4 czerwca niemieckie miasto Haren zmieniło nazwę na Maczków. Te tereny okupowała 1 Dywizja Pancerna, której dowódcą był gen. Stanisław Maczek. Dlaczego w Niemczech powstało polskie miasto? Jak długo istniało? Kto tam mieszkał? Dlaczego później przestało istnieć? Oraz czy rzeczywiście nazwę nazwano je na cześć generała Maczka? 1 Dywizja Pancerna powstała jeszcze w 1942 roku. Jej dowódcą zostal weteran wojny obronnej w 1939, później kampanii francuskiej w 1940 czyli generał Stanisław Maczek....

Kleopatra VII pochodziła z dynastii ptolemejskiej rządzącej w Egipcie w latach od 304 p.n.e. do 30 p.n.e. Dynastię rozpoczął jeden z generałów Aleksandra Wielkiego. Ptolemeusz I Soter był jednym z najbliższych przyjaciół Aleksandra, a później jednym z jego wodzów. Po śmierci Aleksandra, Ptolemeusz objął władzę w Egipcie. Przechwycił zwłoki Aleksandra i pochował go w wybudowanym mieście Aleksandria, które stało się stolicą. Ptolemeusz I walczył z innym wodzem Antygonem, który zajął dzisiejszą...

6 maja 2023 roku Karol III Windsor zostanie koronowany na króla Wielkiej Brytanii. Zachodzi jednak pytanie czy powinien mieć on numer IV? Czyli zamiast być Karolem III czy nie powinien być Karolem IV? A może wcale nie powinien być królem? I co wspólnego ma z tym religia i szkandela? Henryk VIII był królem Anglii w czasach reformacji. Nie chciał jednak zmieniać religii. Napisał dzieło przeciwko Lutrowi, za co papież dał mu tytuł “Obrońca wiary”. Niestety Henryk nie miał syna, a papież nie...

8 kwietnia 1795 przyszły król Wielkiej Brytanii Jerzy IV ożenił się z Karoliną Brunszwicką. Jak doszło do tego małżeństwa? Czy było ono legalne? Jak się układało pożycie małżeńskie? Co o przyszłym królu myśleli obywatele tego królestwa? Ojciec pana młodego to król Jerzy III. Znany jest z tego, że stracił kolonie amerykańskie oraz tego, że zwariował. Był jednak lubiany przez swoich poddanych. Zupełnie inaczej było z jego synem, przyszłym królem Jerzym IV. Prowadził on hulaszcze życie i miał...

Ignacy Łukasiewicz pochodził z biednej rodziny. Ukończył 4 klasy gimnazjum i poszedł do pracy w aptece. Dzisiaj taka praca kojarzy nam się pewne ze sprzedażą gotowych leków. Jednak w XIX wieku aptekarze sami wytwarzali swoje leki. Łukasiewicz pracował tam jako pomocnik. W 1848 roku rozpoczął pracę w trzecie już aptece. Było to we Lwowie, a apteka nazywała się “Pod Złotą Gwiazdą”. Właściciel tej apteki Piotr Mikolasch był pod wrażeniem umiejętności tego samouka. Nie tylko potrafił on zrobić...

Polanie mieli swoją stolicę w Gnieźnie. Niektórzy mówią, że w pobliskim Poznaniu. W każdym razie w Wielkopolsce. Potem przyłączono Małopolskę z Krakowem. Gdy Gniezno i Poznań zostały spalone kolejny władca Kazimierz Odnowiciel zamieszkał w Krakowie. Koronacje odbywały się jednak dalej w Gnieźnie. Które miasto więc było stolicą? Król mieszkał w Krakowie, ale koronowany był w Gnieźnie. Później królów od Łokietka zaczęto koronować w Krakowie. Sprawa wydaje się więc jasna. Król mieszka w Krakowie...

W odcinku 36 mówiłem o rodzicach Jane, o tym jak George i Cassandra się poznali. Mówiłem też o ich pierwszym domu w Dean, gdzie się urodziło pierwszych trzech synów: James, George i Edward. Dziś opowiem wam o reszcie rodziny, ale skupię się na pięciu bardzo ważnych latach od 1796 do 1800. Są to ważne lata dla Jane, jej rodziny, ale także dla nas czytelników. Jak już wspominałem w poprzednim odcinku ojciec Jane czyli George Austen zarządzał on dwoma parafiami. Najpierw mieszkał w Dean, a...

18 lutego 1386 roku Jadwiga poślubiła Jagiełłę. W jakim wieku byli małżonkowie i jak układały się ich relacje po ślubie? Jadwiga w momencie ślubu była w wieku 12 lat, co w ów czas uważano za pełnoletność. Wiele wskazuje na to, że Jadwiga wyszła za mąż w swoje urodziny. Tak więc przypuszcza się, że urodziła się 12 lat wcześniej 18 lutego 1374. A kiedy urodził się Jagiełło? Jagiełło urodził się albo w 1362 lub 1352, a więc w momencie ślubu miał 24 lub 34 lata. Historycy do dzisiaj kłócą się...

W naszych czasach podczas wyborów często dyskutuje się na temat zdrowia kandydata na prezydenta. Np. w USA w 2016 podczas wyborów prezydenckich dyskutowano na temat zdrowia kandydatki Hillary Clinton, a w 2020 częstym tematem było zdrowie Joe Bidena. W przeszłości jednak tak nie było. Np. Franklin Delano Roosevelt został wybrany na prezydenta czterokrotnie, ostatni raz w 1944 roku. Był już wtedy tak chory, że wkrótce zmarł. Wyborcy nie wiedzieli o jego problemach zdrowotnych. Podobnie było...

Książki Jane Austen można odczytywać jako książki o pannach, które szukają miłości. Również jednak można je odczytać jako opowieści o kobietach, które nie mają domu, a które by tego bardzo chciały. Chodzi nie tylko o dom dla siebie, ale często także dla starej matki. Zarabiali wtedy głównie mężczyźni. Dotyczyło to także emerytury. Np. gdy w końcu zmarł ojciec Jane, jej matka straciła wszelkie dochody i wraz z córkami znalazła się pod opieką swoich synów. Na szczęście dla niej miała ich kilku....

Kopernik znany nam jest dzisiaj jako astronom, ale tak naprawdę zajmował się on tą dziedziną tak jakby po godzinach swojej pracy. To było jego hobby. Nie był astronomem, był kanonikiem i lekarzem. Lekarz wiadomo leczył, ale co robił kanonik? Słowo to miało wtedy inne znaczenie niż dzisiaj. Był to urzędnik kościelny który często nie miał pełnych święceń kapłańskich. Tak było właśnie z Kopernikiem był on duchownym, ale nie mógł odprawiać mszy. Kapituła warmińska, gdzie mieszkał, miała 16 takich...

25 grudnia przypada święto Bożego Narodzenia. Uważa się, że właśnie tego dnia urodził się Jezus. Datę tą jednak wybrano raczej dlatego, że wtedy przypadało święto narodzin Mitry lub rzymskie Saturnalia. Oba święta były hucznie obchodzone w starożytnym Rzymie. Czy tak było nie wiem. Ale warto się zastanowić nad tym jaki wpływ ta data miała na koronacje chrześcijańskich władców w Europie i nie tylko. 1 grudnia 800 roku do Rzymu przybył król Karol Wielki. Przybył wraz z papieżem Leonem III,...

Philadelphia urodziła się 15 maja 1730 roku. Rok później, w 1731, urodził się jej brat George. Jej brat miał później ósemkę dzieci, a wśród nich także pisarkę Jane Austen. Tak więc Philadelphia była ciotką Jane. Ich rodzicami byli chirurg William Austen oraz Rebecca, która była wdową. Jej pierwszy mąż też miał na imię William, a miała z nim syna także Williama. Jej pierwszy mąż William Walter zmarł w 1726. Rok później wyszła za mąż za Williama Austena. Urodziła im się czwórka dzieci. Niestety...

Robert Clive (Baron Clive, Clive of India) 1744 - Clive przybywa do Indii, rozpoczyna się wojna z Francją 1746 - pada Madras, Clive ucieka z niewoli, wstępuje do armii 1751 - Clive zdobywa, a później broni Arcot 1753 - ślub, powrót do Anglii 1756 - upadek Kalkuty (Black Hole of Calcutta) 1757 - Bitwa pod Palasi (Battle of Plassey) 1769-1770 - wielki głód w Bengalu 1774 - śmierć (samobójstwo?)

W 1401 roku rozpisano konkurs na drzwi do baptysterium we Florencji. Tą datę wielu uznaje za początek renesansu. Po włosku nazywa się ten okres Quattrocento, czyli czterysta. Chodzi o lata od 1400 do 1499. Ja jednak mówiąc o papieżach renesansu chciałbym zacząć trochę później. Dlaczego później? Papieże mieli początkowo inne sprawy na głowie, takie jak krucjaty, problemy w Czechach z Husytami oraz wielką schizmę zachodnią. Przypomnijmy, że do 1415 roku było trzech papieży. Trudno więc się...

8 września 2022 roku zmarła jednak królowa Elżbieta II. Ja sam mieszkam w UK od 17 lat. Postanowiłem więc nagrać audycję o tej królowej. Zacznę jednak od tego jak to się stało, że jej rodzina znalazła się na tronie. Dziś Elżbieta II i rodzina Windsorów jest uważana za symbol brytyjskości, ale czy to są Anglicy? Jakiej narodowości jest ta rodzina? Skąd się wzięli Windsorowie i co mają wspólnego z Sachsen-Coburg und Gotha? Dlaczego Elżbieta była nazywana Lilibet i jak poznała swojego męża...

Wyspy Kanaryjskie były uważane za pozostałość Atlantydy. Jest to archipelag górzystych wysp. Łatwo więc chyba sobie wyobrazić, że zaginiona Atlantyda to był duży kontynent z dolinami i górami. Gdy zatonął to pozostały tylko najwyższe góry. Chyba właśnie z tego powodu uważano, że Teneryfa jest pozostałością Atlantydy. Archeologowie znaleźli jednak pozostałości po osadach z 200 roku p.n.e. czyli dość późne. Jest jednak jedna jaskinia, a w niej pozostałości po maleńkim siedlisku datowanym na...

Dziś będę mówił o Wawrzyńcu Wspaniałym, a w ostatnim odcinku mówiłem o jego pradziadku Janie, dziadku Kosmie oraz ojcu Piotrze. Po śmierci swojego ojca Piotra Podagryka władzę przejął Wawrzyniec Wspaniały, po włosku Lorenzo il Magnifico. Gdy umierał dziadek Kosma martwił się tym, że przekazuję władzę chorowitemu synowi. Miał jednak wielkie oczekiwania wobec wnuka. Spędzali razem dużo czasu np. grając w szachy. Jego oczekiwania się sprawdziły o czym może świadczyć przydomek. Wawrzyńca nazywano...

Jednym z moich ulubionych miejsc na ziemi jest miasto Florencja. Podobnie jednym moich ulubionych okresów w historii jest okres władzy pierwszych Medyceuszów. Chodzi mi o Kosmę, Piotra i Wawrzyńca. Jest to historia dojścia do władzy. Dałem więc tej audycji nazwę: “Medyceusze i Florencja”. W zasadzie tytuł tej audycji mógłby być dłuższy. Medyceusze to nie tylko zmiany w polityce, ale także w sztuce. Może więc ta audycja powinna się nazywać: “Medyceusze, Florencja i Renesans”. Prawdopodobnie...

Zacznijmy od dynastii Ludolfingów, a szczególnie od trzech Ottonów. Pierwszy z nich Otton I był królem Niemiec, a w 962 został w Rzymie koronowany na cesarza rzymskiego. Chciał pokoju z cesarstwem bizantyjskim i dlatego ożenił swojego syna Ottona II z księżniczką bizantyjską Teofano. Otton II też został cesarzem rzymskim, ale niestety przegrał bitwę z Saracenami pod Krotoną we Włoszech. Było to w 982. Rok później zmarł i na tron wstąpił jego syn Otton III, który miał dopiero trzy...

Ryksa Elżbieta zapisała się nie tylko w historii Polski, ale także Czech. Nasi południowi sąsiedzi nazywali ją piękną Polką. Dla nas jest to Ryksa Elżbieta, a dla nich Eliška Rejčka. Zwróćcie uwagę nie tylko na wymowę, ale także na kolejność imion. Do tego jeszcze później wrócę. Zmarła w wieku 47 lat. W ciągu swojego życia widziała śmierć wielu bliskich jej osób. Szczególnie ostatni pogrzeb bardzo przeżyła, ale zacznijmy do początku. Ryksa urodziła się 1 września 1288 roku w Poznaniu. Jej...

Zaczęliśmy od decyzji Sądu Najwyższego USA w sprawie Roe przeciwko Wade i aborcji. Później przeszliśmy do COVID-19 i pracy nad szczepionkami i ich wpływowi na wybory w 2020. Mówiliśmy też trochę o laptopie Huntera Bidena i wpływie tej sprawy na Ukrainę. Atak na Kapitol 6 stycznia 2021 oraz zabójstwo Ashli Babbitt. Kandydaci do wyborów w 2024 (nasze typy): republikanie: Ted Cruz, Ron DeSantis, Donald Trump demokraci: Oprah Winfrey, Michelle Obama, Kamala Harris. Na koniec mówiliśmy o dekrecie...

Świętosława to kobieta, o której wiemy bardzo niewiele. Była ona prawdopodobnie córką Mieszka I i Dobrawy. Nie wiemy jednak kiedy się urodziła. Historycy podają możliwe daty od 960 do 972. Jeżeli jednak urodziła się przed 965 to nie mogła być córką Dobrawy, ale wcześniejszej żony Mieszka. Przypomnę, że do ślubu Mieszka z Dobrawą doszło właśnie w 965. Wcześniej Mieszko miał mieć aż 7 żon. Jeżeli więc Świętosława urodziła się przed 965 nie była córką Dobrawy. Jeżeli jednak urodziła się później,...

Krzysztof Koziołek napisał książkę "Enigma: liczba wszystkich liczb". Rozmawialiśmy o historii szyfrowania i łamania kodów, ale oczywiście skupiliśmy się na Enigmie. Jak trudne było złamanie Enigmy? Dlaczego tak mało osób zna tą historię? Krzsztof Koziołek: http://krzysztofkoziolek.pl/ https://www.facebook.com/krzysztof.koziolek.licencja.na.zaczytanie/ Książka "Enigma: liczba wszystkich...

Rozmawiałem o historii Singapuru z autorem książki: Na przemytniczych szlakach. Podróże przez Azję i Europę". Dariusz Hieronim Stobiecki https://www.facebook.com/DariuszHStobieckiAutor/ książka: https://lubimyczytac.pl/ksiazka/4986317/na-przemytniczych-szlakach-podroze-przez-azje-i-europe tematy, które poruszyliśmy w rozmowie Joseph Conrad - “Ocalenie” i “Lord Jim” Emilio Salgari - “Sandokan” (Tygrys z Malezji) James Clavell - “Król szczurów” (obóz Changi Prison w Singapurze) Zmiana nazwy...