วิธีใดเป็นวิธีทำบุญที่ดีที่สุดให้แก่ผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว? การทำทาน การถวายของแก่พระสงฆ์เป็นสังฆทาน เป็นต้น อุทิศส่วนกุศลให้ผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว เป็นการทำบุญที่เหมาะสมน่าอนุโมทนา แต่เราไม่ควรลืมว่านอกจากการให้ทานแล้ว บุญก็ยังเกิดขึ้นด้วยการรักษาศีลและด้วยการภาวนา ฉะนั้น ในโอกาสหรือในเวลาที่ไม่มีโอกาสไปวัดเลย ไม่สามารถไปทำบุญ แค่รักษาศีลห้าให้บริสุทธิ์หนึ่งวัน อุทิศส่วนกุศลให้ผู้ล่วงลับไปแล้วก็ได้เลย แล้วยิ่งการภาวนาซึ่งพระพุทธองค์ถือว่าเป็นบุญอย่างยิ่ง ถ้าเราฝึกตนให้เป็นคนดี...

เราจะรู้ได้อย่างไรว่าภพชาติมีจริง? ผู้ที่ไม่มีญาณระลึกชาติได้ ซึ่งหมายถึงมนุษย์ ๙๙.๙๙๙ เปอร์เซ็นต์ ก็ไม่สามารถพิสูจน์ได้ แล้วไม่เป็นสิ่งที่เราควรจะสรุป หรือว่าเชื่อ ๑๐๐ เปอร์เซ็นต์ ว่ามีหรือไม่มี ควรจะอ่อนน้อมถ่อมตนว่าเราไม่รู้ แต่ในขณะเดียวกันความเชื่อในภพชาติก็มีเหตุผลหลายประการ เริ่มตั้งแต่พุทธพจน์หรือพุทธวจน ซึ่งกล่าวถึงเรื่องนี้ในเกือบทุกพระสูตรหรือว่าปรากฏบ่อยมาก ฉะนั้นในเมื่อเราเป็นพุทธมามกะแล้ว เราก็ต้องพิจารณาว่า ถ้าพระพุทธเจ้าสอนเรื่องนี้ ๑. เป็นเรื่องจริง ๒. พระพุทธองค์โกหก...

ทำไมพระสงฆ์จึงต้องตื่นเช้ามากๆ ? พระวัดป่าเราต้องออกบิณฑบาตตั้งแต่ตี ๕ ตี ๕ กว่า บางทีต้องเดิน ๒-๓ กิโลเมตรจึงจะถึงหมู่บ้าน แล้วเราต้องการมีเวลาทำวัตร สวดมนต์ นั่งสมาธิ ก่อนออกบิณฑบาต แล้วก็ยังจะต้องจัดที่นั่ง ต้องเช็ดถูโรงฉันด้วย เลยจำเป็นต้องตื่นเช้า แต่เราก็ไม่รู้สึกว่าเช้า เพราะว่าพอถึงตี ๓ เราก็ได้พักผ่อนพอสมควรแล้ว เพราะว่าพระเราก็ไม่ได้นอนมาก ๔-๕ ชั่วโมงเสียส่วนใหญ่ แล้วก็เช้านี่อากาศดี เย็นสบาย เงียบ ก็เป็นเวลาที่เหมาะกับการปฏิบัติมาก พระอาจารย์ชยสาโร

ทำไมเราจึงควรถือศีล ๕ ? เหตุผลข้อแรก เราคงไม่สามารถพิสูจน์ได้ แต่พระพุทธองค์ตรัสไว้ว่า การเกิดเป็นมนุษย์ยากมาก และเป็นโชคอย่างยิ่งเป็นลาภอย่างยิ่ง แล้วเหตุปัจจัยสำคัญที่ทำให้เราได้เกิดเป็นมนุษย์ คือ การรักษาศีล ๕ ในชาติก่อน ฉะนั้นถ้าเรารักษาศีล ๕ ในชาติปัจจุบัน ก็เป็นการรับประกันความปลอดภัยในการเวียนว่ายตายเกิดต่อไป อันนี้เป็นข้อแรกซึ่งเป็นเรื่องของศรัทธาว่าจะเชื่อหรือไม่เชื่อ แต่สิ่งที่เราพิสูจน์ได้ก็คือทุกคนต้องการความปลอดภัย ความรู้สึกปลอดภัย เป็นพื้นฐานความสุขที่เราขาดไม่ได้...

คนเราควรตั้งคำถามกับชีวิตอย่างไร ? ในเมื่อเราเกิดแล้ว เราทุกคนต้องเผชิญกับความแก่ ความเจ็บ ความตาย แล้วไม่มีใครสามารถรู้ได้ว่า ชีวิตเราจะยังเหลืออยู่ กี่ปี กี่เดือน กี่วัน กี่ชั่วโมง กี่นาที กี่วินาที ฉะนั้นเวลาเราจำกัด แต่เราไม่ทราบว่าจำกัดมากน้อยแค่ไหน เมื่อเป็นเช่นนั้นเราน่าจะถือว่า เวลาของเรามีค่า เวลามีค่าแล้วจะต้องใช้ชีวิตอย่างไร จึงจะเหมาะกับสิ่งมีค่ามาก ก็เป็นเรื่องของการดำเนินชีวิตในทางที่ดีที่สุด หรือทางที่เรารู้สึกภาคภูมิใจที่สุด ในทางพุทธศาสนาเราถือว่า...

เราจะสามารถปฏิบัติธรรมในขณะที่เล่นเฟซบุ๊กได้หรือไม่? คงจะแล้วแต่ว่าเราเล่นอย่างไร เพื่ออะไร ทุกวันนี้ก็ยังมีธรรมะอยู่ในเฟซบุ๊กอยู่บ้างเหมือนกัน ถ้าเราอ่านธรรมะในเฟซบุ๊ก ก็คงไม่ขัดอะไรกับการปฏิบัติธรรม แต่ถ้าเล่นเป็นการฆ่าเวลา เล่นในเรื่องเพ้อเจ้อต่างๆ มันก็มีผลเสียต่อสุขภาพจิตได้ง่าย มันก็กินเวลาด้วย ซึ่งบางทีสิ่งที่อ่านหรือสิ่งที่โพสต์ อาจจะไม่ได้เสียหายอะไรหรอก แต่มันใช้เวลา ก็เลยทำให้เวลาที่จะทำสิ่งที่มีประโยชน์มากกว่าไม่มี และทุกสิ่งทุกอย่างจะเข้ากับการปฏิบัติธรรมหรือไม่...

ความสุขที่แท้จริงของมนุษย์คืออะไร? คำว่า 'แท้จริง' นั้น ก็น่าจะหมายความว่า 'ไม่เสื่อม' หรือว่าเป็นความสุขสูงสุด ฉะนั้นในทางพุทธศาสนาเราถือว่า ถ้าเป็นความสุขที่เกิดจากการกระตุ้นจากภายนอกเป็นความสุขชั่วคราว ซึ่งเราจะเอาเป็นที่พึ่งไม่ได้ แล้วไม่นานเราก็ต้องพลัดพราก แล้วเป็นความสุขที่อาจจะทำให้เราเสพติดก็ได้ ถ้าเราหลงความสุขทางเนื้อหนังอาจจะนำไปสู่การผิดศีลก็ได้ การเบียดเบียนซึ่งกันและกันได้ ความสุขที่แท้จริงก็ต้องเกิดจากภายใน แล้วเป็นความสุขที่ไม่อาศัยสิ่งอื่น ไม่ใช่เป็นผลของการกระตุ้น...

ถ้ามีคนรอบข้างเป็นโรคซึมเศร้า เราควรจะทำอย่างไร? คนที่เป็นโรคซึมเศร้ามักจะเป็นผู้ที่ปล่อยให้มีความคิดที่ไม่ดีบางอย่างตกร่อง จิตจะวกวนในความคิดเก่าๆ โดยเฉพาะความคิดในทางที่ว่าเราไม่ดี เราทำอะไรไม่สำเร็จ เราแย่ เป็นต้น ฉะนั้น ในเมื่อจิตตกร่องอย่างนี้ มักจะมีผลให้ไม่ออกกำลังกาย ไม่ทานอาหารที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกาย แล้วจิตใจก็หมกมุ่นแต่เรื่องของตัวเอง ฉะนั้นในเบื้องต้นก็เป็นเรื่องพื้นฐาน หรือว่าจะต้องพยายามชวนให้ออกกำลังกาย ออกจากห้อง ออกจากบ้าน เปลี่ยนสิ่งแวดล้อม...

ทำอย่างไรเราจึงจะเลิกนิสัยผัดวันประกันพรุ่งได้ ? คนทั่วไปเนี่ย คนไทยนี่ ชอบของผัดเนอะ ข้าวผัดอะไรผัดนี่ก็ชอบกัน แต่ที่ทุกคนชอบมากที่สุด คือตัวนี้...ผัดวันประกันพรุ่ง การเลื่อนสิ่งที่ควรทำในวันนี้ ก็มักจะเกิดเพราะเราหลอกตัวเองว่ายังมีเวลาอยู่ ยังไม่ถึงเวลา ถ้ามีเวลาทำพรุ่งนี้ ไม่ทำวันนี้จะดีกว่า เอาความง่าย เอาความสบายเป็นหลัก การระลึกว่าเวลาของเรา มันก็หมดไป หมดไป เราไม่รู้ว่าเราจะทำสิ่งนั้นได้ในอนาคตรึเปล่า ฉะนั้นถ้าเรามีนิสัยอย่างนี้ ถ้ามีสติ...

ในช่วงที่ข่าวการเมืองมีความเข้มข้นดุเดือด ทำให้ตามข่าวแล้วเครียด เราควรมีหลักคิดอย่างไรในการตามข่าวการเมือง? ถ้าเป็นผู้ครองเรือนแล้วก็ควรจะกำหนดเวลาในแต่ละวัน ที่เราจะแบ่งไว้กับการดูข่าวการบ้านการเมือง ที่จริงแต่ละวันไม่ต้องดูมาก ไม่กี่นาทีนี่ก็พอรู้ได้ ส่วนมากก็วกวนเรื่องเดิมๆ ถ้าฟังอะไรที่ชวนเครียดบ่อยๆ ก็เป็นการเบียดเบียนตัวเอง ก็ไม่เกิดประโยชน์ ฉะนั้น ถึงแม้ว่าเราเข้าใจว่าเราดูข่าว แล้วก็ฟังว่าดี แต่ที่จริงถ้าเราดูสิ่งที่เราได้ดูแล้ว หนึ่งรอบแล้วหรือสองรอบแล้ว...

เคล็ดลับในการทำให้ใจสงบคืออะไร? คนส่วนใหญ่ ต้องการสองอย่างพร้อมกัน คือต้องการให้จิตสงบ แต่ต้องการรักษาสิ่งที่ไม่สงบในจิตใจเอาไว้ แต่มันก็ขัดแย้งอยู่ในตัว ผู้ที่จะทำจิตให้สงบต้องกล้าเสียสละความพอใจในสิ่งที่ไม่สงบ ต้องเห็นโทษเห็นทุกข์ในความไม่สงบ มีศรัทธาความเชื่อมั่นในตัวเองว่า จิตใจของเราสงบได้โดยการปฏิบัติตามคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า แต่ถ้าเคล็ดลับ อันที่จริงมันก็ไม่ได้ลับเท่าไรก็คือ ทำอย่างสม่ำเสมอต่อเนื่อง อันนี้สำคัญที่สุด ไม่ใช่ว่าขยันก็ทำ ขี้เกียจไม่ทำ...