Í einsleitri veröld heimsknattspyrnunnar má finna dæmi um félög sem rekin eru á öðrum forsendum og gildum en gerist og gengur. Hér verður sjónum beint að þremur slíkum félögum þar sem róttæk vinstrigildi eru í öndvegi.

Fasistastjórnir millistríðsáranna létu sig fótbolta varða, mismikið þó. En knattspyrnan var ekki bara kúgunartæki heldur einnig birtingarmynd andófs og sjálfstæðisbaráttu.