W ostatnich dniach dochodziło do wymiany gróźb i ostrzeżeń między przywódcami Iranu i Izraela, a oba kraje zdawały się szykować do otwartej wojny. Nie jest to jednak pierwszy raz w niedawnej historii, gdy podobne groźby padają, zwykle jednak na groźbach i ostrzeżeniach się kończy, a rywale nie zderzają się otwarcie. Dlaczego tak się dzieje? O to zapytałem Marcina Krzyżanowskiego, eksperta Warsaw Institute i Uniwersytetu Jagiellońskiego, który rzuca światło na potencjał militarny Iranu,...

Z dr Mateuszem Piątkowskim z Uniwersytetu Łódzkiego rozmawiam o śmierci wolontariuszy World Central Kitchen w Gazie i rezolucji Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych w sprawie zawieszenia broni. Oba przypadki polaryzują opinię publiczną i wywołują falę komentarzy i liczne żądania ze strony przywódców państw. Polskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych oczekuje, że Izraelscy śledczy będą współpracować z polską prokuraturą, która już wszczęła śledztwo w sprawie zabójstwa Damiana...

W minionym tygodniu podczas konferencji prasowej Benjamin Netanjahu powiedział, że nie jest zainteresowany powstaniem państwa palestyńskiego w żadnym powojennym scenariuszu. Te słowa wywołały poruszenie - dla wielu okazały się być dowodem na to, że Izrael nie jest zainteresowany pokojem, a ponadto być może dokumentują rzeczywiste zamiary wobec Gazy. Ale Netanjahu nie jest pierwszym izraelskim politykiem ani osobą z funkcją publiczną, który odrzuca rozwiązanie dwupaństwowe, choć ono nadal...

Iran dokonał ataków rakietowych na cele w Iraku i Syrii, przekonując, że w ten sposób walczy z bazami szpiegowskimi Izraela w regionie. Dla Iraku sprawa jest na tyle poważna, że zgłaszają skargę do Rady Bezpieczeństwa ONZ. Jednocześnie w Jemenie Amerykanie z Brytyjczykami dokonują bombardowań na pozycje ruchu Hutich, wspieranej przez Teheran milicji walczącej w jemeńskiej wojnie domowej, po tym jak Huti zaczęli atakować międzynarodowe statki zmierzające do izraelskich portów. Czy ta...

Palestyńczycy od lat przekonują, że jedną z głównych przeszkód w procesie pokojowym jest żydowskie osadnictwo na Zachodnim Brzegu Jordanu. Dzisiaj znowu o osadnikach mówi się więcej, nie tylko jednak o budowanych na terytoriach okupowanych domach. Część rządu związana jest obecnie z najbardziej radykalną frakcją ruchu osadniczego - tzw. "młodzieżą ze wzgórz", oskarżaną o prześladowanie palestyńskich cywilów czy wręcz dokonywanie pogromów. Hasło "młodzież ze wzgórz" nabrało popularności w...

W holenderskich wyborach parlamentarnych zwyciężyła Partia Wolności Geerta Wildersa prowadząc w trakcie kampanii antyimigrancki i antymuzułmański dyskurs. Co więcej, kwestia polityki wobec imigrantów miała być jedną z trzech najważniejszych dla holenderskich wyborców. Padły w niej choćby obietnice zamknięcia szkół muzułmańskich, które według politycznych przeciwników Wildersa są niezgodne z holenderską konstytucją. Jednocześnie od początku obecnej eskalacji konfliktu izraelsko-palestyńskiego...

4 grudnia wziąłem udział w zamkniętej projekcji montażu nagrań ze zbrodni Hamasu z 7 października 2023 zorganizowanej przez Ambasadę Izraela w Polsce. Czy w nagraniu zobaczyłem coś nowego? Jak wyglądała sama projekcja? Czy zmieniło się moje postrzeganie konfliktu? Zapraszam Was do wysłuchania moich przemyśleń po tej projekcji.

Palestyńczycy są skrajnie frustrowani i lista powodów do tego ciągle się wydłuża. Korupcja, przedłużający się proces pokojowy bez nadziei na zmianę, dramatycznie trudna sytuacja, rozczarowanie politykami to tylko wierzchołek góry lodowej, który sprawia, że sympatię palestyńskiej ulicy zaskarbiają sobie radykalne ugrupowania, takie jak rządzący Strefą Gazy Hamas. Zaprosiłem prof. Jarosława Jarząbka z Instytutu Nauk Politycznych i Bezpieczeństwa Uniwersytetu Wrocławskiego, by wspólnie z nim...

Niemal od początku trwającej eskalacji konfliktu między Izraelem a Hamasem dochodzi także do ostrzałów północnego Izraela przez Hezbollah z terytorium Libanu. Wciąż jednak nie słychać o tym, by na pograniczu libańsko-izraelskim doszło do wojny na pełną skalę, choć obie strony odgrażają się od kilku tygodni, jeśli nie nawet lat. Hezbollah nie jest już jednak Hamasem i Izrael może się obawiać konfliktu. Szyicka milicja jest o wiele bardziej liczna, bardziej profesjonalna, dysponuje lepszym...

Recep Tayyip Erdogan zasugerował, że tureckie wojska mogą w najbliższym czasie pojawić się w Strefie Gazy, krytykując Izrael za łamanie praw człowieka i prawa międzynarodowego, a Zachód oskarżając o hipokryzję, która doprowadziła do kryzysu humanitarnego. Turcja stara się pozycjonować w roli państwa, które dysponuje mocą udzielania pomocy humanitarnej na dużą skalę, stąd też zapowiedziano, że do Gazy wysłani zostaną lekarze, środki niezbędne do przeżycia i produkty medyczne. Podczas gdy...

Od kilku miesięcy do mediów docierały informacje o potencjalnym porozumieniu normalizującym relacje Arabii Saudyjskiej i Izraela. Wygląda na to, że trwający konflikt w Gazie je utrudni, ale czy całkowicie uniemożliwi w najbliższym czasie? Wiele wskazuje na to, że nadal zależy na nim nie tylko Joe Bidenowi i Benjaminowi Netanjahu, ale także Księciu Koronnemu Muhammadowi ibn Salmanowi, który przyjął ambitny plan reformy swojego królestwa. Czy Arabia Saudyjska wspiera Hamas czy Fatah? Jak...

Dzisiaj jasnym się już wydaje, na podstawie samych tylko doniesień medialnych, że podczas trwającej eskalacji konfliktu izraelsko-palestyńskiego doszło do zbrodni wojennych. Mówimy o stosowaniu odpowiedzialności zbiorowej, okupacji terytorium, blokowaniu dostępu do wody pitnej i elektryczności, potencjalnych ludobójstwach i terroryzmie, lecz jak te kwestie widzi prawo międzynarodowe? Które statuty mówią o ochronie ludności cywilnej podczas konfliktów zbrojnych? Czy prawo międzynarodowe ma w...

W szpitalu al-Ahli w Strefie Gazy doszło do eksplozji, która zabiła kilkaset osób. Palestyńczycy winą obarczają Izrael, który z kolei przekonuje, że to w istocie rakieta Palestyńskiego Islamskiego Dżihadu miała spaść na budynek. Niezależni weryfikatorzy próbują dojść do prawdy, choć trudno to zrobić jedynie na podstawie dostępnych publicznie danych. Bez międzynarodowego śledztwa będzie trudno. Takie jednak trwa od 2021 roku, uruchomione przez Międzynarodowy Trybunał Karny w Hadze, na wniosek...

Nie jest tajemnicą, że palestyński Hamas ma mocne związki z Iranem, a także wspólne interesy, wśród których wyliczyć można choćby destabilizację Izraela. Czy jednak palestyńska organizacja jest w istocie marionetką Teheranu, czy może samodzielnym aktorem, niezależnie decydującym o swojej polityce? Czy Iran znał szczegóły planów operacji Hamasu, czy może nie został wtajemniczony, by zminimalizować ryzyko przecieków docierających do izraelskiego wywiadu? Na ile wsparcie finansowe z Teheranu...

Izrael w sobotę rano został zaskoczony zmasowanym atakiem Hamasu, w którym doszło do ostrzału południa i centrum kraju, a także masowych infiltracji miejscowości przygranicznych. Dlaczego wojsko nie przewidziało tego ataku, i czy oznacza on, że upada mit niezwyciężonej izraelskiej armii i potężnych służb wywiadowczych? Dlaczego Hezbollah nie włączył się do walki po stronie Hamasu? Czy za sytuacją mogła stać rosyjska inspiracja? O tym rozmawiam z dr Agnieszką Bryc z Uniwersytetu Mikołaja...

Izrael został zaskoczony przez Hamas zmasowanym atakiem, podczas którego nie tylko ostrzelano izraelskie miasta, ale również siły Hamasu wkroczyły na terytorium Izraela. Hamas przejął kontrolę nad częścią obszarów przygranicznych, pojmał kilkudziesięciu Izraelczyków, a wielu zostało też rannych lub zginęło w działaniach organizacji. Izraelczycy odpowiedzieli bombardowaniem Strefy Gazy i starają się odzyskać kontrolę nad utraconymi obszarami.Jak potoczy się dalej ta eskalacja konfliktu? O tym...

W małym uzupełnieniu do mojego niedawnego występu w podcaście Dwie Lewe Ręce Jakuba Dymka i Marcina Giełzaka, odpowiadam na Wasze zapotrzebowanie i mówię o palestyńskiej lewicy! Czy w palestyńskiej polityce dominuje islamizm, nacjonalizm czy socjalizm? Kto nadaje ton palestyńskiej lewicy? Czy organizacje lewicowe mogą jeszcze kiedyś dominować w lokalnej polityce? O tym wszystkim usłyszycie w krótkim przedwakacyjnym felietionie!

Benjamin Netanjahu zapowiedział delegacji Kongresu Stanów Zjednoczonych, że otrzymał zaproszenie do Chin i ma zamiar zjawić się w Pekinie jeszcze w lipcu. Wywołało to niemałe poruszenie na świecie, gdyż Netanjahu nie został nadal zaproszony do Białego Domu po wygranych przez niego wyborach w Izraelu (co ma związek z planowaną reformą sądownictwa, którą opozycja uważa za zamach na demokrację), a kilka tygodni wcześniej z Pekinu wrócił palestyński prezydent Mahmud Abbas, który przywiózł od...

Mahmud Abbas po raz piąty podczas swojego urzędowania odwiedza Pekin, gdzie Xi Jinping przyjmuje go z pełnymi wojskowymi honorami. Efektem wizyty są liczne zapewnienia i obietnice, wśród których znalazło się potwierdzenie chińskiego przywiązania do palestyńskiej walki wyzwoleńczej, czy też, ze strony Abbasa, obrona chińskich działań wobec muzułmańskich mniejszości w Chinach. Czy jednak słowa zostaną poparte działaniami i Chińczycy rzeczywiście będą chcieli nie tylko pomóc Ramallah w uzyskaniu...

Na szczycie Ligi Państw Arabskich pojawił się Baszar al-Asad, pieczętując tym samym powrót Damaszku do głównego nurtu arabskiej polityki, po międzynarodowej izolacji Syrii wskutek wojny domowej. W tym samym miejscu pojawił się również Wołodymyr Zełeński, który do arabskich przywódców miał przesłanie krytykujące ich neutralną postawę wobec rosyjskiej agresji na Ukrainę. To bezprecedensowe wydarzenie było szeroko komentowane przez zagranicznych obserwatorów, bardziej chyba niż wcześniejsze...

Z Francji co rusz napływają obrazy zamieszek i wieści o dzielnicach, do których nie wchodzi nawet policja i gdyby wierzyć niektórym doniesieniom, cała Francja pogrążona jest w anarchii i chaosie. Być może to przesadzony obraz, lecz czasy nad Sekwaną z pewnością nie są spokojne. Winą za to obarcza się imigrantów z byłych francuskich kolonii i ich niechęć wobec francuskiej kultury i systemu Republiki, lub przeciwnie, kolonialną przeszłość Paryża i instytucjonalny rasizm. Zaprosiłem Marcina...

Recep Tayyip Erdogan i Kemal Kilicdaroglu zmierzyli się w pojedynku wyborczym, który zapowiadany był przez zachodnie media jako najważniejszy w całym 2023 roku. Choć w Europie uważa się, że najważniejszym motywem tych wyborów jest przyszłe miejsce Turcji w rywalizacji mocarstw rozgrywającej się między Stanami Zjednoczonymi a Rosją, to dla Turków zupełnie inne kwestie okazały się grać pierwsze skrzypce.Żeby porozmawiać o kampanii, przebiegu wyborów i nadchodzącej drugiej turze zaprosiłem dr...

W grudniu 2020 roku wspólnie z Dominiką Zębalą przeprowadziliśmy wywiad z Pawłem Smoleńskim, reportażystą, którego książki o Izraelu wychowały całe pokolenie osób, chcących lepiej zrozumieć Bliski Wschód, Izraelczyków i Palestyńczyków. Dzisiaj przypominam Wam ten wywiad, z nadzieją, że zachęci on Was do sięgnięcia po książki Smoleńskiego, nawet jeśli już je wszystkie macie pochłonięte.