پادکست تاریخی «زمین و زمان» فصل سوم: «کریم‌خان زند و لک‌ها» بخش پنجم: «وکیل‌الرعایا در شیراز»   در قسمت‌های قبل سعی کردیم چهره‌ای واقعی و دقیق از کریم‌خان به شما ارائه دهیم و نه آن صرفاً تصویر محدود شده‌ای که همیشه از کریم‌خانِ وکیل الرعایا، حاکم عادل ساکن شیراز، وجود داشت. سعی ما ما بر این بود که کریم‌خان قبل از حکومت شیراز را هم برجسته کنیم تا تصویرمان از این بزرگمرد تاریخ شفاف‌تر و دقیق‌تر شود و در نهایت خوانش‌مان از آن برهه‌ی تاریخی سالم‌تر شود. احتمالا اگر خودتان محقق تاریخ نبوده...

پادکست تاریخی «زمین و زمان» فصل سوم: «کریم‌خان زند و لک‌ها» بخش پنجم: «جنگ‌های وکیل‌الرعایا» در چند قسمت مفصل شنیدیم که چطور کریم خان زند توانست بعد از سال‌ها جنگ بالاخره تمام رقبایش را شکست دهد، در سال ‍‍۱۱۷۹ وارد شیراز بشود و تا پایان دوره حکمرانی‌اش همانجا بماند. کریم خان میراث دار ۱۹ سال جنگ داخلی بود، از ۱۱۶۰ (مرگ نادر) تا ۱۱۷۹ که خودش بر تخت حکومت تکیه زد. حال کشور نیاز به آرامش، امنیت و بازسازي داشت و ما معمولا کریم‌خان را به عنوان کسی که توانسته بود چنین کارهایی را در کشور...

پادکست تاریخی «زمین و زمان» فصل سوم: «کریم‌خان زند و لک‌ها» بخش چهارم: «تثبیت حکومت»   بعد از مرگ نادر در سال ۱۱۶۰، اول خانواده‌اش ادعای سلطنت کردند ولی راه به جایی نبردند و در عرض سه سال، چهار شاه عوض کردند وآخر سر هم به منطقه‌ای کوچک در خراسان امروزی بسنده کردند. بعد نوبت رسید به جنگ میان ایالت و قبایل بزرگ و مهمی که تحت کنترل امپراتوری صفوی زندگی می‌کردند و بعد از سقوط صفوی‌ها و قدرت گرفتن نادر، به لشگر اون پیوسته بودند.   نتیجه رقابت این گروه‌ها، در وهله اول ایجاد امپراطوری درانی در...

پادکست تاریخی «زمین و زمان» فصل سوم: «کریم‌خان زند و لک‌ها» بخش سوم: «کریم‌خان فاتح»   در قسمت اول این فصل از مفهوم مشروعیت در نظام سیاسی کشورها صحبت کردیم و قرار بر این شد که دوره کریم‌خان رو با تمرکز روی این موضوع بررسی کنیم. توی قسمت دوم، وقایع پس از مرگ نادر رو با هم مرور کردیم، جایی که در مشهد، برادرزاده‌های نادر بر سر قدرت با هم مبارزه کردند و هردو شکست خوردند و تنها باقی‌مانده نادر، یعنی‌ شاهرخ میرزا به تخت می‌شینه. در شرق ایران، احمد خان ابدالی، تونست یک امپراتوری تشکیل بده و...

پادکست تاریخی «زمین و زمان» فصل سوم: «کریم‌خان زند و لک‌ها» بخش دوم: «برآمدن کریم‌خان»   در قسمت قبل مفصلاً یکی از نظریه‌های علوم سیاسی را مطرح کردیم و گفتیم که برای فهم دقیق دوره‌ی کریم‌خانی احتیاج داریم بفهمیم که از بعد از حمله افغانها تا به قدرت رسیدن قاجاریه، با یک بحران مشروعیت روبرو هستیم که آن را دوران فترت بحران مشروعیت می‌خوانیم. همچنین مفهوم مشروعیت رو توضیح دادیم و هم تاریخچه‌اش را بررسی کردیم. در نهایت هم کمی درباره نادر و چگونگی حکومتش صحبت کردیم و حالا می‌خواهیم بررسی کنیم...

پادکست تاریخی «زمین و زمان» فصل سوم: «کریم‌خان زند و لک‌ها» بخش اول: «بحران مشروعیت»   ما در قسمت‌های فصل قبل قبل درباره تاریخ بختیاری‌ها صحبت کردیم و داستان به جایی رسید که علیمردان خان و کریم خان با همدیگر ائتلاف کردند و علیمردان خان تا آستانه شاهی هم پیش رفت، ولی در نهایت شکست خورد و کریم خان تونست قدرت رو به دست بگیره. بالطبع اینجا باید ادامه داستان بختیاری‌ها رو می‌گفتیم، یعنی بگیم در ادامه دوران زندیه چه بلایی سرشون اومد و بعد هم در دوران قاجار چه اتفاقاتی افتاد. اما از آنجایی...

پادکست تاریخی «زمین و زمان» فصل دوم: «بختیاری‌ها و سردار اسعد» بخش چهارم: «علیمردان خان» با عبور از تاریخ بختیاری‌ها (دوران باستان و دوران ایران میانه و دوران صفویان) در این قسمت می‌رسیم به اولین شخصیت بختیاری‌ها که تا فتح تاج پادشاهی ایران، فاصله بسیار کمی داشت. اما در نهایت به دلیل پشت کردن به مردم و متحدانش شکست خورد و بختیاری‌ها در اولین گام‌شون برای تصاحب تخت پادشاهی ناکام موندند. این فرد کسی نیست جز «علیمردان خان چهارلنگ». علیمردان‌خان چهارلنگ از رجال سیاسی دوران صفوی و ابتدای افشاریه...

پادکست تاریخی «زمین و زمان» فصل دوم: «بختیاری‌ها و سردار اسعد» بخش سوم: «اتابکان لرستان» در این قسمت برمی‌گردیم به داستان تاریخی خودمان و می‌رویم جایی که لرهای کوچک و بزرگ در منطقه ظهور می‌کنند. شاید برای شما سوال پیش بیاید که این چه دوره زمانی‌ای از تاریخ ماست؟ برای اینکه تصویری کلی از  نحوه حکمرانی در ایرانِ پس از اسلام داشته باشیم، بد نیست با همدیگر نگاهی به کلیت تاریخ‌مان بیندازیم تا بفهمیم که لرها کجای این ساختار قرار داشتند و چطور بعدها در تاریخ ما نقشی اساسی بازی کردند. با ما همراه...

پادکست تاریخی «زمین و زمان» فصل دوم: «بختیاری‌ها و سردار اسعد» بخش دوم: «کوچ عشایر»    ما در قسمت قبل علاوه بر تاریخ بختیاری‌ها از شیوه‌ی زیست‌شون هم صحبت کردیم، اما آیا می‌دونستید که هنوز گروه‌هایی از بختیاری‌ها هستند که زندگی عشایری و کوچ‌نشینی دارند. برای این که بیشتر با زندگی ایشان آشنا بشیم از آقای میثم امامی دعوت کردیم تا مهمان این قسمت زمین و زمان باشند تا کمی بیشتر در مورد کوچ عشایر صحبت کنیم. میثم عزیز متخصص کوچ عشایره و بارها با بختیاری‌ها سفر کرده و این فرآیند رو به چشم دیده و...

پادکست تاریخی «زمین و زمان» فصل دوم: «بختیاری‌ها و سردار اسعد» بخش اول: «بختیاری در آینه تاریخ»   لرهای بختیاری از طوایف اصلی فلات ایران هستند که محل سکونت ایشان گستره‌ی وسیعی از سلسله کوه‌های زاگرس بوده و هست.   بختیاری‌ها در تاریخ معاصر ایران نقش عمده‌ای داشتند، به ویژه که سه بار برای فتح تخت پادشاهی ایران خیز برداشتند.    اولین بار با علی‌مردان‌خان و پس از مرگ نادرشاه، سپس طی مبارزات محمدتقی‌خان در میانه‌ی سلطنت قاجار و نهایتاً در اواخر حکومت قاجار و به رهبری علیقلی‌خان، ملقب به...

پادکست تاریخی «زمین و زمان» فصل اول: «شیخ خزعل و اعراب ساکن ایران» بخش ششم: «عرب‌ کیست؟» وقتی می‌گوییم عرب از چه کسانی حرف می‌زنیم؟ ریشه‌ی قومیتی آنها کجاست و در چه پهنای جغرافیایی سکنی دارند؟ علی آردم در قسمت ششم پادکست تاریخی زمین و زمان و در ادامه‌ی فصل اول، شیخ خزعل و اعراب ساکن ایران، برای شما قصه‌ی عرب‌ها و جد اعلای‌شان را روایت می‌کند. این قسمت در واقع به صورت ویدئو و برای Youtube تهیه و تولید شده ولیکن ورژن صوتی آن در پادگیرها هم قرار داده شده و این‌که کیفیت صدا کمی متفاوت از...

پادکست تاریخی «زمین و زمان» فصل اول: «شیخ خزعل و اعراب ساکن ایران» بخش پنجم: «سقوط شیخ خزعل» دو هفته پس از نخستین ملاقات رضا خان و شیخ خزعل، قوای دولتی کنترل کامل ایالت خوزستان را بدست گرفتند و ژنرال فضل‌الله زاهدی که رهبری نیروهای دولتی علیه خزعل و همدستانش را به عهده داشت، به سمت فرماندار نظامی استان و استاندار منصوب شد. نام ایالت از آن تاریخ به نام رسمی سابق خود یعنی خوزستان بازگردانده شد. رضا خان دریافته بود که با وجود خزعل در خوزستان، آرامش و امنیت در آن ایالت بر قرار نخواهد شد...

پادکست تاریخی «زمین و زمان» فصل اول: «شیخ خزعل و اعراب ساکن ایران» بخش چهارم: «افول شیخ خزعل»   شیخ خزعل به‌عنوان حاکم محمره از حمایت انگلیسی‌ها برخوردار بود. با ظهور رضاشاه در عرصه نظامی و سیاسی ایران، رویارویی نظامی حکومت مرکزی با این حکمرانِ محلی آغاز شد. شاید مدارای اولیه رضاشاه با شیخ را بتوان در حمایت انگلیس از وی خلاصه کرد، اما درنهایت به دو دلیل موازی، یعنی قدرت‌گیری رضاشاه و کاهش اهمیت شیخ برای انگلیس، زمینه برای کنار زدن وی مهیا و در نهایت دفتر زندگانی شیخ با قتل به ‌وسیله...

پادکست تاریخی «زمین و زمان» فصل اول: «شیخ خزعل و اعراب ساکن ایران» بخش سوم: «برآمدن شیخ خزعل»   از جابر خان، چهار پسر باقی ماند: شیخ محمد، شیخ مزعل، شیخ سلیمان و شیخ خزعل که از میان این  چهار نفر محمد و شیخ مزعل بر سر جانشینی پدر اختلاف داشتند. سرانجام شیخ مزعل به عنوان جانشین پدر انتخاب شد. شیخ مزعل هم همانند پدر روابط دوستانه‌ای با انگلستان برقرار کرد، در حالی که دم از طرفداری حکومت مرکزی ایران نیز می‌زد؛ اما دیری نپایید که روابط وی با دولت انگلستان به تیرگی گرایید. پس از مدتی شیخ...

پادکست تاریخی «زمین و زمان» فصل اول: «شیخ خزعل و اعراب ساکن ایران» بخش دوم: «شیخ مزعل»   شیخ مزعل برادر بزرگتر شیخ خزعل بود. پس از مرگ جابر خان، پدر ایشان به سال ۱۲۹۸، اختلاف دو فرزند بزرگترش یعنی شیخ محمد و شیخ مزعل آغاز شد که با پیروزی مزعل به پایان رسید.   او القاب و عناوین و زمین‌پوهای پدرش را از دولت مرکزی ایران به ارث برد و چیز دیگری که بر آن افزود رابطه با حکومت انگلیس بود.   قدرت او در خوزستان بیش از پیش افزایش یافت به طوری که از قٌصبه تا سرحد بصره و از اهواز تا محمره مالیات...

پادکست تاریخی «زمین و زمان» فصل اول: «شیخ خزعل و اعراب ساکن ایران» بخش اول: «بنی کعب»   درباره شیخ خزعل داستان‌های زیادی روایت شده، از اینکه او سردار آزادی بخش اعراب بود تا اینکه او یک شورشی علیه حکومت مرکزی بود که داعیه جدایی‌طلبی داشت.   برای درک بهتر داستان شیخ خزعل ،این بار ما می‌خوایم از تاریخچه‌ی اعراب در ایران شروع کنیم.    نویسنده و گوینده: علی آردم تهیه‌کننده و کارگردان: مهدیار آقا امینی گوینده‌‌های مهمان: سبحان اکرامی و فرزان صوفی تدوین و انتخاب موسیقی: حسین زنگنه و فرزان...