90% Polaków i Polek ma korzenie chłopskie, ale powstała w czasie III RP klasa średnia skutecznie wyparła się swojego pochodzenia i dziś usiłuje je odnaleźć w szlacheckich genealogiach, budując sobie przy okazji twory architektoniczne na podobieństwo dworków. Max Cegielski oraz Ryszard Jamka, autor tytułu „Panów piłą. Trzy legendy o Jakubie Szeli” i Michał Rauszer, autor pozycji „Ludowy antyklerykalizm. Nieopowiedziana historia” rozmawiają o naszej wypartej chłopskiej historii i o tym, jak...

Odpowiedź brzmi: tak. Wnioski z dziennikarskiego śledztwa Ekke Overbeeka w sprawie krycia pedofilii w Kościele porażają. Jego reportaż „Maxima Culpa. Jan Paweł II wiedział” to wybuch sejsmiczny dla globalnego katolicyzmu i punkt wyjścia dla tej rozmowy. Czy hierarchowie, którzy tuszowali pedofilię w Kościele, są wiarygodnymi obrońcami tezy, że papież nie wiedział? Czy ich moralne wzburzenie wobec atakowania ich zwierzchnika jest szczere? Bajka o tym, że papież Jan Paweł II nie wiedział o...

Max Cegielski od dawna czekał na książkę, która pokaże początki rapu na szerokim, społecznym tle. A Filip Kalinowski (którego znacie na co dzień jako autora tekstów na newonce) w „Niechciani, nielubiani. Warszawski rap lat 90.” nie milczy jak na „Milczeniu Owiec” – pisze o rzeczywistości, w której się wychował. Zajmuje się nie tylko tym, kto i kiedy pierwszy puścił w radiu „F**k the police”, ale dlaczego HWDP było kluczowym hasłem transformacji. O zespołach takich jak Stare Miasto niesłusznie...

Max Cegielski wraz z gośćmi – Pawłem Pieniążkiem (autorem tytułu „Opór. Ukraińcy wobec rosyjskiej inwazji”) i Ziemowitem Szczerkiem („Wymyślone miasto Lwów”) rozmawiają o tym, co zmienił rok wojny na pełną skalę. W Ukrainie i w nas – w Polsce. Czy skończyła się rzeczywistość, jaką znaliśmy? Jaka będzie teraz Europa i świat?

Trzy różne osoby, trzy różne diagnozy, trzy różne książki, ale jeden skutek – depresja. I jeden cel – powiedzieć szczerze o tym, że problemy psychiczne są demokratyczne, niezależne od wieku, wykształcenia, zawodu, statusu społecznego i płci. Rozmawiają Max Cegielski i gościnie: Emilia Dłużewska, Cleo Ćwiek i Małgorzata Serafin. Jeśli zastanawiasz się, czy czujesz się wystarczająco źle, żeby pójść po pomoc – nie zwlekaj. Sięgnięcie po nią jest pierwszym krokiem do pokonania kryzysu. Sprawdź...

Spotkało się trzech zwolenników przygód, którzy nie zgadzają się na stagnację i upadek ery odkrywców. Innymi słowy – Max Cegielski rozmawia z Juliuszem Strachotą i Wojtkiem Sokołem o najnowszej powieści autora „Buddaland” (wyd. „Wydałem”). Zapraszamy do świata wielkich wypraw, zaginionych świątyń, kolesi na motocyklach i mafii. To ironiczny portret zachodniej obsesji na punkcie buddyzmu, której wynikiem jest zalewająca nas z wszystkich stron kapitalistyczna duchowość. Żeby nie zdradzać zbyt...

Maja Staśko – dziennikarka, scenarzystka, aktywistka. I osoba, która codziennie doświadcza hejtu. Kiedy rano sprawdza skrzynkę, widzi wiadomości: „Głupia p*zda. Szmata. S*ka. Zrób mi loda. Zgwałcę cię. Zabij się”. W książce „Hejt polski” udokumentowała cały ten proces. Mimo że opublikowanie tych wszystkich okropności nie oczyściło jej, to przynajmniej ta książka pomaga innym. Odzywają się do niej dzieciaki, które też są hejtowane. W końcu młode pokolenie od internetu już nie ma jak się...

„Podmiot osiągnięć” to termin, który autor Byung-Chul Han wprowadził do „Społeczeństwo zmęczenia i inne eseje”. W tym epizodzie Max Cegielski rozmawia z tłumaczem książki Rafałem Pokrzywką i redaktorem naczelnym Krytyki Politycznej Julianem Kutyłą. Kim jest ten podmiot? To człowiek, który przymus zastąpił możliwością. Jest postacią współczesną, nad którą nie stoi system recesji. Jednak nie dajcie się zwieść. Nie jest to postać szczęśliwa. To refleksja na temat otaczającej nas rzeczywistości....

O literackim wydarzeniu roku w kategorii proza obca, czyli o „Niewyczerpanym żarcie” Davida Fostera Wallace’a Max Cegielski porozmawiał z Maciejem Jakubowiakiem z „Dwutygodnika” i tłumaczką – Jolantą Kozak. W pewnym sensie ta powieść jest jak kostka Rubika, a jej tłumaczenie na język polski zajęło tyle samo czasu, ile napisanie oryginału. Czy da się podsumować tę książkę w jednym zdaniu? Nie za bardzo. Można napisać, że jest to gargantuiczna, błyskotliwa i dowcipna historia o pogoni za...

Nie wiecie, co czytać? Max Cegielski spieszy na ratunek z subiektywnym książkowym podsumowaniem roku 2022. Zbiór opowiadań „Białe noce” Urszuli Honek, Maria Karpińska i jej powieść „Ucichło” czy „Bella Ciao” Piotra Siemiona i „Naprawić przyszłość. Dlaczego potrzebujemy lepszych powieści, żeby uratować świat” autorstwa Marcina Napiórkowskiego. To tylko niektóre z pozycji, które znajdziecie w tym zestawieniu. Dlaczego Max wybrał te, a nie inne? Sprawdź podcast i wybierz lekturę dla siebie.

Powieść Magdaleny Salik „Płomień” to zderzenie rzeczywistości alternatywnej z niespełnionymi aspiracjami ludzkości. Co może zjednoczyć podzielony świat? Rozwiązaniem wydaje się nowy prometejski mit: ogólnoświatowy projekt wyprawy międzygwiezdnej do zbadania pokrytego lodem globu – w kosmosie odkryto nadającą się do zamieszkania… Drugą Ziemię. Naukowcy szykują się do największej z dotychczasowych misji ludzkości, a za przygotowania „Płomienia” do startu odpowiada charyzmatyczny astrofizyk i...

„Ten się śmieje, kto ma zęby” – nowa książka wielokrotnie nagradzanej autorki Zyty Rudzkiej to historia małżeństwa fryzjerki męskiej i dżokeja. Wera i Karol przeżyli ze sobą całe życie. Od dostatku do biedy. Wera kolejno straciła miłość, męża, pracę, ale jest nie do zdarcia. Nie czuje się ofiarą. Kocha, kogo chce i żyje, jak chce, stąd jej siła. To nie jest kolejna subtelna powieść o żałobie i stracie, raczej o świecie, który wymaga radykalnego języka – podłym, zimnym, parszywym. Ale też o...

Muzyk legendarnego Lux Occulta oraz dziennikarz znany szerszym kręgom muzycznym – Jarek Szubrycht już od nastoletnich lat wiedział, że jego drogą jest metal. A metal to nie tylko muzyka – to styl życia (skóra i ćwieki na wieki!), dyscyplina sportowa (w której konkuruje się o najbardziej ekstremalne brzmienie, najbardziej radykalne postawy i najbardziej kuriozalne opinie) i… grupa terapeutyczna (na długo przed internetem). W metalu siedzi od lat, dlaczego dopiero teraz napisał „Skórę i ćwieki...

Robert Małecki – jeden z najbardziej cenionych polskich autorów powieści kryminalnych w rozmowie z Maxem Cegielskim o „Wiatrołomach”, czyli pierwszym tomie nowej serii o śledczych z bydgoskiego Archiwum X. Zbrodnia doskonała nie istnieje, a przestępcę, który sądzi, że uniknął kary, w każdej chwili może dosięgnąć sprawiedliwość. Policjanci z bydgoskiego Archiwum X mają bowiem jeden cel – odkryć prawdę i ukarać winnych. Trzy dekady później komisarz Maria Herman przechodzi osobiste piekło,...

Zdana matura jako gwarant uzyskania paszportu do nieba? Obowiązek chodzenia do szkoły, z którego nie zwalnia nawet… śmierć? Łukasz Barys – laureat Paszportu „Polityki” 2021 w swojej nowej powieści „Jeśli przecięto cię na pół” przekracza podział na żywych i martwych zapraszając nas do świata, w którym cały czas żyjemy ze zmarłymi. O fascynacji „Balladyną”, nawiązaniach do „Dziadów” i próbach pogodzenia się ze światem w obliczu niespodziewanej straty, która zmusza do poszukiwania prawdy o sobie...

Główny bohater najnowszej powieści Marii Karpińskiej „Ucichło” szuka ratunku w terapii, podczas której tworzy narrację o swoim życiu. Przeplatają się tu wątki przyjaźni, miłości między rodzeństwem i skomplikowane zależności między tymi dwoma, a im dalej posuwamy się w głąb historii – wątki zaczynają się mieszać i gubić, opowieść się rozpada. Razem z nią rozpada się narrator. Czy rzeczywiście na tym polega jego problem, że stoi z boku własnej historii wciąż tylko obserwując, zamiast ją...

Mykoła Riabczuk – laureat Narodowej Nagrody Ukrainy im. Tarasa Szewczenki. W swojej książce „Czternasta od końca” opowiada o tym, czym jest Ukraina, z czym się utożsamia i jakich wartości broni. Czy określenie Sowiecka inwazja na Ukrainę jest poprawne? Dlaczego na zachodzie określano Ukrainę jako naród znikąd? Na audycję zaprasza Max Cegielski.

25% społeczeństwa zetknie się z kryzysem psychicznym. Osoby, które go doświadczają, są wśród nas, chociaż bardzo często tego nie dostrzegamy. Wykształcenie czy miejsce zamieszkania nie ma znaczenia. Czy język jest w stanie pomóc w walce z tabu i jak powinniśmy go uelastyczniać? W tym odcinku .txt rozmawiamy z Agnieszką Jucewicz, autorką książki „Czasem czuję mocniej. Rozmowy o wychodzeniu z kryzysu psychicznego”. Na audycję zaprasza Max Cegielski.

Chiny na każdym polu starają się odzyskać pozycję mocarstwa. W jaki sposób przejmują naszą część świata, w tym Polskę? Sylwia Czubkowska, uznana dziennikarka, która od lat bada chińskie wpływy w Europie – prowadzi pierwsze takie śledztwo i ujawnia nieznane fakty, analizuje metody działań Państwa Środka, obnaża korupcję i demaskuje olbrzymią machinę dezinformacyjną. Czy Chiny chcą podbić świat? Nie. Chcą go zdominować, gospodarczo. Na rozmowę wokół najnowszej książki autorki zaprasza Max...

Marcin Napiórkowski – semiotyk kultury; zajmuje się mitologią współczesną, pamięcią zbiorową i kulturą popularną. W swej najnowszej publikacji „Naprawić przyszłość. Dlaczego potrzebujemy lepszych opowieści, żeby uratować świat”, zastanawia się nad naszymi opowieściami o przyszłości. Analizuje w tym celu najgłośniejsze w ostatnich latach prace naukowe i popularyzatorskie, społeczne debaty, a nawet... poradniki dietetyczne. Wnioski? Naszymi umysłami rządzi technooptymizm i technopesymizm....

Co łączy tragicznie zmarłą instagramową modelkę, nastoletniego streamera gier komputerowych i depresyjnego trenera uwodzenia? Czy w publikowanych przez nich treściach kryje się dodatkowy przekaz dla wybranych? A jeśli ktoś naprawdę manipuluje nami dla osiągnięcia swoich celów, tworząc bańki informacyjne? „Konwersja” to thriller, który zdecydowanie trzyma czytelnika w napięciu. Max Cegielski w rozmowie z Piotrem Rogożą – pisarzem, scenarzystą, projektantem narracji w grach komputerowych i…...

Przenosimy się z powrotem na Big Book Festival, który miał miejsce tego lata pod patronatem newonce. Max Cegielski zaprasza na rozmowę krytyka literackiego – Łukasza Grzymisławskiego z Harim Kunzru wokół najnowszej książki autora. „Czerwona pigułka” to powieść o inwigilacji, wyborach rodem z „Matrixa", kwestiach alt-right, o kreatywności, o incelach (w pewnym sensie), ludzkiej psychice i historii. To opowieść z XXI wieku opowiedziana przez pryzmat przeszłości, której najmroczniejsze rozdziały...

Ta wojna nie trwa od 24 lutego, ale od lat. Agnieszka Wiśniewska i Michał Sutowski, redaktorzy i współautorzy książki „Co wyrośnie z kieszeni pełnej ziaren słonecznika?” tłumaczą, jak wiele ma ona wymiarów i jak przekłada się na procesy, które na pierwszy rzut oka wydają się być z nią tylko luźno związane. Książka obala wybrane wyobrażenia o zagrożeniach, ale też dokłada do narracji o wojnie nowy klimatyczny wymiar. Kto tak naprawdę jest winny podwyżkom cen ropy i gazu? Czy wojna może być...

Barbara Sadurska grała z ojcem w szachy jeszcze zanim nauczyła się czytać, a figury szachowe stawały się dla niej bohaterami i antybohaterami snutych przy rozgrywkach historii. To właśnie na podobieństwo planu szachów buduje narrację w „Czarnym hetmanie”, multiplikuje rzeczywistości i w fascynujący sposób nakłada na siebie odległe czasy i ludzkie losy – jest tu mit, opowieść kombatancka, jest świadectwo traumy, ale też komputerowa strzelanka. Kolejne ruchy powodują pojawienie się kolejnych...