Wesprzyj na: https://patronite.pl/mrocznewieki https://buycoffee.to/mrocznewieki I wiek p.n.e. w Europie stał się świadkiem stopniowego zaniku celtyckiej kultury lateńskiej, stopniowo naciskanej od południa przez Rzymian, od wschodu przez Daków a od północy przez Germanów. Celtów najczęściej kojarzy się z przeciwnikami cezariańskich legionistów podczas wojny galijskiej jednak Galia była jedynie jednym z zamieszkanych przez nich obszarów. Genezy zarówno kultury halsztackiej jak późniejszej lateńskiej miały miejsce w pasie ciągnącym się z grubsza od zachodniej Francji do dzisiejszych Czech. Założycielem kanału, twórcą podcastu i autorem większości odcinków jest Michał Kuźniar, członek grupy rekonstrukcji historycznej ZBiR z Rzeszowa. Cover: "Wercyngetoryks poddaje się Cezarowi", Henri Paul Motte Patroni: Tomasz Pawlica, Rafał Wojciechowski, Krzysztof Smuda, Oskar Pawłowski, Oskar Miller, Maksymilian Majchrzak, Jarosław Zieliński, Wilhelm Ymirung, Jakub Wacławik, Roland Hyżyk, Tomek Darda, Tomasz Rutkowski, Wojciech Sowa, Rafał respondek, Grzegorz Gierlik, Stanisław Fortoński, Karol Białecki, Krzysztof Deptuła, Radosław Szczygieł, Mila Metaliator, Waldemar Pawlaszek, Mateusz Posemkiewicz, Fa Ra, Artur Kozieł, Rafał Wachnik, Alicja Puchalska, Oskar Niebylski, Maja Szwedzińska, Sylwia Tomecka, Piotr Wiśniewski, Piotr Zawada, Piotr Stani, Paweł Etmański, Kuba Cski, Marcin Wyroch, Szymon Barabasz, Przemysław Michon, Rafał Mizerek, Edyta Romaniuk, Zenon Marczuk, Albert Choinka, Jakub Grymowicz, Kacper Witków, Patryk SuprunAdrian Musiuk, Andrzej Zalewski, Łukasz Morawski, Przemek Goldon, Konrad Baś, Sylwester Nowicki, Michał Mosurek, Talking Pizza, Michał Redeł, Tomasz Kownacki, Aleksandra Görlich, Piotr Zawada, Tomasz Wacławik, Paweł Struski, Dominik Moroń, Bartosz Gościmski, Yo Adler, Dawid Popczyk, Piotr Zarzycki, Alex Boniecki, Szymon Mądraszewski, Monika Pycińska, Marcin Skiba, High Ground, Agnieszka Garlicka, Artur Białosiewicz, Marcin Dylong, Wojciech Sowa, Wojciech Lemiesz, Piotr Woldański, Marcin Grocki, Bartłomiej Kląskała, Andrzej Borowiak, Przemysław Siódemak, Łukasz Czajkowski, Tomasz Piotrowski,Karolina Alaska, Adam Dobrowolski, Julia Dalecka, Przemysław Kozioł (Gimli), Michał Borkowski, Aleksandra Cieślicka, Grzegorz Olech, Eliza Barańska, Norbert Sutkowy, Jakob Zimmermann, Rafał Piskadło i dziesięciu patronów anonimowych. Źródła: Cezar Gajusz Juliusz, O wojnie galijskiej, tłum. T. Woźniak, Bellona, Warszawa 2023 Liwiusz Tytus, Dzieje Rzymu od założenia miasta. Księga VII, tłum. A. Kościółek, Ossolineum 1971 Opracowania: Cunliffe B., The Ancient Celts. Second Edition, Oxford University Press 2018 Górewicz I. D., Miecze Europy, Triglav - Bellona, Szczecin - Warszawa 2015 Markale J., Wercyngetoryks, PIW, Warszawa 1988 Artykuły: Maciałowicz A., Rudnicki M., Strobin A., With gold and sword. Contacts of Celts and early Germanics in central Europe. The historical background: 3rd-1st c. BC, w: The Past Societies 4. 500 BC - 500 AD, red. Rzeszotarska-Nowakiewicz A., Urbańczyk P., Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2016