Środowisko rodzinne ma fundamentalny wpływ na kształtowanie się człowieka – udowadniają to także historie zawarte w utworach literackich. To dzięki rodzinie poznajemy podstawowe wartości, jej zawdzięczamy nasz sposób widzenia świata. Nawet kiedy za wszelką cenę staramy się unikać błędów naszych rodziców, to często okazuje się, że „niedaleko pada jabłko od jabłoni”. W tym podcaście mówię o przykładach rodzin pochodzących z różnych dzieł literackich, starając się jednocześnie podkreślić, jaki...

Zenon Ziembiewicz to bohater o dwóch twarzach: publicznej i prywatnej. Za młodu był idealistą, który, by móc robić karierę, gotowy był do wielu ustępstw.  „Granica” pokazuje, że tego typu działania muszą mieć swoje konsekwencje. W tym podcaście dokonuję analizy i oceny tego bohatera. Jeśli szukacie kompletnego opracowania tej lektury, zajrzyjcie na kanał Zdamzdahm na YT.

Na kartach „Granicy” Zofia Nałkowska wiele miejsca poświęca psychice kobiecej. Choć głównym bohaterem utworu jest mężczyzna, Zenon Ziembiewicz, to naszą uwagę przykuwają właśnie pojawiające się w jego bliższym lub dalszym otoczeniu postaci kobiece – zawiedzione przez mężczyzn, skrzywdzone, samotne. O nich jest ten odcinek. Na początku zestawiam los Cecylii Kolichowskiej i matki Zenona, Żańci, po to, aby pokazać stosunek bohaterek do upływającego czasu. Sporo miejsca poświęcam dwóm...

Poprzedni odcinek podcastu w całości poświęciłam postaci Cezarego Baryki z „Przedwiośnia”. Nadeszła więc pora na scharakteryzowanie pozostałych bohaterów tego utworu. Kompendium zaczynam od rodziców Czarka – Seweryna i Jadwigi, a następnie omawiam kolejne postaci, które pojawiają się w jego życiu. Kreśląc ich sylwetki, opowiadam o tym, jaki mieli wpływ na kształtowanie się osobowości młodego Baryki. Spis treści: 00:00 Wstęp / 00:43 Seweryn Baryka / 09:50 Jadwiga Barykowa (z Dąbrowskich) /...

Cezary Baryka to z pewnością jeden z ciekawszych bohaterów literatury XX-lecia międzywojennego. Samotny, pełen sprzeczności, poszukujący swojej drogi i – wreszcie – popełniający błędy… Charakteryzując tę postać, opowiadam o jej życiu w Baku, relacjach z rodzicami, nawłockich romansach oraz o wyborach, przed którymi staje podczas pobytu w Warszawie. Jeśli poszukujecie nie tylko charakterystyki Czarusia, ale i opracowania całego „Przedwiośnia”, to zapraszam na film na moim kanale na YT, w...

W pierwszym odcinku nowego sezonu dzielę się z Wami garścią wakacyjnych przemyśleń, które koncentrują się wokół „Marty” Elizy Orzeszkowej. Jakie były poglądy autorki na kwestię kobiecą? Jaką rolę odgrywała literatura pozytywizmu w procesie emancypacji kobiet? Co to znaczy, że „Marta” jest powieścią tendencyjną?

Cześć! Zapraszam na ostatni podcast pierwszego sezonu „O lekturach inaczej”. To zarazem druga część mojej pogadanki o „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej. Opowiadam o bohaterach utworu i przy okazji wspominam także o najważniejszych jego wątkach. Dziele i łączę postaci tego tekstu, opowiadając o ich postawach względem ojczyzny i drugiego człowieka.

Cześć, dziś zapraszam Was na pierwszy z podcastów na temat „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej - mówię w nim o swoich przygodach z tą książką, a także o jej głównych wątkach. Opowiadam też o swoim ulubionym bohaterze - Benedykcie Korczyńskim. Chociaż wiem, że „Nad Niemnem” nie ma najlepszej opinii wśród uczniów, to mam nadzieję, że zachęcę Was do wyrobienia sobie samodzielnej opinii o tej lekturze.

Powodów jest kilka, ja wybrałam te, które według mnie są najważniejsze i o których opowiadam swoim uczniom. Od lat kanon lektur budzi wiele zastrzeżeń i kontrowersji, dyskutuje się nad jego szerokością oraz anachronicznością polecanych uczniom pozycji. Mam nadzieję, że uda mi się pokazać, że z każdej z tych książek (no prawie...) można wynieść coś wartościowego – nawet wtedy, gdy dana pozycja z listy lektur nie budzi naszej sympatii.

Serdecznie zapraszam na dzisiejszy podcast, który poświęciłam temu, jak pracuję z lekturami na zajęciach. Staram się także wskazać trzy podstawowe czynniki, które według mnie wpływają na to, czy uczniowie czytają lekturę. Nie jest to żaden poradnik dla nauczyciela, ale mam nadzieję, że moje doświadczenia okażą się dla Was interesujące. Jest też kilka (chyba) zabawnych anegdotek :)  Jednocześnie zapraszam na przyszłotygodniowy podcast, w którym powiem, dlaczego warto te szkolne lektury czytać....

Gdy byłam kilka lat młodsza i jeszcze randkowałam, „Edward i Bóg” Milana Kundery był pewnego rodzaju egzaminem – wydawało mi się, że ocena tego opowiadania dużo powie mi o człowieku (niech pierwszy rzuci czymś tam ten, kto nigdy czegoś podobnego nie robił). Dziś już tak nie myślę, ale wspomniany tekst nadal jest mi szczególnie bliski. Zapraszam do poszukiwania wraz ze mną odpowiedzi na pytanie: „Co jest poważne?”.

Cześć! Nie tak łatwo było mi to nagrać (chociaż świetnie się przy tym bawiłam) i też niepewnie czuję się, kiedy to udostępniam. Mam jednak nadzieję, że ciepło przyjmiecie historię o mnie samej i o tym, jakie znaczenie w moim życiu mają książki. Opowiadam też, jakim byłam uczniem, jak potoczyły się moje studia i dlaczego zostałam nauczycielem.

W tym odcinku wybieram się w podróż do Taplar, nad którymi unosi się widmo katastrofy. Świat wiejskiej gromady wkrótce stanie na głowie, a to za sprawą władz powiatowych, które postanowiły obsypać zacofaną wioskę dobrodziejstwami nowoczesnej cywilizacji. W planach mają osuszenie bagna i budowę drogi, elektryfikację chat oraz otwarcie szkoły, w której wysłana z miasta nauczycielka wprowadzać będzie chłopskie dzieci w tajniki czytania i pisania. Mieszkańcy Taplar przyjmują to wszystko z...

Występne z natury czy zepsute przez społeczeństwo? Czarne charaktery ulegające pierwiastkowi zła, który tkwi w każdym z nas, czy buntowniczki odrzucające role, które przewidziała dla nich kultura? W nawiązaniu do mojego wideoopracowania „Balladyny” (dostępne na YT) w tym odcinku podcastu opowiadam o wizerunkach złych, przewrotnych kobiet w literaturze, posiłkując się przykładami lady Makbet z „Makbeta” Williama Shakespeare’a, tytułowej bohaterki „Balladyny” Juliusza Słowackiego, Jagny z...

Kolejny odcinek poświęcony twórczości Jarosława Iwaszkiewicza. Po „Pannach z Wilka” przyszedł czas na pochodzące z tego samego zbioru opowiadanie „Brzezina” – piękny utwór poruszający problem przemijania i mierzenia się człowieka z własną śmiertelnością. Poza omówieniem „Brzeziny” opowiadam też o mojej „relacji” z Iwaszkiewiczem. Zdradzam też co nieco z podcastowych planów na wakacje.

W tym odcinku mierzę się z tematem samotności i samotników w literaturze. Gdy idzie o samotnych bohaterów literackich, jest w czym wybierać. Dlatego musiałam dokonać pewnej selekcji, przy której – nie ukrywam – kierowałam się przede wszystkim własnymi upodobaniami. Wśród omawianych postaci znajdziecie zarówno samotników z wyboru, jak i bohaterów, których na życie w pojedynkę skazał los. W przyszłości przyjdzie mi zapewne dograć drugą część tych rozważań, w której skupię się wyłącznie na...

Temat na dziś: motyw miłości w literaturze. Zagadnienie jest bardzo obszerne, więc nie sposób je wyczerpać w pół godziny. Skupiam się więc na przeglądzie kilku utworów, które moim zdaniem w sposób interesujący i typowy dla swojej epoki ukazują to uczucie. Zaczynam od starożytności, a kończę na pozytywizmie. Spis treści: 0:00 Wstęp metodologiczny / 02:50 Biblia: „Pieśń nad pieśniami” / 05:21 Antyk: „Uczta” Platona 09:07 / Średniowiecze: „Dzieje Tristana i Izoldy” / 12:48 Renesans: „Romeo i...

Obraz kobiet w literaturze to jedno z moich ulubionych zagadnień. W tym odcinku podcastu skupiam się na portretowaniu kobiet w „Lalce” Bolesława Prusa. Helena Stawska, baronowa Krzeszowska, prezesowa Zasławska, Ewelina Janocka, pani Wąsowska oraz (rzecz jasna!) Izabela Łęcka – oto bohaterki „Lalki”, które biorę na warsztat. Warto zwrócić uwagę, że większość z nich to przedstawicielki wyższej klasy społecznej, dlatego moje rozważania dotykają też tematów, takich jak arystokracja w „Lalce” czy...

No wiadomo, dlaczego. Zaraz matura! ;) Ale ten odcinek podcastu jest nie tylko dla maturzystów. Z myślą przede wszystkim o nich przygotowałam bowiem czteroodcinkową serię filmów z opracowaniem tej „lektury z gwiazdką” (zainteresowanych zapraszam na mój kanał na YT: Zdamzdahm). Tutaj natomiast chciałabym na chwilę rzucić w kąt podręczniki i opowiedzieć Wam od serca o moim osobistym doświadczeniu czytelniczym z „Lalką” Bolesława Prusa. Co w tej lekturze mnie wzrusza, a co pozostawia obojętną?...

Dzisiejszy odcinek poświęcam „Pannom z Wilka” Jarosława Iwaszkiewicza. Opowiem trochę o samym autorze, o jego związkach ze skamandrytami, o jednym wierszu Tuwima i powodach, dla których utwory Iwaszkiewicza właściwie się nie starzeją.

W tym odcinku opowiadam o antycznych początkach sielanki jako gatunku literackiego (Teokryt, Wergiliusz) oraz o jej pojawieniu się i rozwoju w literaturze polskiej doby renesansu (sielanka renesansowa Szymona Szymonowica, motywy sielankowe w pieśni „Panny XII” z „Pieśni świętojańskiej o Sobótce” Jana Kochanowskiego – „Wsi spokojna, wsi wesoła...”), przede wszystkim zaś omawiam sentymentalizm sielanki oświeceniowej na przykładzie utworu „Laura i Filon” Franciszka Karpińskiego.

W tym odcinku poruszam temat samobójstwa w literaturze, jego poetyzacji oraz roli, którą ten motyw odgrywa w tradycji literackiej.  Bliżej przyglądam się sylwetkom trzech postaci, które powszechnie kojarzone są z tym zagadnieniem: biblijnemu Judaszowi, Werterowi z „Cierpień młodego Wertera” Goethego oraz Stanisławowi Wokulskiemu z „Lalki” Prusa. W swoich rozważaniach posiłkuję się wyśmienitą książką „Samobójstwo jako doświadczenie wyobraźni” Stefana Chwina. Szkolne wideoopracowanie „Cierpień...

Temat tego odcinka: żywot i charakterystyka Jacka Soplicy (księdza Robaka), głównego, choć nie tytułowego bohatera „Pana Tadeusza”. Pełne opracowanie tej lektury znajdziecie na moim kanale Zdamzdahm na YT.

Temat tego odcinka: opis i rola przyrody w „Panu Tadeuszu” Adama Mickiewicza. Pełne opracowanie tej lektury znajdziecie na moim kanale Zdamzdahm na YT.

W tym odcinku kilka słów o literackim motywie zła, które tkwi w człowieku. Posłużę się przykładami z trzech lektur: „Jądra ciemności” Josepha Conrada, „Dżumy” Alberta Camusa oraz „Zbrodni i kary” Fiodora Dostojewskiego. Zwięzłe opracowanie tej pierwszej lektury znajdziecie na moim kanale Zdamzdahm na YT.