Episodes
Blinden weer laten zien en verlamden hun stem teruggeven. Met geïmplanteerde computerchips en kunstmatige intelligentie worden patiënten geholpen op manieren die tot voor kort science fiction leken. Ondertussen dromen sommige tech-ondernemers al van hersenimplantaten voor het grote publiek, om ons zo allerlei extra features te geven. Goed idee? Dat bespreken we met tech-redacteur Laurens Verhagen en met Jeroen Perk, een blinde Nederlander die 60 pixels kan zien dankzij een chip in zijn oog....
Published 04/15/24
Published 04/08/24
De nieuwe ruimtetelescoop James Webb kan ongekend diep in het heelal kijken, helemaal tot aan de kindertijd van onze kosmos. Daar zien wetenschappers sterrenstelsel die zich wel heel raar lijken te gedragen. 'Alsof je ineens een kleuter van 1 meter 80 ziet.' Onze kosmisch expert George van Hal neemt je mee naar 'onmogelijke' sterrenstelsels.Presentatie: Tonie MuddeMontage: Pim HubertsEindredactie: Corinne van Duin, Pim Huberts, Nathalie Denie en Julia van Alem Onze journalistiek steunen? Dat...
Published 04/08/24
Wetenschappers slaan alarm: de vaccinatiegraad daalt, uitbraken van vergeten ziektes dreigen, de eerste brandhaardjes zijn nog maar het begin. Maar welk onheil hangt er precies in de lucht? We leven toch in een totaal andere wereld dan toen ziektes als polio en mazelen voor het eerst om zich heen grepen? We spreken met wetenschapsredacteur Maarten Keulemans, die zich afvraagt of presentator Tonie Mudde eigenlijk wel is ingeënt tegen de kroep. ‘De wat?!’Presentatie: Tonie MuddeMontage: Pim...
Published 04/01/24
Het aantal mensen dat stemt op radicaal-rechtse partijen groeit in Europa. Hoe weten deze politici hun gedachtengoed ‘mainstream’ te maken? Redacteur sociale wetenschappen Margriet Oostveen interviewde wetenschappers en komt tot 10 populistische gereedschappen waarmee je de communicatiestrategie van politici als Wilders en Trump beter leert begrijpen. Een tegenstelling creëren tussen volk en elite blijkt cruciaal, net als schaamteloos verspreiden van onwaarheden en het continu aanzwengelen...
Published 03/25/24
Vroeg opstaan en direct daglicht opzoeken, sporten en geconcentreerd werken met je telefoon uit. De Amerikaanse neurologiehoogleraar Andrew Huberman doet het elke dag en is een van de aanhangers van de #morningroutine. Hierbij plaatsen mensen op social media filmpjes van hun ochtendroutine, die soms miljoenen keren worden bekeken. Wetenschappers zien de vroege ochtend als het uitgelezen moment om discipline te kweken en je doelen te bereiken. Anna van den Breemer, bij de Volkskrant...
Published 03/18/24
Wetenschappers zijn een van de grootste medische doorbraken ooit op het spoor. Mensen met erfelijke ziekten zouden met een gerichte knip in hun dna zomaar eens genezen kunnen worden. De eerste resultaten zijn spectaculair. Kan deze doorbraak het leven van de Nederlandse Björn (5) verbeteren? Wetenschapsredacteur Maarten Keulemans legt de nieuwe gentherapie uit. Presentatie: Tonie MuddeMontage: Nathalie DenieEindredactie: Corinne van Duin, Julia van Alem en Pim Huberts Onze journalistiek...
Published 03/11/24
Ze zijn één van de grote mysteries in de wetenschap: wolken. Want soms zorgen wolken voor verkoeling, en soms houden ze de warmte juist vast. Wetenschappers beginnen nu eindelijk te begrijpen wat de invloed is van allerlei soorten wolken en stofdeeltjes op ons klimaat. Sommige wetenschappers willen zelfs speciale wolken maken om de opwarming van de aarde te vertragen. Is dat een goed idee? Luister naar wetenschapsredacteuren Maarten Keulemans en George van Hal.  Presentatie: Tonie...
Published 03/04/24
Wetenschappers doen aan de lopende band de meest spectaculaire historische ontdekkingen. Althans, wie afgaat op nieuwskoppen als 'Romeinse horrorbakkerij voor slaven ontdekt' of 'Zo klinkt de stem van een 3 duizend jaar oude Egyptische mummie'. Maar achter die nieuwskoppen schuilt een duistere wereld vol pr-belangen en slechte wetenschap, schetsen historicus Jona Lendering en wetenschapsredacteur Maarten Keulemans. Presentatie: Tonie MuddeMontage: Nathalie DenieEindredactie: Corinne van Duin...
Published 02/26/24
Gedachteloos spoelen we na een wc-bezoek alles weg richting riool, maar daarmee gaan waardevolle stoffen verloren die wereldwijd steeds schaarser worden. Verslaggever Pieter Hotse Smit ging op bezoek bij wetenschappers en bewoners die nu al proberen om dat 'goud' uit urine en poep terug te winnen. En hij testte zelf thuis met zijn gezin een compost-wc uit. Hoe beviel dat?  Presentatie: Tonie MuddeMontage: Nathalie DenieEindredactie: Corinne van Duin en Julia van Alem  Onze journalistiek...
Published 02/19/24
Meisjes komen steeds vroeger in de puberteit. In anderhalve eeuw tijd daalde de leeftijd waarop ze voor het eerst ongesteld worden met zo’n 3 jaar. Hoe komt dit? En welke gevolgen heeft het als je lichaam zich sneller ontwikkelt dan je brein? Kaya Bouma, redacteur psychologie, vertelt erover.Lees ook de analyse van Kaya Bouma: Bij meiden begint de puberteit steeds vroeger. Experts maken zich zorgen: ‘Lichaam en geest lopen uit de pas’Presentatie: Tonie MuddeMontage: Nathalie...
Published 02/12/24
Van 'America First!' (Trump) tot 'Nederlander weer op één!' (Wilders): veel kiezers stemmen op partijen die inspelen op nationalistische gevoelens. Wat maakt nationalisme zo verleidelijk? Hoe is nationalisme ontstaan? Wat zijn de voordelen en wanneer slaat het om naar een gevaarlijke variant? Een spoedcursus nationalisme, met wetenschapsredacteur Margriet Oostveen en nationalisme-onderzoekers Joep Leerssen en Marcel Lubbers. Presentatie: Tonie MuddeMontage: Nathalie DenieEindredactie:...
Published 02/05/24
Sieraden, foto's en andere dierbare bezittingen die Nederlanders bij het binnengaan van concentratiekampen moesten afstaan aan de Nazi's; archieven blijken er vol mee te liggen. De nabestaanden werden na de oorlog niet gevonden. Volkskrant-journalist Ellen de Visser besloot samen met amateur-historici een nieuwe poging te wagen en loste tientallen 'cold cases' op, vaak met zeer geëmotioneerde ontmoetingen met nabestaanden. 'Soms kwam een hele familiegeschiedenis op zijn kop te staan.' Voor...
Published 01/26/24
Natuurkundigen zijn in de ban van een mysterie rond de zwaartekracht. Het lijkt zo simpel: het is de kracht waardoor we op de grond blijven staan en waardoor een appel uit een boom op de grond valt. Toch snappen wetenschappers nog niet exact hoe zwaartekracht werkt. Nu lijkt er iemand met een oplossing te zijn. Wetenschapsredacteur George van Hal vertelt erover. Presentatie: Tonie MuddeMontage: Nathalie DenieEindredactie: Corinne van Duin en Julia van Alem  Onze journalistiek steunen? Dat...
Published 01/22/24
Het aantal mensen met parkinson is in Nederland in 10 jaar tijd met 30 procent gestegen. Wereldwijd is het de snelst groeiende hersenziekte. Wat is hier aan de hand? En wat is de rol van pesticiden? Wetenschapsjournalist Ronald Veldhuizen sprak met patiënten en wetenschappers en zocht het tot de bodem uit. Presentatie: Tonie MuddeMontage: Nathalie DenieEindredactie: Corinne van Duin en Julia van Alem  Onze journalistiek steunen? Dat kan het beste met een (digitaal) abonnement op de...
Published 01/15/24
Internet dat uitvalt, piloten die niet met elkaar kunnen communiceren, en astronauten die moeten schuilen achter watertanks. Het zijn mogelijke gevolgen van zonnevlammen, de krachtigste explosies van ons zonnestelsel. Wat zijn zonnevlammen precies? En moeten we ons zorgen maken om de gevolgen? Tonie Mudde bespreekt het met sterrenkunde-expert George van Hal. Presentatie: Tonie MuddeMontage: Nathalie DenieEindredactie: Corinne van Duin, Julia van Alem en Geart van der Pol Onze journalistiek...
Published 01/08/24
Ben je op 1 januari wakker geworden met een flinke kater? Dan dacht je misschien: 'Ik drink nooit meer.' Toch zijn de meeste mensen de pijn een paar dagen later alweer vergeten en daarmee het voornemen om de drank te laten staan ook. Wat weten we eigenlijk over de kater? Is er iets tegen te doen? En als je besluit om mee te doen aan Dry January, welke effecten kan je dan verwachten? Chef van de wetenschapsredactie Tonie Mudde bespreekt het met collega Heleen van Lier. Presentatie: Tonie...
Published 01/01/24
Medicijnen die obesitas of het postcovidsyndroom kunnen terugdringen, een spijtbetuiging van de psychiatrie aan lhbti-personen en een 4000 jaar oude zonnekalender die in de grond bij Tiel werd gevonden: in zo'n beetje elk vakgebied bereikte de wetenschap dit jaar wel een doorbraak. De wetenschapsredacteuren die u vaker in deze podcast hoort, vertellen stuk voor stuk over de ontwikkeling die hen het meest aansprak. Met: Maarten Keulemans (archeologie), George van Hal (natuur- en...
Published 12/25/23
Bohemian Rhapsody staat dit jaar wéér bovenaan de Top2000. Maar waarom? Wat zorgt er nou voor dat sommige liedjes de tand des tijds doorstaan en andere slechts een zomerhit blijven. Bestaat er zoiets als een hitformule? En wat valt nog meer op aan de Top2000 dat we wetenschappelijk kunnen verklaren? Tonie Mudde bespreekt het met muziekwetenschapper John Ashley Burgoyne en Volkskrantcollega Dana Holscher. Presentatie: Tonie MuddeMontage: Julia van AlemEindredactie: Corinne van Duin, Geart van...
Published 12/18/23
'Taxes, taxes, taxes', zei Rutger Bregman een paar jaar geleden in Davos tegen een groep miljonairs. Hoe meer geld je hebt, hoe meer je voor jezelf houdt. Toch hoeven belastingen niet het enige antwoord te zijn: filantropen kunnen en willen nu al meer doen met hun geld, vertellen twee hoogleraren filantropie. En verder: hoe komt het dat Nederlanders zo'n scheef beeld hebben van de hoeveelheid geld die zij geven aan goede doelen? Te gast twee hoogleraren filantropie, socioloog René Bekkers...
Published 12/11/23
Mensen doen er doorgaans twee weken over, kunstmatige intelligentie kan een type tumor bij kinderen al tijdens de eerste operatie herkennen. AI komt in rap tempo de gezondheidszorg binnen en dat heeft grote gevolgen voor zowel artsen als patiënten. Zorgverslaggever Michiel van der Geest neemt ons mee langs de eerste succesvolle voorbeelden. Intensivist Jessica Workum legt uit hoe zij experimenteert en aan welke regels zij gebonden is. Wat blijkt: met de juiste toepassing kan AI de zorg juist...
Published 12/04/23
Bijna 2 miljoen mensen lopen rond met klachten die voldoen aan de criteria van een angststoornis. Dieuwke Tazelaar vertelt hoe zij worstelt met angst en wat haar helpt om daarmee om te gaan. Verslaggever Kaya Bouma legt uit welke therapieën er zijn en wat de nieuwste ontwikkelingen zijn in de wetenschap. Wat heeft angst bijvoorbeeld met slapeloosheid te maken – en wat doet een VR-bril in de behandelkamer? Presentatie: Tonie MuddeMontage: Julia van AlemEindredactie: Corinne van Duin, Geart...
Published 11/27/23
Je mag rijden op een tractor, fulltime werken en zelf beslissen over medische behandelingen. Maar stemmen mag nog niet als je 16 wordt, terwijl internationaal voorzichtig steeds meer landen de stemgerechtigde leeftijd verlagen. Wetenschapsredacteur Maartje Bakker vroeg psychologen en politicologen naar de voors en de tegens. En: wat vinden de 16- en 17-jarigen zelf? Presentatie: Tonie MuddeMontage: Julia van AlemEindredactie: Corinne van Duin, Geart van der Pol Onze journalistiek steunen?...
Published 11/20/23