kadarı köpük, ne kadarı gölgede kalıyor, ne kadarının hakkı teslim ediliyor diye tartıştık. Tabi ki yine bol bol sosyal psikoloji araştırmaları eşliğinde...

Geçmişte yaptıklarımız ve yapmadıklarımız şimdi yaptıklarımızı ve yapmadıklarımızı nasıl etkiliyor? Önemli kararlarınızı gözden geçirmeden önce bu bölümü mutlaka dinleyin deriz. 

Melih evin duvarında bantlı muz eserini sergilemeye karar verince, orijinal eserin sahibi Maurizio Cattelan'dan izin almam gerekir mi diye sordu. Temple Üniversitesi'nde sanat tarihi çalışan sevgili Özlem Yıldız'a sorduk. Sağolsun hem sorumuzu cevapladı, hem de bize sanatın ne olduğu ve yüzyıllar içinde nasıl evrildiğini anlattı. O bizi aydınlattıkça biz de elden geldiğince öğrendiklerimizi sosyal psikoloji çerçevesinden yorumlamaya çalıştık. Ortaya çok keyifle kaydettiğimiz yeni bölümümüz...

Hepimizin insan ilişkileriyle ilgili sık duyduğu üç kavram: İyi izlenim bırakmak, insan sarrafı olmak, doğru ortamlarda takılmak. Bunlar ne kadar önemli? Günlük hayatımızdaki rolü köpürtülüyor mu yoksa gölgede mi kalıyor? İçerik danışmanımız Gül Günaydın’ın da bize katıldığı yeni bölümde masaya yatırdık.

Zengin hayat üzerine ikinci bölümde kimlerde zengin hayatı görüyoruz, hangi durumlarda psikolojik zenginlik artıyor gibi sorularla yola çıktık; hayatı zenginleştirelim derken başımıza gelebilecek kaygı ve streslerden bahsettik, en sonunda da tadında zengin hayatın bir ölçüsü var mıdır acaba diye düşündük.

Şimdiye kadarki bölümlerimizde psikolojik esenlik deyince ya "mutlu hayat"tan ya da "anlamı hayat"tan bahsettik. Sekizinci sezonun ilk bölümünde üçüncü bir yol olabilir mi diye konuştuk ve "zengin hayat"ı tanımlayıp anlamaya çalıştık. 

Kayıp bir cüzdan bulunuyor. İçinde para yok ama sahibinin iletişim bilgilerini içeren bir kart var. Sizce cüzdan geri döner mi? Peki ya içinde 15$ olsa, geri dönme olasılığı artar mı yoksa azalır mı? Ya içindeki para 100$ olsa? Önce tahmininizi yapın, sonra gelin 40 ülkedeki 355 şehirde 17000'den fazla cüzdan "kaybedilerek" yapılmış bir deneyin sonuçlarına birlikte bakalım.  

Bu bölümde çok özel bir konuğumuz vardı. Tardini, S Sport ve Socrates'ten tanıdığımız Türkiye'nin tartışmasız en iyi spor yorumcularından Emre Özcan ile futbolun saha içinde ve dışında insanları ne zaman ayırdığı ve ne zaman birleştirdiği üzerine konuştuk. İçerik danışmanımız Gül Günaydın'ın da katılımıyla futbolun birleştirici gücüne ilişkin bazı araştırma sonuçlarını inceledik; bir futbolcunun bir şehre transferinin şehirdeki ayrımcılığı nasıl indirdiğine ilişkin çarpıcı istatistikler bize...

Birisi için iyi bir şey yapmanız o kişiyi mutlu eder; bunda bir sürpriz yok. Acaba bu sizi ne kadar mutlu eder? Mesela başkaları için bir şey yapmak sizi kendiniz için bir şey yapmaktan daha fazla mutlu edebilir mi? Buyrun bu konudaki araştırmalara birlikte bakalım. 

Gotham ahalisinin gökyüzüne fener tutup Batman'ı çağırması misali, dinleyicilerimizden tam kapanmaya ilişkin acil kodlu mesajlar aldık. Hemen mikrofon başına geçip tam kapanmayı evde nasıl geçireceğimiz ile ilgili birkaç küçük hap bilgiyi içeren kısa bir bölüm kaydettik. Sağlıklı günler, iyi dinlemeler.

Olumsuz geri bildirim yaptığımız işi geliştirmek için iyi bir fırsat aslında. Ama gelin görün ki bundan faydalanmak zor çünkü olumsuz geri bildirim almak insanı çok kötü hissettiriyor. Bir yandan yarattığı kötü duygularla başa çıkarken, diğer yandan olumsuz geri bildirim üzerinde  çalışıp yaptığımız işi nasıl geliştireceğiz? Reçeteyi bu bölümde tartıştık. Geri bildirimi verene de bir çift lafımız oldu tabi...