Episodes
En il Magliacudeschs discurra Esther Krättli cun Anita Capaul davart cudeschs che dattan en egl. Ella è stada 14 onns la fatscha da la Chasa editura rumantscha: Anita Capaul che banduna quest mais las CER. Bunamain 100 cudeschs ha ella edì dapi il 2010. Da ses davos dus cudeschs discurra ella en il Magliacudeschs. En «Palaver for ever» preschenta Roman Caviezel ina rimnada da ses texts curts satirics. Sia plima gizzada sa tegna vi da la furma classica da l'exagerar e drizza la critica vers...
Published 05/19/24
Published 05/19/24
La vita cun ina malsogna u cun in impediment pretenda bler da persunas pertutgadas, dentant era da confamigliaras e da confamigliars. Per dumagnar il mintgadi dovri forza, temp ed energia. Ma mintgina e mintgin sto mintgatant sa recrear, dovra vacanzas per tancar nova energia. Grazia a las vacanzas da levgiament che l'organisaziun dad MS (sclerosa multipla) porscha, pon confamigliars e confamigliaras che tgiran ina persuna pertutgada a chasa far vacanzas dal mintgadi da tgira. Durant quest...
Published 05/12/24
Venderdi ils 6 da zercladur 1969: Mihael Derungs sparescha da cler di ord vischnanca. Tuts tschertgan il mat da 6 onns. I dat bleras teorias nua ch'el pudess esser, dentant fastizs na datti betg. Cun l'intschertezza nua ch'el è, creschan era las ideas nua ch'el pudess esser. I dat ina massa famas. Fin oz muventa il cas. Ils ins enconuschan il destin tragic da Mihael da raquints ed auters na vulan betg pli chavar en questas regurdanzas che han laschà enavos plajas. En questa Marella avain nus...
Published 05/05/24
Ina da las pli veglias uniuns dal chant viril sacral dal Grischun dastga guardar enavos sin 175 onns plain splendur, ma era cun intginas crisas. L'istorgia dal Chor viril baselgia Savognin è in chapitel impressiunant da la tradiziun dal chant viril dal Grischun. Cumenzà ha tut avant 175 onns – cun ina dunna. Sabina Escher de Latour, ina musicista emancipada e bain scolada da Breil, ha fundà il chor l'onn 1849 ed ha manà quel durant insaquants onns. Enconuschent surregiunalmain è il chor...
Published 04/28/24
Emissiun per il 150avel da Zon Zanett Cloetta (1874 – 1965). Sch'ins contempla sia ovra, na san ins betg propi en tge truclet che Zon Zanett Cloetta fiss da metter: sper sia professiun da magister è el numnadamain era stà poet ed autur da prosa (quai en vallader, puter e bargunseñer), lura er ina spezia dad istoricher local da Bravuogn, in rimnader da cultura populara, l'autur dad ina grammatica dal bargunseñer ed en general in um fitg engaschà per il mantegniment da quest dialect. Cun...
Published 04/21/24
Peschs che sgolan, pleds che serpegian, persunas che discurran – lingua n'è betg be udibla, ma er visibla e palpabla.  Quai mussa actualmain in'exposiziun tematica en il Museum d'art dal Grischun a Cuira. En crusch ed en travers maina ella tras la cuntrada linguistica grischuna, navighescha lunsch sur ses cunfins sur mar tar l'anteriura colonia franzosa Île de France ed enavos per mussar, che l'universal è il regiunal e viceversa. Damian Jurt, il curatur da l'exposiziun maina la Marella...
Published 04/14/24
Tge è masculin? Tge è masculinitad? Ina realitad biologica, in'identitad, ina summa da differentas valurs e reglas? U datti insumma ina definiziun? Gia avant 40 onns ha Herbert Grönemeyer tschentà la dumonda «Wann ist ein Mann ein Mann?» e sez gist dà differentas respostas. Tut tenor interpretaziun schizunt da quellas che cuntradin ina a l'autra: in um sto esser ferm, emoziunal, ir en guerra, esser vulnerabel e tuttina mussar pel dira. La Marella va a la tschertga dad ina resposta e sa...
Published 04/07/24
Babs s'engaschan ozendi pli activamain en la famiglia ed èn er involvids pli directamain en la tgira dals uffants. Uschia sa confruntan els era da temp en temp cun la dumonda: «Sun jau in bun bab?» Inqual bab ha en ses mintgadi forsa mintgatant il sentiment da betg adina esser gist il meglier bab per ses uffants. Per exempel sch'el turna adina puspè memia tard a chasa da la lavur, sch'el è stedi pli fatschentà cun ses telefonin che cun ses uffants, sch'el percorscha ch'el n'è betg stà in bun...
Published 03/31/24
La Marella sa fatschenta cun la traducziun litterara. È quai insatge sitg e tecnic, ubain ina lavur creativa? Dai ina giada in sguard sin Vossa curuna da cudeschs: quants na fissan betg là, sch'insatgi n'avess betg translatà els en ina lingua che Vus chapis? Avais Vus legì tut Voss thrillers, ils dramas da Shakespeare e la Bibla en l'original? Ubain avais d'engraziar Vossa lectura ad ina persuna ch'ha insacura fatg ina translaziun da questas ovras? La Marella s'inscuntra cun trais persunas...
Published 03/24/24
Vegni ussa nair u cotschen? Gudogna mia equipa preferida? Constattan mias cifras da lotto? Lottarias, roulette, poker, scumessas – gieus cun daners èn per bleras e blers divertiment. Ma tge capita, sch'i va per dapli? Tge far, sche cletg daventa discletg – daventa dependenza? En questa Marella na vai betg mo per il kick, l'agitaziun, la tensiun ed il divertiment dals gieus cun daners, mabain surtut per tschella vart da la medaglia. Bun 20'000 enfin 30'000 persunas han ina dependenza da...
Published 03/17/24
Ida Spinnler accumplescha quest onn ses 100avel anniversari. Ella guarda enavos sin in tschientaner turbulent, sin sia vita muventada: Quella ans maina da l'uffanza sco figlia da Randulins en l'Italia, en il mund dals artists a Paris ad ina vita dira sco mamma singula cun trais uffants ils onns 60 en Svizra. «Damain cha tü hast, plü libra cha tü est», concluda Ida Spinnler – er sche sia vita è stada tut autra che simpla. Sco uffant surviva ella il tifus, sco giuvna ina guerra e sco creschida...
Published 03/03/24
Il consum da charn è sa midà fermamain ils ultims onns en Svizra. Cumprads e mangiads vegnan savens be ils megliers tocs charn. Ina vi e pli gronda part da l'animal sto perquai da vegnir dismessa. Ils producents da charn, batgeras e cuschiniers emprovan perquai da sensibilisar puspè consumentas e consuments per products indigens e spezialitads che èn vegnidas ord moda. Quai cun la finamira da duvrar l'animal sche pussaivel dal nas enfin a la cua. La Marella sa metta ensemen cun batgeras,...
Published 02/25/24
La pneumologia da l'Ospital chantunal da Cuira sa dumonda en in studi sche l'autezza ha in'influenza sin la sien. Emprims resultats èn avant maun. La Marella è sa participada a quest studi e mussa tge ch'i dovra per pudair sa participar, tge che schabegia e preschenta emprims resultats. L'emprima fasa dal studi è stà cun persunas saunas. Ils proxims onns duai dar studis cun persunas che patescha dad apneas per pudair giuditgar sch'i sto dar midadas tar il tractament.
Published 02/18/24
Sin il menu da La Marella: il giabus! Sch'il giabus valeva pli baud cunzunt sco «nutriment dals povers», pon ins ozendi observar in vair trend en connex cun quest legum. Quai betg senza raschun, pertge ch'el na gusta betg mo bain, el è era bun per nossa sanadad. En La Marella vegnan trais persunas a pled, tuttas han ina relaziun speziala cun il giabus. 
Published 02/11/24
Strusch che la pandemia da Corona era passada, è vegnida attatgada l'Ucraina. Uss èsi guerra en il Proxim Orient, ils custs creschan e da la catastrofa da clima gnanca da discurrer. Il mund para dad esser spir crisas è l'atgna buna luna magari greva da preservar. Quai è il punct da partenza per ina Marella en tschertga da la buna luna en temps burascus. Ina tschertga che nus faschain ensemen cun Livio Foffa che procura radiofonicamain per buna luna, la psicoterapeuta Madlaina Semadeni che...
Published 02/04/24
En il magliacudeschs discurra Esther Krättli cun giasts davart cudeschs che dattan en egl. Questa giada han tut ils cudeschs da far en ina moda u l'autra cun l'Engiadina. «Das Engadin – Biographie einer Landschaft» da Karsten Plöger raquinta l'istorgia da la cuntrada alpina en il decurs dals millennis. L'autur descriva l'influenza dal clima sin la natira e sin ils umans. «Zu Gast im Engadin» è ina cumbinaziun raffinada da reportascha da viadi e da cudesch da recepts. En ils texts...
Published 01/28/24
Nus essan stads durant in di sin la loipa Nordic Surselva tranter Mustér e Trun. Quai per guardar, tge che la glieud raquinta da la fascinaziun dal passlung e da questa loipa ch'i dat gia dapi bun 50 onns. Far passlung? Po esser strapatschant, dentant il medem mument er in gaudi. Sch'ins fa passlung sin la loipa Nordic Surselva tranter Trun e Mustér inscuntr'ins da tuttas sorts curridras e curriders. D'ina vart ils ambiziunads che portan l'equipament professiunal sco profis, natiralmain era...
Published 01/21/24
Quant gudognas ti? Vulessas ti mintgatant avair sex cun insatge auter che cun tes partenari? Has ti tema da murir? Ès ti attractiva? Tut dumondas ch'ins na fa betg gist a mintgin u a mintgina. En questa marella discurrin nus davart tabus ch'existan en nossa societad moderna ed ans dumandain: vivessan nus meglier senza els?
Published 01/14/24
In'emissiun davart la naiv sco inspiraziun per ovras d'art e poesias. En questa Marella raquinta l'artista Ester Vonplon (*1980) da sia grond'amur per la naiv. Ch'i saja cun visitar glatschers, l'Arctica, ubain cun ir a chatscha d'insatge minuscul sco ina scrotta da naiv; adina puspè tschiffa l'artista la bellezza da la naiv en sias fotografias abstractas e poeticas. In auter element da quest'emissiun èn passaschas da poesias rumantschas inspiradas da la naiv. En quellas vegn la naiv...
Published 01/07/24
Cardientschas blauas influenzeschan la vita da nus. Saja quai grazia ad in portafortuna u cun evitar chaussas per betg avair discletg. Cruschar sin via in giat nair che vegn er anc da sanestra, signifitga disfortuna. Percunter è il traifegl cun quatter fegls per blera glieud in segn da ventira. Rumper in spievel porta set onns discletg. Questa cardientscha blaua aveva per noss antenats anc ina bler pli gronda impurtanza causa ch'i na deva strusch spievels da vaider. Cumprovar che tut las...
Published 12/31/23
Dapi il 1923 stat ella ferma e franca sco in veder schember – en la litteratura ed er en l'istorgia da l'identitad rumantscha: la poesia «Tamangur». En ella conguala l'autur engiadinais Peider Lansel in guaud «aintasom S-charl ingiò sun rafüdats tuots oters gods» cun il destin dal rumantsch, «nos linguach prüvà» «chi dal vast territori d'üna jà in uschè strets cunfins uoss'es ardüt». Era cun questa poesia ha la Rumantschia cumbattì ils onns 20 e 30 dal tschientaner passà cun success per la...
Published 12/17/23
Prest mintgin da nus ha almain in padrin ed ina madritscha. E sche nus daventain pli tard sez padrin u madritscha, è quai in'onur ed in plaschair. Malgrà quai vegn questa incumbensa er gugent titulada sco «uffizi da la nauscha conscienza». Danunder deriva quest uffizi e co è el sa midà en il decurs dals tschientaners? Daco tschernivan ins pli baud gugent era trais madritschas e dus padrins per mintga uffant? Tge aspectativas han ozendi geniturs e spirituals envers in padrin? Tge far sche...
Published 12/10/23
La naschientscha d'in uffant vegn savens descritta sco il pli bel di en la vita d'ina mamma u d'in bab. Che gist la fasa a l'entschatta, cura ch'i dat or da duas persunas tuttenina trais, n'è betg mo rosa, s'accorschan ins per part pir cura chins è gia entamez.  La Marella raquinta l'istorgia persunala da Rahel Gasser, ina dunna giuvna dal Partenz. Sia istorgia è exemplarica per las var 12'500 mammas en Svizra che dattan mintgonn suenter l'uschenumnà «eveniment legraivel» en ina crisa. Era...
Published 12/03/23
Emissiun a chaschun dal 100avel anniversari da La Divina, Maria Callas. Maria Callas raquinta sia vita en l'emprima persuna. Questa Marella è numnadamain in diari fictiv che sa basa sin intervistas, litteratura secundara e sin quai che Maria Callas numnava «la suletta lingua ch'ella discurria propi», la musica. «Jau hai duas persunas en mai. Jau vuless gugent esser Maria, ma jau stoss er adina satisfar La Callas.» Maria Callas ans raquinta da si'uffanza a New York, quella giada anc sco...
Published 11/26/23